Tham vọng là gì? Bạn đã biết “chế ngự” tham vọng của mình đúng cách?

 1. Tham vọng là gì?

Tham vọng được hiểu là lòng ham muốn, mong ước, kì vọng quá lớn vào một việc gì đó vượt xa thực tế bình thường và khó có thể đạt được.

Cuộc đời mỗi con người ngay từ thuở lọt lòng đã được ươm ủ bao giấc mơ hoa ngay từ câu hát ru. Nhà văn Tạ Duy Anh đã lớn lên nhờ những giấc mơ từ chuỗi ngày chăn trâu cắt cỏ, thả diều. Chính ông đã viết lên trong tác phẩm rằng, những cánh diều bay đi mang theo những giấc mơ của ông thời thơ ấu. Nhiều người cứ nghĩ rằng, khát vọng, mơ ước là những điều gì đó thực sự lớn lao. Thực ra, không phải. Ước mơ hay khát vọng chỉ đơn giản là những điều chúng ta hướng đến. Khát vọng giống như ngọn đèn chỉ đường dẫn lối con người tìm đến tương lai tốt đẹp. Khát vọng khác biệt hoàn toàn với tham vọng. Vậy bạn hiểu tham vọng là gì?

Erich Fromm, từng định nghĩa về tham vọng thế này, "Tham vọng là cái hố không đáy làm kiệt sức con người trong nỗ lực bất tận tìm cách thỏa mãn nhu cầu mà không bao giờ được thỏa mãn”,  trong khi Bennihamin Franklin thì cho rằng, tham vọng khiến cho một người trở nên tham lam, anh ta luôn tiến về phía trước, không bao giờ nhìn lại sau lưng. Anh ta sẽ dằn vặt khi thấy một người tiến trước mình hơn là vui sướng vì đã bỏ lại hàng nghìn người sau lưng mình.
Với tôi, đơn giản tham vọng, ngay trong cái tên gọi của nó đã bao hàm cả nghĩa. Giữa tham lam và hi vọng. Một khi con người rơi vào trạng thái hi vọng thái quá, và dành toàn bộ tâm sức của mình để đạt được mục đích thậm chí bỏ qua cả tính “khả thi” của vấn đề. Họ ít khi bằng lòng với bản thân và đặt ra những mục tiêu cực kỳ nghiêm ngặt cho mình học tập và nỗ lực phấn đấu đạt được.

2. Tham vọng và khát vọng - “người anh em” song sinh nhưng đối lập về tính cách

Nếu như có ai đó ví cuộc đời chúng ta như ván bài pocker thì người tham vọng sẽ nỗ lực bằng được để trở thành người thắng cuộc, thậm chí họ chấp nhận dùng mọi chiêu trò. Bởi vì, tham vọng sống trong chúng ta như một con hổ nếu không thật sự biết cách để kìm chế. Cả tham vọng và khát vọng đều là trạng thái khát khao tột đỉnh đạt được thành công hay một điều gì đó. Thế nhưng, chính cách thức, con đường, thái độ của người thực hiện những khát khao đó mà dẫn đến những cái kết khác nhau. Với tài diễn thuyết cùng khả năng cầm quân của Adolf Hitler, nếu không phải tham vọng bá chủ thế giới mà bằng khát vọng xây dựng Đức trở thành cường quốc về kinh tế, hẳn hắn ta đã được xếp ngang hàng với Lê Nin như một vị lãnh tụ chứ không phải là tên độc tài máu lạnh, kể chấm ngòi cho thế chiến II- cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử nhân loại, cướp đi mạng sống của hơn 70 triệu người.

