Kế toán là gì? Nghề kế toán và các vị trí trong phòng kế toán

1. Thông tin đầy đủ nhất về nghề kế toán cho bạn

1.1. Kế toán là gì?

Khái niệm kế toán là gì được định nghĩa theo Luật kế toán Việt Nam năm 2024 đó là: “Kế toán là việc thu thập; xử lý; kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế; tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động”. Một số người lại định nghĩa kế toán là người thực hiện nghệ thuật thu nhận và xử lý tất cả những thông tin liên quan đến tài chính, tài sản, các hoạt động kinh tế cũng như đánh giá các hoạt động đó của doanh nghiệp”.

Hiểu một cách đơn giản mà chính xác nhất thì kế toán là một nghề, là những người thực hiện công việc ghi chép lại  các giao dịch tài chính cùng với việc lưu trữ, sắp xếp, truy xuất, tóm tắt và trình bày kết quả trong các báo cáo và phân tích khác nhau. Kế toán cũng là một lĩnh vực nghiên cứu và nghề nghiệp dành riêng để thực hiện các nhiệm vụ đó.

1.2. Các loại kế toán hiện nay

Kế toán được chia ra rất nhiều hình thức, mỗi hình thức này lại đảm nhiệm một chức năng và nhiệm vụ khác nhau trong doanh nghiệp:

- Kế toán tài chính: Kế toán tài chính là những thực hiện công tác ghi lại các giao dịch kế toán và chuyển đổi thông tin kết quả thành báo cáo tài chính . Trách nhiệm chính của họ là thu thập thông tin tài chính doanh nghiệp và báo cáo trong các báo cáo tài chính cũng như xác định, công bố tình trạng tài chính của tổ chức, những khó khăn thuận lợi từ thông tin tài chính đối với sự phát triển doanh nghiệp. Những thông tin tài chính này được nghiên cứu không chỉ từ tài chính doanh nghiệp lúc mà còn thu thập thông tin từ người ngoài, chẳng hạn như các nhà đầu tư , chủ nợ và người cho vay .

- Kế toán quản trị: Nhóm kế toán này thực hiện công việc chính là kiểm tra kết quả tài chính và hoạt động của một doanh nghiệp, tìm kiếm cơ hội để nâng cao kết quả và tình hình tài chính của doanh nghiệp đó. Họ cũng có thể tư vấn, quản lý thông liên quan đến việc thiết lập giá mua bán sản phẩm vật tư doanh nghiệp. Người thụ hưởng chính các báo cáo tài chính của kế toán quản trị là đội ngũ quản lý, nhà điều hành doanh nghiệp.

- Kế toán thuế: Nhóm này đảm bảo rằng doanh nghiệp tuân thủ các quy định về thuế hiện hành, nghĩa là đảm bảo những quy định về thuế đã được doanh nghiệp thực hiện đúng, hay hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện kê khai thông tin thuế, đảm bảo sự thống nhất giữa các số liệu với nhau. Kế toán thuế cũng có thể tham gia lập kế hoạch thuế, với mục đích trì hoãn hoặc loại bỏ các khoản thanh toán thuế. Người thụ hưởng chính các báo cáo tài chính của kế toán của kế toán thuế là đội ngũ quản lý.

- Kiểm toán nội bộ: Kiểm toán nội bộ thực hiện công việc kiểm tra, kiểm soát các quy trình của công ty để phát hiện các điểm yếu trong quá trình kiểm soát, những gian lận, lãng phí và cả những cách thức quản lý sai. Họ cũng có thể tư vấn về các hệ thống kiểm soát tốt nhất để áp dụng cho các quy trình khác nhau hoặc cách thay đổi các điều khiển hiện có. Công việc của họ mang lại lợi ích cho cả đội ngũ quản lý (bằng cách loại bỏ các khoản chi tiêu quá mức) và các nhà đầu tư (bằng cách giảm rủi ro thua lỗ).

- Kế toán công: Hay còn gọi là kế toán chính phủ để chỉ những người làm việc kế toán trong các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp công, … Kế toán công giúp đảm bảo các thông tin tài chính và hiệu suất công việc của các tổ chức, các cơ quan nhà nước, đồng thời họ cũng là người tính toán tiền lương cho nhân viên trong tổ chức cơ quan đó.

- Kế toán pháp y: là việc sử dụng các kỹ thuật kế toán, kiểm toán và điều tra trong các trường hợp kiện tụng hoặc tranh chấp. Kế toán pháp y đóng vai trò là nhân chứng chuyên gia tại các tòa án của pháp luật trong các tranh chấp dân sự và hình sự đòi hỏi phải đánh giá hiệu quả tài chính của một mất mát hoặc phát hiện gian lận tài chính. Các vụ kiện phổ biến nơi kế toán pháp y được thuê bao gồm yêu cầu bảo hiểm, yêu cầu bồi thường thương tích cá nhân, nghi ngờ gian lận và khiếu nại về sự bất cẩn chuyên nghiệp trong một vấn đề tài chính.

