Lateral thinking là gì? Hãy sáng tạo hơn với tư duy đường vòng

1. Tìm hiểu khái niệm Lateral thinking là gì?

Trong tiếng Anh Lateral thinking được hiểu là tư duy ngoại biên hay người ta còn gọi là tư duy phi tuyến tính. Bằng khả năng tư duy này, người ta có thể giải quyết các vấn đề thông qua hình thức tiếp cận gián tiếp có kèm theo sự sáng tạo. Vì sao lại phải là Lateral thinking? Đơn giản thôi, nếu như sử dụng cách tư duy thông thường thì chắc chắn bạn không thể nào giải quyết được vấn đề một cách triệt để, thậm chí có những nan giải còn đi vào ngõ cụt. Trong khi đó Lateral Thinking sẽ giúp bạn chuyển ý tưởng cũ trở nên mới mẻ hơn.

Trong khi suy nghĩ ý tưởng mới hay đang bận rộn để giải quyết vấn đề nào đó thì chúng ta không bao giờ có được câu trả lời nếu như chỉ dựa trên một vài lập luận suông. Thay vào đó, bạn cần đào sâu hơn vấn đề đó thông qua việc dùng tư duy ngoại biên. Bằng cách tư duy rộng lớn hơn và không chịu bất cứ sự ràng  buộc nào chính là mầm mống để cong người ta bứt phá. Do đó, việc tìm ra điểm mấu chốt, nút thắt của vấn đề là điều tất yếu.

CV xin việc

2. Lịch sử hình thành Lateral thinking

Hiểu Lateral thinking là gì có lẽ là chưa đủ để biết chắc chắn rằng bạn sẽ dễ dàng thành công hơn. Có nhiều điều lý thú về Lateral thinking mà nếu bạn khám phá ra sẽ rất thích thú. Thuật ngữ này được các nhà tâm lý học nổi tiếng là Edward de Bono, Malta và Malta đặt tên vào năm 1967.

Việc xác định được thuật ngữ này là một phát minh vĩ đại, nó có thể giúp một ông vua trị vì thần dân của họ ví như trong câu chuyện sau đây:

Solomon khi đối mặt với cuộc tranh giành con của 2 người mẹ, ông đã đưa ra một yêu cầu có vẻ là khá phi lý, đó là cưa đôi đứa trẻ. Trước tình mẫu tử thiêng liêng, người mẹ thực sự của đứa bé không thể chấp nhận con mình bị  chịu bất cứ sự tổn thương nào, do đó đã chấp nhận nhường con cho kẻ mạo danh nhằm bảo vệ tính mạng cho con mình. Nhờ có Lateral thinking mà Solomon đã suy luận ra được điều đó và đem lại công lý cho người mẹ thật giàu tình thương con kia.

Xem thêm: Tư duy sáng tạo là gì? Cách rèn luyện tư duy sáng tạo

Xét trên một phương diện nào đó, Lateral thinking đang dựa trên phương pháp tư duy phản biện Critical thinking đưa suy luận. Nó đòi hỏi con người phải sáng tạo được ý tưởng mới dựa trên nền tảng đã có sẵn cũng như trên các giá trị mang tính động.

Cả trong Nhật Ngữ và Hoa ngữ đều dịch Lateral thinking ra ý nghĩa thủy bình tư khảo, đưa ra định nghĩa cho nó chính là một loại tư duy đa hướng, tư duy theo chiều ngang được đưa vào lối tư duy chiều dọc, họ cũng công nhận nó có bản chất phi tuyến tính. Trong sự phân tích của người Việt ta, Lateral thinking được gọi là tư duy ngoại biên cũng bởi vì chúng ta dựa trên ký tự thay vì tính chất.

