Khái niệm tệ nạn xã hội là gì - Vấn đề nhức nhối muôn đời

1. Khái niệm tệ nạn xã hội là gì?

Định nghĩa một cách đầy đủ nhất thì tệ nạn xã hội là một loạt các hành động tiêu cực, có tính lan truyền và phổ biến. Biểu hiện của tệ nạn xã hội là các hành vi vi phạm pháp luật, đạo đức, làm sai lệch chuẩn mực của xã hội, phá vỡ thuần phong mỹ tục. Bên cạnh đó, ảnh hưởng của hiện tượng này cho xã hội và mỗi cá nhân là vô cùng lớn.

Trải qua lịch sử hình thành hàng triệu năm, dường như tệ nạn xã hội cũng đã được sinh ra và dựa vào những cá nhân mắc phải để đi một quãng đường xa với sự phát triển xã hội. Từ khi sinh ra đến nay, tệ nạn xã hội vẫn là một vấn đề nhức nhối, đau đầu, làm hao tâm tổn trí không biết bao nhiêu người. Thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của cá nhân đó hay của người khác.

Chúng ta hàng ngày có thể thấy trên báo đài, tivi, truyền thông, mạng xã hội hàng loạt các vụ án, vụ vi phạm pháp luật xảy ra từ hệ quả của hiện tượng tệ nạn xã hội. Những người ở các đội phòng chống tệ nạn xã hội ngày đêm phải tìm kiếm, nghĩ cách để triệt tiêu vấn nạn này. Thường xuyên phải thực hiện nhiệm vụ bắt giữ, bảo vệ người dân đồng thời ngăn chặn các tệ nạn lan rộng hơn trong xã hội.

Nhiều người nghĩ rằng, tệ nạn này chỉ xảy ra với tầng lớp lao động, những người không có việc làm nên mới lao đầu vào những tệ nạn này với mong muốn quên đi hiện thực cuộc sống khắc nghiệt. Tuy nhiên, vấn nạn này không chỉ dừng lại ở đó, dường như muốn khẳng định sức mạnh của mình, hiện tượng này xảy ra ở bất kỳ tầng lớp nào, bất kỳ quốc gia hay thời điểm nào. Tính tại thời điểm bạn đọc được bài viết này, cũng đang có hàng triệu trường hợp tệ nạn diễn ra.

2. Các loại hình được cho là tệ nạn xã hội

Tệ nạn xã hội không chỉ đơn giản là những vi phạm pháp luật hay phạm tội. Khi xét cụ thể hơn, bạn đọc sẽ thấy riêng khái niệm này thôi cũng đã đẻ ra rất nhiều loại hình tệ nạn khác. Mỗi loại hình tệ nạn lại có biểu hiện và gây ra ảnh hưởng khác nhau. Cụ thể các tệ nạn này là gì?

Xem thêm: Các biện pháp phòng chống tệ nạn xã hội

2.1. Tệ nạn xã hội mang tên Ma túy

Tệ nạn ma túy là hiện tượng sử dụng chất kích thích nhiều quá dẫn đến nghiện và lạm dụng ma túy. Không gì như tệ nạn ma túy, quy mô của tệ nạn này vượt qua hàng ngàn biên giới. Quy mô nổi tiếng nhất mà người dân Việt Nam đều biết tới đó là tam giác vàng. Các con nghiện, ông chủ buôn ma túy với mục đích thương mại, thu lại hàng tỷ đồng.

Ma túy có nguồn gốc tự nhiên, ở một số vùng miền nước ta thậm chí vẫn đang trồng loại cây cần sa - một loại chất gây nghiện giống ma túy. Hay một số chất kích thích, chất gây nghiện, chất gây ảo giác như morphin, heroin, cần sa, thuốc lắc, bóng cười, v.v. Con người khi sử dụng ma túy sẽ trở nên hưng phấn, dễ chịu, thường được giới trẻ gọi là cảm giác nâng nâng đến chín tầng mây.

Đặc điểm của loại chất gây nghiện này là khi dùng một lần thì bạn sẽ dùng tiếp, ngày càng dùng với lượng nhiều hơn. Nếu bỗng dưng một ngày bạn không dùng, bạn sẽ cảm thấy bứt rứt, ngứa ngáy, khó chịu và cảm giác thèm thuốc ập tới. Đó chính là biểu hiện của người nghiện ma túy. Về lâu dài, tệ nạn này sẽ hút cạn kiệt sức khỏe cũng như tinh thần của người sử dụng. Gây ảnh hưởng trực tiếp đến gia đình và xã hội.

Khi thèm thuốc tất nhiên các con nghiện sẽ tìm cách đi mua thuốc, nếu còn tiền thì đi mua xong rồi về. Còn nếu hết tiền thì có thể dẫn đến các hành vi tiêu cực như trộm cắp, nặng nhất còn dẫn đến cướp của giết người. Ít nhất thì các con nghiện sẽ dùng dưới 100.000 tiền thuốc, ở mức độ nặng hơn, con số này có thể lên tới vài triệu đồng một người. Không cần phải nói nhiều, mọi người cũng đã biết mức độ ảnh hưởng từ ma túy lên xã hội và gia đình như thế nào.

