Mỹ ký là gì? Những điều chưa biết về chất liệu trang sức rẻ tiền

1. Mỹ ký là gì? Giải pháp cho những người ưa thích trang sức ít tiền 

Mỹ ký là một loại trang sức xuất hiện gần đây chỉ khoảng 20 năm đổ lại. Đó là một “tuổi đời” khá là non trẻ so với các loại chất liệu trước đó được sử dụng để làm trang sức. Nếu so với vàng - một loại trang sức đã có từ thời Ai Cập cổ đại thì mỹ ký chỉ đáng tuổi “cháu chắt”. Trước đó, những loại trang sức như vòng tay, vòng cổ, lắc chân, khuyên tai hay nhẫn sẽ thường được làm bằng vàng, bạc và trang trí tạo điểm nhấn bằng các loại đá và kim cương. Đương nhiên ánh sáng lấp lánh và vẻ đẹp của nó là thứ không thể chối từ. Mặc dù vậy, để có thể sử hữu những loại trang sức như vậy, người ta sẽ phải bỏ ra từ vài triệu đồng, thậm chí lên đến hàng tỷ đồng với những loại vàng hay đá cao cấp hơn. Điều này đồng nghĩa với việc những người có thu nhập thấp, điều kiện kinh tế eo hẹp thì rất khó để sở hữu một món đồ trang sức cho mình. Mỹ ký xuất hiện như một giải pháp tuyệt vời dành cho những người có nhu cầu nhưng ví tiền lại eo hẹp. 

Mỹ ký là hợp kim của nhiều loại kim loại như sắt, chì, đồng, … Nó thường được đun nấu và chế tác dưới các dạng hình thù của trang sức hiện nay từ những món đồ nhỏ nhắn như bông tai, nhẫn, vòng cho đến những loại đồ “cồng kềnh”, sang trọng hơn như vương miện, huân chương, tượng, … Thông thường bên ngoài của nó thường được sơn phủ một lớp mạ vàng hoặc bạc với % độ bám phụ tùy thuộc vào giá trị của loại trang sức mà tác giả muốn chế tác. Nếu chỉ nhìn bằng mắt thường thì khó có thể phân biệt được đâu là mỹ ký mạ vàng bạc và đâu là trang sức vàng hoặc bạc thật. Nói một cách khác, người ta còn gọi mỹ ký là vàng hoặc bạc giả. Và nếu so về giá thành của những loại mỹ ký này với các loại trang sức vàng bạc khác nó có thể rẻ hơn đến 10 lần, dao động từ khoảng vài chục đến vài trăm nghìn đồng. Nhờ vậy mà bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng sở hữu một món đồ trang sức cho riêng mình mà vẫn có thể thoải mái trong khả năng chi trả của mình. 

Thực vậy, mỹ ký hiện nay càng ngày càng được nâng cấp cả về độ bền lẫn tính thẩm mỹ của sản phẩm. Trước đây, khi mới chỉ “rụt rè” xuất hiện trên thị trường, mỹ ký chỉ thu hút được một lượng nhỏ người nhất định, thường là những người nông dân “chân lấm tay bùn”, người lao động hay là những bạn học sinh, sinh viên, … Bởi người ta cho rằng mỹ ký rất dễ xỉn màu và chỉ kéo dài tuổi thọ trong khoảng một vài ngày nếu gặp nước. Cùng với đó thì họa tiết trang chỉ hay hình dáng trang sức làm bằng chất liệu này cũng tối giản hơn. Tuy nhiên càng ngày loại trang sức chỉ đáng giá một hai trăm này đã được nghiên cứu kỹ hơn để cải thiện hạn chế nhất những nhược điểm trước đây của nó. Từ chất lượng cho đến độ tinh xảo chế tác đều trở nên hút mắt người nhìn hơn. Và ngày nay, thậm chí là cả những người nổi tiếng khi chỉ có nhu cầu đeo đi diễn 1 lần thì vẫn thường mua các sản phẩm mỹ ký bởi vì nó vừa rẻ lại đôi khi còn đẹp hơn cả hàng thật. 

