Tiền chất là gì? Tất tần tật các thông tin có liên quan tới tiền chất

1. Khái niệm tiền chất là gì?

- Khái niệm tiền chất dựa trên cơ sở pháp lý: Luật phòng chống ma túy 23/2024/QH10 được ban hành năm 2024 như sau:

Tiền chất là các hóa chất thiết yếu trong quá trình bào chế và sản xuất thuốc, được quy định trong danh sách do Chính phủ công bố.

- Khái niệm tiền chất theo Nghị định 38 như sau:

Theo các quy định hiện tại tại khoản 2, Điều 4 Nghị định 38/2024/ND-CP, tiền chất chính là những loại hóa chất được sử dụng trong bất kỳ phần nào của quy trình công nghệ khi phản ứng với các hóa chất khác có thể tạo thành hóa chất độc hại và đóng một vai trò quyết định trong độc tính của hóa chất độc hại.

Khái niệm tiền chất được xác định, giải thích trong Nghị định 38/2024/ ND-CP về quản lý hóa chất được điều chỉnh bởi công ước cấm phát triển, sản xuất, lưu trữ, sử dụng và phá hủy vũ khí.

2. Những thông tin chi tiết nhất có liên quan tới tiền chất

2.1. Vai trò của tiền chất trong cuộc sống

Hiện tại, nhiều phương tiện truyền thông đang thông báo rằng tiền chất pseudoephedrine (PSE) có trong thuốc cúm đang bị nghi ngờ được sử dụng để sản xuất thuốc tổng hợp. Pseudoephedrine là một trong những chất được gọi là tiền chất để làm thuốc (TCDLT).

Tiền chất trong TCDLT để nói tới việc hóa chất cần phải có trước để thông qua đó sử dụng để sản xuất một loại ma túy nào đó.  Đây là chất mà nó sẽ thực hiện một phản ứng hóa học đơn giản hơn để tổng hợp thuốc, thay vì phải thực hiện các phản ứng phức tạp hơn nếu bắt đầu từ đầu mà không đi qua các tiền chất.  Cần lưu ý rằng TCDLT không phải là chất gây nghiện hoặc là một loại ma túy (nhiều phương tiện truyền thông nói rằng pseudoephedrine là một chất) mà thông qua đó người ta có thể điều chế ra ma túy. Nếu TCDLT được bán trên thị trường và sử dụng theo quy định, thì đó là thuốc để khám và điều trị y tế, nhưng nó có thể được sử dụng để sản xuất thuốc bất hợp pháp. Ngoài SLM, còn có các tiền chất khác không do Bộ Y tế quản lý mà do Bộ Công Thương quản lý, gọi chung là tiền chất.

Năm 2024, Bộ Y tế đã công bố danh sách các TCDLT bao gồm các chất sau: ephedrine, pseudoephedrine, ergometrine, ergotamine, phenylpropanolamine.

Chúng là những chất có cấu trúc hóa học, gần giống với các nhóm thuốc, kích thích hệ thần kinh trung ương dưới dạng các dẫn xuất amphetamine và amphetamine.

Có hai loại ma túy tổng hợp rất phổ biến là "thuốc lắc" và "ma túy đá".  "Thuốc lắc" là methylene-dioxymethamphetamine (viết tắt MDMA, thuốc lắc nước ngoài), trong khi "ma túy đa" là methamphetamine (AM), hai dẫn xuất của amphetamine.   TCDLT có cấu trúc hóa học khá giống với cấu trúc của amphetamine. Vì cấu trúc và tên hóa học củaamphetamine là 1-phenyl-2-aminopropane và pseudoephedrine, 1-phenyl-2-methylaminopropanol, rất giống nhau. Nếu việc kiểm soát theo kế hoạch của thuốc chứa pseudoephedrine không chặt chẽ, điều này sẽ dẫn đến việc sử dụng thuốc để chiết xuất pseudoephedrine ra khỏi thuốc và thực hiện một số phản ứng hóa học để biến thuốc này thành thuốc lắc hoặc ma túy đá. Đây chính là 2 ma túy gây ra những tác hại nghiêm trọng nhất ở nước ta hiện nay.

Pseudoephedrine, nếu sử dụng đúng cách, sẽ là một loại thuốc cho tác dụng gì? Nó là một loại thuốc có tác dụng trực giao cảm thần kinh (hoặc dẫn truyền thần kinh) gây co mạch, chống tắc nghẽn niêm mạc mũi, dẫn đến chảy nước mũi. Do đó, pseudoephedrine được sử dụng như một thành phần trong điều trị cảm lạnh, sổ mũi, trong các loại thuốc điều trị viêm xoang, viêm mũi. Ngoài ra, do tác dụng dẫn truyền thần kinh (có thể gây tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim), không nên sử dụng thuốc có chứa pseudoephedrine ở những người bị tăng huyết áp hoặc thận trọng ở những người mắc bệnh mạch vành, bệnh tuyến giáp , đái tháo đường. Một TCDLT hiện tại cũng có công dụng giống như pseudoephedrine là một phenylpropanolamine (PPA) đã bị cấm bởi nhiều quốc gia (nước ta hiện tại cũng đã bắt đầu cần sử dụng cũng như  lưu hành APP).