Thế nhưng, quay lại với ví dụ ban đầu, ván bàn hay quyết định thắng thua chỉ là một trong những biểu hiện rất nhỏ trong cả biển quyết định chúng ta phải đưa ra hằng ngày. Mỗi cá nhân sẽ đặt ra điểm đến khác nhau trên đường đời và dĩ nhiên ai cũng muốn mình chinh phục được từ khóa mang tên thành công. Vậy nhân tố đầu tiên có thể giúp bạn tiến dần đến với ước mơ của mình là niềm khao khát và những cố gắng là những mơ ước của con người đạt được một giá trị nào trong cuộc sống bằng sự nỗ lực không ngừng của bản thân. Chúng ta đã chứng kiến cuộc “lội ngược dòng” của Jack ma - một con người bị từ chối bởi 3 trường trường đại học, 30 công việc và trải qua tổng cộng 10 lần gửi đơn đến Harvard, và cũng từng ấy lần cánh cửa đại học danh tiếng này không mở chào đón ông. Và giờ đây, những gì chúng ta đang chứng kiến bây giờ sự phát triển của đế chế Alibaba – tập đoàn thương mại điện tử toàn cầu với lãnh đạo chính là chàng thanh niên “ông vua thất bại” ngày ấy nhưng với vai trò khác, đó là tỷ phú Jack ma - người đàn ông quyền lực giàu có nhất nhì châu Á, người tạo ra hàng ngàn việc làm cho người lao động đến từ khắp nơi trên thế giới. Từ những thành công đó, đôi khi, mọi người vẫn tự hỏi nhau, tham vọng là gì, liệu nó có khác khát vọng nhiều không. Sự thành công của Jack ma là nhờ tham vọng hay khát vọng?

  Tôi dám chắc rằng, định nghĩa về tham vọng từ chính ông “trùm” kinh doanh này hẳn sẽ thuyết phục các bạn nhiều hơn cách tôi nói , cũng như cho các bạn câu trả lời rằng, chúng ta nên hay không nên cần có tham vọng.  Jack ma nói  "Trái tim thật nhỏ, nhưng khao khát những điều to lớn. Nó chẳng đủ để làm bữa tối của một chú diều hâu, thế nhưng toàn bộ thế giới đều không đủ đối với nó”. Các bạn có suy nghĩ gì về “cao kiến” về tham vọng trong Jack ma. Liệu rằng, một trái tim quá nhỏ bé của con người có đủ sức chưa cho những giấc mộng lớn nhưng ngoài giới hạn? Cứ suy nghĩ một lát, ngay sau đây. Sẽ là ý kiến của Lại Trang.

3. Chỉ tham vọng thôi, không thể khiến con người tìm được hạnh phúc

Andersen, nhà văn của những trang cổ tích xuyên suốt tuổi thơ chúng ta đã nói rằng “ Không có câu chuyện nào đẹp bằng chính cuộc sống viết ra”. Vậy thì vì sao chúng ta cứ phải mải miết chay theo hạnh phúc, thành công xa vời ngoài tầm với. Nhiều người dành cả đời chỉ để định nghĩa thành công. Với họ có thể là tiền, là chức danh và rốt cuộc thứ mà họ nhận lại cũng không hề làm họ thấy thỏa mãn. Có những ước muốn, khát khao thực hiện để đạt được mục tiêu nhưng cần phải “lượng sức” bởi vì thành công là cám dỗ khó tránh. Nếu chúng ta cứ chăm chăm chạy theo thành công mà “bào mòn” thể chất, tâm hồn thì sớm muộn cũng bị đánh gục trước cái bóng quá lớn của bản thân mà không phải thể đạt được điều tốt đẹp theo đúng nghĩa đen. Tôi thích cách nói của Eleanor Roosevelt về tham vọng “Cốt lõi của tham vọng chỉ là cái bóng của giấc mơ”. Vậy tại sao chúng ta phải mơ trong khi cuộc sống có biết bao điều để trải nghiệm. Nếu suy nghĩ kỹ, hãy gác lại những hi vọng quá độ vào bản thân vào những điều quá to tát, hãy ra ngoài và tận hưởng cuộc sống như cảm nhận tiếng chim hót mỗi sáng mai. Hãy bắt tay vào những chuyến tình nguyện và nhìn thấy nụ cười của những trẻ em miền núi xa xôi của tổ quốc. Chúng ta chỉ sống có một lần, vậy nên đừng chỉ chạy mãi để kiếm tìm thứ gọi là thành công hay hạnh phúc, bởi vì bạn sẽ thấy mệt. Một khi đã mệt rồi, dù khát khao của bạn có lớn đến đâu cũng không thể thực hiện. Đặc biệt là khi, khao khát của bạn quá lớn kết hợp với sự bất mãn và tự ty của chính mình, bạn sẽ chẳng bao giờ cảm thấy được an nhiên. Vậy nên, hãy khát vọng thôi và nỗ lực thực hiện trong giới hạn của bạn, đừng tham vọng. Chẳng phải mục đích mà con người hướng đến cuối cùng là sự thỏa mãn là hạnh phúc hay sao. Trong khi đó, sự khát khao thái quá làm bạn trở nên mệt mỏi, trở nên tách biệt với mọi người, trở nên xấu xa và tàn nhẫn. Liệu bạn có muốn suốt cả cuộc đời của mình chỉ tập trung vào những mục tiêu mà không bao giờ làm vừa lòng được bản thân?