- Kế toán dự án: đề cập đến việc sử dụng hệ thống kế toán để theo dõi tiến độ tài chính của dự án thông qua các báo cáo tài chính thường xuyên. Kế toán dự án là một thành phần quan trọng của quản lý dự án. Đây là một nhánh chuyên ngành kế toán quản trị, tập trung chủ yếu vào việc đảm bảo thành công tài chính cho các dự án của công ty như ra mắt sản phẩm mới. Kế toán dự án có thể là một nguồn lợi thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp định hướng dự án như các công ty xây dựng.

- Kế toán xã hội, còn được gọi là Báo cáo trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và Kế toán bền vững, đề cập đến quá trình báo cáo ý nghĩa của các hoạt động của một tổ chức trên môi trường xã hội và sinh thái. Kế toán xã hội chủ yếu được báo cáo dưới dạng Báo cáo môi trường kèm theo báo cáo hàng năm của các công ty. Kế toán xã hội vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển và được coi là một phản ứng đối với ý thức môi trường đang phát triển trong cộng đồng nói chung.

1.3. Tại sao chúng ta lại cần kế toán trong doanh nghiệp mình?

Trước khi bắt đầu tìm hiểu và giải thích tại sao cần có kế toán trong doanh nghiệp chúng ta cùng tưởng tượng và đọc câu chuyện sau:

Bạn điều hành một doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử tìm kiếm việc làm hàng đầu cả nước. Không chỉ vậy, danh tiếng mà website bạn lập ra cùng những dịch vụ bạn cung cấp đã từng bước lấn sân ra ngoài châu lục. Tuy nhiên, bạn muốn đẩy mạnh lĩnh vực kinh doanh của mình đa dạng hơn bằng việc lập ra các website kinh doanh trong lĩnh vực khác. Bạn cần 1 tỷ đồng để gây dựng thương hiệu website mới, các chiến lượng marketing, hay tuyển dụng nhân sự, … Bạn quyết định đến ngân hàng hỏi vay tiền nhưng vấn đề đặt ra là bạn không có một kế toán viên, vì vậy bạn không có bất kỳ thông tin tài chính nào về doanh nghiệp của bạn.

Khi đến ngân hàng, nhân viên hỗ trợ giao dịch hỏi bạn các câu:

- Bạn kiếm được bao nhiêu tiền lãi trong năm nay? Bạn không biết nên bạn tiên đoán “Có thể là 5 tỷ đồng”

- Tài sản của bạn đáng giá bao nhiêu? Bạn không có ý tưởng cũng như con số định hình chính xác.

- Hiện tại bạn đang nợ bao nhiêu? Bạn không chắc chắn

- Cô ấy hỏi dòng tiền của bạn mỗi tháng từ những nguồn thu nào? Bạn thậm chí không rõ ràng điều này nghĩa là gì?

Cuối cùng bạn không thể vay vốn từ ngân hàng. Sau đó bạn đi và tìm kế toán viên cho mình, người chuẩn bị hồ sơ tài chính cho bạn. Bạn có 500 triệu tiền mặt trong ngân hàng Bạn quay trở lại ngân hàng với các thông tin sau:

- Bạn đã bán được các gói sản phẩm của mình là 7 tỷ đồng trong năm nay.

- Năm nay bạn đã kiếm được 4 tỷ đồng và lợi nhuận tăng với tốc độ trung bình 6% mỗi năm trong ba năng qua.

- Chi phí hoạt động của bạn là 3 trong năm nay. Lớn nhất là tiền lương ở mức 1, 5 tỷ mỗi năm. Lớn nhất tiếp theo là quảng cáo ở mức 1 tỷ mỗi năm. Nhỏ nhất là chi phí điện thoại ở mức 500 triệu mỗi năm.

- Công ty của bạn có tài sản ròng là 16,42 tỷ và không có nợ.

- Công ty của bạn đã có một dòng tiền ròng dương 1,75 tỷ trong năm nay.

Bây giờ bạn có thể nói với nhân viên hỗ trợ vay vốn chính xác số tiền bạn kiếm được, số tiền bạn chi tiêu, số tiền bạn nợ, số tiền bạn có trong ngân hàng và tài sản của bạn trị giá bao nhiêu. Bởi vì bây giờ cô ấy có thông tin, cô ấy có thể quyết định cho bạn mượn tiền. Điều này là bởi vì cô ấy biết bạn kiếm được bao nhiêu tiền mỗi tháng và có thể tự tin rằng bạn sẽ có thể trả được khoản vay.

