Phiên dịch viên là gì và cơ hội nghề nghiệp mang lại ra sao?

1. Tìm hiểu thông tin khái niệm phiên dịch viên là gì?

Phiên dịch viên còn có tên gọi tiếng Anh là Interpreter, là người có nhiệm vụ chuyển đổi ngôn ngữ giữa hai hay nhiều quốc gia khác nhau. Kèm theo đó thì bạn cần phải lắng nghe, ghi nhớ và hiểu những nội dung này qua ngôn ngữ gốc thiết lập chúng thành ngôn ngữ bạn muốn hiểu và truyền tải đến.

Rất đa dạng về công việc của phiên dịch viên tùy thuộc vào nơi làm việc và vị trí họ đảm nhận. Họ có thể làm việc trong những công ty đa quốc gia, tổ chức chính phủ, các nhà xuất bản, công ty du lịch trong một số lĩnh vực như giáo dục, kinh tế, giá trị,.... khá hậu hĩnh về mức thu nhập.

2. Cách thức làm việc của một phiên dịch viên

Có thể tiến hành phiên dịch theo nhiều cách thức khác nhau:

Phiên dịch song song: Thường thì người phiên dịch song song sẽ chuyển đổi ngay lập tức những gì đang nói vào tai bạn và ngồi trong một khoảng không cách ấm. Do đó khi diễn ra cuộc trò chuyện, người nghe có thể lắng nghe phần thông dịch trực tiếp qua tai nghe.

Phiên dịch tiếp nối: Bạn sẽ tiến hành diễn giải lại những gì mình đã nghe được cho bên còn lại theo ngôn ngữ của họ sau khi nghe trình bày năm phút của một bên hoặc hơn khoảng thời gian đó. Bạn cần ghi chú đối với hình thức này để tránh trường hợp không thể ghi nhớ hết những ý chính đối với bài phát biểu có thời gian dài, áp dụng đối với những trường hợp như thuyết trình hay họp kinh doanh.

Phiên dịch tiếp cận: Được tiến hành qua cách phiên dịch hai ngôn ngữ bởi duy nhất một phiên dịch viên. Đây là hình thức khá thông dụng trong những đàm phán nhỏ hay các cuộc họp.

Phiên dịch ngôn ngữ ký hiệu: Hình thức này thường diễn ra cùng 1 thời điểm và luân phiên trong nửa tiếng vì nó đòi hỏi sự tập trung cao độ. Đây là phương pháp chuyển đổi những câu nói thành ký hiệu ngôn ngữ và ngược lại hoàn toàn.

Về tiêu chí dịch thuật thì có hai tiêu chí chính:

Dịch theo ý chính: Với tiêu chí này bạn không cần phải lặp lại y nguyên bản gốc mà chỉ cần truyền tải các thông tin quan trọng khi chuyển đổi ngôn ngữ. Do đó tùy theo phiên dịch viên mà có thể thay đổi được độ ngắn hay dài của bản dịch.

Dịch sát cấu trúc: Với hình thức này, so với ý tưởng ban đầu bạn phải trình bày chính xác qua lối diễn đạt phù hợp rõ ràng trong văn phong của ngôn ngữ.

3. Công việc của một phiên dịch viên gồm những gì và các yêu cầu cần phải có?

3.1. Một phiên dịch viên gồm có công việc cơ bản nào?

Một phiên dịch viên cũng có thể đảm nhiệm một số công việc khác ngoài công việc chuyển đổi ngôn ngữ này qua ngôn ngữ kia như:

- Để có thể truyền tải thông điệp sát nghĩa nhất xây dựng ngân hàng từ vựng chuyển đổi.

- Gặp gỡ trao đổi đàm phán với khách hàng, đối tác.

- Để tiến hành công việc phiên dịch khi tham gia vào những hội nghị, cuộc họp.

- Cung cấp hỗ trợ cách diễn giải tuyên bố, câu hỏi, giải thích, lập luận.

- Giữa hai ngôn ngữ khác nhau có thể truyền đạt cảm xúc, tinh thần, giọng điệu của người nói.

3.2. Một phiên dịch viên cần có những tiêu chí cơ bản nào?

3.2.1.  Phải Thông thạo ít nhất 2 ngôn ngữ trở lên

Người dịch khi bước vào nghề phiên dịch viên phải thành thạo ít nhất hai ngôn ngữ trở lên hay người ta còn gọi là working languages - ngôn ngữ làm việc. Người phiên dịch cần phải thể hiện câu cú mạch lạc, rõ ràng trong mọi hoàn cảnh. Vì thế người phiên dịch phải có ý thức dùng ngôn ngữ cấu cú mạch lạc, nghiêm chỉnh trong cả sinh hoạt hàng ngày.

