Tìm việc làm nhanh & Tuyển dụng hiệu quả
0Chat
Quay lại

Viên chức là gì? Các quyền và nghĩa vụ đặc biệt của viên chức

Tác giả: Minh Phượng

Ngày cập nhật: 13/03/2024

Trong thế giới công việc đang phát triển hiện nay, cụm từ "viên chức" đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Nhưng liệu bạn đã hiểu rõ "viên chức là gì"? Đằng sau vẻ bề ngoài là sự đa dạng và sâu sắc của chức danh nghề nghiệp này. Hãy cùng Timviec365.vn tìm hiểu và khám phá sâu kỹ hơn về khái niệm này, từ những khía cạnh bất ngờ nhất đến những đặc điểm nghề nghiệp mà bạn có thể chưa biết.

1. Tìm hiểu về viên chức - viên chức nghĩa là gì?

Viên chức là những công dân của Việt Nam được tuyển dụng vào các vị trí làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập, theo các điều khoản và quy định của Luật Viên chức năm 2010. Cụ thể, vị trí làm việc được hiểu là công việc hoặc nhiệm vụ liên quan đến chức danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, và đây cũng là căn cứ để xác định số lượng và cơ cấu của viên chức trong đơn vị. Về đơn vị sự nghiệp công lập, đây chính là tổ chức được thành lập bởi cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, hoặc tổ chức chính trị, có tư cách pháp nhân, và hoạt động để cung cấp dịch vụ công và phục vụ cho công tác quản lý Nhà nước.

Tìm hiểu về viên chức - viên chức nghĩa là gì?
Tìm hiểu về viên chức - viên chức nghĩa là gì?

Đối với hợp đồng làm việc, hiện tại viên chức có thể ký kết một trong hai loại hợp đồng: hợp đồng có xác định thời hạn và hợp đồng không xác định thời hạn. Hợp đồng có xác định thời hạn là loại hợp đồng mà hai bên đồng ý đặt ra một thời điểm cụ thể cho việc chấm dứt hiệu lực của hợp đồng, thường từ 12 đến 60 tháng. Trong khi đó, hợp đồng không xác định thời hạn là loại hợp đồng mà thời điểm chấm dứt hiệu lực không được xác định trước.

Như vậy, để được coi là viên chức, cá nhân cần đáp ứng các điều kiện và tiêu chuẩn được nêu trên, bao gồm việc được tuyển dụng vào các vị trí công việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập và ký kết hợp đồng làm việc theo quy định.

2. Tìm hiểu viên chức được phân loại cụ thể như thế nào?

Trong quá trình quản lý và tổ chức công việc, việc phân loại viên chức đóng vai trò vô cùng quan trọng. Trước đây, quy định theo Nghị định 29/2012/NĐ-CP đã xác định việc phân loại dựa trên hai tiêu chí chính: vị trí công việc và cấp độ chức danh nghề nghiệp. Tuy nhiên, từ thời điểm áp dụng Nghị định 115, tiêu chí phân loại đã có sự thay đổi đáng kể.

Theo Nghị định 115, việc phân loại viên chức hiện nay tập trung vào hai yếu tố chính: chức trách và nhiệm vụ, cũng như trình độ đào tạo. Việc này giúp tăng cường tính linh hoạt và hiệu quả trong quản lý nguồn nhân lực, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển cá nhân của từng cá nhân trong tổ chức.

Tìm hiểu viên chức được phân loại cụ thể như thế nào?
Tìm hiểu viên chức được phân loại cụ thể như thế nào?

Ngoài ra, việc phân loại viên chức hiện nay cũng có sự thay đổi trong cách xác định các hạng chức danh nghề nghiệp. Thay vì chỉ dựa trên cấp độ từ cao xuống thấp, việc phân loại được thực hiện dựa trên mức độ phức tạp công việc của từng chức danh nghề nghiệp trong cùng một lĩnh vực sự nghiệp. Điều này giúp định hình rõ ràng hơn về vai trò và trách nhiệm của từng cá nhân, từ đó tạo điều kiện cho việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực một cách chặt chẽ và hiệu quả hơn.

