[Khái niệm] Dòng rò là gì? Làm thế nào để đo và xử lý dòng rò?

1. Rò rỉ dòng điện - Dòng rò là gì?

Bạn hoặc người thân có thể từng bị điện giật do dòng rò gây ra. Tuy nhiên dòng rò là gì thì chưa chắc ai cũng hiểu rõ. Nói một cách đơn giản, rò rỉ dòng điện gọi chung là dòng rò. Chúng là một thuật ngữ chuyên ngành trong lĩnh vực điện - điện tử, đặc biệt là điện cơ học. Đồng thời là một hiện tượng vật lý chỉ hiện tượng thừa dòng điện trong quá trình truyền dẫn, bị lộ ra ngoài bề mặt của các dây dẫn, thiết bị điện. Hiện tượng dòng rò dẫn đến những sự cố về điện, gây ra các tai nạn không đáng có. Đặc biệt ở mức độ dòng rò vượt ngưỡng tối đa, chúng có thể khiến người sử dụng điện bị tử vong.

Chính bởi sự nguy hiểm của dòng rò, mà chúng ta nên hết sức cẩn trọng trong việc sử dụng điện và chú ý quan sát các hiện tượng bất thường, kịp thời có những biện pháp bảo vệ an toàn cho bản thân và gia đình.

Xem thêm: Tuyển dụng thợ điện dân dụng

2. Mức tối đa cho phép của dòng rò

Trong các điều kiện khác nhau, sẽ có những quy định và tiêu chuẩn về dòng rò tối đa có sự an toàn cho người sử dụng. Mức này có thể không cố định, mà được thay đổi và điều chỉnh tùy thuộc và ứng dụng, loại kết nối mặt đất hay loại liên hệ. Sau khi đã hiểu dòng rò là gì? Chúng ta cũng nên tìm hiểu về dòng rò tối đa cho phép cụ thể như thế nào.

Thông thường, những chuyên gia thiết kế khi thiết kế các thiết bị điện, cần có trách nhiệm trong việc cam kết rằng dòng rò không thể làm mất an toàn cho người sử dụng khi người sử dụng chạm vào thiết bị được cấp nguồn hoặc chạm vào vỏ của nguồn điện. Có giới hạn trên của chúng trên dòng chảy ở tất cả các ứng dụng. Thiết bị nhạy cảm hay các thiết bị y tế phải do tính chất của các ứng dụng và những gì mà chúng có thể tác động khiến chúng được thiết kế với dòng điện rất thấp.

Tiêu chuẩn về dòng điện có thể được thắt chặt hơn trong các ứng dụng chăm sóc sức khỏe, y tế. Bởi sốc điện có thể diễn ra bất cứ lúc nào đối với bệnh nhân nếu không cẩn thận.

Cụ thể trong các thiết bị y tế, trong điều kiện bình thường, dòng rò được cho phép trong khoảng 0,5mA, hay trong một điều kiện lỗi đơn dòng rò được cho phép là 1mA. Nếu vượt quá giới hạn an toàn được cho phép, dòng rò là một thứ gì đó vô cùng nguy hiểm. Thậm chí, trong y tế, chúng có thể càng tồi tệ hơn và những gì mà chúng gây ra có thể làm cho những người chăm sóc, bác sĩ, y tá.... và tất nhiên cả bệnh nhân gặp phải những hiểm họa khôn lường. Có thể bạn chưa biết? Bệnh nhân yếu rất dễ tử vong nếu có một dòng điện vô cùng nhỏ chạy qua cơ thể.

