Các thông tin cần biết về đặc điểm của tài sản trong doanh nghiệp

1. Đặc điểm của tài sản cố định

Hiện nay, tài sản cố định được chia ra hai loại dựa trên đặc điểm của chúng, đó là tài sản hữu hình và tài sản vô hình. Với tài sản hữu hình, chúng là những loại tài sản có hình thái vật chất cụ thể, ví dụ như nhà cửa, xe cộ, máy móc… Thêm vào đó, sau khi tham gia vào nhiều hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, chúng sẽ luôn giữ nguyên hình thái vật chất ấy cho đến khi hỏng và cần phải thay thế.

Một loại tài sản cố định thứ hai là tài sản vô hình. Tại sao lại gọi chúng là tài sản vô hình? Đơn giản bởi tài sản vô hình không hề có hình thái cụ thể. Giá trị mà chúng đem lại thường là vô hình, nhưng cũng không hề thua kém giá trị so với tài sản hữu hình. Một số ví dụ về tài sản vô hình là bản quyền sản phẩm, đăng ký nhãn hiệu, quyền sử dụng đất…

1.1. Tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh của công ty

Một trong những định nghĩa và cách phân biệt của tài sản cố định so với những loại tài sản khác đó chính là thời gian sử dụng lớn. Thông thường, một tài sản cố định sẽ có thể sử dụng trong ít nhất một năm. Đó là lý do mà chúng rất có thể sẽ xuất hiện trong nhiều hoạt động kinh doanh, vận hành trong nhiều chu kỳ của doanh nghiệp.

Một ví dụ cụ thể sẽ giúp các bạn hiểu về đặc điểm này của tài sản cố định. Đơn giản với các công ty sản xuất, họ sẽ có những tài sản cố định hữu hình cơ bản như máy móc, thiết bị hay nhà xưởng để sản xuất ra sản phẩm của mình. Sau khi sản xuất xong một lô hàng, công ty đó vẫn sẽ tiếp tục giữ lại các loại máy móc và thiết bị ấy cho những lần sản xuất khác. Những tài sản cố định đó sẽ không còn giá trị khi chúng hỏng hóc không thể sửa chữa và được thay thế.

1.2. Giá trị giảm dần trong quá trình sử dụng

Có một điều chắc chắn sẽ xảy ra đối với các loại tài sản cố định đó chính là chúng sẽ giảm dần giá trị trong quá trình sử dụng của công ty. Đặc biệt, đặc điểm này thường được thể hiện rõ nhất tại các tài sản hữu hình. Bởi lẽ tài sản hữu hình sẽ tham gia một cách trực tiếp vào quá trình sản xuất còn tài sản vô hình thì không.

Sau quá trình sử dụng, giá trị của các loại tài sản ấy sẽ giảm đi, gọi là khấu hao tài sản. Theo định kỳ, công ty sẽ tiến hành kiểm kê và định giá lại các loại tài sản đó. Phần tiền thụt giảm đi được gọi là tiền khấu hao. Có một điều chắc chắn là dù là bất cứ loại tài sản cố định hữu hình nào cũng đều giảm đi giá trị khi được đưa vào sử dụng.

Với những loại tài sản cố định tham gia vào quá trình sản xuất ra sản phẩm thì phần khẩu hao sẽ được tính vào giá thành của các sản phẩm được tạo ra và bán trên thị trường. Khi bán được sản phẩm, sinh lời thì tiền lời sẽ được trích ra để sửa chữa và thay thế các loại tài sản cố định.

Ví dụ như công ty A mua một cái máy in để sử dụng cho mục đích in tài liệu và giấy tờ. Lúc mua vào, máy in có giá 5 triệu đồng. Sau 6 tháng sử dụng, công ty cho kiểm kê và định giá lại chiếc máy in đó. Lúc này, giá trị của máy in sẽ không còn ở mức 5 triệu đồng nữa vì nó là đồ đã qua sử dụng. Quá trình định giá dựa vào tình trạng của máy. Nếu máy vẫn còn sử dụng tốt thì số tiền khấu hao không quá đáng kể. Còn nếu trong trường hợp máy bị hỏng, vỡ thì giá trị sẽ càng giảm đi nhiều hơn.

