Tìm việc làm nhanh & Tuyển dụng hiệu quả
0Chat
Quay lại

Định nghĩa quyền lập pháp là gì và những vấn đề liên quan

Tác giả: Thu Nguyệt

Lần cập nhật gần nhất: ngày 30 tháng 07 năm 2024

Theo dõi timviec365 tại google new

Quyền lập pháp là một trong ba quyền lực quan trọng của nhà nước, tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ về định nghĩa cũng như những vấn đề liên quan. Bài viết dưới đây nhằm cung cấp cho quý bạn đọc những kiến thức và định nghĩa xoay quanh quyền lập pháp, từ đó củng cố thêm kiến thức và hiểu biết về hệ thống pháp luật hiện hành Việt Nam

Việc làm luật - pháp lý

1. Định nghĩa về quyền lập pháp

Quyền lực nhà nước được xây dựng dựa trên ba quyền lực chính, bao gồm quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp. Trong đó quyền lập pháp được định nghĩa như là quyền ban hành pháp luật của Quốc hội – cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất mà do toàn thể nhân dân bầu ra

Quyền lập pháp rất dễ bị nhầm lẫn với quyền soạn thảo pháp luật. Pháp luật nhà nước ta cho phép nhiều chủ thể khác nhau được soạn thảo cùng một đạo luật và trình lên Quốc hội. Đa số các bộ luật nước ta đều được Chính phủ soạn thảo, bên cạnh ấy là số ít được soạn bởi các chủ thể khác như Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp phụ nữ, Hội luật gia,…

Quyền lập pháp là gì?
Quyền lập pháp là gì?

Chính vì thế không phải chủ thể ban hành quyền lập pháp không hẳn là chủ thể soạn thảo luật. Quyền lập pháp có nội dung cốt lõi là quyết định đồng ý hoặc không đồng ý đối với một chính sách hoặc một bộ luật nào đó. Nhà nước quy định Quốc hội là chủ thể duy nhất có quyền lập pháp có nghĩa là chỉ mình Quốc hội được ban hành và thông qua các chính sách, sự án luật, tạo nên một chuẩn mực mà buộc tất cả các chủ thể trong xã hội phải tuân theo.

Tóm lại quyền lập pháp là một hoạt động mà thông qua đó quyền lực của nhà nước được ban hành và thực hiện, tạo nên một quy tắc xử sự chung được xã hội thừa nhận và qua đó, trở thành pháp luật và mang tính bắt buộc thực hiện.

Xem thêm: Cơ quan lập pháp là gì? Tầm ảnh hưởng của cơ quan lập pháp

2. Quy trình xây dựng lập pháp diễn ra như thế nào?

Quy trình lập pháp nước ta được trải qua 2 giai đoạn chính, được căn cứ theo trình tự thời gian ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Bước đầu tiên là thành lập, quyết định xây dựng các trương trình luật và pháp lệnh; bước tiếp theo là chuẩn bị, xem xét và cuối cùng là thông qua các dự án luật

Dựa theo người ban hành, quy trình lập pháp có thể được phân ra thành hai giai đoạn: Giai đoạn Chính phủ và giai đoạn Quốc hội. Trong đó công đoạn Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ đề xuất các chương trình xây dựng pháp luật, phân tích các dự án và soạn thảo các văn bản luật. Còn công đoạn Quốc hội sẽ đảm nhận các hoạt động thẩm định và xem xét các dự án luật, xem xét, biểu quyết và chính thức thông qua.

Quy trình xây dựng lập pháp diễn ra như thế nào?
Quy trình xây dựng lập pháp diễn ra như thế nào?

Quy trình lập pháp được thực hiện qua nhiều công đoạn. Đầu kiên từ nêu ý kiến dự án luật từ những phát hiện nhu cầu quan hệ xã hội cần được pháp luật điều chỉnh, sau đó soạn thảo văn bản, trình bày dự án luật, thẩm tra, biểu quyết, thảo luận lấy ý kiến, điều chỉnh và cuối cùng là thông qua. Trình tự này được tiến hành một cách thường xuyên theo các chương trình xây dựng luật pháp, pháp lệnh hàng năm và xuyên suốt cả nhiệm kỳ của Quốc hội.

