Bạn hiểu “Giao dịch liên kết là gì?” Những nguyên tắc áp dụng?

1. Đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi “Giao dịch liên kết là gì?”

Giao dịch liên kết, để hiểu một cách đơn giản nhất thì bản thân từ “liên kết” đã có thể thể hiện được hết ý nghĩa của thuật ngữ này. Đây là thuật ngữ chỉ sự hợp tác giữa các công ty, doanh nghiệp với nhau để thực hiện cùng một dự án hay cùng một lĩnh vực, quy trình nào đó. hay chỉ đơn giản là chỉ một sự gắn kết với nhau thông qua một giao dịch bất kỳ và tạo ra mối liên hệ giữa công ty, doanh nghiệp này với công ty, doanh nghiệp khác. 

Nói một cách chính xác về khái niệm của thuật ngữ này thì giao dịch liên kết là chỉ những giao dịch được phát sinh giữa các bên có mối liên kết với nhau trong quá trình sản xuất hay kinh doanh của mình. Có thể kể đến như việc mua bán, trao đổi, thuê, mượn hay chuyển nhượng các trang, thiết bị, cung cấp các dịch vụ liên quan; các vấn đề liên quan tới tài chính hay các tài sản được nhắc đến; vấn đề về nguồn nhân lực cũng như việc chia sẻ, tính toán các chi phí của các bên liên quan,...

Với giao dịch liên kết, khi được xuất hiện giữa các bên với nhau thì nhwuxng công ty có phát sinh giao dịch liên kết cần phải đảm bảo việc thực hiện đúng quyền lợi và nghĩa vụ của mình với giao dịch đó.

Hiện nay, việc quản lý thuế liên quan đến giao dịch liên kết này đã được quy định rõ ràng trên pháp luật, cụ thể chính là Nghị định số 20/2017/NĐ-CP ban hành vào ngày 24/02/2017. Với việc ban hành Nghị định này thì những công ty, doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết sẽ cần phải tìm hiểu một cách rõ ràng về những quy định liên quan đến nguyên tắc, các phương pháp, các thủ tục và trình tự về việc xác định giá liên quan đến giao dịch liên kết. Thêm vào đó chính là các quy định về việc kê khai, người chịu trách nhiệm nộp thuế cũng như có trách nhiệm trong việc giải trình những vấn đề liên quan với các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Bên cạnh những vấn đề, nội dung trên thì Nghị định này cũng đưa ra những sự điều chỉnh liên quan đến giao dịch liên kết. Qua đó, các trường hợp phát sinh giao dịch liên kết nhưng lại thuộc phạm vi của mục điều chỉnh thì được coi là những phát sinh giao dịch ở trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của chính người chịu trách nhiệm nộp thuế và có mối quan hệ liên kết theo quy định. Điều  này sẽ loại trừ những giao dịch liên kết được thực hiện bởi việc kinh doanh các hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ nằm trong phạm vi điều chỉnh giá của Nhà nước. Những mặt hàng đó sẽ được thực hiện theo các quy định về giá mà pháp luật Nhà nước đã ban hành. 

Nhìn chung, giao dịch liên kết là giao dịch đã được quy định rõ ràng trong pháp luật về vấn đề liên kết giữa các công ty, doanh nghiệp với nhau trong một lĩnh vực, vấn đề cụ thể nào đó. Và tùy theo loại hình giao dịch liên kết cũng như lĩnh vực liên kết chính mà các công ty, doanh nghiệp phát sinh loại giao dịch này sẽ phải thực hiện đúng nghĩa vụ và quyền lợi của mình theo như quy định của pháp luật đã được ban hành.

Xem thêm: Việc làm tài chính doanh nghiệp mới nhất

2. Những quy định đáng chú ý về giao dịch liên kết cần biết

Ngoài Nghị định số 20/2017.NĐ-CP đã nói đến ở trên thì khi nhắc đến giao dịch liên kết bạn cũng cần quan tâm đến Thông tư số 41/2017/TT-BTC. Qua 2 quyết định đã được ban hành này thì những quy định về giao dịch liên kết ,à chúng ta cần quan tâm có thể kể đến như:

- Vấn đề về nguyên tắc và bản chất sẽ mang tính quyết định về hình thức.

- Những sự thay đổi xuất hiện trong các quy định về bên liên kết.

