AI là gì? Ứng dụng công nghệ AI trong đời sống thực tiễn ra sao?

1. AI là gì?

AI là thuật ngữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Artificial Intelligence”, dịch sang tiếng Việt có nghĩa là “trí tuệ nhân tạo” hay “trí thông minh nhân tạo”.

Loại trí tuệ này không phải là của con người tự có giống như bình thường mà nó mô phỏng các chức năng, quá trình nhận thức, cách suy nghĩ và giải quyết vấn đề thông qua hệ thống máy tính. Điều này được thực hiện bởi chính con người.

Giải thích một cách đơn giản thì công nghệ AI chính là việc con người thực hiện việc liên kết giữa tâm trí của mình với máy móc để nó có thể bắt chước được các chức năng bậc cao của con người như học tập, nhận thức thế giới xung quanh và thực hiện việc giải quyết các vấn đề gặp phải. 

Các quá trình chính mà AI được thiết lập để tạo thành trí tuệ  nhân tạo bao gồm việc thu thập thông tin hay các quy tắc để sử dụng các thông tin đó (giai đoạn học tập), giai đoạn lập luận - sử dụng các quy tắc đã được học tập, thiết lập trước đó để đưa ra các nhận định, kết luận có tính gần đúng hoặc xác định được vấn đề và giai đoạn cuối cùng chính là việc tự sửa lỗi. 

Những ứng dụng đặc biệt của công nghệ AI có thể nhắc đến gồm các hệ thống chuyên gia trong việc nhận diện tiếng nói, nhận diện khuôn mặt, nhận diện chữ viết hay các vật thể khác,...

Lần đầu tiên công nghệ AI được nhắc đến là vào năm 1956 bởi một nhà khoa học máy tính có tên là John McCarthy tại Hội nghị The Dartmouth. Hiện nay, nó đã trở thành một thuật ngữ phổ biến nhằm mục đích bao hàm tất cả các quá trình từ tự động hóa robot cho đến người máy thực tế.

Thực tế hiện nay công nghệ AI hiện có ý nghĩa vô cùng to lớn bởi nó giải quyết được nhiều vấn đề mà ngay cả chính con người cũng chưa thực hiện được. Do vậy, AI nhận được rất nhiều sự quan tâm từ các chuyên gia, tổ chức, doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ. AI có thể xử lý được Big Data và góp phần vào việc củng cố công nghệ phần cứng. Thêm vào đó nó còn có khả năng trong việc gia tốc được những hiệu lệnh đưa ra trong một khoảng thời gian ngắn. 

Tìm việc làm kỹ sư phần mềm

2. Phân loại công nghệ AI hiện nay như thế nào?

Ai được chia làm mấy loại và cách phân loại công nghệ Ai như thế nào? 

Hiện nay, việc phân loại công nghệ AI được thực hiện phân chia theo cấp độ. Và theo mức độ phức tạp thì có thể phân công nghệ AI thành 4 loại như sau:

- Reactive Machine (Công nghệ AI phản ứng)

- Công nghệ AI với sự hạn chế về bộ nhớ

- Lý thuyết về trí thông minh nhân tạo

- Công nghệ tự nhận thức

2.1. Loại Công nghệ AI phản ứng 

Công nghệ AI phản ứng hay còn được biết đến với tên gọi là Reactive Machine. Đây là loại công nghệ mang trong mình khả năng phân tích hành động khá cao khi nó có thể phân tích ra được hành động của chính bản thân mình cũng như đối thủ. Thông qua quá trình này, nó có thể xây dựng được chiến lược hợp lý để giành phần thắng hay lợi thế về cho mình.

Ví dụ như Deep Blue. Đây là một chương trình chơi cờ vua tự động của IBM và nó đã đánh bại được Garry Kasparov - kì thủ thế giới vào năm 1990. Nhờ được thiết lập công nghệ Ai, Deep Blue đã có thể xác định nước cờ và định hướng được các bước đi của Garry, từ đó xây dựng một chiến lược hợp lý để đánh bại anh. Tuy nhiên, một hạn chế của Deep Blue chính là việc nó không có ký ức, do vậy, nó sẽ không thể tích lũy được các kinh nghiệm cho mình để có thể rèn luyện thêm trong tương lai.