Xem thêm: Account Payable là gì?

Bộ Y tế nước ta đã khuyến nghị các đơn vị sản xuất dược phẩm thay thế tiền chất của pseudoephedrine bằng các hoạt chất khác như phenylephrine; phát triển và thực hiện truyền bá việc không được lạm dụng sử dụng pseudoephedrine cho các cá nhân, doanh nghiệp và đơn vị kinh doanh liên quan đến pseudoephedrine, đặc biệt là nhập khẩu, xuất khẩu, phân phối, lưu trữ và mua hàng đã bán, ...

2.2. Tiền chất nhóm 2 là gì?

+ Tiền chất công nghiệp là gì?

Theo Nghị định 113/2024/ND-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của pháp luật về hóa chất, thì tiền chất được hiểu là hóa chất dùng làm nguyên liệu, dung môi và chất xúc tác  trong các sản phẩm được sản xuất, nghiên cứu khoa học, phân tích, thử nghiệm, đồng thời, là những hóa chất thiết yếu trong quá trình điều chế và sản xuất ma túy, được nêu trong danh sách do Chính phủ công bố.

+ Có bao nhiêu nhóm tiền chất công nghiệp tồn tại?

Danh sách tiền chất công nghiệp được phân loại theo mức độ nguy hiểm để thông qua đó có thể dễ dàng nhanh chóng quản lý và kiểm soát thích hợp, bao gồm hóa chất tiền chất nhóm 1 và tiền chất nhóm 2:

• Đồng ý rằng tiền chất công nghiệp nhóm 1 bao gồm các hóa chất thiết yếu được sử dụng để điều chế và sản xuất ma túy;               

• Hóa chất tiền chất nhóm 2 bao gồm các hóa chất được sử dụng làm thuốc thử hoặc dung môi trong điều chế và sản xuất ma túy.               

+ Quản lý tiền chất công nghiệp với các công ty sản xuất và công ty kinh doanh hiện nay?

Các tổ chức và người sản xuất hóa chất tiền chất phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Cần thiết lập một cuốn sách riêng để theo dõi tình hình sản xuất tiền chất công nghiệp. Sổ giám sát bao gồm: số lượng hóa chất tiền chất, số lượng tồn kho, số lượng bán, địa chỉ trụ sở chính, số điện thoại, số fax, mục đích sử dụng của các tổ chức và cá nhân mua hóa chất tiền chất công nghiệp;                 

• Tiền chất công nghiệp sau khi sản xuất phải được lưu trữ, bảo quản trong một khu vực riêng đó có thể là nhà kho,…           

Các tổ chức và cá nhân muốn kinh doanh tiền chất công nghiệp cần phải đáp ứng các điều kiện gồm:

• Phải có đủ hóa đơn mua hàng, bằng chứng xuất xứ, nhà sản xuất, nhà nhập khẩu hoặc nhà cung cấp tiền chất công nghiệp;               

• Phải giữ sổ sách để theo dõi riêng hóa chất tiền chất công nghiệp. Sổ nhật ký chứa các thông tin sau: tên đầy đủ, địa chỉ trụ sở chính, số điện thoại, số fax; tên tiền chất công nghiệp, số lượng mua, bán, tồn kho; sử dụng cho mục đích của các tổ chức và cá nhân mua hóa chất tiền chất công nghiệp;                     

• Tiền chất công nghiệp phải được lưu trữ, và bảo quản ở một nơi riêng biệt.

2.3. Tiền chất sản xuất ma túy hiện nay là gì?

Tiền chất là gì?  Dưới đây chính là danh mục những chất ma túy và tiền chất mới nhất được công bố:

Loại I: Các chất tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và trong đời sống xã hội; việc sử dụng các chất này trong phân tích, xét nghiệm, nghiên cứu khoa học và điều tra tội phạm theo quy định đặc biệt của cơ quan có thẩm quyền. 

Loại II: Các chất ma túy được giới hạn trong phân tích, thử nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc ngành y tế, theo quy định của các cơ quan có thẩm quyền.

Loại III: Thuốc dùng trong phân tích, xét nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế và thú y, theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Loại IV: Tiền chất.

Là những tiền chất được sử dụng cho mục đích quốc phòng và an ninh phải được quản lý và phê duyệt bởi Bộ Công an và giấy phép xuất nhập khẩu. Những tiền chất sử dụng trong lĩnh vực thú y sẽ được quản lý  trực tiếp bởi Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. 

