[Khám phá] Khảo sát xây dựng là gì? Các loại hình chính và trình tự

1. Khảo sát xây dựng là gì?

Khảo sát xây dựng là những hoạt động đo vẽ, thị sát, thu thập, thăm dò, nghiên cứu, phân tích và cuối cùng đánh giá tổng hợp lại điều kiện tự nhiên của vùng, các địa điểm xây dựng về địa mạo, địa hình, khí tượng thủy văn, địa chất, địa chất công trình, hiện tượng và quá trình địa chất vật lý, hiện trạng của công trình để tìm ra các giải pháp đúng đắn và hợp lý về kỹ thuật, kinh tế khi thiết kế và xây dựng các công trình xây dựng.

Nội dung của khảo sát xây dựng gồm có khảo sát địa chất công trình, khảo sát địa hình, khảo sát thủy văn, khảo sát các hiện trạng trong công trình và những hoạt động khảo sát phục vụ cho quá trình xây dựng.

Xem thêm: Kế hoạch đấu thầu là gì?

2. Khảo sát xây dựng có những loại hình chính nào?

Trong khảo sát xây dựng gồm hai loại hình chính là khảo sát trong công tác lựa chọn địa điểm và khảo sát phục vụ các bước để thiết kế công trình xây dựng.

2.1. Khảo sát trong công tác lựa chọn địa điểm

2.1.1. Quá trình thực hiện

Quá trình quan trọng nhất trong việc chọn địa điểm để xây dựng các công trình là khảo sát điều kiện địa chất và lựa chọn địa điểm phù hợp để tiến hành xây dựng.

Quá trình khảo sát này được thực hiện ở tất cả các tuyến dự kiến xây dựng hoặc phương án xem xét tại khu vực xây dựng đó, theo tỷ lệ trên đi hình bản đồ như 1:5000, 1:2024, 1:10000 hoặc 1:25000, đôi khi tỷ lệ có thể nhỏ hơn tùy theo diện tích trong khu vực cần khảo sát.

2.1.2. Thành phần khảo sát phục vụ cho việc lựa chọn địa điểm

Thành phần khảo sát phục vụ cho việc lựa chọn địa điểm bao gồm:

- Thị sát địa chất trong công trình, chỉ khảo sát khái quát.

- Trong địa điểm, khu vực xây dựng thực hiện thu thập, phân tích và hệ thống hóa các tài liệu khảo sát đang có.

- Thực hiện đo vẽ các địa chất trong công trình: Tùy vào điều kiện địa chất, diện tích khu vực cần khảo sát và đặc điểm công trình xây dựng mà thực hiện khi cần thiết. Tỷ lệ bản đồ đo vẽ cần lựa chọn phù hợp theo nội dung, khối lượng đo vẽ.

- Thăm dò địa chất thủy văn và địa chất công trình chỉ được thực hiện trong trường hợp thiếu hoặc không có tài liệu thăm dò hay những khu vực địa hình có điều kiện địa chất công trình bất lợi thì chỉ thực hiện với khối lượng hạn chế.

- Nếu cần thiết, thăm dò các địa vật lý.

Sau đó, tiến hành báo cáo dựa theo số liệu đã đánh giá và kết quả khảo sát phân tích ở các phương án xem xét, từ đó đảm bảo xác định vị trí hợp lý của các công trình đầu mối trên tuyến, công trình được lựa chọn vị trí thích hợp và đề xuất các phương pháp, công việc khảo sát để tiến hành bước kế tiếp.

2.2. Khảo sát phục vụ quá trình thiết kế công trình xây dựng

2.2.1. Quá trình thực hiện

Tùy thuộc vào đặc điểm công trình xây dựng, các bước thiết kế, mức độ phức tạp về địa chất công trình, điều kiện tự nhiên của khu vực khảo sát, tài liệu khảo sát đang có mà xác định thành phần công tác và khối lượng khảo sát trong quá trình xây dựng, tuy nhiên cần đảm bảo quá trình khảo sát hết các tầng đất đá bị ảnh hưởng bởi tải trọng trong công trình. Đảm bảo đo nối khi cần thiết các hệ thống cao độ, tọa độ của công trình hay của quốc gia với tọa độ, cao độ của các địa điểm thăm dò (có thể giả định).

2.2.2. Thành phần thực hiện công tác khảo sát phục vụ cho thiết kế

Các thành phần trong quá trình này gồm có:

- Đo vẽ và thăm dò các địa chất công trình, địa chất thủy văn.

Thu nhập, đánh giá và phân tích các tài liệu khảo sát hiện có trong khu vực cần xây dựng, cũng như các công trình thuộc dự án có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng xây dựng của các công trình liền kề.

- Nếu cần, cần thăm dò địa vật lý, nghiên cứu các đặc điểm kiến tạo và khảo sát khí tượng thủy văn.

- Thực hiện thí nghiệm các mẫu đất, nước, đá trong phòng thí nghiệm.

- Quan trắc địa kỹ thuật.

- Thực hiện sửa đổi, chỉnh lý và báo cáo kết quả.

3. Quá trình khảo sát xây dựng thực hiện theo trình tự nào?

3.1. Nhiệm vụ khảo sát xây dựng cần được lập và phê duyệt

Nhiệm vụ khảo sát trong xây dựng được lập nên cho quá trình khảo sát phục vụ việc thiết kế xây dựng công trình, lập dự án đầu tư xây dựng, thiết kế sửa chữa, mở rộng, cải tạo và nâng cấp công trình xây dựng và một số khảo sát có liên quan.

Nhà thầu thiết lập nhiệm vụ khảo sát xây dựng, nếu nhà thầu chưa được lựa chọn hay thuộc các trường hợp khác cần khảo sát, cơ quan thẩm quyền hoặc chủ đầu tư có thể thuê cá nhân hoặc tổ chức có đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ này.

