Giải nghĩa CAS là gì và những vấn đề về dịch vụ tóm tắt hóa học!

1. Tìm hiểu những thông tin chung về CAS là gì?

1.1. CAS là gì?

“CAS” là viết tắt của cụm từ “Chemical Abstracts Service” – thuật ngữ chỉ dịch vụ tóm tắt hóa học. Đây là một bộ phận của Hiệp hội hóa chất Hoa Kỳ cung cấp đến kho lưu trữ để có thể nghiên cứu được một cách toàn diện nhất về hóa học cũng như các ngành có liên quan đến hóa học trong hơn 100 năm. Tất cả quá trình đổi mới của CAS đã và đang thúc đẩy mạnh mẽ quy trình nghiên cứu hóa học thông qua việc phát triển những cơ sở dữ liệu, đồng thời CAS chứa những thông tin vô cùng quan trọng và có giá trị đến cho các nhà nghiên cứu khoa học hóa học.

“Tóm tắt hóa học” ra đời và phát triển từ một hoạt động non trẻ dần đi đến thành công và trở thành một công cụ quan trọng, khởi đầu cho xu hướng các tạp chí trừu tượng hóa và khoa học và dần đi vào thế giới của thời đại thông tin. Vào năm 1955, CAS thành lập nên một bộ phận nghiên cứu và phát triển mạnh mẽ. Và đến năm 1959 thì CAS đã được triển khai một hệ thống về ký hiệu tuyến tính ban đầu để có thể đại diện được cho các cấu trúc về hóa học.

Khi nhu cầu về thông tin ngày càng lớn đã thúc đẩy hoạt động của CAS gắn liền với công nghệ và CAS đã yêu cầu một hệ thống thành phần chưa tồn tại. Tuy nhiên, vấn đề này cũng đã được giải quyết ngay sau đó vào năm 1967, khi CAS thực hiện mua lại một đơn vị IBM và đã phát triển thành một hệ thống thành phần dựa trên máy tính và các phần mềm có liên quan đến nó. Và đến năm 1970, tất cả các “tóm tắt hóa học” đã được tổ chức và thực hiện bởi máy tính, giúp tiết kiệm khá nhiều thời gian, công sức cho con người cũng như đem lại các dữ liệu chính xác hơn, con người cũng không còn phải thực hiện các thao tác thông thường nữa mà đã có sự hỗ trợ từ máy tính. Điều này cũng góp phần giải phóng cho con người về các nhiệm vụ trí tuệ trong phân tích các tài liệu hóa học chính. Nếu như trước đây, con người phải tốn rất nhiều thời gian để tìm kiếm thông tin hay các tài liệu tham khảo phù hợp thì giờ đây, với việc áp dụng công nghệ, điều này đã trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn bao giờ hết. Đó là những thông tin bổ ích cho những bạn nào đang theo đuổi ngành hóa học, Các bạn hãy tiếp tục đọc các phần sau để hiểu rõ hơn nhé.

1.2. Khái niệm về số đăng ký CAS

Số đăng ký CAS hay số CAS/CAS RN được hiểu là sự xác định bằng một chuỗi số định danh duy nhất đối với các nguyên tố hóa học và cũng tập hợp cho tất cả các hợp chất hóa học khác, các polyme cũng các chuỗi sinh học, hỗn hợp hay hợp kim giúp cho việc tìm kiếm trong các cơ sở dữ liệu trở nên thuận tiện hơn. Bởi các hóa chất thông thường sẽ có rất nhiều các tên gọi khác nhau, do đó gần như mọi cơ sở dữ liệu về các hóa chất ngày nay đều cho phép có thể tìm kiếm dễ dàng theo số CAS.

Số CAS là dãy số có tối đa là 10 chữ số và được sử dụng dưới dạng như xxxxxx-yy-z và chúng được gán cho một hợp chất nhất định nào đó khi CAS đăng ký một hợp chất mới. Dãy số này sẽ không có ý nghĩa so với tính chất hóa học, cấu trúc hay là tính chất của hóa học phân tử. Số đăng ký CAS được tách ra bởi các dấu gạch ngang và chia thành 3 phần. Trong phần đầu tiên có thể chứa tới 6 chữ số và phần thứ 2 là 2 chữ số, phần thứ 3 chỉ chứa 1 chữ số duy nhất và được coi là số để kiểm tra. Theo đó, các số sẽ được gán theo thứ tự tăng dần và cũng sẽ không bao hàm một ý nghĩa nội tại nào cả.

