Chỉ số AQ là gì? Cách "nâng cấp" AQ trong một nốt nhạc để thành công

1. Bạn hiểu chỉ số AQ là gì?

Chỉ số AQ là gì vậy? Thực ra, câu hỏi này không phải quá khó khăn nếu như bạn là fan lớn của những cuốn sách bàn về những tố chất để phát triển tư duy. Và Lại Trang tin chắc rằng, ít nhất một lần trong đời khi gấp những trang sách đó lại, bạn không tài nào kìm nổi việc tò mò dò lên những trang mạng tìm ngay những cách đo tư duy hay những phương pháp để kích thích IQ và EQ... để thông minh hơn và làm sếp dễ hơn. Điều này dễ hiểu thôi bởi vì, một thời, IQ là được tung hô là phẩm chất của thiên tài tạo nên những cái đầu lớn trong lịch sử khoa học nhân loại như Albert Einstein hay Isaac Newton, chỉ số cảm xúc EQ được báo chí mang ra mổ xẻ là vị quan trọng nhất tạo nên phẩm chất của những người lãnh đạo bởi sự thấu hiểu, tâm lý trong ứng xử. Và rồi bạn dừng lại khi người ta nhắc đến chỉ số AQ - người anh em sinh sau để muộn của chỉ số thông minh đến gần 1 thế kỷ như một phẩm chất khác để con người thành công. Chỉ số AQ là gì? Bạn có đang hoài nghi về khả năng tạo nên thành công của AQ?

AQ là viết tắt của cụm từ Adversity Quotient để biểu thị cho khả năng vượt qua những nghịch cảnh, khó khăn, bất hạnh ở con người, tạm dịch là chỉ số vượt khó. Câu hỏi chỉ số AQ là gì lần đầu tiên được giải mã vào năm 1999 khi cuốn sách Adversity Quotient của nhà tâm lý học người Mỹ Paul G.Stoltz được phát hành trên mạng Amazon đã tạo nên một cơn lốc bình chọn những nhân tố quan trọng tạo nên thành công khi đặt AQ sánh cùng IQ, EQ và các nhân tố khác. Theo tác giả của chính cuốn sách, điều khác biệt mà chỉ số AQ có thể làm hơn những nhân tố khác là đo được được mức độ cố gắng nỗ lực, năng lực vượt qua cái tôi và khả năng của bản thân, sức khỏe về mặt tinh thần, xúc cảm và hạnh phúc, thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của yếu tố thiên phú thuộc chỉ số thông minh hay chỉ số thông minh cảm xúc. AQ cũng là chỉ số đo lường bản lĩnh sống của con người thông qua ý chí mạnh mẽ, sự bình tĩnh để xoay chuyển vấn đề để vượt lên những thách thức đó và tìm được lối ra cho chính mình. 

Trong các cuốn sách bàn về chỉ số tư duy về chỉ số tư duy đang được thừa nhận, mức độ tư duy và khả năng thành công  của con người được đánh giá qua 9 chỉ số quan trọng: IQ ( Chỉ số thông minh), EQ (chỉ số thông minh cảm xúc), AQ (chỉ số vượt khó), PQ (chỉ số đam mê), SQ (Hoạt động xã hội), CQ (Chỉ số thông minh sáng tạo), SQ (trình độ biểu đạt ngôn ngữ), MQ (đạo đức) và StQ (Chỉ số ngu ngốc). Dĩ nhiên, cuộc sống của chúng ta hiếm khi được trải nghiệm cả 9 nhân tố đó rèn luyện, học tập và trưởng thành. Thế nhưng, có bao giờ bạn trăn trở rằng - tại sao một số người trở nên xuất chúng, cực kỳ thành công trong khi những người khác lại dễ buông xuôi, nản lỏng thậm chí thất bại dù họ có thừa thông minh, tư cách đạo đức tốt và giàu khả năng phân tích và tư duy khái niệm. Đặc điểm để phân biệt riêng rẽ giá trị đã liệt kê trên đây, chính là sự chênh lệch về AQ - Chỉ số cho thấy bạn là con người bền bỉ chiến đấu với những khó khăn, nghịch cảnh đến cùng để nếm quả ngọt hay dễ dàng buông xuôi từ bỏ. 