Nhiệm vụ này được giao cho nhà thầu khảo sát xây dựng bởi chủ đầu tư thông qua quá trình ký hợp đồng trực tiếp hoặc nhà thầu thiết kế nếu nhà thầu đó thực hiện thiết kế và khảo sát xây dựng.

- Nội dung trong nhiệm vụ khảo sát bao gồm: Mục đích khảo sát; phạm vi khảo sát; yêu cầu về việc áp dụng quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật; sơ bộ các loại khối lượng và dự toán khảo sát xây dựng (nếu có); thời gian thực hiện quá trình khảo sát.

3.2. Phương án kỹ thuật khảo sát xây dựng cần được lập và phê duyệt

Nhà thầu cần xây dựng khảo sát phù hợp với nhiệm vụ khảo sát và khảo sát lập phương án kỹ thuật. Kỹ thuật khảo sát xây dựng gồm có: Cơ sở lập các phương án kỹ thuật; khối lượng, thành phần công tác trong khảo sát; những thành phần được sử dụng như thiết bị, phương pháp khảo sát và phòng thí nghiệm; áp dụng về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong khảo sát; thực hiện và áp dụng biện pháp kiểm soát chất lượng do nhà thầu khảo sát; tiến độ thực hiện; đảm bảo khu vực khảo sát an toàn cho người, công trình hạ tầng kỹ thuật, thiết bị và công trình khác, có biện pháp giữ gìn và bảo vệ cảnh quan, môi trường trong khu vực tiến hành khảo sát, sau đó khi kết thúc khảo sát cần phục hồi hiện trạng.

Chủ đầu tư sẽ là người cần kiểm tra thường xuyên và thuê đội ngũ tư vấn có điều kiện để thực hiện khảo sát xây dựng bằng các phương án kỹ thuật và thực hiện theo quy định trong hợp đồng về phê duyệt phương án kỹ thuật khảo sát trong xây dựng.

3.3. Quản lý công tác khảo sát

Theo quy định trong hợp đồng xây dựng, nhà thầu khảo sát cần bố trí đủ người có chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp thực hiện quá trình khảo sát; tiến hành cử người có năng lực làm chủ nhiệm khảo sát và thực hiện tạo phương án kỹ thuật khảo sát xây dựng những biện pháp kiểm soát chất lượng.

Tuy theo loại hình và quy mô khảo sát mà chủ đầu tư sẽ thuê tổ chức, cá nhân có năng lực hoặc tự thực hiện khảo sát và đảm bảo nhà thầu tiến hành khảo sát có kinh nghiệm, năng lực phù hợp khảo sát thiết bị tại hiện trường, phòng thí nghiệm và nhân lực; kiểm tra và theo dõi quá trình thực hiện khảo sát xây dựng như vị trí, quy trình thực hiện, khối lượng, số liệu khảo sát và mẫu thí nghiệm cần được lưu, công tác thí nghiệm hiện trường và trong phòng, đảm bảo an toàn lao động và bảo vệ môi trường…

Nếu nhà thầu không thực hiện đúng quy định trong hợp đồng xây dựng hay phương án khảo sát đã phê duyệt thì chủ đầu tư có quyền đình chỉ công việc khảo sát.

3.4. Báo cáo kết quả khảo sát

Báo cáo kết quả khảo sát xây dựng gồm có các nội dung như: Căn cứ thực hiện khảo sát; phương pháp và quy trình thực hiện; khu vực khảo sát cần được khái quát về vị trí và điều kiện tự nhiên, tính chất, quy mô, đặc điểm công trình; khối lượng khảo sát đã thực hiện; kết quả và số liệu khảo sát sau khi phân tích, thí nghiệm; các lưu ý, đánh giá, ý kiến, đề xuất (nếu có); kết luận và kiến nghị; phụ lục đi kèm.

3.5. Phê duyệt báo cáo kết quả khảo sát

Chủ đầu tư cần có trách nhiệm phê duyệt tại Báo cáo kết quả khảo sát xây dựng trực tiếp hoặc phê duyệt báo cáo kết quả khảo sát trong quá trình xây dựng bằng văn bản. Trước khi phê duyệt, chủ đầu tư có quyền thuê đơn vị tư vấn có đủ năng lực hoặc nhà thầu tư vấn thiết kế kiểm tra báo cáo kết quả khảo sát xây dựng.

Khi thực hiện, nhà thầu khảo sát chịu trách nhiệm hoàn toàn về chất lượng khảo sát và việc phê duyệt báo cáo kết quả của chủ đầu tư không làm giảm trách nhiệm và không thay thế được chất lượng khảo sát xây dựng do nhà thầu thực hiện. Báo cáo kết quả khảo sát là một trong những thành phần trong hồ sơ hoàn thành công trình và lưu trữ theo đúng quy định.

Để tiến hành khảo sát xây dựng dễ dàng và quản lý đầu tư xây dựng trong quá trình khảo sát, bạn nên sử dụng phần mềm quản lý đầu tư, chẳng hạn như phần mềm quản lý đầu tư xây dựng 365. Đây sẽ là giải pháp giúp các nhà đầu tư và nhà thầu tiến hành khảo sát xây dựng nhanh chóng và tiết kiệm.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được khảo sát xây dựng là gì, loại hình khảo sát và quy trình khảo sát xây dựng. Trong xây dựng, khảo sát xây dựng là hoạt động vô cùng quan trọng và cần thiết, đảm bảo chất lượng xây dựng trong công trình và các công trình xây dựng lân cận, đảm bảo an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Do đó, các chủ đầu tư nên lựa chọn nhà thầu hoặc những đơn vị có đủ năng lực thực hiện khảo sát các công trình xây dựng.