Số CAS sẽ được kiểm tra theo quy tắc như sau: Đọc theo chiều hướng từ phải sang trái và trọng số sẽ theo đó mà tăng dần với một trật tự nhất định là 1,2,3,4,... Sau đó sẽ lấy tổng số của các tích số tương đương với trọng số của chính nó và lấy số dư trong phép tính chia cho 10.

Để có thể hiểu rõ hơn về công thức này, hãy theo dõi ví dụ dưới đây:

Số CAS của một quốc gia là 7732-18-5 thì sẽ có số kiểm tra như sau: (8x1 + 1x2 + 2x3 + 3x4 + 7x5 + 7x6)mod 10 = 105 mod 10 (trong đó mod là phép tính để lấy phần dư).

Xem thêm: Năng lượng sinh khối là gì? Tất tật thông tin về năng lượng sinh khối

Tìm việc làm nghiên cứu khoa học

2. Ý nghĩa của CAS – dịch vụ tóm tắt hóa học

Với việc cơ giới hóa các thông tin và mang lại sự đổi mới quan trọng cũng như sâu rộng nhất của CAS – dịch vụ tóm tắt hóa học thì Dyson đã lần đầu tiên đề xuất ra ý tưởng về việc đăng ký số CAS vào cuối những năm 1950. Do đó, với sự phức tạp ngày càng có chiều hướng tăng lên kèm theo số lượng cũng ngày càng lớn của các chất hóa học xuất hiện trong tài liệu thì CAS rất cần có một giải pháp nào đó để có thể thay thế được cho danh pháp về hóa học và trở thành một cơ sở cho việc đăng ký này.

Và các nhà nghiên cứu về hóa học có nhiều lợi thế hơn rất nhiều so với các nhà nghiên cứu khoa học khác là có thể giao tiếp một cách dễ dàng thông qua việc tham khảo các hợp chất hóa học bằng các sơ đồ cấu trúc rõ ràng, phổ biến. Những sơ đồ này sẽ chỉ ra được các nguyên tử hóa học của các hợp chất và có sự kết nối chúng với việc sắp xếp không gian của các nguyên tử. Tại CAS thì mỗi khi có một hợp chất hóa học nào đó được lập chỉ mục thì nó sẽ được sao chép bằng tay, tiếp đó được đặt tên. Như vậy, có thể thấy CAS chỉ cần có một hệ thống nhận ra các cấu trúc được đặt tên và cho phép con người có thể lấy ra dễ dàng.

Và cho đến giai đoạn những năm 1970 – 1980 thì CAS (dịch vụ tóm tắt hóa học) đã sử dụng các công cụ của thời đại công nghệ kỹ thuật số mới với sự phát triển của Internet và máy tính. Vấn đề thay đổi ở đây chính là phương thức giao hàng cùng với tốc độ mà CAS cung cấp đến cho khách hàng thông tin. Trước đây, các đối tượng khách hàng có thể phải đợi một thời gian khá lâu và tìm kiếm thông tin khá phức tạp để có thể tiếp nhận được những điều mình quan tâm thì dưới thời kỹ thuật số, con người, nhất là các nhà nghiên cứu khóa học hóa học có thể chỉ mất vài giây để tìm kiếm các thông tin mà mình mong muốn. CAS dưới thời đại công nghệ không chỉ giúp cho việc truy xuất các thông tin một cách nhanh chóng, dễ dàng hơn mà còn có thể được thực hiện bởi chính những nhà khoa học nổi tiếng.

