Conan Doyle - Tiểu thuyết gia áp lực với kiệt tác Sherlock Holmes

1. Conan Doyle là ai và tiểu sử về cha đẻ tiểu thuyết Sherlock Holmes

Conan Doyle chính là người đã viết nên những câu chuyện trinh thám đầy cuốn hút với các vụ án đầy tỉ mỉ và không chút sơ hở, thế nhưng, tất cả đều nằm gọn trong tay của vị thám tử tài ba Sherlock Holmes. Hay nói cách khác thì Conan Doyle là người đã tạo ra nhân vật thám tử vĩ đại, nổi danh khắp thế giới Sherlock Holmes với hình tượng chiếc mũ lưỡi trai và tẩu thuốc lá quen thuộc.

Tên đầy đủ của Conan Doyle chính là Sir Arthur Conan Doyle, ông sinh ngày 22/05/1859 tại thủ đô Edinburgh, Scotland. Cha của Conan Doyle là ông Charles Altamont Doyle, một người Anh. Còn mẹ ông là bà Mary Doyle, người Ireland. Cả bố và mẹ của Doyle đều theo đạo Thiên chúa. Thế nhưng, sau này, chính ông đã chối bỏ thiên chúa giáo và theo thuyết bất khả tri.

Tuổi thơ của Conan Doyle không hề suôn sẻ cũng như êm ấm khi bố ông là một người nghiện rượu nặng. Đây chính là thiệt thòi với một đứa bé như Conan Doyle khi ông chỉ nhận được tình cảm và sự yêu thương từ người mẹ tần tảo của mình. Bởi gia cảnh khốn khó nên gia đình của Conan Doyle thường xuyên phải di chuyển. Rất may mắn cho ông khi có người chú giàu có đã giúp cho Conan Doyle có thể tiếp tục việc học của mình tại ngôi trường tư thục của Thiên chúa giáo.

Mặc dù có một tuổi thơ không mấy tươi đẹp, thế nhưng, chính những sự kiện trong cuộc đời của ông đã giúp cho Conan Doyle giàu có hơn với những tri thức và vốn hiểu biết cũng như trải nghiệm của mình. Để từ đó tạo ra kiệt tác Sherlock Holmes, các bộ truyện thuộc lĩnh vực khoa học giả tưởng, lịch sử hay thơ và bút ký. Giờ đây, người ta biết tới Conan Doyle với vai trò là một tiểu thuyết gia nổi tiếng với thể loại truyện trinh thám và tác phẩm tiêu biểu là Sherlock Holmes vang danh khắp thế giới.

2. Sự nghiệp đầy “áp lực” của nhà văn Conan Doyle

2.1. Xuất thân là một bác sĩ

Trước khi là một nhà văn thì Conan Doyle được biết đến với vai trò là một bác sĩ. Ông đã theo học đại học tại trường Edinburgh từ năm 1876 đến 1881 với chuyên ngành y khoa. Sau khi đã hoàn tất việc học tập của mình ở trường thì ông đã trở thành một bác sĩ trên một con tàu đi đến bờ biển của tây Phi. Đến năm 1882 thì ông quay trở lại Anh và mở một phòng khám tại Plymouth. Năm 1885 thì ông đã hoàn thành xong luận án tiến sĩ của mình.

Nói tới sự nghiệp ngành y của mình thì có thể nói là Conan Doyle không được thành công cho lắm. Phòng khám ông mở ra thực sự ít khách đến một cách cùng cực, dường như không có bất kỳ ai tới phòng khám của ông cả. Và chính vì điều này đã khiến cho Conan Doyle có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn bao giờ hết. Ông bắt đầu viết những cuốn truyện trinh thám đầu tiên của mình. Tác phẩm đầu tiên của ông đã được hoàn thành và đăng tải trên tờ Charmbers’s Edinburgh Journal. 

Tuy nhiên, con đường sự nghiệp viết lách của Conan Doyle dường như trở nên nghiêm túc hơn khi ông chuyển đến Portsmouth. Và đây chính là thời điểm cho sự chuyển đổi mang đến những thành công hơn cho sự nghiệp của Conan Doyle khi ông chuyển từ bác sĩ sang một tiểu thuyết gia, một nhà văn với việc cầm bút nhiều hơn.