Xem thêm: Việc làm kỹ sư thiết kế pccc

3. Nguyên nhân nào gây nên dòng rò?

Khi bạn hiểu được khái niệm dòng rò là gì? Bạn có thể tự nhận thức được có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra hiện tượng dòng rò ở các thiết bị, dây dẫn, đường truyền điện trong gia đình. Do đó, chúng ta cần phải hiểu rõ những nguyên nhân phổ biến nào gây nên hiện tượng dòng rò, nhằm đưa ra những biện pháp cứu chữa và ngăn chặn trước khi dòng rò thực sự gây nguy hiểm đến tính mạng của người dùng. Những nguyên nhân chính gây nên hiện tượng dòng rò như sau:

3.1. Thiết bị điện đã quá cũ

Trên thực tế, dòng rò có mức độ càng cao khi thiết bị điện của bạn có tuổi thọ càng lớn, nghĩa là chúng đã quá cũ. Chẳng hạn như, hãy thử tưởng tượng một chiếc xe được đạp và di chuyển qua nhiều năm, bề ngoài và kể cả những máy móc bên trong chiếc xe sẽ bị tình trạng hỏng hóc hay chính xác là bị hao mòn theo thời gian. Qua trường hợp của chiếc xe, thì những thiết bị điện cũng gặp phải tình trạng tương tự, chúng sẽ dễ bị oxy hóa và xuống cấp về công suất vận hành nếu như chúng đã phải làm việc trong một thời gian quá dài. Do vậy, các thiết bị điện dễ dàng bị rò rỉ dòng điện trong một giai đoạn nhất định nào đó mà người sử dụng không thể tiên đoán trước.

Xem thêm: Việc làm kỹ sư hệ thống điện

3.2. Thiết bị điện được đặt gần nơi ẩm ướt, quá sát tường

Điện thì không thể gặp nước được. Do đó, nếu chúng ta đặt các thiết bị điện ở những nơi có tỷ lệ ẩm thấp cao, hay cài đặt thiết bị quá sát tường. Điều này sẽ khiến chúng bỗng dưng gặp điều kiện ẩm, và bắt đầu gây ra hiện tượng dòng rò, trường hợp này có thể gây ra dòng rò có mức độ cao hơn. Thời gian bị ẩm càng lâu, tình trạng dòng rò sẽ càng nặng. Dòng rò sẽ bắt đầu bị truyền ra ngoài bề mặt của các thiết bị điện hay dây dẫn khi chúng bị ẩm và xuống cấp.

3.3. Lỗi kỹ thuật lắp đặt

Các linh kiện, bộ phận của các thiết bị bị tháo rời, sau đó lại được lặp lại trong quá trình sửa chữa hoặc lắp đặt. Tuy nhiên những kỹ thuật tháo lắp này lại sơ sài, không đúng thiết bị, linh kiện hay thứ tự lắp ráp,... làm cho các sản phẩm thiết bị bị thay đổi về kết cấu, thiết kế ban đầu của chúng đã không còn nguyên vẹn. Do đó, tại các vị trí bị thay đổi hoặc tại các khớp nối linh kiện rất dễ xảy ra hiện tượng dòng rò.

3.4. Bị ảnh hưởng bởi các tác động bên ngoài

Các yếu tố, tác nhân bên ngoài cũng có thể làm ảnh hưởng và gây nên hiện tượng rò rỉ dòng điện. Những tác nhân có thể kể tên như: Chuột cắn dây điện, côn trùng, bị thiết bị khác đè lên,... đặc biệt khi những tác nhân này nhìn bề ngoài rất khó để phát hiện nếu như bạn không phải là người thường xuyên kiểm tra các thiết bị. Nguyên nhân này khiến dòng rò xảy ra với tần suất cao hơn và khó có thể kiểm soát.

Tìm hiểu thêm: SSR là gì? Thông tin về Rơ le bán dẫn SSR

4. Làm thế nào để giảm thiểu dòng rò?

Dòng rò là gì và làm thế nào để không gặp phải nguy hiểm với dòng rò?

4.1. Nối đất vào thiết bị sử dụng điện

Nối đất vào thiết bị sử dụng điện có lẽ là phương pháp an toàn và phổ biến nhất để giảm thiểu hiện tượng dòng rò.

