Tổng hợp các thông tin quan trọng về kế toán vốn bằng tiền

1. Tìm hiểu thông tin về kế toán vốn bằng tiền

1.1. Kế toán vốn bằng tiền được hiểu như thế nào?

Tiền được cho là tài sản quan trọng của mỗi đơn vị doanh nghiệp. Thực hiện tốt công tác kế toán vốn bằng tiền hay còn gọi là kế toán tiền sẽ giúp cho các nhà quản trị đưa ra được các quyết định kinh doanh đúng đắn. Sử dụng nguồn vốn một cách phù hợp và tiết kiệm để tăng được chi phí sử dụng và tăng được lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Đây là một bộ phận của tài sản ngắn hạn tồn tại dưới hình thái tiền tệ bao gồm: Các khoản tiền mặt đang tồn tại trong quỹ doanh nghiệp, Các khoản tiền gửi không có kỳ hạn tại ngân hàng, Các khoản tiền đang chuyển. Hoặc có thể tồn tại dưới dạng tiền Việt Nam hay các loại ngoại tệ và vàng tiền tệ.

1.2. Nguyên tắc của kế toán vốn bằng tiền là gì?

Tại Điều 11 Thông tư 200/2014/TT-BTC về việc hạch toán tiền cần tuân thủ các quy định sau:

Kế toán sẽ phải mở sổ kế toán và ghi chép hàng ngày một cách liên tục với trình tự phát sinh của các  khoản thu, chi, xuất, nhập tiền, ngoại tệ. Đồng thời tự tính ra được những khoản tồn trong quỹ và các khoản khác ở Ngân hàng tại mọi thời điểm để có thể thuận tiện cho việc kiểm tra và đối chiếu.

Các khoản tiền do doanh nghiệp và cá nhân ký cược, ký quỹ tại doanh nghiệp sẽ được quản lý và hạch toán như tiền doanh nghiệp.

Khi thực hiện các công việc liên quan đến thu - chi thì phải có đủ chữ ký giống như quy định của chế độ chứng từ kế toán.

Người kế toán cần theo dõi chi tiết tiền theo nguyên tệ. Nếu gặp phải những phát sinh các giao dịch ngoại tệ thì kế toán đó sẽ quy đổi ngoại tệ ra Đồng Việt Nam theo nguyên tắc như sau: Bên Nợ các TK tiền áp dụng tỷ giá giao dịch thực tế,  Bên Có các TK tiền áp dụng tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền.

Với vàng tiền tệ thì khi tăng sẽ ghi theo giá giao dịch thực tế và xuất vàng sẽ áp dụng 1 trong 3 phương pháp như sau: nhập trước, xuất trước (FIFO), bình quân gia quyền, thực tế đích danh. Thời điểm lập báo cáo tài chính sẽ dựa theo quy định của pháp luật và doanh nghiệp đánh giá lại số dư ngoại tệ (theo tỷ giá mua ngoại tệ ngân hàng) và vàng tiền tệ (theo giá mua ở thị trường trong nước).

1.3. Một số nhiệm vụ của kế toán vốn bằng tiền

Kế toán vốn bằng tiền có nhiệm vụ phản ánh các khoản thu, khoản chi bằng tiền của doanh nghiệp. Cụ thể như sau: 

- Phản ánh được những tình hình về việc thu và chi, vấn đề tồn quỹ tiền mặt hàng ngày. Thực hiện việc đối chiếu một cách thường xuyên tiền mặt so với quỹ thực tế và sổ sách kế toán để phát hiện và xử lý một cách kịp thời những sai sót của việc quản lý và sử dụng tiền mặt.

- Phản ánh được tình hình tăng, giảm cùng với số dư tiền gửi ngân hàng hàng ngày. Đồng thời giám sát và chấp hành được những chế độ thanh toán khác ngoài tiền mặt.

- Theo dõi các khoản tiền đang chuyển để có thể phát hiện kịp thời những nguyên nhân khiến cho tiền đang chuyển gặp phải ách tắc và giúp doanh nghiệp có biện pháp giải quyết thích hợp.

Kế toán tiền sẽ giúp cho việc tổ chức và thực hiện các quy định về chứng từ, thủ tục hạch toán được thống nhất và thực hiện được chức năng kiểm soát và phát hiện kịp thời các trường hợp chi tiêu lãng phí và sai chế độ… Có thể kiểm soát được các chứng từ đầu vào một cách hợp lý, hợp lệ và hợp pháp để có thể tính được chi phí một cách hợp lý về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Giúp cho việc lập báo cáo hàng ngày như báo cáo thu chi quỹ, báo cáo tiền gửi ngân hàng… để trình lên ban Giám đốc khi cần.

Có thể liên hệ trực tiếp với ngân hàng để có thể thực hiện được những giao dịch về rút tiền, trả tiền và lấy sổ phụ ngân hàng,…

Thực hiện so sánh và đối chiếu kịp thời các số liệu về sổ kế toán vốn bằng tiền mặt, tiền gửi ngân hàng và sổ quỹ, sổ phụ ngân hàng cùng với số tiền mặt kiểm kê trên thực tế để có thể kiểm tra và phát hiện một cách kịp thời những sai lệch và kiến nghị biện pháp xử lý thích hợp.

2. Thực hiện kế toán vốn bằng tiền như nào?

2.1. Phương pháp kế toán sử dụng tiền mặt

Tiền mặt là khoản tiền đang có trong quỹ. Có thể sử dụng số tiền này để thanh toán ngay (tiền này bao gồm Tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng tiền tệ). Tài khoản sử dụng loại tiền này là TK 111 (dùng để phản ánh tình hình thu, chi, tồn quỹ tiền mặt). TK 111 sẽ có 3 tài khoản cấp 2 đó là: TK 1111 (Tiền Việt Nam), TK 1112 (Ngoại tệ), TK 1113 (Vàng tiền tệ). Kết cấu TK 111 là “Tiền mặt”.

