Cây đước là cây gì? Giá trị lợi ích con người có thể tận dụng

Cùng Timviec365.vn tìm hiểu thông tin về cây đước qua đó xác định một số tác động quan trọng của nó dành cho bạn về mặt sức khỏe, kinh tế hay nghề nghiệp nhé.

1. Cây đước là cây gì?

Cây đước là loại thực vật có khả năng thích nghi và phát triển tốt trong môi trường nước lợ và nước mặn. Vốn thuộc chi Rhizophora nên cây đước thường mọc ở vùng ven biển, đầm phá đặc biệt là các vùng nước ngập mặn. Cây đước có đặc điểm nổi bật với hệ thống rễ chùm vô cùng chắc khỏe nên có tác dụng to lớn trong việc giữ đất chống tình trạng xói mòn, lở đất, bảo vệ vững chắc cho sự ổn định của đất liền trước những biến đổi khí hậu phức tạp và tác động mạnh của sóng biển. Cùng với tác động sinh thái, cây đước còn có giá trị cao trong hoạt động kinh tế và trong vai trò là nguồn nguyên liệu quý của nhiều ngành công nghiệp.

Tên gọi Đước là tên sử dụng chung, trong dân gian, loài cây này còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau như Đước xanh, đước bợp, cây Vẹt, cây Sú, … Tên khoa học của cây đước khá dài là Rhizophora Apiculata Blume. Về đặc điểm sinh học, cây được có thân to, cao chừng 10 đến 20m. Phần rễ cây mọc thành chùm và là loại rễ chống, có lỗ bì, cành cây vặn vẹo, sần sùi, có lá dáng mác dài đến 7 - 13cm, rộng chừng 4-6cm. 

Cây đước là một trong 3 loài thuộc chi Rhizophora L, được xếp vào nhóm cây gỗ mang đến giá trị quan trọng của thảm thực vật rừng ngập mặn ven biển, phân bố tại khắp các tỉnh ven biển, mọc dọc bờ biển từ tỉnh Quảng Ninh cho đến Kiên Giang.

2. Xác định các giá trị điển hình của cây đước trong đời sống

Tìm hiểu cây đước là cây gì đem đến cho chúng ta ý nghĩa to lớn trong đời sống. Điểm qua những lợi ích thiết thực mà loài cây ven biển này mang đến. 

2.1. Cây được mang đến giá trị sinh thái cao

Thảm thực vật ven biển với sự lan rộng của đước tạo thành rừng được ví như lá phổi xanh đem đến bầu không khí chất lượng cho vùng mà cây sinh trưởng. Nó giúp hấp thụ khí CO2, tăng cao lượng oxi trong không khí, làm giảm hiệu ứng nhà kính. Nhờ những tác động này, bầu không khí sống của con người được điều hòa liên tục. 

Rừng đước cũng là “ngôi nhà xanh” của nhiều loài sinh vật như cá tôm cua ốc, động vật hoang dã, chim muông. Hệ rễ chống chắc khỏe và mọc thành chùm của đước có tác dụng bồi đắp lượng phù sa lớn, đước mọc lan hướng ra biển cho phép chúng ta kỳ vọng về một diễn thế sinh thái mở rộng đất liền ra biển trong tương lai. Không biết điều đó diễn ra khi nào nhưng chắc chắn ở thời điểm hiện tại, thảm thực vật có cây đước phát triển đã và đang từng giây phút làm tốt vai trò điều hòa khí hậu, cải thiện môi trường sống cho con người ngày càng chất lượng hơn.  

2.2. Giá trị kinh tế cây được mang lại

Khi tìm hiểu cây đước là cây gì, chúng ta đã được biết rằng loài cây này cũng mang lại cho con người giá trị kinh tế cao. Vậy đó là những giá trị gì? Gỗ đước được dùng làm nguyên liệu cho nhiều ngành nghề như sản xuất than củi, đóng tàu, xây dựng, chế tác thủ công mỹ nghệ. Vỏ được xử lý để chiết xuất chất tanin. Ngoài ra, rừng đước còn trở thành vùng nuôi trồng thủy sản lý tưởng mang đến giá trị kinh tế cao. 

3. Cây đước trong y dược - một số công dụng dành cho sức khỏe

Một loài cây vốn mọc ở vùng ven biển, khu rừng ngập mặn trông dáng vẻ như những “dũng sĩ” bảo vệ bầu không khí và không gian sống cho người người, còn có tác dụng trong vai trò làm vị thuốc quý được dân gian truyền lại. Theo những nghiên cứu về y học, y dược, cây đước có các công dụng tốt đối với sức khỏe như sau:

Người dân có thể dùng vỏ cây đước để làm ra loại thuốc quý có thể chữa được một số vấn đề bệnh lý như tiêu chảy, tiểu ra máu, viêm họng, băng huyết ở nữ. Một số quốc gia có cách thức sử dụng bài thuốc từ vỏ cây đước để điều trị các chứng bệnh. chẳng hạn như ở Malaysia, những người phụ nữ sau sinh thường sẽ sắc nước thuốc từ vỏ và lá của cây đước. Đây là bài thuốc tốt cho cơ thể của người phụ nữ mới sinh. Còn tại Ấn Độ, người ta dùng phần vỏ để điều trị bệnh tiểu đường. 