Vậy, tại sao Kế toán lại quan trọng? Tôi chắc rằng bạn đã biết rằng khi bạn kinh doanh, bạn cần biết liệu bạn có kiếm được tiền hay không. Vâng, kế toán giúp bạn xác định chính xác điều đó! Và hãy nhớ rằng, điều quan trọng đối với những người bạn làm kinh doanh, hay các cơ quan nhà nước.

1.4. Kế toán có vai trò gì?

Ngay cả khi bạn không kinh doanh, thì khả năng hiểu và nắm rõ thoogn tin tài chính cũng giúp bạn kiểm soát được tài chính cá nhân cũng như lợi nhuận tạo ra. Khả năng hiểu thông tin tài chính của bạn làm cho bạn có giá trị hơn nhiều, không chỉ đối với nhà tuyển dụng mà còn đối với khách hàng và khách hàng của bạn. Bằng cách hiểu kế toán, bạn có thể hiểu cách một doanh nghiệp kiếm tiền, biến bạn thành một chuyên gia hoàn chỉnh và kết nối bạn với chủ nhân, khách hàng và mục tiêu của họ. Nhìn chung, kế toán có vai trò cụ thể như sau:

- Ghi chép lưu giữ lại: Các tổ chức phải ghi chép lại rõ ràng thông tin tài chính doanh nghiệp và hệ thống để theo dõi tài chính doanh nghiệp. Kế toán cũng có vai trò quan trọng khi đảm bảo cho những người điều hành doanh nghiệp có hồ sơ tài chính doanh nghiệp đáng tin cây cũng như thông tin giao dịch là chính xác.

- Đảm bảo sự hợp pháp của hoạt động doanh nghiệp. Kế toán giúp các tổ chức xác định quyền và nghĩa vụ tài chính của họ. Nếu không có kế toán phù hợp, doanh nghiệp sẽ rất khó tính toán, ví dụ, số tiền chính xác mà nhà cung cấp cần phải trả có tính đến chi phí mua hàng, chiết khấu, thuế bán hàng, thuế khấu trừ, thuế, hoàn tiền, v.v. do đó là cần thiết cho một doanh nghiệp để thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình và khẳng định các quyền hợp pháp của riêng mình. Duy trì hồ sơ kế toán và lập báo cáo tài chính cũng thường là trách nhiệm pháp lý đối với các doanh nghiệp trên một quy mô nhất định.

- Đánh giá hiệu xuất làm việc của doanh nghiệp: Thông tin kế toán được tóm tắt để lập báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính cung cấp tổng quan về các hoạt động tài chính của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian. Báo cáo tài chính giúp chủ sở hữu đánh giá hiệu quả và vị trí của doanh nghiệp có thể hướng dẫn các quyết định đầu tư của họ. Ví dụ: họ có nên đầu tư nhiều hơn vào doanh nghiệp đó không, có nên đa dạng hóa các khoản đầu tư của mình hay không, …

- Lập kế hoạch và kiểm soát tài chính: Kế toán giúp các tổ chức lập kế hoạch tài chính của họ bằng cách phát triển ngân sách và dự báo. Phân tích phương sai cung cấp một cơ chế giám sát chi phí phát sinh của các tổ chức bằng cách so sánh với chi tiêu ngân sách. Quá trình này giúp các tổ chức lập kế hoạch tài chính của họ trước và kiểm soát mọi sai lệch so với ngân sách.

- Đưa ra những lời khuyên quyết định: Kế toán cung cấp một cơ sở cho các quyết định quản lý . Ví dụ về các quyết định đó bao gồm: thẩm định đầu tư, ra quyết định hoặc mua, quyết định giá, phân tích các yếu tố giới hạn.

Nói tóm lại, kế toán là một quy trình làm việc đa dạng, đáng tin cậy nhằm ghi lại, tổ chức và phân tích thông tin tài chính giúp quản lý doanh nghiệp hiệu quả.

2. Các vị trí việc trong phòng kế toán là gì? – Thông tin việc làm 

Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu chi tiết về kế toán và những thông tin liên quan đến nghề kế toán. Những kế toán viên sẽ làm việc trong phòng kế toán, vậy phòng kế toán có những vị trí việc làm nào? Cùng tìm hiểu tiếp bạn nhé:

Nhìn chung phòng kế toán có những vị trí cụ thể sau

2.1. Giám đốc tài chính (CFO)

Đứng đầu kế toán, kiểm toán cũng như kiểm soát tài chính doanh nghiệp chính là giám đốc tài chính CFO.

Giám đốc tài chính - CFO thường là giám đốc điều hành tài chính của các doanh nghiệp lớn. Họ giám sát chiến lược tài chính, tiềm lực vốn của doanh nghiệp và quản lý phần cấp cao của bộ phận tài chính. CFO là người có tư duy tiến bộ và giúp các doanh nghiệp điều hướng phát triển qua các giai đoạn tăng trưởng hay suy thoái.