4. Hãy đề phòng trước tham vọng - một trong những vũ khí gây tổn thương cho người khởi nghiệp

Một trong những phẩm chất đặc biệt cần thiết của những Start-up là ý chí, nỗ lực không mệt mỏi, không đầu hàng khó khăn. Nhưng đôi khi, những tham vọng quá cao trong khối óc đang hướng đến những lợi ích về mặt vật chất như tiền bạc hay vị trí trong thị trường sẽ dễ làm những con người này bị mất phương hướng nhất là đối mặt liên tục với những thất bạn ban đâu. Thực ra, sự thành bại của doanh nghiệp dễ được những ông chủ khởi nghiệp nhận ra và nỗ lực đưa ra những giải pháp để khắc phục. Tuy nhiên, sự biến đổi trong phẩm chất của một người theo thời gian thường khó để nhận ra bởi chính người đó khi có người mách bảo hoặc bị đặt ra trong tình huống đặc biệt. Với dân kinh doanh, điều này là thực sự nguy hiểm, bởi vì khát khao quá lớn về khả năng của bản thân, quá mạnh về những lợi ích mang lại, sức cám dỗ của đồng tiền, sự không bằng lòng với chính mình và lợi ích doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh. Bởi vì, họ là những người đứng đầu nên để cho tham vọng khi khởi nghiệp sẽ "sát thương" trực tiếp tổ chức, doanh nghiệp.

Đặc biệt bạn hãy biết cách dừng lại nếu bạn đang theo đuổi đam mê viển vông vì chỉ có tham vọng thôi chưa đủ, bởi để thành công khi khởi nghiệp còn rất nhiều yếu tố. Từ kinh nghiệm thực tế cho đến những tố chất lãnh đạo... tất cả sẽ không dễ dàng gì. Hãy xác định rõ con đường mà bạn theo đuổi và dự tính những gì có thể xảy ra để "đối phó" trước những giông tố trên thương trường. 

>>>  Xem thêm: Khi mới khởi nghiệp bạn có thể đạt được những bước đầu thành công một cách đơn giản tuy nhiên nếu ngủ quên trên chiến thắng thì căn bệnh tự mãn giết chết sự nghiệp của bạn như thế nào? Hãy đọc để biết câu trả lời ngay nhé.

5. Tham vọng là con dao hai lưỡi, nhưng vẫn hữu ích nếu ta biết “tận dụng” nó đúng cách

Chắc đã vài lần trên TV hay các Video qua Youtube, các bạn chảy nước mắt trong những bài thuyết trình của Nick Vujicic về cậu bé không tay, không chân từng bị hắt hủi đến có ý định tự tử vì quá tự ty khi bị bắt nạt trong trường. Và bây giờ, vẫn là anh - một diễn giả và truyền cảm hứng cho những người trẻ về giá trị của mơ ước, của sự nỗ lực để tìm lại giá trị cuộc sống. Và dĩ nhiên, sự khát khao đó là chính nghĩa.Nó đủ lớn để biến anh trở thành biểu tượng và hiện tại anh đang hạnh phúc với vai trò là sứ giả truyền cảm hứng. Nếu như xét trên góc độ, chỉ khát khao thôi mà không tính đến con đường hay cách thức để đạt được mục đích thì nghe chừng sức mạnh của tham vọng còn Nick và mục tiêu nhanh chóng kết thúc chiến tranh thế giới thứ hai, nhưng thực chất là động thái quân sự "dằn mặt" Liên Xô về sức mạnh  của vũ khí hủy diệt khi mới chế tạo được bom nguyên tử vào những năm 1945 không khác nhau là mấy.

