Bột huỳnh quang là gì và một số ứng dụng của bột huỳnh quang

1. Trả lời câu hỏi bột huỳnh quang là gì?

Bột huỳnh quang là một loại chất đặc biệt được ứng dụng trong nhiều ngành nghề khác nhau, đặc biệt là quá trình sản xuất công nghệ chiếu sáng như đèn huỳnh quang. Loại bột này sẽ có thành phần chính là photpho có khả năng phát quang nên thường được sử dụng trong ngành công nghiệp.

Bột huỳnh quang được tạo nên từ hỗn hợp có các thành phần như canxi photphat, oxit polyetylen, oxit nhôm và một số thành phần phân tán khác. Lớp bột huỳnh quang được sử dụng trong bóng đèn tuýp sẽ được tạo nên từ sự kết hợp giữa nước và chất kết dính. Sau đó, nhà sản xuất sẽ phủ lên lớp thủy tinh và sấy trong một loại máy đặc biệt với nhiệt độ luôn được duy trì là 550 độ C.

Các loại đèn được ứng dụng từ bột huỳnh quang sẽ được chạy theo nguyên tắc là mỗi khi có dòng điện chạy qua phần dây tóc của bóng điện. Các bức xạ điện sẽ tác động toàn bộ lên các phân tử khí bên trong của bóng đèn. Phần tia tử ngoại được làm nên từ bên trong bóng đèn sẽ gặp phải bột huỳnh quang để phát ra ánh sáng.

2. Bột huỳnh quang có đặc điểm như thế nào?

Bột huỳnh quang là một loại chất vô cùng thú vị, có khả năng phát ra ánh sáng hay không tan trong bất kỳ dung môi nào. Tuy nhiên, khi chất bột huỳnh quang dính vào nước thì nó có thể bị hỏng và không thể sử dụng được.

Bột huỳnh quang được tạo ra nhờ công nghệ hoạt hóa Tricolor Phosphor, nhờ thế mà bột huỳnh quang có 3 màu ở lớp phổ vạch. Màu đặc trưng của nó là đỏ, xanh da trời và xanh nước biển. Loại bột huỳnh quang này thường tạo ra các dải sóng ngắn và hẹp, thường được gọi là bước sóng ngắn. Từ khi loại bột huỳnh quang 3 màu ra đời, nó đã giúp tiết kiệm được điện với quy mô lên 10 – 15 kWh/ngày.

Đối với loại bột huỳnh quang canxi halophotphat, nó sẽ thường phát quang với dải rộng với các ánh sáng trắng có chỉ số truyền là 74 Ra. Về cơ bản, bột huỳnh quang có tính ổn định cao là nhờ có các thành phần như Mn và Fe, cũng như các loại tạp chất đã được loại bỏ triệt để thông qua quá trình kết tủa muối cacbonat, kết tủa sunfat và oxalate. Ánh sáng được tạo nên từ bột huỳnh quang sẽ có bước sóng dài hơn so với các loại ánh sáng kích thích khác.

3. Phân loại một số loại bột huỳnh quang phổ biến hiện nay

Nhờ sự phát triển của công nghệ hiện đại, bột huỳnh quang đã được tạo ra với 2 hình thức khác nhau là tricolor photpho và canxi halophotphat. Hai hình thức này sẽ có đặc điểm như sau:

3.1. Dạng bột huỳnh quang tricolor phosphor

Bột huỳnh quang tricolor phosphor được làm nên với 3 phổ vạch khác nhau là xanh da trời, xanh nước biển và màu đỏ. Vì thế mà nó còn được biết đến với cái tên là bột huỳnh quang 3 màu.

Bột huỳnh quang này được hoạt hóa bởi các loại ion đất hiếm, do đó mà nó có khả năng hấp thụ các dải sóng hẹp. Đối với loại bột huỳnh quang 3 màu này thì nó sẽ tồn tại ở trạng thái không được bền vững hoặc có xu hướng giả bền.

Tia tử ngoại của chúng sẽ được tạo ra nhờ việc phóng điện cực giữa 2 đầu. Sau đó, chúng sẽ kết hợp với bột huỳnh quang tricolor phosphor ở bên trong ống để làm cho bóng đèn có khả năng phát sáng.

3.2. Dạng bột huỳnh quang canxi halophotphat

Bên cạnh tricolor phosphor, bột huỳnh quang còn có một dạng khác là canxi halophotphat. Đây là một loại chất thường được các nhà sản xuất áp dụng đối với bóng đèn huỳnh quang. Bởi chúng có hiệu suất phát quang cao nhờ vào việc kích thích các tia bức xạ khi có dòng điện chạy qua.