3.2.2. Am hiểu văn hóa ngôn ngữ

Người phiên dịch cần phải hiểu một cách thấu đáo về ngôn ngữ học của các ngôn ngữ mình biết ngoài việc phong phú vốn từ vựng. Hiểu biết rõ sự khác biệt, tương đồng giữa hai ngôn ngữ về ngữ nghĩa, ngữ pháp, ngữ dụng. Các hiểu biết đó gắn liền với con người, trí thức văn hóa đất nước, thói quen, lối sống, phong tục tập quán của hai cộng đồng ngôn ngữ. Do đó người phiên dịch phải có sự am hiểu về văn hóa được coi là một yêu cầu rất quan trọng. 

Các bên không chỉ khác nhau về ngôn ngữ khi giao tiếp với nhau mà còn khác nhau về môi trường sống, trình độ học vấn, cách tư duy và nhất là văn hóa. Nghề phiên dịch thực sự một sự kiện giao lưu văn hóa chứ không phải thuần túy là quy trình chuyển mã.

3.2.3. Bản lĩnh trong ứng xử.

Phải đặt bản thân mình vào trong địa vị của người truyền đạt, không được nóng này, không còn là mình khi phiên dịch. Không nên có tình cảm cá nhân lúc này. Tuy vậy tùy thuộc vào hoàn cảnh, trường hợp nếu như người truyền đạt nóng nảy, nặng nề trong câu nói thì cũng cần phải lựa lời nói để dịch thể hiện rõ được thái độ tức giận. Người phiên dịch cần phải có bản lĩnh trong việc truyền tải, ứng xử, chịu trách nhiệm đối với nội dung truyền tải ngay cả khi phiên dịch online.

3.2.4. Đạo đức nghề nghiệp

Một yếu tố cực kỳ quan trọng đó là đạo đức nghề nghiệp của một phiên dịch viên. Không khác gì với các lĩnh vực khác, việc đạo đức và chuẩn mực trong ứng xử cũng rất quan trọng đối với một phiên dịch viên. Chuẩn mực đạo đức này nói về sự trung thành của người làm phiên dịch viên đối với ý tưởng và ngôn bản, không thiên vị với những bên đối thoại trong thái độ của họ, đặc biệt không được bình luận, thêm thắt, nhận xét hay để cá nhân người phiên dịch thể hiện thái độ vào trong lời dịch. Tránh đi tình huống, trường hợp quên mất vị trí, vai trò, trách nhiệm của một người phiên dịch và như một đại biểu tham dự cuộc họp đứng ra tranh luận.

4. Phát triển nghề phiên dịch viên mang lại cơ hội nghề nghiệp ra sao?

4.1. Có nguồn tri thức mới

Bạn phải trau dồi và học hỏi các kiến thức mới xung quanh ta khi trở thành một phiên dịch viên. Việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ thành thạo đồng nghĩa với việc bạn tiếp cận học hỏi kiến thức, tham khảo tìm hiểu thêm nền văn hóa mới bởi ngôn ngữ chính là tinh hoa của mỗi quốc gia.

4.2. Ổn định trong thu nhập

Hiện nay đa số các quốc gia ngôn ngữ chung là Tiếng Anh vi thế phiên dịch viên cũng là ngành nghề kiếm sống của rất nhiều người. Phiên dịch viên thuộc trong danh sách có lương ổn định và cao nhất xã hội so với mặt bằng chung. Bên cạnh đó bạn có thể gặp gỡ các doanh nhân thành đạt, nhân vật nổi tiếng khi làm việc. Trong việc có các kiến thức mới học hỏi trau dồi thêm sẽ giúp ích cho bạn mà không phải ai cũng biết đến.

4.3. Cơ hội việc làm mở rộng

Thời kỳ hội nhập mở ra trên toàn cầu và không thể thiếu Việt Nam, Việt Nam đã đẩy mạnh hợp tác đối với việc gia nhập tổ chức khác nhau như ASEAN, WTO,... Do đó tổ chức, doanh nghiệp đa quốc gia họ luôn tìm các nhà phiên dịch giỏi khi đến thị trường Việt Nam mục đích giúp họ giao tiếp, thỏa thuận với người khác.

Hy vọng qua thông tin chia sẻ trong bài viết trên mọi người đã nắm rõ được nghề phiên dịch viên là gì và cơ hội nghề nghiệp này mang lại. Đừng quên sử dụng phần mềm phiên dịch 365 miễn phí của chúng tôi để quá trình học tập làm việc của bạn thêm thuận tiện và dễ dàng hơn. Truy cập timviec365.vn thường xuyên để đón đọc thêm những nội dung thú vị khác trong thời gian tiếp theo nhé.