Đều là 2 chỉ số thiên về cảm xúc, một thời nhiều người gộp EQ và AQ làm một vì họ cho rằng, cả hai đề có thể điều chuyển bởi ý chí và năng lực, dĩ nhiên, nhận định này có phần đúng nhưng chưa đủ. Thường thì những người có chỉ số EQ cao thì AQ cũng cao. Nhưng không phải bao giờ hai nhân tố này cũng song song đi trên một con đường. Trong thực tế, bạn có thấy nhiều người cực kỳ tốt về cảm xúc, có khả năng nhìn thấu tâm lý người khác, có tư duy tầm nhìn... nhưng kết quả gửi lại họ là thất bại. Nhắc đến những những tỷ phú đô la thất bại trong lịch sử thế giới, chắc bạn không thể bỏ qua ông vua hoạt hình Walt Disney vì bị đuổi khỏi Kansas city hay công ty đầu tiên Laugh-O-Gram Animation Studio bị phá sản và chính xác 302 lần bị từ chối trước khi gom đủ số tiền thành lập Tập đoàn Walt Disney thành công như bây giờ hay quá khứ không mấy sáng sủa của Jack ma với 10 lần bị từ chối vì nộp đơn vào đại học Harvard. 

Cha đẻ của chỉ số AQ từng tâm niệm thế này “Người tốt vẫn có thể là người không bền lòng theo đuổi mục đích. Dù mục đích cao đẹp nhưng họ không đủ can trường để đi tới. bởi vì bao giờ cũng vậy, mục đích cao đẹp bao giờ cũng đi kèm với những thử thách cực kỳ khó khăn mà chỉ ai dám vượt khó mới có thể vươn tới đích”. Không còn đường nào đi đến thành công mà trải đầy hoa hồng, dù có năng lực và phẩm chất lãnh đạo tốt, sẽ không thể có thương hiệu Apple, nếu cựu điều hành Steve Jobs không thể nỗ lực thay đổi để vượt qua nhưng cạnh tranh, sự đổi mới từng giây của làng công nghệ. Kỷ nguyên ánh sáng của chúng ta sẽ không bao giờ được hé mở nếu không có một Edison tình nguyện chịu thất bại hơn 10.000 lần thử bóng đèn trong phòng thí nghiệm. Bạn có thể thông minh, nhưng sự bền  bỉ, vượt khó mới có thể giúp bạn chạm tới đích. Thành công sẽ không thể đến với bất kì ai nếu người đó chỉ bỏ cuộc giữa đường.

Chính xác hơn, nếu không tự biết cách nâng cao chỉ số AQ, người thông minh hay người có năng lực cảm xúc vẫn không thể tránh được thất bại. Để có được thành công, hạnh phúc bắt buộc bạn phải trả một cái giá nào đó. Giá càng đắt đồng nghĩa với hạnh phúc càng lớn và xứng đáng để bạn tự hào.

Một đặc điểm nổi bật khác giữa EQ, IQ và AQ chính là khả năng cải thiện. IQ lỏng là nhân tố thuộc về thiên phú, EQ dựa vào sự điều chỉnh cảm xúc có tính thời điểm, trong khi đó AQ là chỉ số phản ánh sự bền bỉ trong một quá trình. Điều đó có nghĩa là, bạn có thể rèn luyện, cải hiện AQ của mình trong quá trình học tập, làm việc để đạt được những điều mình mong muốn. Những người có chỉ số AQ thấp có dấu hiệu đầu hàng trước những thách thức trong cuộc sống trong khi đó người AQ cao ít khi bỏ cuộc và vực lại tinh thần để trở thành lãnh đạo trong tương lai. Đến đây, hẳn là bạn định hình  cho mình khái niệm AQ là gì đây đủ nhất rồi chứ. Những để xác định mình thuộc loại AQ nào thì chưa đâu, đọc nội dung dưới đây để hiểu rõ hơn nhé.

2. Bạn đang thuộc dạng chỉ số AQ nào sau đây?

Việc phân loại AQ cao hay thấp không thể dựa trên công phương tiện cụ thể nào như bộ câu hỏi IQ mà dựa trên cách thức, phương pháp tiếp cận và giải quyết những nghịch cảnh của từng người.