Bởi vì, chúng đều là có sức thúc ép buộc con người trở nên mạnh mẽ, cải tiến. Và Nick đã sử dụng khát khao sống đến cháy bỏng của mình để tạo ra tiền và sự thành công bằng cách mang đến cho mọi người niềm vui tươi, niềm tin trong khi đế quốc Mỹ sử dụng cũng là khát khao nhưng với mục đích là mưu đồ bá chủ. Khi hai quả bom nguyên tử vừa ném xuống Nhật Bản gần như xóa sổ 2 thành phố Hiroshima và Nagasaki cướp đi mạng sống của gần nửa triệu người. Thế nhưng, tham vọng của cường quốc hàng đầu thế giới khủng khiếp đến mức, những chiến dịch gieo rắc cái chết không chỉ dừng lại ở Nhật Bản, ngay tại Việt Nam, chúng ta phải mất 21 năm bằng khát vọng thống nhất nước nhà để giành lại độc lập. Nhưng ngay chính chúng ta cũng không ngờ rằng, thời điểm hiện tại, khi vùng biển Việt Nam đang bị lăm le bởi chính sách “đường lưỡi bò” của Trung Quốc thì, sự tham vọng gây ảnh hưởng ra toàn cầu của Mỹ lại có vai trò như gọng kìm hạ thấp uy tín của Trung Quốc trên trường quốc tế. Bạn thấy đấy, tham vọng là thứ khiến con người dễ lầm đường lạc lối, song nếu biết tận dụng nó đúng cách thì sẽ tạo ra những kết quả khả quan không thể ngờ. Chắc tính hai mặt của nó biến những câu hỏi tham vọng là gì? Nó tốt hay xấu? thành những thắc mắc cực kỳ khó lý giải trong nhiều trường hợp cụ thể. Vậy làm thế nào để tận dụng tham vọng đúng cách?

Một nhà thơ khuyết danh có nói đại ý: Không có cái gì tốt, không có cái gì xấu, chính ý nghĩa của chúng ta tạo nên hạnh phúc hay đau khổ. Tham vọng cũng như thế. Bản chất của tham vọng là hi vọng cũng là những nỗ lực để thực hiện một mục đích. Nó tạo nên sức mạnh cho con người vượt ra ngoài khả năng của bản thân đến nỗi Frank tyger còn cho rằng:

"Nhìn về lâu dài con người chỉ trúng đích những gì mình nhắm tới. Vì vậy, tốt hơn hết là nhắm một cái đích thật cao"

(In the long run, men hit only what they aim at. Therefore, they had better aim at something high)

Do đó, một giải pháp lý tưởng để ngăn ngừa hậu quả mà tham vọng đã gây ra, chính là biết xác định giá trị của bản thân. Biết bản thân mình thật sự muốn gì, thực sự muốn đạt được điều gì và định khả năng của bản thân mình đến đâu. Bởi vì, thực tế, thành công là đích là ai cũng muốn đến, những định nghĩa về thành công của riêng từng người là hoàn toàn khác nhau. Và nhiều người dù đã đạt được một số thành tựu nào đó, họ vẫn chưa thể định nghĩa được thực ra họ muốn gì. Tình trạng đó giống như khi chúng ta hiểu rõ rằng, đi học đại học là quan trọng, nhưng sau khi tốt nghiệp vẫn lúng túng không biết nên "làm việc cho công ty nào?" Hãy biết chấp nhận vài trường hợp rằng, chúng ta không phải là những người thành công nhất, chúng ta chưa đủ sức để vươn đến mục tiêu đó trong lúc này, hãy chấp nhận, những lần bị người khác đánh giá thấp để từ đó cố gắng. Hãy khiêm tốn về những thành tựu của mình và lấy đó là động lực để vươn lên trong tương lai nhưng với một cái đích rõ ràng và chắc chắn làm bạn thấy mãn nguyện và bằng lòng. Với nhiều người, mất cả đời để khao khát tìm được thành công như Hitler mà không thể và chúng ta có thể tìm được sự vui vẻ, niềm hạnh phúc trong chính công việc, gia đình thì hãy tận dụng nó. Đến đây, bạn đã biết cách để tận dụng sức mạnh của tham vọng để làm cuộc sống của mình dễ thở hơn rồi chứ.

Hi vọng rằng những thông tin trên về tham vọng là gì? những cách để “chế ngự” tham vọng có thể giúp bạn phần nào đó hữu ích để chính bạn xác định lại giá trị bản thân mình. Người ta nói rằng, không có con đường đi đến thành công nào trải đầy hoa hồng và trên con đường ấy không “có dấu chân của kẻ lười biếng”. Những khao khát, ước mơ chính là ngọn đuốc soi đường dẫn con người vượt qua những chông gai và đạt đến giá trị chân - thiện - mỹ. Hãy “kết thân” với khát vọng vì chính chúng ta và mọi người xung quanh, nhưng đừng tham vọng. Bạn nhớ nhé! Chúc các bạn luôn thành công!