2.2. Loại công nghệ AI với bộ nhớ bị hạn chế

Loại công nghệ AI này khi được thiết lập vào máy móc hay hệ thống máy tính thì nó sẽ có thể sử dụng được những kinh nghiệm có trong quá khứ để đưa ra các quyết định về các vấn đề cần giải quyết ở thời điểm hiện tại hoặc trong tương lai.

Loại công nghệ này có thể tự cảm nhận và nhận biết được những bất ngờ xảy ra xung quanh nó và có khả năng đưa ra các cách xử lý tốt nhất. Thông qua việc kết hợp các cảm biến từ môi trường xung quanh, công nghệ AI sẽ dự đoán các trường hợp có thể xảy ra và những bước cần phải hành động mang tính tối ưu nhất. Cuối cùng chính là việc nó được sử dụng nhằm mục đích đưa ra các hành động trong bước tiếp theo.

Một vài thiết bị có thể kết hợp công nghệ này như trong các thiết bị không người lái gồm ô tô, máy bay, tàu ngầm,...

2.3. Lý thuyết về trí thông minh nhân tạo

Với loại công nghệ này thì đây được coi là một thuật ngữ tâm lý. Nó có thể tự suy nghĩ, nhận thức và học hỏi từ thế giới xung quanh mình. Qua đó tích lũy các kinh nghiệm cho chính nó và áp dụng những điều đó vào giải quyết các vấn đề của chính mình.

Đây là loại công nghệ mà hiện nay chưa có tính khả thi và chưa thực hiện được trong thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, nếu công nghệ AI đạt được đến trình độ này thì nó sẽ đặt ra một vấn đề lớn cho toàn nhân loại. Bởi đây sẽ là công nghệ vừa mang đến lợi ích to lớn nhưng cũng kèm theo đó là những mối nguy hiểm khó có thể hình dung và kiểm soát được.

2.4. Công nghệ tự nhận thức

Loại công nghệ tự nhận thức này chính là việc công nghệ Ai đã được phát triển lên một tầm cao mới. Tức là cả hệ thống công nghệ AI đã hình thành ý thức như một con người hoàn chỉnh. Nó tự nhận thức được chính mình, có những cư xử như một con người thực thụ. Đặc biệt, nó còn có thể bộc lộ và chia sẻ cảm xúc của mình với người dùng hay có thể hiểu được cảm xúc của người đối diện. 

Tương tự giống như loại công nghệ thứ 3. Đây cũng là loại công nghệ chưa có sự khả thi ở thời điểm hiện tại này. Và tất nhiên nó cũng là một mối nguy hiểm đáng gờm nếu như không thể kiểm soát được khi loại công nghệ này được phát triển hoàn chỉnh và đưa vào ứng dụng trong thực tiễn.

Tìm việc làm

3. Những ứng dụng hữu ích của AI trong đời sống

Với sự phát triển về khoa học và công nghệ cũng như những tính năng tuyệt vời mà AI đem lại thì hiện nay, công nghệ này đã có tác dụng rất lớn trong đời sống của con người. Dưới đây sẽ là 10 ứng dụng hữu ích của công nghệ AI mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy nhất.

- Tạo ra ngôn ngữ tự nhiên

Ứng dụng này còn được biết đến thông qua cụm từ NLG - Nature Language Generation. Đây là ứng dụng thực hiện việc tạo ra các văn bản từ những dữ liệu mà máy tính được cài đặt công nghệ AI đã tổng hợp được.

- Nhận diện giọng nói

Khi hệ thống máy tính hay máy móc được cài đặt công nghệ AI và được thiết lập giọng nói của con người thì nó sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ. Và khi giọng nói đó được cất lên thì hệ thống sẽ thực hiện việc chuyển đổi giọng nói đó sang ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu được. Từ đó đưa ra các hành động, phản ứng cụ thể về vấn đề, yêu cầu mà mình vừa nhận được.

- Ứng dụng quản trị viên ảo

Ứng dụng này của công nghệ AI đang được thiết lập cho rất nhiều hệ thống khác nhau hiện nay. Có thể từ những hệ thống thông minh phức tạp như việc trang bị hệ thống tự động tại các căn nhà thông minh hay đơn giản như các chatbot. 