2.2. Tạo ra kiệt tác Sherlock Holmes

Bắt đầu với việc viết lách nghiêm túc hơn, Conan Doyle đã cho ra tác phẩm tạo sự chú ý đầu tiên của mình là “A study in scarlet” (tạm dịch là Cuộc điều tra màu đỏ hoặc Chiếc nhẫn tình cờ). Đây được xem là cuốn tiểu thuyết đánh dấu sự xuất hiện lần đầu tiên của thám tử đại tài Sherlock Holmes và cũng là lời chào mà nhân vật này gửi tới những fan hâm mộ của mình trong tương lai. Tác phẩm đã xuất hiện ở trong cuốn sách Beeton’s Christmas Annual vào năm 1887.

Chính lời chào đầy ngoạn mục này đã giúp cho tên tuổi của Conan Doyle được chú tới nhiều hơn. Đặc biệt, tác giả Rudyard Kipling, người đã được vinh danh bằng giải Nobel Văn học vào năm 1907, đã chúc mừng Conan Doyle và hỏi ông rằng: “Anh có thể trở thành bạn của tôi không, bác sĩ Joe?"

Năm 1890, ông đã tới Áo và học thêm về nhãn khoa tại Viên, thủ đô của nước Áo. Ông đến London vào năm 1891 và mở một phòng khám nhãn khoa, thế nhưng, theo như lời của nhà văn thì đã không có một bệnh nhân nào đến với phòng khám của ông. Và thời gian ông dành cho việc viết tiểu thuyết dường như là nhiều hơn.

Những câu chuyện về Sherlock Holmes của ông vẫn được tiếp diễn và tạo ra một làn sóng mới trong thể loại truyện trinh thám. Sự tài giỏi, mưu trí và khả năng bình tĩnh ở Sherlock Holmes đã khiến cho độc giả vô cùng khâm phục vị thám tử này. Chưa kể đến, những vụ án, tình tiết trong câu chuyện vô cùng logic. Sherlock Holmes đã nhìn thấy được những tình tiết, bằng chứng mà người đọc rất dễ bỏ qua và suy luận một cách sắc bén để có thể tìm ra hung thủ. Mọi yếu tố trong Sherlock Holmes đều rất khoa học và hiện thực, điều này đã khiến cho Sherlock Holmes nhanh chóng trở thành một hình mẫu lý tưởng của các nhà trinh thám thời điểm đó. 

2.3. Áp lực đến từ chính đứa con tinh thần của mình

Sự đón nhận nồng nhiệt của độc giả với Sherlock Holmes thực sự là rất lớn khi nó nổi tiếng cả thế giới. Thế nhưng, điều này không hề khiến cho cuộc sống của Conan Doyle trở nên thoải mái hơn một chút nào. Ngược lại, ông đã cảm thấy rất áp lực với nhân vật Sherlock Holmes mà mình đã tạo ra.

Số tiểu thuyết liên quan tới Sherlock Holmes mà ông đã viết lên tới 60 quyển. Và để cho ra đời được một tác phẩm thì Conan Doyle đã mất rất nhiều thời gian, công sức và cả trí tuệ. Bởi việc xây dựng nên một tác phẩm đòi hỏi rất nhiều tinh lực trong quá trình xây dựng từng tình tiết nhỏ nhất của câu chuyện. Và điều này đã khiến ông vô cùng mệt mỏi.

Năm 1891, Conan Doyle đã có ý định từ bỏ bộ truyện nổi tiếng này vì cảm thấy quá áp lực từ nhiều phía khác nhau. Điều này đã được thể hiện qua bức thư mà ông đã viết và gửi cho mẹ của mình: “Con định kết liễu Sherlock Holmes, giải quyết nhân vật này…. Ông ta đã chiếm quá nhiều thời gian của con rồi”. Mẹ của Conan Doyle đã trả lời ông rằng: “Con có thể làm điều con cho là đúng, nhưng độc giả sẽ không dễ dàng đồng ý đâu”.

Và quả thực, ông đã làm điều này vào năm 1893 khi cho Sherlock Holmes và kẻ thù của anh là Moriarty cùng rơi xuống thác nước trong cuốn The final problem. Điều này đã khiến cho công chúng phản ứng vô cùng gay gắt và buộc Conan Doyle phải cho Sherlock Holmes trở lại trong tác phẩm The Adventure of the Empty house. 