CAS mặc dù bước vào giai đoạn công nghệ thông tin một cách từ từ, tuy nhiên vẫn mang lại ý nghĩa rất lớn đối với công cuộc nghiên cứu hóa chất và dần dần các phân đoạn khác có liên quan của đăng ký số CAS đã được thêm vào khi mà công suất tìm kiếm đã tăng lên nhanh chóng, đáng kể. Vào năm 1983, CAS đã giới thiệu CA File và cho phép về việc các thuê bao có thể truy xuất được những tài liệu cần thiết, có liên quan và các tài liệu tham khảo trong thư mục kho dữ liệu. Và ngay sau đó CAS đã được cải tiến và bắt đầu lên những kế hoạch cho một trang mạng trực tuyến mới, phát triển mạng lưới online theo thỏa thuận của Hiệp hội Hóa học Hoa Kỳ cùng mới một tổ chức nghiên cứu khoa học của Đức. Từ đó đã tạo ra được một cơ sở mạng lưới dữ liệu của quốc tế và bao gồm cả những lĩnh vực khác bên ngoài lĩnh vực hóa học và kỹ thuật liên quan đến hóa học.

Điều đặc biệt, với sự ra đời của SciSensex vào năm 1990, rất nhiều nhà nghiên cứu đã tiến hành đi sâu vào phát triển các công cụ mới cho tương lai và mặc dù là Internet vẫn còn đang ở giai đoạn sơ khai nhưng CAS lại nhận thấy được tầm quan trọng trong việc tìm kiếm một chế độ có thể thực hiện công việc tìm kiếm cũng như truy xuất các dữ liệu mới. Cũng chính vì điều đó mà đến năm 1991, CAS đã cho nghiên cứu và tạo ra được một công cụ máy tính để bàn, đồng thời phát triển các sản phẩm mới bởi một nhóm nghiên cứu. Điều này đã thu hút được rất nhiều sự quan tâm từ các nhà nghiên cứu khoa học hóa học cũng như các đối tượng khách hàng khác nhau trên toàn thế giới. Tất cả đã khẳng định được sức hút cũng như ý nghĩa quan trọng của CAS – dịch vụ tóm tắt hóa học trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm hóa chất học học của các nhà khoa học trên thế giới.

Xem thêm: Ngành Hóa dược ra làm gì và thông tin về ngành học “hái ra tiền

Tìm kiếm việc làm

3. Tìm kiếm thông tin về hóa chất khi có số CAS như thế nào?

Số CAS của một hợp chất hóa học nào đó là một cách vô cùng hữu ích để có thể xác định được một chất hóa học dựa trên thông tin về tên có nó. Ví dụ như hợp chất của CAS 64-17-5 thì là đề cập đến ethanol – một loại rượu cồn hay ethyl hydrate (rượu tuyệt đối) hoặc là hydroxyethane (cồn ngũ cốc) cũng đều có số CAS là giống nhau.

Và số CAS cũng có thể được sử dụng để phân biệt giữa các đồng phân lập thể của một hợp chất bất kỳ nào đó. Như là Glucose là phân tử của đường và có 2 dạng là D – glucose và L – glucose. Trong đó D – glucose hay còn được gọi là dextrose và sẽ có số CAS là 50-99-7; còn L – glucose thì sẽ là hình ảnh phản chiếu của D – glucose tương ứng với số CAS là 921-60-8.

Như vậy, khi sử dụng các số CAS để tiến hành tìm kiếm các thông tin trong hệ thống các cơ sở dữ liệu thì nó sẽ có lợi cho việc tính đến số của các hợp chất có liên quan đến nó. Ví dụ như là tìm kiếm các thông tin về cocain với số CAS là 50-36-2 thì nhà nghiên cứu cần phải tính đến cocain hidroclorua với số CAS là 53-21-4. Chính vì vậy mà nó chính là một dạng phổ biến nhất của cocain khi con người sử dụng như là một loại dược phẩm.

Hy vọng với những nội dung chia sẻ trong bài viết trên đây của timviec365.vn, các bạn đã nắm bắt được những thông tin cơ bản và quan trọng nhất về CAS là gì, ý nghĩa của CAS cùng với các để tìm kiếm thông tin qua số CAS ra sao. Từ đó áp dụng một cách chính xác nhất trong hoạt động nghiên cứu hóa học của mình. 

Việc làm hóa học - sinh học tại Hà Nội