Tóm lại, việc phân loại viên chức không chỉ đơn thuần là việc xác định vị trí và chức danh, mà còn là quá trình định hình vai trò và trách nhiệm của từng cá nhân trong tổ chức. Điều này đồng nghĩa với việc tạo điều kiện cho sự phát triển cá nhân và sự tiến bộ của tổ chức trong môi trường cạnh tranh hiện nay.

Xem thêm: Cán bộ công chức là gì? Phân biệt cán bộ, công chức, viên chức

3. Các quyền và nghĩa vụ của viên chức là gì?

Viên chức trong một tổ chức hay cơ quan công quyền không chỉ đóng vai trò quản lý và thực thi các nhiệm vụ được giao mà còn mang trách nhiệm và năng lực để đảm bảo hoạt động của tổ chức diễn ra một cách hiệu quả và công bằng. Quyền và nghĩa vụ của viên chức đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự hoạt động ổn định và phát triển bền vững của tổ chức. Dưới đây là một số quyền và nghĩa vụ quan trọng của viên chức:

3.1. Quyền của viên chức

Quyền của viên chức trong quá trình thực hiện nghề nghiệp được đảm bảo và quy định một cách cụ thể bởi pháp luật, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển nhu cầu chuyên môn và đáp ứng nhu cầu công việc. Viên chức được đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc và đáp ứng được yêu cầu công việc. Đồng thời, việc được bảo đảm trang thiết bị cũng như các điều kiện làm việc giúp viên chức hoàn thành công việc một cách hiệu quả và an toàn.

Ngoài ra, việc cung cấp thông tin liên quan đến công việc hoặc nhiệm vụ được giao giúp viên chức nắm bắt được tình hình công việc, từ đó đưa ra quyết định chuyên môn chính xác. Quyền quyết định chuyên môn gắn với vấn đề hay nhiệm vụ được giao giúp viên chức có thể đóng góp ý kiến và giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Ngoài những quyền được đảm bảo trong quá trình thực hiện công việc, viên chức cũng được quyền từ chối những công việc hoặc nhiệm vụ trái với quy định của pháp luật, từ đó đảm bảo tính đạo đức và chính trực trong công việc. Đồng thời, các quyền liên quan đến tiền lương và các chế độ liên quan được đảm bảo đúng mức, đồng thuận với vị trí, chức danh nghề nghiệp, và kết quả làm việc của viên chức.

Quyền của viên chức
Quyền của viên chức

Viên chức được hưởng các chính sách ưu đãi trong trường hợp làm việc ở các vùng miền khó khăn hoặc trong các công việc có tính chất đặc biệt, cũng như được hưởng các khoản tiền thưởng và được xét nâng lương theo quy định của pháp luật và quy chế của đơn vị sự nghiệp công lập. Điều này không chỉ tạo động lực cho viên chức trong quá trình làm việc mà còn thúc đẩy họ phấn đấu hơn nữa trong sự nghiệp của mình.

Bên cạnh đó, viên chức không chỉ có những quyền lợi cơ bản như nghỉ phép hàng năm, nghỉ lễ và nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật, mà còn được đảm bảo các quyền lợi đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh và nhu cầu của họ.

Trong trường hợp viên chức làm việc ở những vùng miền địa lý khó khăn như miền núi, biên giới, hải đảo hay vùng sâu vùng xa, họ có thêm quyền gộp số ngày nghỉ phép của hai hoặc ba năm để nghỉ cùng một lần. Điều này là một sự linh hoạt đáng quý, nhất là đối với những người phải đối mặt với điều kiện làm việc khắc nghiệt.

Ngoài ra, trong các lĩnh vực đặc thù như y tế, giáo dục, viên chức cũng được hưởng quyền lợi nghỉ việc và hưởng lương theo quy định pháp luật. Điều này giúp đảm bảo rằng họ có thể tập trung vào công việc của mình mà không phải lo lắng về tài chính trong thời gian nghỉ ốm hoặc thai sản.