- Những lưu ý về việc đưa ra các phân tích, sự so sánh cũng như việc xác định giá các giao dịch liên kết liên quan.

- Những sự thay đổi về nghĩa vụ của người nộp thuế trong việc kê khai và xác định giá các giao dịch liên kết xảy ra. Việc này phải được kèm theo Giới thiệu về các biểu mẫu được đính kèm trong đó. 

- Những trường hợp có thể được miễn việc chuẩn bị các bản Hồ sơ để xác định giá các giao dịch liên kết cũng như việc kê khai các giao dịch đó.

- Các loại chi phí cụ thể sẽ không được trừ đi trong quá trình thực hiện việc tính toán thuế thu nhập doanh nghiệp.

- Các vấn đề liên quan tới thời hạn cho việc chuẩn bị và lưu trữ cũng như xuất trình bản Hồ sơ xác định giá của các giao dịch liên kết. Thêm vào đó là những tờ khai liên quan được kèm theo.

- Những quyền hạn có được của cơ quan thuế trong việc quản lý về giá của các giao dịch liên kết. 

Tham khảo: Việc làm kế toán thuế

3. Những nguyên tắc áp dụng kèm theo giao dịch liên kết?

Với việc thực hiện các giao dịch liên kết thì sẽ có các nguyên tắc áp dụng cụ thể. Vì thế, để có thể triển khai một cách tốt nhất thì giao dịch liên kết sẽ cần phải được thực hiện đầy đủ các nguyên tắc kèm theo đó. Nếu không, việc đảm bảo khả năng thực hiện các giao dịch liên kết sẽ rất khó để có thể thực hiện được.

Vậy, các nguyên tắc áp dụng với giao dịch liên kết là gì?

- Nguyên tắc 1:

Người chịu trách nhiệm nộp thuế có xuất hiện các giao dịch liên kết phải thực hiện việc kê khai một cách đầy đủ các vấn đề, nội dung liên quan đến các giao dịch liên kết đó. Tuy nhiên sẽ loại trừ các yếu tố dẫn đến việc làm giảm đi các nghĩa vụ về thuế do mối quan hệ liên kết đó chi phối tạo nên. Thực hiện các tác động liên quan để có thể xác định được những nghĩa vụ về thuế đối với những giao dịch liên kết tương đương hay các giao dịch liên kết một cách độc lập có cùng một điều kiện với nhau.

Đối với việc thực hiện nguyên tắc 1 này nhằm mục đích để các cơ quan có thẩm quyền và có liên quan ẽ có thể nắm bắt được những thông tin một cách chi tiết và đầy đủ nhất. Qua đó, có thể xác định được việc cá công ty, doanh nghiệp có giao dịch liên kết liệu có thực sự thực hiện được đầy đủ những nghĩa vụ của mình hay không.

- Nguyên tắc 2:

Các cơ quan thuế đảm nhận việc thực hiện kiểm tra, quản lý các giao dịch liên kết của người trực tiếp nộp thuế dựa trên quy định, nguyên tắc của các giao dịch độc lập cũng như bản chất sẽ đóng vai trò quyết định hình thức. Điều này được thực hiện để không công nhận những yếu tố gây nên việc giảm nghĩa vụ thuế trong các giao dịch liên kết của các công ty, doanh nghiệp hiện nay đối với ngân sách của Nhà nước. Bên cạnh đó, các cơ quan thuế cũng cần phải thực hiện việc điều chỉnh giá của những giao dịch liên kết để xác định được một cách chính xác về các nghĩa vụ thuế được quy định tại Nghị định số 20/2017/NĐ-CP.

Nguyên tắc thú 2 được đưa ra để áp dụng với các cơ quan thuế hiện nay. Việc này nhằm chắc chắn rằng cơ quan thuế đã kiểm tra và làm việc đúng theo quy định với các cá nhân chịu trách nhiệm liên quan đến các giao dịch liên kết phát sinh. 

Tải về ngay: CV xin việc kế toán chuẩn nhất

- Nguyên tắc 3:

Với các giao dịch mang tính chất độc lập thì sẽ được áp dụng theo nguyên tắc thực hiện các giao dịch giữa những  bên độc lập với nhau. Sẽ không có các giao dịch liên kết được thực hiện tại Hiệp định Thuế, kể cả những Hiệp định này có hiệu lực thi hành ngay ở Việt Nam. 