AQ được phân làm 3 dạng cụ thể và hãy xem xét và đối chiếu xem là hiện tại bạn đang thuộc diện AQ nào nhé.

2.1. Quitter

Bạn là người dễ dàng từ bỏ trước những khó khăn ngay từ ban đầu? Bạn có dễ lâm vào tình trạng nản chí trong việc theo đuổi một công việc, dự định vì một số trở ngại hoặc chấp nhận thất bại mà không hề hấn mặc gì kết quả không được như ý. Nếu có, bạn đang lọt tốp Quitter - những những có... chỉ số AQ rất thấp. Nếu là người may mắn, thường được giúp đỡ và chỉ số IQ cao, đó sẽ không phải là vấn đề quá lớn với bạn. Tuy nhiên, nếu đặt bạn trong môi trường độc lập, bạn sẽ không thể chiến thắng được hoàn cảnh, luôn nhận được những kết quả không mong muốn.

2.2. Camper

Khác với những người từ bỏ, camper là một loại AQ dành cho những người làm việc chăm chỉ, kiên trì và luôn ý thức vươn lên phát triển bản thân bằng cách đặt ra mục tiêu và kế hoạch trước và nỗ lực để đạt được chúng. Điều này, phản ánh số lượng lớn nhất trong AQ , tuy nhiên, họ lại là người dễ dàng hài lòng với những mục đích đã đặt ra và thấy khó khăn trong việc đặt ra những mục tiêu cao hơn để nuôi dưỡng những hoài bão lớn hơn trong cuộc sống.

2.3. Climber

Climber được ví với những người có ý chí vươn lên, nỗ lực cố gắng tối đa một cách bền bỉ để khám hết thực tế khả năng của họ. Dĩ nhiên, họ không bao giờ chấp nhật thực tế tình hình sẵn có. Họ luôn tìm mọi cách để cải thiện tình hình tốt hơn. Trong khi phần trăm người thuộc nhóm AQ trung bình Camper chiếm từ 65-90%, thì phần trăm người thuộc nhóm Climber chỉ dưới 5%.

3. Bạn đã biết sự thành công và chỉ số AQ liên hệ với nhau thế nào hay chưa?

Trong một lần nói chuyện với  Mattson Newell - giám đốc tổ chức Partners in Leadership một giám đốc trẻ đã chia sẻ thế này  IQ và EQ đều quan trọng, nhưng cái tôi cần là AQ. Tôi cần những người có thể nhanh chóng thích nghi, chinh phục và thay đổi”.

Paul Stoltz đã viết trong quyển sách của mình rằng, “thành công trong cuộc sống không dựa trên chỉ số IQ của bạn mà khả năng biến chướng ngại vật thành cơ hội đến từ AQ của bạn”. Quá trình biến chướng ngại vật trở thành cơ hội để đi đến thành công trước hết bạn phải : 

3.1. Nhìn nhận vấn đề

Con người không dễ gì chấp nhận để người khác gọi mình là “không có năng lực”, tuy nhiên, xu hướng sợ thất bại sẽ làm cản trở bạn khi lên phương án cho một sự thay đổi lớn. Đây chính là điểm khác biệt của một người bình thường và một người lãnh đạo tài ba.  Để có thể thành công được, bắt buộc bạn phải xác định những điều cần thiết để thay đổi, quyết đoán và sẵn sàng thay đổi. Đặt trong mối quan hệ với AQ, sự quyết đoán của ý chí, không dao động trước những trạng thái tiêu cực hay bước đầu không mấy khả quan, những người có AQ cao thường cố gắng hướng bản thân đến những kết quả tích cực, căn cứ vào kết quả hiện tại để hoạch định ra tầm nhìn xa trong tương lai trong khi đó những người thuộc nhóm Quitter có xu hướng sợ sệt và nản lòng trước khi đặt ra mục tiêu. Không phải ai cũng có thể độc lập nhìn nhận vấn đề một cách chính xác, do đó cần thiết lắng nghe những ý kiến từ nhiều phía thậm chí là những lời phê bình để bạn có thể lần thích nghi với sự thay đổi và thay đổi một cách nhanh chóng hiệu quả.