Trong những nền văn minh rộng lớn thì phương pháp tư duy phi tuyến tính không phải là điều mới mẻ. Người đem đến định nghĩa cho nó là Edward de Bono thực chất chỉ là người có công đặt cho nó một cái tên. Đặt trong lĩnh vực của nền văn học trinh thám Đông – Tây, loại tư duy này luôn được nhắc tới rất nhiều. Điển hình như trong một bộ phim nổi tiếng The Invisible Guest có nhắc đến một trường hợp khá điển hình có liên quan tới loại tư duy mà chúng ta đang bàn luận, đó là câu chuyện: tại một nhà kho trống được làm hoàn toàn bằng gỗ, người đàn ông nọ đã được tìm thấy trong hoàn cảnh ông ta bị treo trên cây xà ngang. Sợi dây thừng treo người đàn ông đó dài đến 3 mét. Chân ông ta cách sàn nhà chỉ 25cm.

Với những số liệu này, người ta hoàn toàn có thể nghi vấn rằng, người đàn ông này không thể tự sát, làm sao ông ta có thể tự treo mình lên ở một độ cao và chiều dài dây thừng như vậy được. Thêm vào đó, bức tường ở gần ông ta nhất cũng cách tới 6 mét thì càng không thể tự leo tường để với được tới cái xà ngang.

Đây là một câu chuyện thực tế mang đầy màu sắc trinh thám, phá án. Phải có tư duy tốt, khả năng quan sát nhanh và suy luận giỏi thì người ta mới có thể thấy được mối liên quan của tất cả sự việc.

Thêm một ví dụ khác để chúng ta hình dung rõ hơn về việc Lateral thinking được ứng dụng phổ biến, rộng rãi như thế nào:

Trong dân gian, phải chăng nhà Nho nào đó đã lấy đặc điểm của nền văn hóa Trung Hoa để làm chất liệu cho việc sáng tác. Đây cũng là một yếu tố mà có thể ứng dụng phương pháp phi tuyến tính Lateral thinking để suy luận ra ngọn nguồn vấn đề.

Quay trở về hành trình phá án của Solomon trong một câu chuyện khác: Có một bà bị mất gà, không kiểm soát được sự tức giận, bà ta đã chửi bới tất cả ngày nay qua ngày khác. Hàng xóm xung quanh rất khó chịu về việc hàng ngày nghe bà già chửi rủa, đến khi không thể chịu đựng được nữa thì họ cùng bàn nhau đến công đường để nhờ quan phân xử. Bạn có biết vị quan đã xử án như thế nào?

Ông ta cho phép tất cả những người hàng xóm đến kiện bà già có thể tát vào mặt bà ta. Tất cả đều nghĩ đến tình nghĩa làng xóm và thương bà mất của nên chỉ tát nhẹ, riêng tên kẻ trộm đích thực vốn đã rất ức chế vì bị chửi bới, nguyền rủa nên nhân cơ hội này đã giáng cho bà già cú tát rất mạnh. Ngay lập tức, quan cho người bắt hắn lại.

Xem thêm: Việc làm luật - pháp lý

3. Lateral thinking trong quá trình giao lưu văn hóa Đông – Tây

Từ kim cổ đông tây, chúng ta có rất nhiều ví dụ điển hình cho Lateral thinking như những ví dụ đã kể trên. Dường như trong bất cứ sự việc nào cũng có len lỏi loại phương thức tư duy này. Qua đây có thể thấy được rằng, Lateral thinking chính là cách tư duy không hề mới, người xưa đã dùng nó để giải quyết vô vàn các vấn đề xảy ra chỉ là trước khi Edward de Bono đặt tên, nghiên cứu và gọi là thành một thuật ngữ điển hình thì người ta không có bất cứ sự xác định rõ ràng nào đối với nó.

Phạm vi áp dụng của Lateral thinking rộng lớn đi khắp các châu lục mà không chỉ riêng có tại quê hương của các nhà bác học lỗi lạc có công định nghĩa về Lateral thinking. Trong rất nhiều câu chuyện dân gian Việt Nam, màu sắc tư duy này vô cùng đậm đặc, thế mới thấy, ông cha ta xưa đã có được một trí thông minh lớn, một lối suy luận đường vòng đầy logic. Đó vừa là niềm tự hào, lại vừa là định hướng quan trọng để bạn rèn luyện bản thân tốt hơn.