1.3. Có giá trị cao

Không phải bất cứ tài sản nào được sử dụng trên một năm đều gọi là tài sản cố định. Có một số loại tài sản được sử dụng trong thời gian dài, nhưng chúng lại có giá trị vô cùng nhỏ, không đáng kể. Theo quy định của Bộ Tài Chính hiện nay về tài sản cố định thì một loại tài sản được coi là cố định phải có giá trị lúc mua vào ít nhất là 5 triệu đồng.

Dựa vào quy định này thì công ty có thể phân loại tài sản cố định một cách rõ ràng. Tài sản cố định thông thường sẽ có một danh sách cụ thể để tiện cho việc quản lý. Danh sách ý sẽ được sửa đổi và cập nhật sau mỗi một lần kiểm kê. Chính vì vậy mà việc lên danh sách tài sản cố định phải chính xác và cụ thể.

Xem thêm: Các định mức mua sắm tài sản công

2. Đặc điểm của tài sản lưu động

2.1. Tham gia vào một chu kỳ kinh doanh trong công ty

Khác với tài sản cố định (tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh) thì tài sản lưu động chỉ tham gia vào một chu kỳ kinh doanh mà thôi. Một số tài sản lưu động sẽ có thể tham gia vào nhiều hơn, tuy nhiên thời gian sử dụng của chúng vẫn không quá dài. Nhìn chung đều dưới một năm sử dụng.

2.2. Thay đổi hình thái vật chất trong chu kỳ kinh doanh

Đặc điểm này có nghĩa là khi bắt đầu chu kỳ kinh doanh, tài sản lưu động sẽ tồn tại dưới dạng một hình thái. Trong quá trình tiến hành, chúng sẽ liên tục thay đổi hình thái ban đầu cho đến khi đưa ra thành phẩm. Có một công thức chuyển đổi cho tài sản lưu động tiền mặt. Đó là tiền => Nguyên vật liệu => Bán thành phẩm => Thành phẩm => Tiền.

Để giải thích cho công thức này thì tài sản lưu động sẽ bắt đầu bằng việc sử dụng tiền để mua vào các nguyên liệu sản xuất. Sau đó khi đã có nguyên liệu sản xuất thì doanh nghiệp sẽ tiến hành thực hiện làm ra sản phẩm. Quá trình làm chưa hoàn thiện đó gọi là bán thành phẩm và khi đã hoàn thiện thì gọi là thành phẩm. Thành phẩm được sản xuất ra sẽ được đưa ra thị trường kinh doanh để tiêu thụ. Cuối cùng, doanh nghiệp sẽ thu về lợi nhuận được tính bằng tiền.

2.3. Giá trị chuyển giao toàn bộ

Như đã đề cập ở trên, tài sản cố định sẽ chuyển giao một phần giá trị của nó vào những chu kỳ kinh doanh. Điều đó được gọi là chi phí khẩu hao. Tuy nhiên, điểm khác biệt giữa tài sản cố định với tài sản lưu động đó là tài sản lưu động sẽ chuyển giao toàn bộ giá trị vào trong chu kỳ kinh doanh ấy. Toàn bộ giá trị của nó sẽ góp phần tạo ra thành phẩm trong một lần, từ đó tạo ra công thức chuyển đổi như ở mục trên.

Có một điểm cần lưu ý khi xác định đặc điểm của hai loại tài sản lưu động và cố định chính là xác định chu kỳ kinh doanh. Chu kỳ kinh doanh không pahỉ giống nhau tại mọi công ty. Chúng có thay đổi theo hình thức kinh doanh của doanh nghiệp. Với các doanh nghiệp sản xuất, chu kỳ kinh doanh được tính từ khi họ bắt đầu bỏ tiền ra mua nguyên liệu sản xuất đến khi bán xong sản phẩm đó. Còn với các công ty thiên về thương mại thì chu kỳ của họ lại bắt đầu từ khi doanh nghiệp đi mua sản phẩm sau đó hoàn thành bán nó trên thị trường.

Trên đây là những đặc điểm tiêu biểu về hai loại tài sản trong doanh nghiệp. Để phân biệt được hai loại tài sản này, thì chúng tôi tin chắc rằng việc nắm vững đặc điểm của tài sản trong một doanh nghiệp sẽ hỗ trợ bạn rất nhiều trong quá trình này. Nếu muốn quản lý tài sản một cách dễ dàng hơn, bạn có thể sử dụng các phần mềm quản lý tài sản, chúng sẽ là công cụ hữu ích khiến công việc của bạn nhẹ nhàng hơn rất nhiều.