3.2. Làm chủ vấn đề

Thường thì con người không kiên định dễ hoang mang khi tiếp xúc với một vấn đề có quá nhiều ý kiến trái chiều. Thay đổi, tiếp thu luôn quan trọng trong mọi tình huống, nhưng không có nghĩa là “gió chiều nào che chiều ấy”, mất đi tính định hướng của bản thân. Rõ ràng sai thì sửa nhưng bạn cần phải là người quyết định bạn phải làm gì để giải quyết vấn đề đó thay vì phụ thuộc 100% vào người khác. Chính quá trình kiên định vượt qua những khó khăn từng bước bằng năng lực bản thân nhiều khi giúp bạn khám phá ra nhiều khả năng của bản thân mình mà trước đây bạn không ngờ tới. Để AQ phát huy hiệu quả trong việc làm chủ vấn đề của bạn, trước khi thực hiện bất kỳ một kế hoạch gì, bạn không được quên rằng, cần phải xác định cho nó những đường đi nước bước cụ thể, dự trù những phương án khắc phục cụ thể.

3.3. Tìm hướng giải quyết khác cho vấn đề

Khi chúng ta đặt ra những câu hỏi dạng như “có con đường nào khác để giả quyết được vấn đề này hay không” có nghĩa là chúng ta đang kích thích chỉ số AQ không ngừng phát triển. Làm chủ vấn đề và tiến hành theo những lối mòn là an toàn nhưng đối khi không hiệu quả vì nó không tạo nên sự bứt phá.Lấy ví dụ đơn cử như doanh nghiệp lên kế hoạch cho làm mới thương hiệu, thì rõ ràng... bộ phận Marketing, quảng cáo trong doanh nghiệp của bạn phải có vai trò tìm ra những ý tưởng mới không bị trùng lặp với những cái cũ để kích thích nhu cầu tìm hiểu của khách hàng. Thị trường luôn biến động và nhu cầu của người dùng cũng thế. Một nhà lãnh đạo tài ba là định hướng nhân viên của mình bứt phát, sáng tạo để tạo nên những sản phẩm chất lượng chứ không phải dừng chân ở những ấn phẩm cũ đã hết thời.

3.4. Bạn đã biết dùng AQ để giải quyết vấn đề sao cho đúng cách?

Chúng ta chỉ có thể hái được quả ngọt bằng sự thành tâm, minh bạch và có trách nhiệm với bản thân, công việc, tổ chức. Để có thể tạo nên sự bứt phá, thành công mới, bạn không nên dừng lại ở việc sống chung với sự thay đổi một cách tích cực qua những ý kiến đóng góp, thậm chí là phê bình của người khác để trở nên tốt hơn mà ngay cả bản thân bản phải chủ động liên tục thay đổi dù bạn là nhân viên lãnh đạo. Tính bảo thủ, không chịu tiếp thu hoặc dễ dàng chấp nhận những thành tựu đầu đời không thể tạo nên sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp của bạn vì không ai có thể lường trước được những tình huống trong tương lai, nếu như chúng ta không lên kế hoạch tác chiến chỉ dừng chân một chỗ mà thôi. Một tầm nhìn của lãnh đạo hay sự phát triển của doanh nghiệp được xác định bởi tính mới, tính sáng tạo. Nếu không có hai nhân tố đó, bạn và doanh nghiệp của bạn luôn thường trực với sự tụt hậu.

4. Hãy cải thiện AQ của bạn bằng những cách này

4.1. Tích lũy niềm tin

Cuộc sống luôn có khó khăn, chướng ngại,sẽ thật nhàm chán dễ dẫn đến bỏ cuộc nếu không có động lực để thức dậy mỗi ngày, động lực kích thích tinh thần mình băng qua “những ngày giông bão”. Quan trọng nhất, bạn hãy tích lũy niềm tin cho chính mình. AQ cao không có nghĩa là bạn có thể giải quyết được mọi việc trong cuộc sống mà không cần sự hỗ trợ. Nêu thấy mệt mỏi quá, hãy chia sẻ với những người thân yêu nhất, hãy rèn luyện suy nghĩ tích cực trước khi thực hiện một kế hoạch và dặn bản thân không được bỏ cuộc bởi bất kỳ lý do nào. Ai cũng cần niềm tin để duy trì mùi vị của cuộc sống. Hãy an ủi mình bằng những thành công đạt được và lên kế hoạch trước khi thực hiện việc gì. Điều này, sẽ giúp bạn dự trù được những tình huống xấu nhất có thể xảy ra và dễ dàng hơn khi đón nhận những khó khăn xảy ra nếu có.