Ngoài những quyền lợi liên quan đến việc nghỉ ngơi, viên chức cũng có quyền tham gia vào các hoạt động kinh doanh và làm việc thêm ngoài giờ làm việc quy định, miễn là không vi phạm pháp luật và có sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập. Điều này thúc đẩy sự linh hoạt và sáng tạo trong cộng đồng viên chức, đồng thời tạo điều kiện cho họ phát triển nghề nghiệp và tăng cơ hội cải thiện tài chính.

Ngoài những quyền lợi trên, viên chức cũng được đảm bảo các quyền khác như được khen thưởng, tôn vinh và tham gia vào các hoạt động kinh tế, xã hội. Họ cũng được hưởng chính sách ưu đãi về nhà ở và được tạo điều kiện để học tập cũng như phát triển nghề nghiệp trong và ngoài nước.

3.2. Nghĩa vụ của viên chức

Nghĩa vụ chung của các viên chức không chỉ nằm ở việc tuân thủ và thực thi đúng đường lối, chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam cùng với pháp luật của nhà nước, mà còn cần bao gồm việc thực hiện một lối sống đạo đức và trách nhiệm. Viên chức cần phải thể hiện sự trung thực, cẩn trọng, cần, kiệm, liêm, chính, đồng thời không được tự phụ và phải thực hiện các công việc của mình một cách tổ chức và kỷ luật.

Ngoài ra, việc tự giác tuân thủ kỷ luật và trách nhiệm trong công việc là điều bắt buộc. Viên chức phải tuân thủ mọi quy định, nội quy và quy chế của tổ chức họ đang làm việc. Điều này bao gồm việc bảo vệ bí mật nhà nước và tài sản công cụ thể. Họ cần phải duy trì sự cẩn mật và sử dụng tài sản công một cách hiệu quả nhất có thể.

Nghĩa vụ của viên chức
Nghĩa vụ của viên chức

Một phần không kém phần quan trọng đối với nghĩa vụ của một viên chức đó là việc rèn luyện và phát triển bản thân. Viên chức cần phải liên tục nâng cao đạo đức nghề nghiệp và tuân thủ nguyên tắc ứng xử cụ thể của công việc mình đang làm. Sự tự phát triển này không chỉ giúp viên chức trở thành một nhân viên xuất sắc mà còn tạo ra một môi trường làm việc tích cực và chuyên nghiệp.

Tóm lại, nghĩa vụ của viên chức không chỉ nằm ở việc thực hiện các công việc một cách hiệu quả, mà còn là việc duy trì và thể hiện các giá trị đạo đức, giữ vững trách nhiệm trong mọi hoạt động của mình. Điều này đảm bảo rằng họ đóng góp tích cực vào sự phát triển của xã hội và là một phần không thể thiếu của sự thịnh vượng của đất nước.

4. Để thi viên chức, người dự tuyển cần đảm bảo điều kiện gì?

Để có thể tham gia quy trình tuyển dụng viên chức, ứng viên cần đáp ứng một số tiêu chí theo quy định của Luật Viên chức. Đầu tiên, ứng viên phải là công dân Việt Nam và hiện đang cư trú tại Việt Nam. Điều này đảm bảo rằng chỉ những người có quốc tịch và liên kết mạnh mẽ với đất nước mới được xem xét.

Thứ hai, ứng viên phải đủ 18 tuổi trở lên, hoặc từ 15 tuổi đối với một số lĩnh vực cụ thể, như văn hóa, nghệ thuật, thể dục và thể thao, có sự đồng ý bằng văn bản từ người đại diện hợp pháp. Điều này đảm bảo rằng những người trẻ tuổi, nhưng có tiềm năng và tài năng đặc biệt, cũng có cơ hội tham gia vào lĩnh vực công việc này.

Thứ ba, ứng viên cần nộp đơn đăng ký dự tuyển, cùng với hồ sơ và lý lịch rõ ràng. Điều này giúp cho quá trình xem xét và đánh giá hồ sơ của ứng viên trở nên minh bạch và công bằng.