Trong từng giai đoạn lại có những hoạt động nhỏ hơn. Ví dụ như ở giai đoạn soạn thảo văn bản luật, sẽ có các hoạt động thành lập Ban soạn thảo, phân công các cơ quan, phòng ban chủ trì soạn thảo. Giai đoạn biểu quyết, điều chỉnh tổ chức những hoạt động tổ chức lấy ý kiến, tổng hợp ý kiến và nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến,…

CV xin việc mẫu

3. Vai trò của lập pháp đối với xã hội

Vai trò của lập pháp đối với việc điều chỉnh các hành vi và xây dựng hành vi đi theo chuẩn mực xã hội là vô cùng quan trọng. Lập pháp đề ra những đạo luật hướng con người ta sống theo quan điểm chân – thiện – mỹ, điều chỉnh các mối quan hệ trong xã hội theo đúng đường lối và quan điểm của Đảng, đảm bảo định hướng Xã hội chủ nghĩa. Những đạo luật lập pháp đề ra có dựa trên sự tổng kết những kinh  nghiệm thực tiễn của Việt Nam, có nghiên cứu và tham khảo một cách chọn lọc kinh nghiệm của nước ngoài và điều chỉnh chứ không hề sao chép rập khuôn.

Vai trò của lập pháp đối với điều chỉnh và xây dựng hành vi
Vai trò của lập pháp đối với điều chỉnh và xây dựng hành vi

Lập pháp có vai trò chủ đạo trong việc thực thi và đảm bảo chủ quyền nhân dân, thực tiện tốt nhiệm vụ “nhà nước của dân, do dân và vì dân”. Thông qua các hoạt động như cử tri, tiếp nhận các ý kiến và nguyện vọng của nhân dân để Quốc hội xây dựng các đạo luật nhằm thể  hiện ý chí và nguyện vọng của nhân dân.

Thêm vào đó, lập pháp còn có vai trò xây dựng nền tảng vào tạo dựng một hành lang pháp lý cho toàn thể xã hội và góp phần tổ chức hoạt động cho bộ máy nhà nước; Thể chế hóa các định hướng Xã hội chủ  nghĩa, chủ trương lãnh đạo chính trị của Đảng đối với nhà nước và toàn xã hội.

Một vai trò nữa không kém phần quan trọng của lập pháp đấy là góp phần phòng chống và đẩy lùi nạn quan liêu, tham những; đảm bảo và bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân, đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước.

Lập pháp phòng chống quan liêu, tham nhũng
Lập pháp phòng chống quan liêu, tham nhũng

Và cuối cùng, lập pháp giúp tạo dựng những chuẩn mực pháp lý giúp hoạt động của quyền hành pháp và tư pháp được diễn ra nhanh chóng, thuận lợi, góp phần thực hiện cơ chế “phân công, phối hợp và kiểm soát” giữa các cơ quan đầu não nhà nước.

Xem thêm: Tư cách pháp nhân là gì?

4. Định hướng hoàn thiện lập pháp của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Hiện nay Đảng và nhà nước ta luôn có một định hướng đúng đắn để xây dựng và hoàn thiện lập pháp theo chuẩn mực xã hội và theo chủ trương đặt lợi ích nhân dân lên hàng đầu

Thứ nhất, nhà nước luôn có định hướng hoàn thiện thể chế lập pháp bằng những quy định rõ các phạm vi thẩm quyền của Quốc hội trong quy trình lập pháp, quy định trách nhiệm của từng bộ phận trong cơ quan nhà nước về việc tham khảo ý kiến nhân dân đối với các dự thảo luật và pháp lệnh. Bên cạnh đó, nhà nước luôn có định hướng xây dựng các căn cứ pháp lý một các rõ ràng cho những hoạt động phân tích chính sách, xem xét và đánh giá sự tác động của pháp luật tới các mối quan hệ xã hội. Quy định một cách chi tiết và rõ ràng chế tài đối với những hành vi không thi hành và vi phạm pháp luật trong hoạt động của lập pháp.