4.2. Nhận thức đúng về trở ngại, tìm ra nhiều câu trả lời, phương hướng hành động

Chúng ta dễ dàng bị đặt vào tình huống, mình là “nạn nhân”duy nhất đang phải đối mặt với tất cả thất bại và nó làm bạn nản chí và không muốn tiếp tục? Ai rồi cũng phải vượt qua thất bại. Nhưng chấp nhận thất bại không phải là phương án để cứu vớt vấn đề. Để vượt qua tình huống đó, bạn bắt buộc phải sáng tạo ra những phương án mới, dự trù được phương án mới trước khi thực hiện. Tích cực tham khảo ý kiến từ những người xung quanh và xem xét, những cách thức phù hợp nhất với công việc của bạn. Trước hết, bạn phải nhận thức đúng về nhưng thất bại đó trong cuộc sống chỉ làm bước ngoặt làm bạn trưởng thành hơn và là giai đoạn ai cũng phải trải qua để thành công. Sau đó, vẫn là bước lên kế hoạch. Bạn cần tối ưu hóa kế hoạch của bản thân để cân bằng cuộc sống và công việc, loại bỏ bớt đi những khó khăn có thể xảy đến.

4.3. Ứng dụng những phương pháp giải phóng căng thẳng, áp lực

Bạn đang không nghe nhầm đâu, đích thị là chỉ số AQ của bạn chỉ có thể “đường đường chính chính” đi lên khi bạn thấy thoải mái, đặt ngoài vòng của căng thẳng hay mệt mỏi. Vì vậy, hãy ứng dụng ngay những “khắc tinh” của sự áp lực, căng thẳng để giải phóng AQ ngay sau đây:

4.3.1. Thiền

Dành khoảng 10 phút mỗi ngày tại một không gian yên tĩnh để lấy lại tinh thần có khả năng chặn đứng sự mệt mỏi hiệu quả, tăng độ tập trung và suy nghĩ thấu đáo hơn mọi vấn đề.

4.3.2. Sắp xếp thời gian hợp lý

Tham công tiếc việc, dùng thời gian đáng ra để nghỉ ngơi để làm việc khác, không thể hoàn thành deadline đúng hạn hay thường xuyên bị lố thời gian... chính là biểu hiện rằng, bạn đang sắp xếp thời gian của bạn thiếu khoa học. Hãy cân bằng chúng bằng một thời gian biểu, học tập, làm việc, nghỉ ngơi đúng lúc, thậm chí đưa ra những “hình phạt thích đáng” nếu bản thân vi phạm ngay từ bây giờ và rèn chúng như một thói quen. Bởi vì, sức khỏe thể chất luôn song hành với tinh thần. Một khi, thể chất bạn không đủ thì tinh thần bạn có mạnh đến mấy cũng không thể thể làm được gì cho ra hồn đâu. Bên cạnh việc nghỉ ngơi, làm việc hợp lý, hãy chăm chút đến sức khỏe bản thân bằng cơ chế ăn uống lành mạnh, đủ chất. 

Thực ra, quan trọng ở đây không phải là tìm ra câu trả lời cho bạn AQ là gì mà trên hết đó là phương án để có thể rèn luyện và ứng dụng AQ vào thực tế cuộc sống. Đến đây, chắc bạn đã biết cách để chăm chút, AQ của bạn lớn mạnh từng ngày rồi chứ.

Hi vọng rằng, những thông tin mà Lại Trang cung cấp trên đây về chỉ số AQ là gì, những biểu hiện của IQ và phương hướng rèn luyện AQ sẽ thực sự bổ ích với các bạn. Đừng quên thường xuyên cập nhật những thông tin mới nhất về trên timviec365.vn nhé. Thân ái!