Pagpag - món ăn từ rác đã và đang nuôi dân nghèo ở Philippines

1. Thực hư món ăn ám ảnh mang tên Pagpag 

Hoàn cảnh cuộc sống của những con người sống tại giữa thủ đô Manila ở đất nước Philippines vô cùng khắc nghiệt. Để có thể có những bữa ăn mỗi ngày là một điều gì đó rất đỗi xa xỉ. Vì vậy món ăn Pagpag - được làm từ rác thải đã cứu đói biết bao người sinh sống tại những khu ổ chuột hay được biết tới là dân nghèo Philippines. 

1.1. Sự ra đời

Món này có tên theo tiếng địa phương mang ý nghĩa bụi bặm được người ta rũ ra từ quần áo,... tuy nhiên với các khu ổ chuột thì nó mang ý nghĩa “sang chảnh” hơn là thịt được góp nhặt từ các bãi rác và được đem đi làm mới chúng bằng cách nấu lại. Như vậy những suất ăn rẻ tiền cứ thế ra đời.

Từ lâu Pagpag vốn đã trở thành món ăn đặc sản và quen thuộc đối với cuộc sống của những ai sinh sống tại những khu ổ chuột xập xệ và cũ rích trải dài khắp đất nước Philippines.    

1.2. “Cần câu cơm”

Chỉ tính riêng món ăn Pagpag đã đủ nuôi sống họ qua ngày qua tháng như là một sự cầm cự giúp bản thân họ vượt qua nạn đói mỗi ngày. Điều đặc biệt nhất về món ăn đặc sản này trong thời gian gần đây đó chính là bên cạnh việc nuôi sống đông đảo người dân nghèo thì nó trở thành “cần câu cơm” cho những người làm kinh doanh - làm giàu trên món ăn rẻ tiền. 

Cá nhân những người hái ra tiền từ việc kinh doanh món ăn Pagpag, họ luôn cần mẫn từng giờ đồng hồ đi thu gom từ các cửa hàng quán ăn bình dân hay tại bãi rác công cộng. Sau đó thu mua lại chúng với giá rất rẻ và đem về làm nguyên liệu cho một số món ăn tái chế khác nhau. 

Nếu như trước đây những người nhặt rác tập trung vào khâu gom nhựa cũng như sắt vụn thì nay họ đã phát triển công việc của mình hơn đó chính là gom góp đồ ăn thừa, thiu, ôi thậm chí bỏ đi bất cứ khi nào có cơ hội ở siêu thị hay nhà hàng đồ ăn nhanh. Lượng thịt này được phù phép qua việc người ta lọc hết bụi bẩn, xương và đựng trong những túi nhựa có sức chứa lớn để đem đi bán. 

1.3. Giá trị không tưởng 

Giá của một túi nhựa chật ních thịt Pagpag từ các người thu gom rác là 0,5 USD hoặc tương đương với 20 Peso. Từ một túi thịt đó, chủ cửa hàng tại các quán ăn bình dân trong khu ổ chuột chế biến thành cơ số suất ăn giá rẻ với giá bán 0,25 USD/ suất tương đương 10 Peso. 

Bước quan trọng không thể thiếu với mỗi đầu bếp chế biến lại thịt Pagpag là rửa sạch nhằm đào thải những rác rưởi tồn động ở bên trên hay lọc bỏ xương chưa được lấy hết trong thịt. Kế tiếp là bước quyết định độ ngon miệng và hấp dẫn của món ăn này. Pagpag được nhào trộn và tẩm ướp với loạt các loại sốt như gia vị, tương hay rau củ để hương vị món ăn làm sao được thu hút nhất trước khi đem ra cho thực khách thưởng thức.      

1.4. Báo động “món ăn mỹ vị” 

Giữa tình hình giá thực phẩm ngày một lạm phát như hiện nay, đồ ăn thức uống dần trở nên đắt đỏ hơn thì Pagpag góp mặt thường xuyên ở mỗi bữa ăn của khá nhiều hộ dân nghèo đói ở Philippines.    

Thứ thịt thải này lấy làm lạ ở chỗ trước khi chúng bị đem vào sọt rác, ngay cả khi tồn tại vết cắn dở của người sử dụng trước thì không ít thực khách vẫn đinh ninh rằng món ăn này đủ an toàn. Sở dĩ họ có sự chắc chắn như vậy bởi trước khi Pagpag được nấu lại, chúng đã trải qua khâu làm sạch. 

Nhóm đối tượng thực khách khác còn đánh giá Pagpag là món ăn không chỉ nhiều dinh dưỡng mà còn là một món mỹ vị. Trong khi chính quyền các cấp ở Philippines không ít lần cảnh báo những mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe từ chính món ăn này.         