Với kiến ​​thức về tài chính của bản thân cũng như nắm rõ về tài chính doanh nghiệp, họ giúp quản lý cấp cao hiểu được tác động tài chính của các quyết định cũng như thời gian thực để đảm bảo thành công tài chính của doanh nghiệp.

Nhiệm vụ của giám đốc tài chính thường bao gồm việc lập kế hoạch tài chính, báo cáo và kiểm soát, chiến lược kinh doanh ngắn hạn và dài hạn, đầu tư, phòng ngừa rủi ro, sáp nhập và mua lại công ty con, quản lý tiền mặt, quản lý rủi ro nội bộ, tài chính doanh nghiệp, kiểm toán và kế toán.

2.2. Kiểm soát viên tài chính

Kiểm soát viên tài chính là những nhân vật chủ chốt trong các bộ phận kế toán và làm việc cùng với Giám đốc tài chính giám đốc điều hành (CEO) và giám đốc tài chính của (CFO). Chức năng và trách nhiệm của họ bao gồm kiểm soát thông tin tài chính, chuẩn bị, báo cáo, phân tích, lập ngân sách, quản lý dự án và nhiều hơn nữa. Vai trò chính của họ có xu hướng tập trung vào các vấn đề tài chính và quản lý ngay lập tức.

2.3. Người quản lý kho bạc – thủ quỹ

Quản lý kho bạc - Vai trò của người quản lý kho bạc trong bộ phận kế toán xoay quanh việc xây dựng và phát triển các chính sách kho báu. Điều này bao gồm xác định các cơ hội đầu tư tốt nhất, phát triển quan hệ ngân hàng lớn, tối ưu hóa các cơ sở tín dụng và giảm thiểu chi phí tài chính.

2.4. Quản lý kế toán

Người quản lý kế toán chịu trách nhiệm về các hoạt động kế toán của công ty bao gồm duy trì và báo cáo về cả bộ tài khoản và chi phí tài chính nhưng không xử lý hoặc đàm phán. Người quản lý kế toán thiết lập và thực thi các nguyên tắc kế toán dựa trên các yêu cầu theo luật định và chính sách kiểm toán.

2.5. Kế toán trưởng

Kế toán trưởng giữ các trách nhiệm giống như người quản lý kế toán, nhưng vai trò đơn giản là khác nhau về chức danh công việc.

2.6. Giám sát kế toán

Chia sẻ trách nhiệm giống như người quản lý kế toán và cung cấp hỗ trợ với tư cách là thành viên trong nhóm của họ.

2.7. Kế toán

Kế toán đóng một vai trò quan trọng trong các bộ phận tài chính như đo lường và giải thích thông tin tài chính. Kết quả công việc của họ đảm bảo tuân thủ và cung cấp nền tảng cho các chiến lược tài chính lớn hơn.

2.8. Người giữ sổ sách

Người giữ sổ sách cung cấp những nỗ lực hàng ngày cần thiết để ghi lại và đánh giá dữ liệu kế toán cơ bản. Họ thường không có một vai trò chiến lược.

Đây chỉ là một số vai trò và chức năng chính của bộ phận kế toán trong các doanh nghiệp, ngoài ra bộ phận kế toán còn thực hiện nhiều nhiệm vụ và công việc hơn rất nhiều tùy thuộc và đặc điểm doanh nghiệp. Xác định những trách nhiệm đó là điều cần thiết cho doanh nghiệp của bạn. Mặc dù các vai trò cụ thể có thể khác nhau tùy theo từng doanh nghiệp, một điều chắc chắn: nếu bộ phận kế toán của bạn không thực hiện các chức năng chính này một cách hiệu quả, bạn có thể phải đối mặt với những hiểm họa tài chính nghiêm trọng

3. Cơ hội nghề nghiệp kế toán là gì?

Hiện nay kế toán là công việc thuộc top những việc có tỷ lệ cạnh tranh tương đối gay gắt. Tuy nhiên, xu hướng kinh tế từng bước thay đổi theo cơ cấu kinh tế nhiều thành phần, các doanh nghiệp tư nhân liên tục mọc lên đã mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng mở cho những kế toán viên.

Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin chi tiết các doanh nghiệp tuyển dụng, yêu cầu công việc cụ thể qua website Timviec365.vn. Cũng như cập nhập liên tục tình hình thị trường tuyển dụng, nhu cầu tuyển dụng kế toán tại Hà Nội và tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc, cv xin việc kế toán, chế độ lương, ... tại đây.

Hy vọng rằng thông qua bài viết này bạn đã nắm được khái niệm cũng như công việc, phân loại kế toán là gì? Nhớ truy cập website Timviec365.vn để cập nhật thông tin tuyển dụng mới nhất cho mình bạn nhé.