2. Hiểm họa từ việc lạm dụng trang sức mỹ ký 

Không phải ngẫu nhiên mà trang sức trở thành một ngành được tách biệt và xếp ngang hàng với ngành thời trang. Bởi lẽ nếu như quần áo vừa đạt được được nhu cầu cái đẹp của con người và có cả tác dụng che chắn và giữ ấm cơ thể thì trang sức còn là một vật phòng thân và có lợi cho sức khỏe của người sử dụng. Ngược lại thời kỳ xa xưa, người ta không chỉ sử dụng vàng bạc làm phụ kiện mà nó còn dùng để trao đổi hàng hóa trước khi tiền tệ xuất hiện. Thêm vào đó đó bản chất cứng cáp, cùng những phản ứng hóa học với điều kiện tự nhiên có lợi cho con người khiến cho vàng bạc còn là một vật bảo hộ và ngăn chặn một số bệnh. Ở thời kỳ hiện đại, đặc biệt là ở Việt Nam, trẻ con thường được đeo các loại vòng cổ, lắc tay lắc chân bằng bạc vì người ta quan niệm rằng bạc khắc gió và có thể giúp trẻ nhỏ khỏi bị trúng gió. Hay với cả người lớn nếu chẳng may vị cảm cũng có thể dùng những loại trang sức vàng bạc thật để “đánh gió” và giải cảm. Vậy nên, trong những trường hợp như vậy chắc chắn những loại trang sức mỹ ký bạc giả, vàng giả sẽ không thể làm được điều này. 

Không chỉ vậy, mỹ ký còn gây hại cho sức khỏe cho con người nếu như sử dụng lâu ngày trên người. Đầu tiên bởi vì chỉ được mạ vàng, bạc bằng một lớp mỏng, cho nên khi những chất liệu này bị bay mất theo thời gian thì những kim loại bên trong của nó có thể làm cho da người bị dị ứng, mẩn đỏ, ngứa ngáy và gây ra các bệnh ngoài da. Thậm chí trong một vài trường hợp đặc biệt, nếu không được chữa trị kịp thời và tiếp tục đeo có thể dẫn đến hiện tượng ăn da và gây hoại tử vùng da đó. Đa số những loại trang sức mỹ ký được bày bán trên thị trường Việt Nam hiện nay đều được nhập từ Trung Quốc về với giá thành chỉ khoảng vài tệ đồng (nghĩa là khoảng 10 nghìn đồng tiền Việt Nam). Câu hỏi đặt ra là liệu với giá bán ra như vậy thì chi phí sản xuất của nó phải rẻ đến mức như nào và loại chất liệu chỉ đáng giá vài đồng đó là gì? Và đương nhiên nguy cơ, hiểm họa từ những loại chất liệu ấy là hoàn toàn có thể xảy ra với sức khỏe của con người. 

Như đã nói ở trên, mỹ ký được hợp kim từ nhiều loại kim loại hạng nặng vốn chỉ dùng để làm các vật liệu xây dựng hay dụng cụ cho nên bản thân nó đã khá là độc hại. Tuy nhiên sau đó, khi được mạ vàng, bạc với mục đích giữ màu thì người ta tiếp tục sử dụng chì và thủy ngân. Nếu ở một mức độ thì những chất hóa học này có thể giảm thiểu khả năng nhiễm độc. Tuy nhiên vì muốn sản phẩm của mình có một độ sáng lấp lánh như vàng bạc thật, nhằm hấp dẫn thị hiếu của người dùng nên nhiều người bất chấp sử dụng càng nhiều càng tốt liều lượng chì và đặc là cadmium (đều là những loại kim loại cực độc có khả năng gây ung thư) cho các món đồ mỹ ký. Và với những gì mà chúng ta vẫn đang thấy bán tràn lan trên thị trường hiện nay với một giá thành cực rẻ mà vẫn sáng loáng, đẹp hút mắt thì không ngoài khả năng chúng đã chứa những loại độc nêu trên. Những tiềm tàng này không phải là chưa được báo đài cảnh báo với người tiêu dùng và tiểu thương, thế nhưng bất chấp lợi nhuận, bất chấp giá rẻ, người bán thì cứ bán còn người mua thì cứ mua. 

