Chi tiết phân loại các loại tài sản của doanh nghiệp

1. Tìm hiểu chung về tài sản của doanh nghiệp

Tài sản hiểu theo quy định của pháp luật đó là những vật có giá trị như tiền, các loại giấy tờ có giá và các quyền tài sản. Những tài sản này có thể là là bất động sản hoặc động sản và chúng đang mang lại giá trị trong thời điểm hiện tại hoặc có thể tạo ra những giá trị trong tương lai.

Nếu đứng trên góc độ kinh tế học thì có thể hiểu tài sản chính là những nguồn lực nằm trong doanh nghiệp. Những nguồn lực này phải do doanh nghiệp nắm giữ và kiểm soát. Những tài sản đó sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp thu được những lợi ích trong tương lai.

Để một tài sản được coi là tài sản của doanh nghiệp thì nó phải đảm bảo có đầy đủ hai tiêu chí. Tiêu chí thứ nhất đó chính là tài sản thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp. Và tiêu chí thứ hai đó là những tài sản này dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Xem thêm: Cách phân tích cơ cấu tài sản của doanh nghiệp chuẩn nhất

2. Việc phân loại đối với tài sản trong doanh nghiệp

Để có thể quản lý các loại tài sản một cách tốt nhất, doanh nghiệp cần thực hiện phân loại các tài sản. Hình thức phân loại phổ biến nhất được sử dụng để phân loại tài sản đó là phân loại theo hình thái biểu hiện của tài sản. Vậy thì theo hình thái biểu hiện chúng ta sẽ có tài sản hữu hình và tài sản vô hình.

2.1. Với loại tài sản hữu hình của doanh nghiệp

Tài sản hữu hình được hiểu là những loại tài sản có biểu hiện hình thái vật chất. Những tài sản này sẽ do chủ tài sản nắm giữ nhằm phục vụ cho các mục đích của họ. Tài sản hữu hình sẽ có những biểu hiện cụ thể về hình thái như máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, nhà cửa, thiết bị truyền dẫn, thiết bị sản xuất, đất đai, công trình khác. Tài sản hữu hình có những đặc tính vật lý và có thể mang ra trao đổi.

Tài sản hữu hình bao gồm 2 loại đó là tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn.

Tài sản ngắn hạn trong doanh nghiệp là những tài sản có thời gian sử dụng ngắn thường là dưới 12 tháng và trong quá trình sử dụng thường xuyên thay đổi hình thái. Tài sản ngắn hạn bao gồm những loại tài sản như sau:

- Các tài sản tương đương với tiền và tiền

Những khoản tiền này thường bao gồm tiền mặt, tiền đang chuyển khoản, kho bạc, tiền gửi ngân hàng và các khoản tương đương tiền như chứng khoán, vàng bạc, đá quý có thời gian đáo hạn trong vòng 3 tháng.

- Các khoản liên quan đến việc đầu tư tài chính ngắn hạn

Đây là những khoản đầu tư bên ngoài có thể kể đến như cho vay ngắn hạn, các khoản vốn góp liên doanh ngắn hạn, các khoản đầu tư chứng khoán ngắn hạn. Những khoản này đều được mang đi đầu tư với mục đích sinh lời và có thời gian thu hồi nhanh.

- Những khoản tiền mà doanh nghiệp phải thu ngắn hạn

Những khoản này đều thuộc về doanh nghiệp tuy nhiên lại bị các tổ chức doanh nghiệp khác chiếm dụng. Đó có thể là các khoản nợ phải thu, trả trước cho người bán, các khoản phải thu khách hàng, các khoản phải thu về thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ. Trong vòng 12 tháng doanh nghiệp phải có trách nhiệm thu đầy đủ các khoản này.

- Tài sản là hàng tồn kho của doanh nghiệp

Hàng tồn kho thường chiếm một tỷ lệ khá lớn trong tổng tài sản của cả doanh nghiệp. Đây là những tài sản vẫn đang trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc đang được chờ để bán. Hàng tồn kho bao gồm hàng đang đi đường, công cụ dụng cụ, hàng gửi bán, thành phẩm, nguyên vật liệu và hàng đang đi đường.

- Còn lại là những tài sản ngắn hạn khác

Những tài sản này bao gồm các khoản ký cược ký quỹ ngắn hạn, các khoản phải trả ngắn hạn và các khoản ứng trước.

Tài sản dài hạn trong doanh nghiệp là những tài sản có thời gian luân chuyển và sử dụng dài.