2.4. Một vài điều cần phải lưu ý khi tiến hành xin GP để nhập tiền chất

Theo các quy định được nêu tại Mục 3, Chương II, Nghị định số 113/2024 / ND-CP có hiệu lực kể từ ngày 25 tháng 11 năm 2024 và các sửa đổi đã được thực hiện đối với Đơn xin Giấy phép Nhập khẩu Tiền chất Công nghiệp (GPNK). Để thực hiện thủ tục này thành công nhanh chóng thì bạn cần phải lưu ý một trong những vấn đề sau: 

2.4.1. Danh sách tiền chất

Danh sách tiền chất công nghiệp được chia thành hai nhóm, được xác định ở cuối Phụ lục I - Nghị định 113/2024 / ND-CP (Từ số 785 đến 819). Trước đây, danh sách tiền chất công nghiệp được xác định trong Phụ lục 1 - Thông tư 42/2024 / TT-BCT, nhưng đã được thay thế bởi các quy định mới.  Nên bạn cần hết sức lưu ý tới vấn đề này.

2.4.2. Đơn xin nhập khẩu tiền chất

Hiện tại, mẫu đơn nhập khẩu hóa chất tiền chất công nghiệp (mới, đổi mới, cấp lại và điều chỉnh) được quy định tại Phụ lục 2 - Thông tư số 32/2024/TT-BCT. Các bạn có thể vao đây xem và tải về sử dụng.

2.4.3. Cách thức nộp hồ sơ

Hiện nay hồ sơ xin nhập khẩu tiền chất vẫn đang lưu trữ ở dạng các tài liệu giấy trong Cục Hóa chất, chưa được triển khai trực tuyến thông qua cổng thông tin quốc gia duy nhất.

2.4.4. Thời hạn của tiền chất GPNK

- Đối với tiền chất nhóm 1, giấy phép được cấp cho mỗi lô, trong thời gian tối đa 6 tháng, chỉ có thể được gia hạn một lần.

- Đối với tiền thân nhóm 2, có thể áp dụng cho toàn bộ hợp đồng; khi các thủ tục hải quan được thực hiện, một phiếu trừ lùi sẽ được áp dụng. Thời hạn của hợp đồng không quá 6 tháng kể từ ngày cấp, gia hạn chỉ 1 lần, thời hạn của giấy phép không quá 6 tháng. 

2.4.5. Những trường hợp được miễn giảm hoàn toàn khi xin GPNK tiền chất

- Đối với các thành phần có hàm lượng tiền chất nhóm 1 công nghiệp <1% tính theo trọng lượng, hàm lượng hóa chất của nhóm công nghiệp 2 <5% tính theo trọng lượng, lúc này bạn sẽ không cần phải tiến hành xin GPNK tiền chất. Điều này được quy định tại Điều 13 - Nghị định 113/2024 / ND-CP. 

- Những sản phẩm như pin chì, nước hoa, dược phẩm, cao su, sơn, thuốc nhuộm, thực phẩm, vải tẩy trắng, mực in... được coi là các sản phẩm tiêu dùng chứa tiền chất, và do đó không cần thiết phải xin Giấy phép nhập khẩu. Điều này được nêu trong công văn số 1372 / HC-VP của Cục Hóa chất gửi Tổng cục Hải quan. 

2.4.6. Cần có sổ theo dõi tiền chất

Bạn lưu ý rằng trong các hoạt động kinh doanh tiền chất (mua, bán, xuất nhập khẩu), các công ty phải có sổ sách để kiểm soát hóa chất tiền chất, bao gồm tất cả các thông tin quy định tại Điều 11 - Nghị định 113/2024 / ND-CP. Ngoài ra, các công ty phải chuẩn bị báo cáo định kỳ theo Điều 9 - Thông tư 32/2024/TT-BCT. 

2.4.7. Nên dùng dịch vụ trong những đơn vị tư vấn chuyên nghiệp

Bộ phận tư vấn sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, giảm chi phí đi lại, giúp các công ty kiểm tra nội dung GP trước khi gửi kết quả (tránh sai sót) và giúp các công ty chuẩn bị báo cáo định kỳ phù hợp với quy định.

Trên đây là tất cả những thông tin có liên quan tới tiền chất là gì. Hy vọng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn nắm bắt thêm kiến thức về lĩnh vực y dược cũng như có thêm nguồn vốn để gây ấn tượng tốt khi đi tìm kiếm việc làm y dược với vị trí công việc mong muốn cho bản thân. Chúc bạn đọc nhận được nhiều thông tin hữu ích và có nhiều những trải nghiệm thú vị với chuyên mục.