4. Khám phá những tình huống vô cùng hack não liên quan đến Lateral thinking

Một vài câu đố hack não được chia sẻ dưới đây sẽ mang lại cho bạn không chỉ tiếng cười vui mà còn giúp bạn rèn luyện khả năng suy luận một cách hiệu quả. Bắt đầu tìm hiểu thôi nào!

Tình huống 1:

Nếu bạn đang lái xe khi trời giông bão, đúng lúc này bạn gặp được 3 người đang đứng bên lề đường, một người là bà lão, người kia là người từng mang ơn cứu mạng sống của bạn, người thứ ba còn lại là người bạn thích.

Gợi ý dành cho bạn đó là bà lão. Tiếp đến là giao lại khóa xe cho anh bạn. Còn bạn ở lại cùng với cô gái để cùng cô ấy đợi xe buýt. 

Tình huống 2:

Nếu bạn bị kẹt trong một căn phòng có chứa phép thuật, căn phòng này có 2 lối để thoát ra bên ngoài. Lối thoát đầu tiên chính là một phòng được làm bằng loại kính lúp đặc biệt, nó có kích thước khổng lồ. Do đó, bạn sẽ bị thiêu đốt bởi mặt trời nếu thoát ra bằng con đường này. Tại lối đi thứ 2, đó chính là một căn phòng sử dụng để giam giữ một con rồng lửa, nó cũng có thể khiến cho bạn biết cháy. Hãy sử dụng Lateral thinking để suy luận xem bạn nên thoát ra bằng hướng nào?

Gợi ý: hãy chọn cửa thứ nhất vì khi mặt trời lặn bạn chỉ việc thong thả mà đi ra.

Tình huống 3:

Có một người phụ nữ sinh sống trên tầng thứ 10 của chung cư nọ. Vào mỗi sáng, cô thường di chuyển xuống tầng trệt của tòa chung cư bằng thang máy. Còn vào thời gian buổi chiều thì cô vẫn sử dụng phương thức đó để lên nhà mình. Tuy nhiên có một điều rất đặc biệt, nếu như có người ở sẵn trong thang máy thì cô mới có thể trở lên đúng tầng 10 ngay nhưng không có người thì cô sẽ phải dừng lại ở tầng 8, sau đó phải leo thang bộ thêm 2 tầng nữa. Bạn có biết tại sao lại như vậy không? Hãy tham khảo ngay đáp án dưới đây hoặc bạn cũng có thể đưa ra cách lý giải khác bằng việc vận dụng lối suy luận, tư duy Lateral thinking nhé.

Gợi ý: 

Bạn hoàn toàn có thể nghĩ tới trường hợp người phụ nữ đó bị lùn, không có cách nào để bà với tay đến số 10 mà bấm được, còn nếu trong thang máy có người thì họ sẽ giúp bà bấm vào số 10 để lên tầng 10 - nơi người phụ nữ ấy sinh sống

Nói chung. phương pháp tư duy đường vòng Lateral thinking này sẽ mang đến cho bạn rất nhiều ích lợi trong cuộc sống. Bạn nên đọc thật nhiều sách, nhất là những cuốn sách trí tuệ, sách câu đố, truyện trinh thám, thậm chí là những sách truyện cổ tích dân gian Việt Nam,... chúng đều thể hiện rất rõ ràng lý thuyết Lateral thinking ở trong đó. Sự rèn luyện bằng chính cách gần gũi nhất này sẽ mang tới cho bạn cơ hội học tập hiệu quả hơn, rèn luyện được tư duy trở nên nhanh nhạy hơn rất nhiều đó nhé, Chúc các bạn sẽ luôn có một cuộc sống vui vẻ, mọi công việc trở nên suôn sẻ hơn với việc áp dụng lối tư duy này.