Thông thường loại tài sản này sẽ có thời gian sử dụng trên 12 tháng. Và trong suốt quá trình kinh doanh loại tài sản này rất ít có biểu hiện thay đổi về hình thái giá trị. Tài sản dài hạn tham gia vào nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và sẽ hao mòn dần trong quá trình sử dụng. Tài sản cố định bao gồm hai loại đó là tài sản cố định hữu hình và tài sản cố định vô hình. Cả hai loại tài sản này đều phải thỏa mãn những yêu cầu về tài sản cố định.

Tài sản cố định hữu hình sẽ có biểu hiện cụ thể về trạng thái vật chất như là các thiết bị chuyên dùng cho quản lý, nhà cửa, máy móc thiết bị, vật truyền dẫn, cây lâu năm, các phương tiện vận tải truyền dẫn.

Ngoài ra tài sản dài hạn còn có các khoản đầu tư tài chính dài hạn, các khoản phải thu dài hạn, bất động sản đầu tư và những tài sản dài hạn khác.

Các khoản đầu tư tài chính dài hạn có thể kể đến như là đầu tư vào công ty con, đầu tư liên doanh liên kết, các khoản cho vay hay góp vốn liên doanh dài hạn. Những khoản đầu tư này thường có thời hạn thu hồi trong vòng từ 1 năm trở lên.

Các khoản phải thu dài hạn của doanh nghiệp thường có thời gian thu hồi từ 1 năm trở lên. Những khoản này đều đang bị các tổ chức khác chiếm dụng. Ví dụ như là khoản trả trước cho người bán dài hạn và các khoản phải thu khách hàng dài hạn.

Những tài sản dài hạn khác có thể kể đến như là ký cược, ký quỹ, chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang và những chi phí trả trước dài hạn.

 2.2. Doanh nghiệp và các loại tài sản vô hình 

Đối với tài sản cố định vô hình sẽ không có biểu hiện hình thái cụ thể. Nó chỉ thể hiện cho một lượng giá trị đã được chi trả để có quyền sử dụng hợp pháp đối với lượng giá trị đã được đầu tư đó.

Một số loại tài sản cố định vô hình có thể kể đến như là nhãn hiệu hàng hóa, phần mềm máy tính, bằng phát minh sáng chế, thương hiệu doanh nghiệp, giấy phép khai thác và chuyển nhượng, bản quyền, quyền sử dụng đất, kỹ năng quản lý, biểu tượng doanh nghiệp, bí quyết marketing.

Dù không có hình thái vật chất cụ thể nhưng tài sản vô hình vẫn xác định được giá trị. Chủ tài sản sẽ nắm giữ chúng để phục vụ cho những mục đích của mình. Những tài sản vô hình này có thể được thực hiện chuyển giao trong những giao dịch dân sự và được tính bằng tiền. Trong những tài sản vô hình đó có bao gồm cả quyền sở hữu trí tuệ.

Trong tài sản vô hình có bao gồm quyền tài sản. Quyền tài sản sẽ bao gồm tất cả các quyền về lợi tức và những quyền lợi khác của chủ sở hữu có liên quan. Khi làm chủ của tài sản vô hình đó người chủ sở hữu sẽ được hưởng một số những quyền lợi nhất định.

Quyền sở hữu tài sản sẽ bao gồm nhiều quyền năng.

Trong các giao dịch dân sự các quyền năng đó có thể được chuyển giao và từng quyền năng này có khả năng tách rời với quyền sở hữu. Một vài những quyền năng có thể được kể đến ở đây đó là quyền định đoạt, quyền chiếm hữu, quyền sử dụng. Những lợi ích thu được từ quyền tài sản sẽ được gọi là tài sản thực.

Hiện nay để quá trình quản lý tài sản của doanh nghiệp được thực hiện hiệu quả hơn thì cũng có rất nhiều phần mềm quản lý tài sản doanh nghiệp được tạo ra.

Các doanh nghiệp có thể tìm hiểu về những phần mềm này và lựa chọn những phần mềm thích hợp với với đặc điểm cũng như tính chất của doanh nghiệp. Khi đó những tài sản trong doanh nghiệp được phân chia hợp lý và có thể được theo dõi thường xuyên để đảm bảo chúng luôn mang lại hiệu quả tối đa cho doanh nghiệp.

Như vậy bạn đã biết được những thông tin về các loại tài sản trong doanh nghiệp rồi chứ? Việc phân biệt được chính xác các loại tài sản sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động quản lý tài sản. Từ đó doanh nghiệp sẽ có những phương án để sử dụng các tài sản một cách hợp lý mang lại hiệu quả trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.