Để thi viên chức, người dự tuyển cần đảm bảo điều kiện gì?
Để thi viên chức, người dự tuyển cần đảm bảo điều kiện gì?

Thứ tư, ứng viên cần có văn bằng, chứng chỉ hoặc năng khiếu phù hợp với vị trí công việc mà họ muốn ứng tuyển. Điều này đảm bảo rằng ứng viên có đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc một cách hiệu quả.

Thứ năm, ứng viên cần có đủ sức khỏe để thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ theo vị trí công việc mà họ muốn ứng tuyển. Điều này đảm bảo rằng những người được chọn sẽ có khả năng hoàn thành nhiệm vụ một cách đáng tin cậy và hiệu quả.

Cuối cùng, ứng viên cần đáp ứng các yêu cầu khác theo quy định của vị trí công việc viên chức, nhưng không thấp hơn các tiêu chuẩn chung, không vi phạm pháp luật và không phân biệt đối xử giữa các loại hình đào tạo. Điều này đảm bảo rằng quy trình tuyển dụng được thực hiện một cách công bằng và minh bạch.

Tóm lại, việc tham gia vào quá trình tuyển dụng viên chức đòi hỏi ứng viên phải đáp ứng một số tiêu chí chặt chẽ, nhằm đảm bảo rằng chỉ những người có đủ năng lực và phù hợp mới được lựa chọn. Hy vọng rằng thông qua bài viết trên đây của Timviec365, bạn đọc đã có thể hiểu rõ viên chức là gì cùng với những đặc điểm quan trọng của chức danh nghề nghiệp này.

Cán bộ, công chức và những hình thức kỷ luật cảnh cáo là gì?

Trong trường hợp cán bộ hoặc công chức phạm lỗi nhẹ trong quá trình làm việc theo quy định và nguyên tắc, biện pháp kỷ luật thường được áp dụng là cảnh cáo. Nhưng kỷ luật cảnh cáo đó là gì? Đây là một biện pháp quản lý nhân sự nhằm cảnh báo và nhắc nhở nhân viên về hành vi không đúng đắn, nhưng vẫn giữ mức độ nhẹ nhàng. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.