2.2. Mại dâm là tệ nạn ảnh hưởng tinh thần nhất

Mại dâm cũng có “cơ hội” nằm trong “top” những tệ nạn xã hội kinh hoàng và khó triệt tiêu nhất. Biểu hiện của tệ nạn này là cung cấp dịch vụ tình dục trái pháp luật với mục đích thỏa mãn nhu cầu, thỏa mãn vật chất hay tiền bạc. Các đối tượng ở đây bao gồm người đi mua dâm, người bán dân và người môi giới hay còn gọi là cò.

Tệ nạn này có điểm chung với ma túy là được tổ chức một cách có hệ thống, cách thức hoạt động vô cùng tinh vi, trái được tai mắt của nhiều cơ quan cảnh sát. Đó là một trong những lý do khiến tệ nạn này luôn có “chỗ đứng vững chắc” trong rất nhiều năm. Các tệ nạn này thường xảy ra ở các quán karaoke, các nơi có dịch vụ mát xa, v.v.Với sự làm việc cật lực của cảnh sát, nhiều đường dây mại dâm đã bị triệt phá. 

Tuy nhiên với số lượng nhiều cộng thêm sự tồn tại của nhu cầu nên triệt phá triệt để dường như là điều không thể. Những người bán dâm bị bắt buộc đi hành nghề sẽ bị ảnh hưởng tâm lý nặng nề, để lại vết thương lòng và những nỗi ám ảnh suốt cuộc đời. So với ảnh hưởng tới xã hội thì mức độ ảnh hưởng của tệ nạn với các cá nhân còn nặng nề hơn gấp nhiều lần.

Xem thêm: Việc làm giám sát an ninh

2.3. Tệ nạn cờ bạc không có xu hướng hạ nhiệt

Giống với ma túy ở chỗ gây nghiện cho người chơi. Tuy nhiên, ma túy ảnh hưởng nhiều tới tinh thần thì tệ nạn cờ bạc ảnh hưởng nhiều tới “túi tiền” và tài sản của người chơi. Cũng “thừa hưởng” điểm chung từ các tệ nạn khác, cờ bạc cũng có cách thức hoạt động rất tinh vi. Không những vậy, trong quá trình đánh bạc, rất nhiều dịch vụ trái pháp luật có thể xảy ra như ma túy, v.v. 

Cờ bạc có rất nhiều hình thức như lô đề, tổ tôm, tú lơ khơ hay ngay cả chọi gà, xóc đĩa, cá độ… Còn có thêm các hình thức như tài xỉu, xủ lắc, đá gà, v.v. Sự tinh vi và đa dạng dưới nhiều hình thức đã tạo nên một sự phức tạp, rối rắm của tệ nạn này. Thậm chí, các hành vi này còn được thể hiện công khai ở nhiều nơi trong cộng đồng. Tệ nạn này chủ yếu ảnh hưởng đến người chơi, nhiều cảnh tán gia bại sản thường xuyên xảy ra trên các bàn cờ bạc.

2.4. Rượu bia là tệ nạn thế nào?

Không ai là không biết tác hại khi sử dụng rượu bia kinh hoàng như thế nào. Theo thống kê, các vụ tai nạn giao thông do rượu bia lên tới gần 100.00 người tử vong tại Việt Nam. Ngoài ra, lạm dụng rượu bia còn là nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao, v.v. Không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân người sử dụng, rượu bia cũng là nguyên nhân khiến gia đình đổ vỡ vì vũ phu vợ hay bạo hành con cái.

Ngoài ra còn vô vàn các tác hại khác từ rượu bia như hiếp dâm, tạo hành vi bạo lực. Sự phát triển của xã hội hiện nay khiến cho các thanh thiếu niên tiếp xúc và sử dụng rượu bia từ rất sớm, để lại nhiều hệ lụy vô cùng nhức nhối sau này. Ảnh hưởng tiêu cực đến thế hệ sau - tương lai của đất nước. Tuy nhiên, sự phổ biến của bia rượu như hiện nay cho thấy, chính phủ dường như không thể ngăn chặn tình trạng này bằng cách giảm tiêu thụ rượu bia.

Cách kiểm tra nồng độ khi tham gia giao thông là một chính sách và quy định rất hay từ chính phủ, thể hiện sự cố gắng ngăn chặn tệ nạn xã hội này.

2.5. Mê tín dị đoan cũng được coi là tệ nạn xã hội?

Đúng vậy, mê tín dị đoan cũng được đưa vào danh sách những tệ nạn xã hội phải phòng chống. Biểu hiện của tệ nạn này là tin vào những điều không theo lẽ tự nhiên một cách mơ hồ và mù quáng. Tới mức không thể phân biệt được đâu là sự thật và đâu chỉ là phỏng đoán. Chúng ta có thể đi xem ngày đẹp, ngày lành tháng tốt để thực hiện các công việc lớn, tuy nhiên quá lạm dụng vào thầy bói sẽ khiến con người mất đi khả năng phán đoán và phân biệt đúng sai.