Nguyên tắc thứ ba là nguyên tắc được đưa ra để có thể xác định được những giao dịch liên kết phù hợp và tuân thủ đúng theo quy định cũng như các vấn đề liên quan trong việc tiến hành các giao dịch liên kết.

Đây là những nguyên tắc cơ bản mà trong quá trình thực hiện các giao dịch liên kết mà các cá nhân, công ty, doanh nghiệp cần quan tâm. Những nguyên tắc này đã được quy định rõ và việc tuân thủ được xem là yêu cầu bắt buộc. 

4. Thông tin cần biết về các bên có quan hệ liên kết

4.1. Những trường hợp thể hiện các bên có quan hệ liên kết

Các bên có mối quan hệ liên kết với nhau sẽ rơi vào một trong 2 trường hợp dưới đây:

- Một trong hai bên sẽ tham gia một cách trực tiếp hoặc là gián tiếp vào quá trình điều hành, góp vốn, kiểm soát hoặc đầu tư trực tiếp vào bên còn lại.

- Cả hai bên, dù là trực tiếp hay gián tiếp đều cùng chịu sự điều hành, quản lý, giám sát hoặc đầu tư của một bên khác đem lại.

Đây là 2 trường hợp cơ bản mà các bên có quan hệ liên kết xây dựng cũng như xác định mối quan hệ của mình với bên còn lại.

4.2. Những quy định của pháp luật về các bên liên kết

- Công ty, doanh nghiệp này cần nắm giữ ít nhất là 25% vốn góp một cách trực tiếp hoặc là gián tiếp của chủ sở hữu công ty, doanh nghiệp kia.

- Hai công ty, doanh nghiệp đều cần phải sở hữu một cách gián tiếp hoặc trực tiếp ít nhất là 25% số vốn góp của chủ sở hữu do bên thứ 3 nắm giữ.

- Một trong 2 doanh nghiệp sẽ là cổ đông lớn nhất với việc nắm giữ ít nhất là 10% tổng số cổ phần một cách gián tiếp hoặc trực tiếp của doanh nghiệp kia.

- Doanh nghiệp này quyết định đứng ra bảo lãnh cho doanh nghiệp khác để vay vốn với bất kỳ hình thức nào thì cần thỏa mãn điều kiện là khoản vốn vay phải có giá trị ít nhất bằng với 25% số vốn góp thuộc chủ sở hữu doanh nghiệp chịu trách nhiệm đi vay. Đồng thời, cần phải chiếm trên 50% về tổng giá trị của các khoản nợ trung hạn, dài hạn của doanh nghiệp đi vay đó.

Tìm hiểu thêm: Ấn định thuế là gì?

- Doanh nghiệp này có thể chỉ định về thành viên ban lãnh đạo điều hành hay nắm quyền kiểm soát công ty, doanh nghiệp thì cần thỏa mãn điều kiện về số lượng các thành viên. Tức là những thành viên được bên thứ nhất chỉ định sẽ phải chiếm trên 50% số lượng các thành viên nằm trong ban quản lý, điều hành của bên thứ 2. Hay có thể là một thành viên nào đó được bên thứ nhất chỉ định sẽ có quyền quyết định các vấn đề liên quan tới tài chính của bên thứ 2.

- Nếu như cả 2 bên đều có trên 50% về số lượng thành viên ban lãnh đạo hay có cùng một người nắm quyền quyết định thì việc đưa ra quyết định cuối cùng sẽ do bên thứ 3.

- Hai bên này có mối quan hệ với nhau là trụ sở chính và cơ sở thường trú, cũng có thể đều cùng là cơ sở thường trú của một tổ chức hay cá nhân nước ngoài nào đó.

- Có thể là một hay nhiều doanh nghiệp khác nhau cùng chịu sự quản lý, kiểm soát của một cá nhân nào đó thông qua việc người đó đóng góp vốn vào doanh nghiệp hoặc là trở thành người điều hành trực tiếp của doanh nghiệp.

Trên đây là những thông tin chi tiết và cơ bản nhất về giao dịch liên kết. Mong rằng, qua những chia sẻ trên đã giúp các bạn hiểu được giao dịch liên kết là gì cũng như các vấn đề về quy định pháp luật liên quan đến giao dịch liên kết. Thông qua đó, các bạn sẽ có thể có được cho mình những kiến thức cơ bản nhất về giao dịch liên kết để áp dụng trong cuộc sống và công việc của mình nhé!