3. Hãy đẹp một cách thông minh!

Rõ ràng là ai cũng muốn mình đẹp, ai cũng yêu thích những món đồ lấp lánh, và ai cũng đều thích những lời khen. Thế nhưng đẹp theo cách như nào thì nhiều người lại chẳng mấy quan tâm. Phải thừa nhận trang sức mỹ ký hiện nay mặc dù đã được cải thiện đáng kể, đặc biệt là các sản phẩm nội địa, thế nhưng vô hình chung chúng ta cũng khiến cho những sản phẩm vàng, bạc hay ngành khai thác các chất liệu quý hiếm này bị suy giảm. Dù là từ xưa đến nay, thì vàng và bạc vẫn có giá trị quy đổi, và đương nhiên điều này mỹ ký bắt buộc phải đầu hàng. Sẽ chẳng ai muốn mua lại một món đồ mỹ ký cho dù nó tinh xảo đến đâu, thế nhưng người ta vẫn sẵn sàng mua lại một chiếc lắc tay bằng bạc thật với giá trị chỉ vài trăm nghìn đồng. Bạc hay vàng đều mang những vẻ đẹp và giá trị cùng thời gian, trong khi đó mỹ ký chỉ là những vật tạm thời, giải quyết nhu cầu ở trước mắt. Cho nên về lâu về dài, một vẻ đẹp vĩnh cửu vẫn được tôn sùng hơn là một vẻ đẹp khoảnh khắc, chốc lát. 

Bạn hoàn toàn có thể mua tạm một chiếc bông tai bằng mỹ ký để dùng một lần, thế nhưng nếu để nó là một món quà tặng thì đó trở thành là điều tối kỵ. Người ta thường quan niệm rằng “bạc màu bạc nghĩa”, vậy nên khi những món đồ kỹ mý đi bạc màu theo thời gian thì dường như tình nghĩa giữa người tặng và người được tặng cũng hết. Nhiều người vẫn cho rằng với một hai trăm ngàn thì họ làm sao làm được khác? Trên thực tế là, loại chất liệu bạc ngày này khi được chế tác mỏng và nhẹ thì giá thành của nó cũng chỉ nhỉnh hơn mỹ ký một chút xíu. Nếu do về 2 sản phẩm cùng thiết kế, một bên là mỹ ký mạ bạc và một bên bạc thật thì sản phẩm bằng bạc thật chỉ khoảng 300 ngàn đồng tức là chỉ cao hơn mỹ ký khoảng 100 ngàn đồng. Trong khi đó mỹ ký lại có thời hạn, còn bạc thì vĩnh viễn giữ nguyên được màu sắc nguyên bản của nó. Cho nên để đặt lên bàn cân thì trang sức bạc vẫn là lựa chọn tối ưu hơn và có vẻ là tiết kiệm hơn khi về lâu dài. 

Có một sự thật đáng buồn hơn là ngày nay, nhiều tiểu thương còn lợi dụng lòng tin của khách hàng để đánh tráo và gắn mác hàng thật nhưng bán hàng giả. Nghĩa là những sản phẩm mỹ ký được đột lốt vàng thật tinh xảo và được người bán cam kết vàng thật, bán ra với giá thành “siêu khuyến mại”. Và hệ lụy là nhiều khách hàng đã vô tình lọt lưới. Để tránh được điều này, các bạn cần bỏ túi cho mình một số cách phân biệt vàng, bạc thật và vàng, bạc giả, đặc biệt là vàng giả vì nó thường chào bán giá lên đến vài triệu trên thị trường. Đầu tiên chúng ta có thể dựa vào mẹo của dân gian ta đó là ném loại trang sức đó xuống nền gạch đá ở độ cao khoảng 1m5. Nếu như rơi xuống có tiếng kêu vang thì khả năng cao đó là vàng giả, trong khi đó vàng thật thì không bị vang. 

Một cách khác, chúng ta có thể làm một thí nghiệm hóa học đó là cho vào lửa nung đỏ, để nguội bên ngoài nhiệt độ phòng sau đó cho vào cốc nước nguội. Nếu như loại trang sức đó bị đen đi thì đó chính là hàng giả còn vẫn giữ nguyên được màu sắc thì đó là hàng thật. Cũng bởi lý do này mà dân gian có câu “Lửa thử vàng”, ý nói những gì ngay thẳng sẽ không sợ bất kỳ thử thách cam go nào, đương nhiên vàng thật cũng vậy. Hy vọng rằng, những chia sẻ trên có thể giúp bạn có được cái nhìn khách quan hơn về các loại trang sức mỹ ký hiện nay. Qua đó, câu hỏi “Mỹ ký là gì” cũng được trả lời một cách chi tiết và cụ thể nhất. Vừa đẹp vừa rẻ là điều mà người mua nào cũng muốn, nhưng để phải đánh đổi với sức khỏe của mình và người thân thì cái giá ấy lại quá đắt.