Bên nợ:

- Khoản tiền mặt, ngoại tệ và vàng tiền tệ nhập quỹ.

- Số tiền mặt, ngoại tệ và vàng tiền tệ thừa ở quỹ phát hiện sau khi kiểm kê.

- Các chênh lệch tăng TGHĐ bởi đánh giá số dư ngoại tệ cuối kỳ với tiền mặt ngoại tệ.

SDCK: Các khoản tiền mặt, ngoại tệ và vàng tiền tệ tồn quỹ cuối kỳ.

Bên có

- Các khoản tiền mặt, ngoại tệ và vàng tiền tệ xuất quỹ.

- Số tiền mặt, ngoại tệ và vàng tiền tệ thiếu hụt ở quỹ phát hiện sau khi kiểm kê.

- Các chênh lệch giảm TGHĐ bởi đánh giá lại SD ngoại tệ cuối kỳ với tiền mặt ngoại tệ.

2.2. Phương pháp kế toán vốn bằng tiền gửi ngân hàng

Tiền gửi ngân hàng là khoản tiền doanh nghiệp gửi ở ngân hàng, kho bạc hoặc các công ty tài chính mục đích là thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt.

Tài khoản sử dụng: sử dụng TK 112 (tiền gửi ngân hàng để theo dõi số tiền hiện có và tình hình biến động tăng hay giảm của tiền gửi Ngân hàng, kho bạc hay công ty tài chính…)

TK 112 sẽ chỉ phản ánh tiền gửi vào Ngân hàng là khoản tiền gửi không kỳ hạn. TK 112 có 3 tài khoản cấp 2: TK 1121 (Tiền Việt Nam), TK 1122 (Ngoại tệ), TK 1123 (Vàng tiền tệ). Kết cấu TK 112 là “Tiền gửi ngân hàng”

Bên nợ:

- Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ và vàng tiền tệ gửi vào ngân hàng.

- Các chênh lệch tăng tỷ giá hối đoái do đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ cuối kỳ.

SDCK: Số tiền Việt Nam, ngoại tệ và vàng tiền tệ còn gửi tại ngân hàng, kho bạc và các công ty tài chính.

Bên có:

- Các khoản tiền Việt Nam, ngoại tệ và vàng tiền tệ rút từ ngân hàng.

- Các chênh lệch giảm tỷ giá hối đoái và đánh giá lại số dư tiền gửi ngoại tệ cuối kỳ.

2.3. Phương pháp kế toán vốn bằng tiền đang chuyển

Tiền đang chuyển là tiền doanh nghiệp đã nộp vào Ngân hàng, Kho bạc Nhà nước, đã gửi cho bưu điện để chuyển đến Ngân hàng nhưng chưa nhận được giấy báo Có. Để trả cho các đơn vị khác để làm thủ tục kế toán vốn bằng tiền và chuyển các tài khoản tại Ngân hàng và trả cho đơn vị khác và chưa nhận được giấy báo Nợ hay bản sao kê của Ngân hàng.

Tài khoản sử dụng là TK 113 (Phản ánh khoản tiền đang chuyển). TK 113 có 2 TK cấp 2 là: TK 1131 (Tiền Việt Nam), TK 1132 (Ngoại tệ). Kết cấu TK 113 là “Tiền đang chuyển”

Bên nợ:

- Các khoản tiền đã nộp vào ngân hàng hay kho bạc hoặc chuyển vào bưu điện và chưa nhận được giấy báo.

- Các chênh lệch TGHĐ bởi đánh giá lại số dư ngoại tệ tiền đang chuyển tại thời điểm báo cáo.

SDCK: Các khoản tiền chuyển vào cuối kỳ

Bên có:

- Các khoản tiền đang chuyển và nhận được giấy báo 

- Các chênh lệch tỷ giá hối đoái bởi đánh giá lại số dư ngoại tệ tiền đang chuyển tại thời điểm báo cáo.

3. Những lưu ý về kế toán vốn bằng tiền

Thứ nhất, khi hạch toán kế toán bằng tiền phải sử dụng thống nhất một đơn vị tiền tệ là Đồng Việt Nam (VNĐ) để có thể tổng hợp các loại vốn bằng tiền. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh bằng ngoại tệ, vàng tiền tệ cần phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo như quy định để ghi vào sổ kế toán.

Thứ hai, cần thực hiện nguyên tắc bất kiêm nhiệm. Tránh trường hợp phải kế toán bằng tiền mặt và là thủ quỹ. Chứng từ kế toán được sắp xếp chung với chứng từ quỹ, sổ quỹ, sổ kế toán không tách biệt,…

Thứ ba, cần tổ chức theo dõi tiền gửi tại ngân hàng có tài khoản doanh nghiệp theo Đồng Việt Nam, theo ngoại tệ và vàng tiền tệ.

Trên đây là các thông tin quan trọng về kế toán vốn bằng tiền. Qua những thông tin này bạn có thể vận dung thật tốt vào việc sử dụng Phần mềm quản lý tài chính doanh nghiệp miễn phí để có thể đem lại được hiệu quả cao trong công tác kế toán. Hy vọng với những thông tin vừa được cung cấp thì bạn đọc có thể hiểu hơn và có cái nhìn rộng hơn đối với kế toán tiền.