Hình thức kỷ luật cảnh cáo là gì

Từ khóa liên quan

Chuyên mục

Bí quyết viết CV-Tâm sự Nghề nghiệp-Cẩm Nang Tìm Việc-Kỹ Năng Tuyển Dụng-Cẩm nang khởi nghiệp-Kinh nghiệm ứng tuyển việc làm-Kỹ năng ứng xử văn phòng-Quyền lợi người lao động-Bí quyết đào tạo nhân lực-Bí quyết lãnh đạo-Bí quyết làm việc hiệu quả-Bí quyết viết đơn xin nghỉ phép-Bí quyết viết thư xin thôi việc-Cách viết đơn xin việc-Bí quyết thành công trong công việc-Bí quyết tăng lương-Bí quyết tìm việc dành cho sinh viên-Kỹ năng đàm phán lương-Kỹ năng phỏng vấn-Kỹ năng quản trị doanh nghiệp-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Hà Nội-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Đà Nẵng-Mẹo viết hồ sơ xin việc-Mẹo viết thư xin việc-Chia sẻ kinh nghiệm ngành Kinh doanh - Bán hàng-Định hướng nghề nghiệp-Top việc làm hấp dẫn-Tư vấn nghề nghiệp lao động phổ thông-Tư vấn việc làm Hành chính văn phòng-Tư vấn việc làm ngành Báo chí-Tư vấn tìm việc làm thêm-Tư vấn việc làm ngành Bất động sản-Tư vấn việc làm ngành Công nghệ thông tin-Tư vấn việc làm ngành Du lịch-Tư vấn việc làm ngành Kế toán-Tư vấn việc làm ngành Kỹ thuật-Tư vấn việc làm ngành Sư phạm-Tư vấn việc làm ngành Luật-Tư vấn việc làm thẩm định-Tư vấn việc làm vị trí Content-Tư vấn việc làm ngành Nhà hàng - Khách sạn-Tư vấn việc làm quản lý-Kỹ năng văn phòng-Nghề truyền thống-Các vấn đề về lương-Tư vấn tìm việc làm thời vụ-Cách viết Sơ yếu lý lịch-Cách gửi hồ sơ xin việc-Biểu mẫu phục vụ công việc-Tin tức tổng hợp-Ý tưởng kinh doanh-Chia sẻ kinh nghiệm ngành Marketing-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Bình Dương-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Hồ Chí Minh-Mẹo viết Thư cảm ơn-Góc Công Sở-Câu chuyện nghề nghiệp-Hoạt động đoàn thể-Tư vấn việc làm Biên - Phiên dịch-Tư vấn việc làm Ngành Nhân Sự-Tư vấn việc làm Ngành Xuất Nhập Khẩu - Logistics-Tư vấn việc làm Ngành Tài Chính - Ngân Hàng-Tư vấn việc làm Ngành Xây Dựng-Tư vấn việc làm Ngành Thiết kế - Mỹ thuật-Tư vấn việc làm Ngành Vận tải - Lái xe-Quản trị nhân lực -Quản trị sản xuất-Cẩm nang kinh doanh-Tư vấn việc làm Ngành Thiết kế - Nội thất-Mô tả công việc ngành Kinh doanh-Mô tả công việc ngành Bán hàng-Mô tả công việc Tư vấn - Chăm sóc khách hàng-Mô tả công việc ngành Tài chính - Ngân hàng-Mô tả công việc ngành Kế toán - Kiểm toán-Mô tả công việc ngành Marketing - PR-Mô tả công việc ngành Nhân sự-Mô tả công việc ngành IT - Công nghệ thông tin-Mô tả công việc ngành Sản xuất-Mô tả công việc ngành Giao nhận - Vận tải-Mô tả công việc Kho vận - Vật tư-Mô tả công việc ngành Xuất nhập khẩu – Logistics-Mô tả công việc ngành Du lịch - Nhà hàng - Khách sạn-Mô tả công việc ngành Hàng không-Mô tả công việc ngành Xây dựng-Mô tả công việc ngành Y tế - Dược-Mô tả công việc Lao động phổ thông-Mô tả công việc ngành Kỹ thuật-Mô tả công việc Nhà nghiên cứu-Mô tả công việc ngành Cơ khí - Chế tạo-Mô tả công việc bộ phận Quản lý hành chính-Mô tả công việc Biên - Phiên dịch-Mô tả công việc ngành Thiết kế-Mô tả công việc ngành Báo chí - Truyền hình-Mô tả công việc ngành Nghệ thuật - Điện ảnh-Mô tả công việc ngành Spa – Làm đẹp – Thể lực-Mô tả công việc ngành Giáo dục - Đào tạo-Mô tả công việc Thực tập sinh - Intern-Mô tả công việc ngành Freelancer-Mô tả công việc Công chức - Viên chức-Mô tả công việc ngành Luật - Pháp lý-Tư vấn việc làm Chăm Sóc Khách Hàng -Tư vấn việc làm Vật Tư - Kho Vận-Hồ sơ doanh nhân-Việc làm theo phường-Danh sách các hoàng đế nổi tiếng-Tài liệu gia sư-Vĩ Nhân Thời Xưa-Chấm Công-Danh mục văn thư lưu trữ-Tài Sản Doanh Nghiệp-KPI Năng Lực-Nội Bộ Công Ty - Văn Hóa Doanh Nghiệp-Quản Lý Quan Hệ Khách Hàng-Quản Lý Công Việc Nhân Viên-Chuyển văn bản thành giọng nói-Giới Thiệu App Phiên Dịch-Quản Lý Kênh Phân Phối-Đánh giá nhân viên-Quản lý ngành xây dựng-Hóa đơn doanh nghiệp-Quản Lý Vận Tải-Kinh nghiệm Quản lý mua hàng-Danh thiếp cá nhân-Quản Lý Trường Học-Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng-Kinh Nghiệm Quản Lý Tài Chính-Kinh nghiệm Quản lý kho hàng-Quản Lý Gara Ô Tô-Xem thêm gợi ý