Thái độ làm việc của người Nhật và điều nên học hỏi

1. Thái độ làm việc của người Nhật qua góc nhìn tích cực

Là một quốc gia nghèo về tài nguyên, thường xuyên xảy ra động đất, thế nhưng, con người và đất nước mặt trời mọc vẫn vượt lên trên mọi khó khăn, thách thức để trở thành một cường quốc về kinh tế, khoa học và công nghệ như hiện nay.

Chính sự mạnh mẽ và những phẩm chất của con người Nhật Bản đã khiến cho cả thế giới càng nể phục hơn. Thái độ làm việc của người Nhật cũng chính là một trong những điều mà bất cứ ai khi nhìn vào cũng phải cảm thán về sự chuyên nghiệp và nghiêm túc của họ trong quá trình làm việc.

1.1. Thái độ chuyên nghiệp qua giao tiếp khéo léo và đầy sự tôn trọng

Cho dù bạn chưa từng đến Nhật bản thì chỉ cần xem qua các video hay những bộ phim Nhật Bản cũng có thể thấy được người Nhật có cách giao tiếp vô cùng tôn trọng lẫn nhau, nhất là trong công việc. 

1.1.1. Cách chào hỏi

Khi đến công ty, họ chào hỏi nhau bằng cách cúi đầu với tư thế chuẩn mực nhất. Việc chào hỏi sẽ được chia làm 3 loại, bao gồm:

+ Xã giao hàng ngày: Người sẽ cúi xuống khoảng 15 độ.

+ Chào trang trọng hơn: Người cúi xuống khoảng 30 độ.

+ Cảm ơn người khác: Người cúi xuống khoảng 45 độ.

Những người ít tuổi, những người là cấp dưới thì sẽ chào trước. Khi chào lần đầu tiên thì sẽ phải chào đúng theo tư thế chuẩn mực cần có, nếu gặp nhau nhiều lần trong ngày thì những lần sau sẽ chỉ cần chào bằng cách khẽ cúi đầu.

1.1.2. Nói cảm ơn, xin lỗi

Cùng với cách chào hỏi chính là cách nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, đúng trường hợp. Việc này được coi như là "điều không thể tránh khỏi" ở đây khi bạn được hỗ trợ hoặc gặp sai lầm. Trong khi đó, ở nhiều nơi trên thế giới hay chính tại Việt Nam thì nói lời “cảm ơn, xin lỗi” với đồng nghiệp chưa thực sự phổ biến.

1.1.3. Nói giảm nói tránh

Hạn chế xung đột hay xảy ra tình trạng đối đầu căng thẳng là điều mà người Nhật luôn ưu tiên thực hiện. Họ không muốn để mất lòng ai và luôn cố gắng giao tiếp, ứng xử sao cho khéo léo nhất có thể. Do đó, trong công việc, việc tránh nói quá nhiều là điều mà các bạn Nhật cần học và thực hành. Điều này giúp họ trở nên bình tĩnh hơn, suy nghĩ thấu đáo hơn và có các mối quan hệ tốt đẹp hơn trong công việc. 

1.2. Thái độ làm việc theo tập thể

Nếu để ý những lời phát biểu của người Nhật, đặc biệt là các doanh nhân Nhật Bản khi trả lời phỏng vấn thì họ sẽ luôn nói là “Chúng tôi” thay vì “Tôi”. Điều này cho thấy được yếu tố tập thể rất mạnh mẽ trong tác phong và thái độ làm việc của người Nhật.

Quan niệm của họ chính là sự thành công luôn được tạo ra từ yếu tố tập thể, một cá nhân sẽ không bao giờ tự làm nên giá trị lớn lao được. Do đó mà họ tôn trọng mỗi thành viên trong nhóm, trong tổ chức và sẵn sàng tiến chậm một chút để đảm bảo hiệu quả và mỗi người đều cảm thấy mình được tôn trọng trong quá trình làm việc.

1.3. Thái độ sẵn sàng cống hiến cho công việc

1.3.1. Luôn đúng giờ

Nói đến người Nhật thì không thể không nhắc đến tác phong đúng giờ của họ. Trong công việc, sự đúng giờ trong giờ giấc đi làm, giờ giấc của những cuộc hẹn, cuộc họp luôn là điều được thực hiện một cách nghiêm chỉnh.

Việc đúng giờ không chỉ là thái độ chuyên nghiệp trong công việc mà với người Nhật, đây còn là danh dự, thể diện của mỗi cá nhân khi gặp gỡ và làm việc với người khác. Vì thế mà họ không bao giờ cho phép để mình mất thể diện hay thể hiện sự thiếu tôn trọng với người khác về vấn đề thời gian.

1.3.2. Luôn chủ động và có sự tự giác trong công việc

Với người Nhật, họ luôn chủ động và tự giác trong công việc của mình. Việc để sếp nhắc nhở, hối thúc là điều rất ít khi xảy ra khi họ làm việc. Quan niệm làm ra làm, chơi ra chơi đã trở thành một văn hóa làm việc được người Nhật duy trì. 

Sau những giờ phút tập trung hoàn toàn cho công việc thì họ cũng sẽ tìm đến cho mình những cách thức giải trí để giải tỏa stress và bắt đầu cho những áp lực mới trong công việc của mình.

1.3.3. Không ngại tăng ca mỗi ngày

Ở Nhật, việc tăng ca là điều hết sức bình thường. Thậm chí, tăng ca còn trở thành một văn hóa làm việc của họ. Không cần phải nhắc nhở, nhân viên tự chủ động tăng ca khi cảm thấy khối lượng công việc của mình còn nhiều và mình cần làm thêm để hoàn thành nó. 