Chưa dừng lại ở đó, chính quyền Philippines còn cho rằng thực phẩm bị bỏ đi trước khi có mặt trong thùng rác đôi khi được phun qua chất tẩy. Vì vậy, khả năng chúng chứa đựng những vi khuẩn nguy hiểm như Salmonella là rất có thể do nhiều loại rác thải khác loại tiếp xúc với nhau trong thời gian dài.

Bên cạnh việc chính quyền Philippines vẫn đang tìm kiếm giải pháp tối ưu và hữu hiệu nhằm giải quyết triệt để vấn đề này thì Pagpag ngày càng trở nên phổ biến rộng rãi. Hệ quả đó mang tới mối đe dọa mức báo động tới sức khỏe mà trước mắt của cộng đồng người dân sinh sống tại các khu ổ chuột.      

2. “Cơm thừa canh cặn” nuôi sống hàng nghìn con người     

Đến hẹn lại lên vào sáng sớm tinh mơ - thời điểm bắt đầu một ngày mới, không khí khu vực Payatas ở phía Bắc Manila lại ồn ào, náo nhiệt được phát ra từ số lượng lớn người đào bới rác. Thật sự nể phục họ bởi với môi trường 30 độ C - vô cùng nóng bức thì mùi khó chịu của rác thải trong quá trình đang phân hủy không thể cản trở công việc mưu sinh của họ.           

Trong nhà kho của một người đàn ông tên Joe Bolon - chủ sở hữu bãi rác mua mỗi kg rác thải với giá 6 Peso và bán lại cho nhà tái chế với giá 18 Peso, những túi rác được chất thành núi và được phân loại bởi các công nhân. Ở một góc kho, thịt gà và thịt lợn có thể ăn lại được đem rửa sạch rồi nấu lại và sau đó bán cho đối tượng dân  thuộc khu ổ chuột. Tại góc kho khác, vỏ dưa hấu được công nhân chặt thành những miếng nhỏ để phục vụ làm thức ăn cho lợn.     

Người dân ở đây rất hài lòng hay nói một cách khiêm tốn hơn, họ khá thoải mái và cởi mở với những bữa ăn hàng ngày được chế biến từ nguyên liệu có xuất xứ từ bãi rác đó. Không những vậy, mỗi khi thưởng thức Pagpag, người dân thuộc khu ổ chuột luôn cảm thấy ngon miệng. 

Dẫn chứng khác cũng tại thành phố Manila, ở khu vực bãi rác Happyland, rác thu gom từ chuỗi cửa hàng đồ ăn nhanh khắp thủ đô của Philippines được tập kết tại đây từ 4h sáng. Chỗ thức ăn này hầu hết là gà rán và người ta triển khai lần lượt các công việc từ phân loại đến lựa chọn và lọc bỏ xương của mọi bịch đồ ăn thừa.     

3. Giải mã nạn đói liên quan tới Pagpag tại Philippines

Không thể phủ nhận, hành trình xóa bỏ sự đói nghèo hiện diễn ra rất phức tạp và đầy rẫy khó khăn tại Philippines. Những con số không biết nói dối đã phản ánh thực trạng nơi đây.

Cụ thể, tỷ lệ đói nghèo trên toàn quốc từ năm 2024 đến năm 2024 chỉ giảm nhẹ từ 27% xuống thành 21%. Số liệu khác từ NAPC cung cấp cho thấy con số khổng lồ là 2,4 triệu gia đình tại đất nước Philippines phải làm bạn với hoàn cảnh đói ăn năm 2024. Đó chính là lý do vì sao Pagpag nghiễm nhiên trở thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế đất nước này.

Ngay tại Manila - một trong những thủ đô sầm uất của nước Philippines, xuất hiện nhiều công ty nước ngoài đầu tư thế nhưng sự thật là còn rất nhiều hộ gia đình nghèo phải ăn những món ăn chế biến từ nguyên liệu nhặt ở bãi rác mỗi ngày.     

Mọi người ăn Pagpag vốn từ rất lâu và đã thấm vào máu của họ. Thật buồn khi tư tưởng của những người dân nghèo đói luôn nghĩ rằng ăn Pagpag giờ đây quá là điều bình thường.   

Trên đây là những thông tin nổi bật về món ăn Pagpag - được chế biến từ những nguyên liệu được tìm kiếm ở bãi rác công cộng có thể bạn chưa biết. Qua bài viết này timviec365.vn muốn gửi gắm tới những khán giả của mình rằng các bạn hãy trân trọng những gì mình có và quý trọng sức khỏe của bản thân hơn nữa vì bạn đang có một cuộc sống tuyệt vời hơn rất nhiều người!