Nhà nước hoàn thiện thể chế lập pháp bằng những quy định
Nhà nước hoàn thiện thể chế lập pháp bằng những quy định

Thứ hai, Đảng và nhà nước luôn định hướng xây dựng và đổi mới các hoạt động của Quốc hội nhằm đảm bảo lập pháp và lợi ích nhân dân. Quốc hội luôn được xây dựng dựa trên ý chí và lợi ích của nhân dân nên phải được tổ chức một cách chuyên nghiệp và hiện đại, đảm bảo cả trong phương thức hoạt động. Bên cạnh đó, nhà nước luôn đề cao định hướng nâng cao chất lượng đại biểu Quốc hội; tập trung nâng cao trình độ nhân lực, chất lượng kỹ thuật, thông tin và cơ sở vật chất cho tất cả các hoạt động của đại biểu Quốc hội.

Nhà nước xây dựng và đổi mới các hoạt động của Quốc hội
Nhà nước xây dựng và đổi mới các hoạt động của Quốc hội

Thứ ba, nhà nước luôn sát sao và thúc đẩy việc hoàn thiện hoạt động lập pháp thông qua những hành động cụ thể, điển hình như tăng cường ban hành văn bản luật, giảm thiếu tối đa Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành pháp lệnh. Thêm vào đó, Đảng và nhà nước cũng chú trọng trong việc phân tích cách dự án luật; tổ chức thường xuyên việc tham khảo ý kiến nhân dân; đề cao tính chuyên nghiệp và chuyên môn hóa của các ban soạn thảo văn bản luật. Quan trọng hơn, việc chú trọng trong kiểm soát quyền lực của các cơ quan tối cao, phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm của các cơ quan tối cao cũng được phát huy. Nhà nước cũng đầu tư xây dựng một đội ngũ chuyên viên có trình độ cao tư vấn và giúp đỡ hoạt động lập pháp diễn ra một cách chuyên nghiệp và hiệu quả.

Trên đây là tất cả những định nghĩa về quyền lập pháp và các vấn đề liên quan. Hy vọng bài viết sẽ giúp độc giả củng cố kiến thức về luật pháp cũng có những thông tin hữu ích phục vụ cho đời sống.

Xem thêm: Việc làm luật sư

Vốn pháp định và những định nghĩa liên quan

Bạn cũng đang tìm hiểu về vốn pháp định? Bài viết dưới đây sẽ làm sáng tỏ định nghĩa về vốn pháp định và những thông tin liên quan. Tham khảo ngay thôi nào!

Vốn pháp định là gì?