3. Đời sống riêng tư và sự ra đi của Conan Doyle

Nói đến đời sống riêng tư thì Conan Doyle có 2 đời vợ. Louis chính là người vợ đầu tiên của ông, bà là một em gái của một bệnh nhân của ông. Hai người đã kết hôn vào năm 1885, khi ấy, chàng trai Conan Doyle 26 tuổi. Cuộc hôn nhân của ông khá êm ấm và cả hai có với nhau 2 người con. Tuy nhiên, mọi thứ chẳng thể nào êm đềm mãi.

Khi sự nghiệp viết lách của Conan Doyle có những khởi sắc đầu tiên thì bà Louis đã mắc phải căn bệnh lao. Và Conan Doyle đã cố gắng hết sức để chạy chữa và chăm sóc cho người vợ của mình. Thế nhưng, khi ông 38 tuổi thì đã trúng tiếng sét ái tình với Jane Roch, cô gái khi đó mới 14 tuổi. Ông đã dành rất nhiều thời gian và công sức để có thể tiếp cận cũng như làm quen với cô. Lúc này, Conan Doyle đã bỏ bê người vợ ốm đau của mình để tập trung vào Jane Roch, cho dù khi đó cả hai vẫn là vợ chồng và chưa hề ly hôn. Từ viết những bức thư tình cảm cho tới biểu diễn nhạc cụ, tất cả đều được Conan Doyle thể hiện với mong muốn có thể làm quen với người con gái mình yêu.

Bữa ăn đầu tiên với gia đình của Jane Roch là khi ông đã 40 tuổi và Jane 16 tuổi. Chính lúc này ông cũng đã bày tỏ lòng mình với Jane và tặng cô một đôi bông tai ngọc trai để thể hiện tấm lòng. Đây cũng là giai đoạn mà ông đã viết nên cuốn tiểu thuyết mang tên Duet, kể về câu chuyện của một người đàn ông với người vợ và người tình của ông ta. Sau này, mối quan hệ của hai người đã công khai hơn rất nhiều.

Năm 1906, bệnh tình của Louis trở nên nặng hơn và bà đã không qua khỏi. Trước khi mất, bà đã dặn các con mình không nên oán hận cha và còn chúc phúc cho Conan Doyle và Jane. Sự ra đi của người vợ đầu tiên khiến cho Conan Doyle vô cùng đau lòng, mặc dù yêu Jane nhưng ông cũng không kết hôn ngay sau đó mà 1 năm sau cả hai mới chính thức về chung một nhà. Conan Doyle đã có với Jane 3 người con và ông vô cùng yêu người vợ thứ hai xinh đẹp của mình.

Ngày 7/ 7/1930, Conan Doyle đã được tìm thấy trong tư thế hai tay ôm chặt ngực. Ông đã mất vì nhồi máu cơ tim, khi đó Conan Doyle 71 tuổi. Những lời cuối cùng mà ông đã để lại cho người vợ của mình chính là: “Em thật tuyệt vời”.

Ngôi nhà ở phía Tây London mà ông đã ở trong gần một thập kỷ đã được chuyển đổi thành một nhà hàng và khách sạn từ năm 1924. Đến năm 2024, một nhiếp ảnh gia đã mua lại và để trống nó nhằm tưởng nhớ tới Conan Doyle, một vị tiểu thuyết gia nổi tiếng và tài năng. Một bức tượng được dựng lên để vinh danh ông được đặt tại East Sussex, nước Anh.

Mặc dù không có nguồn gốc từ một gia đình văn chương, Conan Doyle vẫn trở thành một nhà văn thành công với series truyện Sherlock Holmes và có rất nhiều fan hâm mộ trung thành. Thực tế thì Conan Doyle không phải là một người hoàn hảo, thế nhưng, nói về tài năng thì không ai có thể phủ nhận được sự sáng tạo và thông minh trong từng tác phẩm mà ông đã viết ra.

Trên đây chính là thông tin về Conan Doyle, cha đẻ của tiểu thuyết Sherlock Holmes, một người đã tạo ra sức hút đặc biệt cho dòng tiểu thuyết trinh thám. Hy vọng bài viết đã mang đến những thông tin giá trị cho bạn.