Hơn hết việc tăng ca còn thể hiện được sự cống hiến hết mình cho công việc của họ. Qua đó, đây sẽ trở thành một điểm cộng để cấp trên có thể quyết định việc họ có được thăng chức hay tăng lương hay không. Chính vì thế mà việc tăng ca trở thành yếu tố tất yếu và nó cho thấy được hiệu quả cũng như năng suất lao động của nhân viên.

1.4. Sự tuân thủ theo nguyên tắc

Trong các công ty, doanh nghiệp Nhật Bản thì nguyên tắc và quy định là điều luôn được đề ra và mọi người cần tuân thủ. Việc tuân thủ nguyên tắc sẽ đảm bảo được tính thống nhất cao trong công việc, đảm bảo được nề nếp và duy trì được sự ổn định cho công ty và doanh nghiệp. Do đó mà người Nhật luôn có sự tôn trọng nhất định với nguyên tắc chung và luôn nghiêm túc để thực hiện những điều đó trong thời gian làm việc của mình. 

1.5. Đảm bảo sự duy trì liên lạc

Thay vì trao đổi qua email, điện thoại, fax thì người Nhật luôn cố gắng cho những cuộc trao đổi trực tiếp. Việc gặp gỡ như vậy sẽ giúp mối quan hệ hợp tác của họ trở nên mật thiết hơn, đáng tin cậy hơn và mang lại sự gắn kết bền vững hơn.

Thái độ tích cực làm ấm mối quan hệ của người Nhật trong công việc chính là điểm sáng trong thời đại công nghệ số đang phát triển như hiện nay. Việc liên lạc thông qua các phương tiện khác nhau đang dần thay thế cho những cuộc gặp gỡ. Tuy nhiên, với người Nhật, duy trì liên lạc bằng cách gặp trực tiếp sẽ đem lại các giá trị mang tính lâu dài hơn rất nhiều.

Xem thêm: Kiến thức chuyên môn là gì?

2. Những mặt trái thông qua thái độ làm việc của người Nhật

Bên cạnh những yếu tố tích cực đáng học hỏi thì cũng có những hạn chế từ thái độ làm việc của người Nhật mà bạn không nên tiếp thu. Bởi mọi yếu tố dù có hoàn mỹ đến đâu thì vẫn sẽ có những góc khuất cần được loại trừ và không nên tuyên truyền.

- Hãy tăng ca khi cảm thấy cần thiết

Việc tăng ca thực sự không xấu, tuy nhiên, bạn không nên quá coi trọng việc tăng ca bởi nó thể hiện sự cống hiến hết mình cho công việc và cấp trên sẽ thấy được sự cố gắng của bạn.

Theo thống kê của Nhật, áp lực từ việc tăng ca hàng ngày khiến người Nhật trở nên nặng nề và mệt mỏi hơn rất nhiều lần về mặt tinh thần và thể chất. Từ đó, số người tự tử cũng tăng lên một cách nhanh chóng và được đánh giá là cực kỳ nghiêm trọng. Chính phủ của đất nước này đã phải can thiệp mạnh mẽ bằng cách đề ra số giờ làm việc của mỗi người trong tuần tối đa là 52 giờ/tuần. Cùng với đó là kêu gọi các công ty, doanh nghiệp của Nhật Bản giảm giờ làm xuống cho nhân viên.

- Mất sự cân bằng giữa thời gian làm việc và nghỉ ngơi

Thái độ làm việc quá tích cực khiến cho người Nhật thường rơi vào trạng thái mệt mỏi quá quá tải. Việc dành thời gian quá nhiều cho công việc khiến họ không có thời gian để nghỉ ngơi. Do vậy, nếu như sang Nhật, bạn rất dễ gặp cảnh người Nhật ngủ trên tàu điện ngầm, ngủ tại nhà chờ xe bus, thậm chí là ngủ ở ven đường,...bất cứ chỗ nào thì họ cũng có thể ngủ. Điều này ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe khi cơ thể không được nghỉ ngơi và phải hoạt động quá nhiều.

- Dân số già đi, giảm đi và mất cân bằng 

Sự tích cực trong công việc là điều mà ai cũng thấy ở con người Nhật Bản và đây thực sự là một thái độ đáng học hỏi. Tuy nhiên, khi sự tích cực này được thực hiện thái quá thì đây sẽ là báo động đỏ cho quốc gia nơi đây.

Việc quá ham công việc là một trong những lý do khiến cho dân số của Nhật mất đi sự cân bằng. Họ không có thời gian để yêu, để kết hôn và tỷ lệ sinh con cũng giảm đi đến mức đáng báo động. Dân số Nhật Bản đang ở tình trạng già hóa và điều này đòi hỏi chính phủ của đất nước này cần có sự can thiệp mạnh mẽ hơn với các chính sách cụ thể hơn.

Có thể nhận thấy rằng, thái độ làm việc của người Nhật có những phẩm chất rất đáng ngưỡng mộ và cần được học hỏi để giúp chúng ta có được sự hiệu quả trong công việc cũng như giúp bản thân trở nên chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, thay vì đánh giá tất cả qua thái độ thì các công cụ đánh giá năng lực nhân viên cũng sẽ là cách để cấp trên có thể đưa ra sự nhận định chính xác và khách quan hơn. Từ đó, sẽ giảm được gánh nặng cho nhân viên trong quá trình làm việc nhưng vẫn đảm bảo được sự hiệu quả cần có dựa trên các kết quả được ghi nhận.

Người Nhật với những phẩm chất tích cực và thái độ làm việc chuyên nghiệp vẫn sẽ luôn được cả thế giới công nhận và khâm phục. Tuy nhiên, bạn vẫn nên tiếp thu những phong cách phù hợp với bản thân và văn hoá công ty mình. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thái độ làm việc của người Nhật và những điều đáng để học hỏi cho bản thân mình nhé!