Đối với phần rễ cây, đã có nhiều thí nghiệm được thực hiện và cho kết quả phần dịch được chiết ra từ rễ có thể kháng nấm cực kỳ hiệu quả.  Chồi non sẽ được nhiều người tận dụng làm rau ăn như bình thường, còn quả đước sẽ được thu hoạch vào khi chúng chín già, có thể ép lấy nước để làm rượu vang độ nhẹ. 

Mặc dù có tính dược lý và có nhiều công dụng hỗ trợ về mặt sức khỏe nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng có thể sử dụng nó. Cần có cách sử dụng đúng và hợp lý với tình trạng sức khỏe mới đem đến hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Một số vấn đề cần dùng bài thuốc từ cây đước trong thời gian dài mới hiệu quả, một số chứng bệnh lại không thể lạm dụng. Vì thế nếu bạn có ý định áp dụng loại dược liệu này trong việc điều trị bất cứ chứng bệnh nào hay chỉ có mục đích bồi dưỡng sức khỏe thì cũng nên trao đổi với chuyên gia sức khỏe, bác sĩ. 

4. Giá trị kinh tế của cây đước đến một số ngành 

Với tìm hiểu rất kỹ cây đước là cây gì, chúng ta hoàn toàn có thể nhận biết được giá trị lợi ích của cây đước trên nhiều phương diện từ đời sống tự nhiên đến kinh tế. Không chỉ là một loại thực vật có vai trò quan trọng đóng góp làm bền vững hệ sinh thái mà cây đước còn mở ra rất nhiều giá trị kinh tế cho nhiều lĩnh vực trong xã hội không chỉ riêng ở lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp.

Đước trở thành đối tượng nghiên cứu của các chuyên gia chuyên phụ trách nghiên cứu và thực hiện chính sách bảo tồn rừng ngập mặn, tạo điều kiện bảo vệ và phát triển bền vững môi trường tự nhiên. Đước cũng tạo ra giá trị kinh tế cao khi có khả năng cung cấp gỗ phục vụ cho các hoạt động xây dựng, chế tác ra đồ thủ công mỹ nghệ, sản xuất than sinh học tốt cho sức khỏe và môi trường đồng thời cũng tạo ra công ăn việc làm cho người lao động. Đó là những giá trị kinh tế tuyệt vời mà có thể nếu không tìm hiểu về cây đước là cây gì bạn sẽ không thể nghĩ nó đem đến nhiều lợi ích đến vậy. 

Không những thế, hệ sinh thái rừng đước càng phát triển mạnh thì càng tạo ra một môi trường cực kỳ chất lượng cho ngành thủy sản phát triển, đặc biệt đối với các hoạt động nuôi cua, cá, tôm. Từ đó rừng đước còn là chiếc cần câu cơm đem đến cho người dân vùng ven biển nguồn thu nhập ổn định từ việc phát triển nuôi trồng thủy sản. 

Đặc biệt, rừng đước ở nhiều nơi với sự phát triển đặc biệt đã tạo ra giá trị kinh tế trong lĩnh vực du lịch sinh thái, đã đem đến cho không ít hộ gia đình nguồn thu nhập khủng thu về từ việc mở du lịch tham quan, khám phá hệ sinh thái rừng đước đặc trưng, ấn tượng. Một số điểm du lịch sinh thái rừng đước có giá trị du lịch sinh thái cao, nổi tiếng có thể kể tới như rừng đước Nha Trang tại Vĩnh Thái, Khánh Hòa; rừng đước Trà Vinh tại Long Khánh, Duyên Hải. rừng đước Năm Căn. 

Cây đước quả thực là loài thực vật thân thiện và gắn bó với đời sống vùng ven biển ngập mặn rất nhiều. Điều tuyệt vời nó mang lại cho con người đó là bầu không khí trong lành nhờ khả năng điều hòa khí hậu, là giá trị về mặt kinh tế, lợi ích dành cho sức khỏe và cả tinh thần khi con người hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng những cảnh quan tuyệt mĩ vô cùng nịnh mắt từ rừng đước. Những khám phá thú vị cây đước là cây gì đã được Timviec365.vn chia sẻ đến bạn đọc với những thông tin đầy thú vị, hy vọng có thể giúp bạn vừa có kiến thức về một loài thực vật có ích như vậy lại vừa có thể mở rộng thế giới quan của mình trong tự nhiên bao la, tươi đẹp này.