Những hệ thống này khi được trang bị công nghệ AI đã có thể kết nối được với con người và có sự hỗ trợ người dùng khá cao. Hiện nay, loại công nghệ này đang được sử dụng phổ biến trong dịch vụ khách hàng.

- Ứng dụng nền tảng máy móc

Nền tảng máy móc hay Machine Learning sẽ thực hiện việc cung cấp các thuật toán, API, các bộ công cụ phát triển và huấn luyện. Công nghệ AI được thiết kế và ứng dụng vào các hệ thống máy tính này nhằm mục đích tạo được nền tảng hoạt động và triển khai các mô hình để thực hiện trong các ứng dụng của con người.

- Ứng dụng phần cứng tối ưu hóa AI

Các phần cứng bao gồm bộ xử lý GPU cộng với các thiết bị đặc biệt được thiết kế nhằm mục đích có thể đảm bảo thực hiện được các công việc AI một cách hiệu quả nhất có thể.

- Ứng dụng trong việc quản lý ra quyết định

Loại công nghệ này sẽ được đưa vào gồm các quy tắc và ứng dụng logic vào trong hệ thống AI. Mục đích chính là sử dụng cho việc thiết lập và huấn luyện nhằm giúp hệ thống sau khi được cài đặt có thể có khả năng duy trì và đưa ra các điều chỉnh về phản ứng một cách phù hợp nhất. 

- Ứng dụng nền tảng Deep Learning

Chương trình Deep Learning được biết đến là một lĩnh vực đặc biệt trong máy học và chạy trên một mạng thần kinh nhân tạo. Ứng dụng của chương trình này chính là ở khả năng huấn luyện các máy tính học thực hiện giải quyết một lượng lớn các dữ liệu được đưa vào.

- Ứng dụng sinh trắc học

Với công nghệ này, ứng dụng cho phép tương tác giữa con người với máy móc được tiến hành và diễn ra một cách tự nhiên hơn. Trong đó, bao gồm các quá trình như nhận diện hình ảnh, nhận diện dấu vân tay, nhận diện giọng nói hay cử chỉ của con người.

- Ứng dụng quy trình tự động hóa robot

Quy trình tự động hóa robot - Robotic Process Automation là quy trình sử dụng mã hóa và các phương pháp cụ thể khác để thực hiện việc tự động hóa các hoạt động cơ bản của robot giống như con người. Việc này nhằm mục đích đưa robot vào thực hiện hỗ trợ các công việc của con người một cách hiệu quả hơn.

- Ứng dụng việc phân tích văn bản và xử lý ngôn ngữ

Dựa trên các phương pháp thống kê hay máy học thì công nghệ AI được đưa vào để thực hiện việc xử lý các ngôn ngữ tự nhiên. Hỗ trợ cho việc phân tích các cấu trúc câu xuất hiện trong văn bản và phân tích các ý nghĩa của nó để đưa ra kết quả chính xác nhất có thể.

Có thể nhận thấy, hiện nay với lợi ích của mình, công nghệ AI đang ngày càng được ưa chuộng và được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực khác nhau. Từ giáo dục, chăm sóc sức khỏe, kinh doanh, ngân hàng hay các ngành sản xuất và đặc biệt là trong vấn đề bảo mật. Nhìn chung là mọi mặt đời sống của con người trong thời điểm hiện tại đều có sự xuất hiện của công nghệ AI. 

Tuy nhiên, đi kèm với lợi ích thì công nghệ AI vẫn có những mặt trái nhất định mà con người cần quan tâm. Đó có thể là vấn đề chi phí nghiên cứu và ứng dụng cao, thiếu sự linh hoạt hay gây ra tình trạng thất nghiệp ở người lao động vì sự xuất hiện thay thế của robot và máy móc,...

Cho dù thế nào thì cũng không thể phủ nhận được sự đóng góp của công nghệ AI hay trí tuệ nhân tạo trong sự phát triển khoa học công nghệ hay kinh tế của nhân loại. Mong rằng, với những thông tin mà bài viết đưa ra các bạn đã có thể hiểu được AI là gì và ứng dụng của AI trong đời sống hiện nay. 

Việc làm IT phần mềm tại Hà Nội