Bột huỳnh quang halophotphat này sẽ có thành phần chủ đạo là canxi, có khả năng hấp thụ các tia tử ngoại và các tia bức xạ đến từ hơi thủy ngân trong các bóng đèn huỳnh quang. Nhờ vậy, ánh sáng của loại bột này phát ra có màu trắng thông qua sự tác động cùng chiều của những ion hoạt hóa Sb.

Một đặc điểm khác của bột huỳnh quang canxi halophotphat là chúng có giá thành tương đối rẻ, dễ chế tạo, phù hợp với nhiều ứng dụng của đèn và bền lâu với thời gian. Tuy nhiên, bột huỳnh quang canxi halophotphat cũng có những mặt hạn chế nhất định như không thể đảm bảo được đồng thời 2 loại chỉ số phát sáng là độ sáng và hệ số trả màu.

Trong cùng một thời điểm, loại bột huỳnh quang này chỉ có đạt được 1 trong 2 chỉ số trên, khi có độ sáng cao thì hệ số trả màu sẽ thấp và ngược lại.

Tóm lại, hiệu suất phát quang và duy trì huỳnh quang của bột canxi halophotphat sẽ ở mức thấp hơn với loại bột 3 màu. Điều này xảy ra là do sự ảnh hưởng của các trung tâm hấp thụ bức xạ tia tử ngoại kém, làm nên một số khuyết tật về mạng lưới.

Xem thêm: Calcite là gì? Những công dụng của nó có thể khiến bạn bất ngờ

4. Bột huỳnh quang có thực sự độc hay không?

Về cơ bản, bột huỳnh quang là một loại hợp chất không hề có thành phần độc tố. Chúng hoàn toàn đảm bảo được sự an toàn khi tiếp xúc bình thường với một lượng tương đối nhỏ.

Tuy nhiên, khi sử dụng bột huỳnh quang làm chất phát sáng, nó sẽ hấp thụ với tia tử ngoại, tạo ra một số hoạt chất gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Vì vậy, mọi người cần chú ý khi loại bóng đèn này bị vỡ.

5. Một số ứng dụng của bột huỳnh trong đời sống

Ứng dụng đầu tiên và nổi bật nhất của bột huỳnh quang chính là khả năng chiếu sáng. Chúng được sử dụng để tạo ra một số loại bóng đèn như đèn huỳnh quang, đèn compact.

Khi điện đi vào trong đèn, khói thủy ngân và argon sẽ hoạt động bên trong bóng đèn để tạo nên các tia cực tím vô hình. Các tia cực tím này sẽ phản ứng với bột phủ huỳnh quang để tạo ra ánh sắc trắng mà chúng ta sẽ được nhìn thấy sau khi bật đèn. Bởi có một chút chậm trễ trong việc truyền năng lượng UV, ánh sáng do đèn tạo ra sẽ bị mờ dần đi và bắt đầu sáng rõ lại theo thời gian.

Đối với bóng đèn compact, chúng sẽ có một lượng nhỏ bột thủy ngân. Theo thống kế, có tới hơn 60% bột thủy ngân bên trong bóng đèn đã được liên kết với bột phủ huỳnh quang bên trong của mặt kính.

Tùy theo mục đích và nhu cầu sử dụng đèn khác nhau như màu sắc, kích thước hay hình dạng mà người ta sẽ tạo ra bóng đèn huỳnh quang có màu sắc, công suất bóng đèn có lượng bột huỳnh quang cao hay thấp. Ưu điểm lớn nhất của bột huỳnh quang chính là khả năng chiếu sáng liên tục và cần có thiết bị chấn lưu để đảm bảo được sự ổn định.

Ngoài ra, thời gian sử dụng bột huỳnh quang tương đối dài và tính năng tiết kiệm điện cao. Nhưng sau một thời gian sử dụng, những bóng đèn có bột huỳnh quang thường có hiện tượng nhấp nháy khi khởi động, tương đối mất thời gian và tạo ra sự bất tiện đối với người sử dụng.

6. Có nên sử dụng bột huỳnh quang trong đồ dùng mỹ phẩm?

Hiện nay, trên thị trường đã xuất hiện một số loại sản phẩm mỹ phẩm như sữa tắm, kem bôi da sẽ sử dụng bột huỳnh quang. Sau một thời gian sử dụng, da của người dùng sẽ có khả năng phát sáng và trắng lạ thường.

Tuy nhiên, khi tiếp xúc lâu dài với loại hợp chất này, da của người sử dụng sẽ thường bị dị ứng, mẩn ngứa, có ảnh hưởng không tốt đến làn da. Vì vậy, các bạn cần đặc biệt chú ý, tuyệt đối không nên mua các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.

Sau câu trả lời của timviec365, các bạn đã biết bột huỳnh quang là gì rồi chứ. Đây là một loại chất đặc biệt và luôn được ứng dụng cao trong đời sống bởi giá thành rẻ và tính hiệu quả vô cùng cao.