Người ta thường sử dụng biện pháp nối đất an toàn vào thiết bị điện để giải quyết tình trạng dòng rò, hạn chế hay thậm chí là cam kết độ an toàn tối đa trong quy trình sản xuất. Trong cách này, toàn bộ dòng rò sẽ được đi vào mặt đất tối đa một cách an toàn. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách đưa toàn bộ dòng rò vào đất một cách an toàn. Trong một số trường hợp, nếu biện pháp này không được vận dụng đúng, dòng rò có thể gây ra một hiện tượng nguy hiểm ở cấp bậc cao hơn, đó chính là hiện tượng điện áp bước.

Thông thường, an toàn điện trong lao động là những gì người ta quan tâm nhất trước khi cho xây dựng và vận hành một nhà máy sản xuất, đồng thời cân nhắc về tác hại, tỷ lệ gây ra dòng rò. Do đó, một hệ thống lưới sắt được tiến hành chôn vào trong lòng đất, đồng thời những cọc sắt được kết nối vào các lưới sắt này để làm trung gian đưa dòng rò an toàn đi vào lòng đất. Tùy thuộc vào thông số cho phép trong ngành đã được kiểm tra hay địa tầng mà các cọc sắt được người ta đóng sâu xuống dưới đất.

Trong chi tiết cách vận hành của biện pháp này, hệ thống lưới sắt có nhiệm vụ ngăn chặn hiện tượng điện áp bước, còn các cọc sắt có nhiệm vụ liên kết với các thiết bị điện. Tuy nhiên, đó là biện pháp được sử dụng phổ biến trong sản xuất. Chúng ta cần những phương pháp phù hợp hơn đối với điện trong gia đình.

Xem ngay: Việc làm bảo trì điện mới cập nhật

4.2. Sản phẩm bảo vệ dòng rò

Những sản phẩm bảo vệ dòng rò bắt đầu ra đời, được sản xuất và ngày càng khẳng định được công dụng của chúng, cũng như sự phổ biến của chúng trong mọi hệ thống điện dân dụng đến các công trình công nghiệp, dự án lớn.

Một trong những biện pháp sử dụng để giảm thiểu tình trạng dòng rò trong gia đình chính là các sản phẩm bảo vệ dòng rò. Mà trên thị trường, chúng được gọi với cái tên CB chống giật, các sản phẩm CB được sản xuất với công dụng phát hiện dòng rò, có chế độ ngắt đóng mạch điện tự động nhằm bảo vệ thiết bị điện và cả hệ thống điện nói chung, bảo vệ người sử dụng tránh xa những nguy hiểm. Trên thị trường có rất nhiều sản phẩm chống dòng rò, bạn có thể chọn những sản phẩm chống giật chất lượng cao từ những nơi cung cấp uy tín, có thương hiệu lâu năm.

Nguyên tắc hoạt động của các CB chống giật thường là phát hiện lập tức khi có hiện tượng dòng rò, sau đó CB tự động ngắt điện. Thậm chí không phải là hiện tượng dòng rò mà là những sự cố khác, cơ bản nhất là khi gia đình sử dụng điện quá tải, có thể nói CB chống giật phát huy tác dụng cao trong việc bảo đảm an toàn tuyệt đối. Nhiều chuyên gia còn tiết lộ công dụng bảo vệ thiết bị điện, hệ thống điện của nhiều loại CB hiện nay. Trong đó các sản phẩm aptomat sẽ giúp các thiết bị bền hơn, sử dụng được lâu hơn và hỗ trợ tối ưu công suất làm việc của bộ máy động cơ khi người sử dụng các loại công tác cơ bản.

Công dụng và sự thông minh của các sản phẩm CB chống giật giúp chúng có mặt ở hầu hết các công trình, hạ tầng nhà ở hay các công trình lớn. CB chống giật vừa tiết kiệm chi phí thay mới, sửa chữa thiết bị điện, mà còn chống cháy, chống dòng rò, đảm bảo các thiết bị được làm việc với hiệu suất tối đa.

Dòng rò là gì? Như vậy, bài viết đã cung cấp các thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về dòng rò và tác hại của chúng. Hãy áp dụng những giải pháp cho thể chống và giảm thiểu dòng rò để đảm bảo an toàn cho cá nhân và những người xung quanh bạn nhé!