Hiện tượng gần đây nhất là hội thánh đức chúa trời đã kéo theo hàng nghìn sinh viên ưu tú tương lại tin vào điều không tưởng, thực hiện những việc ảnh hưởng tới sức khỏe, đồng thời làm ảnh hưởng đến gia đình và tinh thần của con người.

CV xin việc đơn giản

3. Nguyên nhân dẫn đến vấn nạn nhức nhối này

Nguyên nhân đầu tiên phải kể đến sự phát triển của các tệ nạn này đó chính là sự thiếu nhận thức cũng như ý thức. Chẳng hạn, bạn cùng bạn bè đi nhậu ở một nơi, dù biết rằng rượu bia không tốt, chỉ nên uống ở mức vừa phải. Nhưng khi thấy điều đó thì những người bạn lại buông lời khinh bỉ, chọc ghẹo rằng không có bản lĩnh, v.v. Vì sĩ diện và cái tôi của mình, bạn bất chấp uống hết mình.

Người ta nói tinh ăn mù làm, những người chỉ muốn chơi, nhậu với bạn bè suốt ngày, không chịu làm ăn cũng là đối tượng khiến các tệ nạn xã hội “giữ vững phong độ” của nó.

Một nguyên nhân khác là do sự phát triển quá nhanh của xã hội dẫn tới việc “nhận thức không kịp”. Tác động từ mạng xã hội, tác động từ sự gia tăng dân số, tác động từ áp lực cuộc sống, và các nguyên nhân khác cũng là lý do không thể dập tắt tệ nạn xã hội.

4. Mức độ ảnh hưởng của tệ nạn xã hội

4.1. Không chỉ ảnh hưởng đến từng cá nhân

Dính vào tệ nạn xã hội đồng nghĩa với việc bạn đem sức khỏe của mình ra rút cạn mỗi ngày. Không chỉ suy giảm sức khỏe, sức đề kháng miễn dịch, gia tăng tỷ lệ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp, đột quỵ,... mà còn ảnh hưởng tới bề ngoài của bạn. Những người mắc tệ nạn có thể phân biệt một cách rõ ràng dựa vào ngoại hình hay sắc mặt.

Thông thường những người tệ nạn thường có sắc mặt xanh xao, không có sức sống, gầy gò, tinh thần không tỉnh táo. Bên cạnh đó, còn ảnh hưởng mạnh tới tài sản gia đình khi bước vào đường cùng. Đặc biệt làm tan vỡ tình cảm gia đình. Có rất nhiều người vợ trên thế giới này vẫn đang chịu sự vũ phu, có hàng triệu đứa trẻ phải chứng kiến bố mẹ đánh nhau hay bị bạo hành.

4.2. Mà còn ảnh hưởng sâu sắc tới xã hội

Tệ nạn xã hội là yếu tố quan trọng, quyết định việc nước ta có phát triển hay không. Sự phát triển của tệ nạn xã hội sẽ tỷ lệ nghịch với sự phát triển kinh tế. Khi nhà nước ngăn chặn tệ nạn đồng nghĩa với việc phải bỏ ra khoản tiền rất lớn để theo dõi, cung cấp thiết bị, hoạt động phòng chống tệ nạn.

Quốc gia nào cũng có tệ nạn xã hội tuy nhiên so với các quốc gia chưa và đang phát triển, chi phí bỏ ra để phòng chống và ngăn chặn tệ nạn sẽ làm kiệt quệ ngân sách của nhà nước.

5. Làm thế nào để giảm thiểu tệ nạn xã hội này?

Chính phủ đã và đang có những chính sách thiết thực, ứng dụng trong thực tế và mang lại hiệu quả khá cao như đo nồng độ cồn khi tham gia giao thông, đưa ra các mức phạt khi vi phạm. Hơn nữa, các cơ quan nhà nước vẫn đang tìm ra các chiến lược nhằm phòng chống, ngăn chặn các tệ nạn này.

Cách thứ hai là tuyên truyền và giáo dục các thế hệ. Giáo dục các thế hệ trẻ tương lai xây dựng đất nước là điều cần thiết. Thay vì chỉ nói là không nên tham gia vào các tệ nạn xã hội thì giáo dục cần nêu lên chi tiết, giáo dục một cách thực tế nhất, biểu hiện, nguyên nhân, không nên tránh né vì “sợ các em biết thì các em sẽ tham gia”. Chỉ cần có phương pháp giáo dục hợp lý sẽ khiến thế hệ sau nhận thức rõ hơn.

Bài viết trên đã nêu chi tiết các thông tin giải đáp khái niệm tệ nạn xã hội. Hy vọng bạn đọc thấy sự nguy hiểm của các tệ nạn này và có ý thức chủ động tránh xa, góp phần giảm thiểu tệ nạn và xây dựng đất nước tốt hơn.

Xem thêm: Bạo lực học đường là gì?