Từ khóa liên quan

Chuyên mục

Bí quyết viết CV-Tâm sự Nghề nghiệp-Cẩm Nang Tìm Việc-Kỹ Năng Tuyển Dụng-Cẩm nang khởi nghiệp-Kinh nghiệm ứng tuyển việc làm-Kỹ năng ứng xử văn phòng-Quyền lợi người lao động-Bí quyết đào tạo nhân lực-Bí quyết lãnh đạo-Bí quyết làm việc hiệu quả-Bí quyết viết đơn xin nghỉ phép-Bí quyết viết thư xin thôi việc-Cách viết đơn xin việc-Bí quyết tăng lương-Bí quyết tìm việc dành cho sinh viên-Kỹ năng đàm phán lương-Kỹ năng phỏng vấn-Kỹ năng quản trị doanh nghiệp-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Hà Nội-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Đà Nẵng-Mẹo viết hồ sơ xin việc-Mẹo viết thư xin việc-Chia sẻ kinh nghiệm ngành Kinh doanh - Bán hàng-Định hướng nghề nghiệp-Top việc làm hấp dẫn-Tư vấn nghề nghiệp lao động phổ thông-Tư vấn việc làm Hành chính văn phòng-Tư vấn việc làm ngành Báo chí-Tư vấn tìm việc làm thêm-Tư vấn việc làm ngành Bất động sản-Tư vấn việc làm ngành Công nghệ thông tin-Tư vấn việc làm ngành Du lịch-Tư vấn việc làm ngành Kế toán-Tư vấn việc làm ngành Kỹ thuật-Tư vấn việc làm ngành Sư phạm-Tư vấn việc làm ngành Luật-Tư vấn việc làm thẩm định-Tư vấn việc làm vị trí Content-Tư vấn việc làm ngành Nhà hàng - Khách sạn-Tư vấn việc làm quản lý-Kỹ năng văn phòng-Nghề truyền thống-Các vấn đề về lương-Tư vấn tìm việc làm thời vụ-Cách viết Sơ yếu lý lịch-Cách gửi hồ sơ xin việc-Biểu mẫu phục vụ công việc-Tin tức tổng hợp-Ý tưởng kinh doanh-Chia sẻ kinh nghiệm ngành Marketing-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Bình Dương-Kinh nghiệm tìm việc làm tại Hồ Chí Minh-Mẹo viết Thư cảm ơn-Góc Công Sở-Hoạt động đoàn thể-Tư vấn việc làm Biên - Phiên dịch-Tư vấn việc làm Ngành Nhân Sự-Tư vấn việc làm Ngành Xuất Nhập Khẩu - Logistics-Tư vấn việc làm Ngành Tài Chính - Ngân Hàng-Tư vấn việc làm Ngành Xây Dựng-Tư vấn việc làm Ngành Thiết kế - Mỹ thuật-Tư vấn việc làm Ngành Vận tải - Lái xe-Quản trị nhân lực -Quản trị sản xuất-Cẩm nang kinh doanh-Tư vấn việc làm Ngành Thiết kế - Nội thất-Mô tả công việc ngành Kinh doanh-Mô tả công việc ngành Bán hàng-Mô tả công việc Tư vấn - Chăm sóc khách hàng-Mô tả công việc ngành Tài chính - Ngân hàng-Mô tả công việc ngành Kế toán - Kiểm toán-Mô tả công việc ngành Marketing - PR-Mô tả công việc ngành Nhân sự-Mô tả công việc ngành IT - Công nghệ thông tin-Mô tả công việc ngành Sản xuất-Mô tả công việc ngành Giao nhận - Vận tải-Mô tả công việc Kho vận - Vật tư-Mô tả công việc ngành Xuất nhập khẩu – Logistics-Mô tả công việc ngành Du lịch - Nhà hàng - Khách sạn-Mô tả công việc ngành Hàng không-Mô tả công việc ngành Xây dựng-Mô tả công việc ngành Y tế - Dược-Mô tả công việc Lao động phổ thông-Mô tả công việc ngành Kỹ thuật-Mô tả công việc Nhà nghiên cứu-Mô tả công việc ngành Cơ khí - Chế tạo-Mô tả công việc bộ phận Quản lý hành chính-Mô tả công việc Biên - Phiên dịch-Mô tả công việc ngành Thiết kế-Mô tả công việc ngành Báo chí - Truyền hình-Mô tả công việc ngành Nghệ thuật - Điện ảnh-Mô tả công việc ngành Spa – Làm đẹp – Thể lực-Mô tả công việc ngành Giáo dục - Đào tạo-Mô tả công việc Thực tập sinh - Intern-Mô tả công việc ngành Freelancer-Mô tả công việc Công chức - Viên chức-Mô tả công việc ngành Luật - Pháp lý-Tư vấn việc làm Chăm Sóc Khách Hàng -Tư vấn việc làm Vật Tư - Kho Vận-Hồ sơ doanh nhân-Việc làm theo phường-Danh sách các hoàng đế nổi tiếng-Vĩ Nhân Thời Xưa-Chấm Công-Tài Sản Doanh Nghiệp-Nội Bộ Công Ty - Văn Hóa Doanh Nghiệp-Quản Lý Quan Hệ Khách Hàng-Quản Lý Công Việc Nhân Viên-Đánh giá nhân viên-Quản Lý Trường Học-Quản Lý Đầu Tư Xây Dựng-Kinh Nghiệm Quản Lý Tài Chính-Kinh nghiệm Quản lý kho hàng-Quản Lý Gara Ô Tô-Xem thêm gợi ý
;