Tìm hiểu kho lạnh là gì? Phân loại và cấu tạo của kho lạnh ra sao?

1. Kho lạnh là gì? Phân loại của kho lạnh trong doanh nghiệp

1.1. Kho lạnh là gì?

Kho lạnh được hiểu là một kho chứa hay một phòng kho được thiết kế và lắp đặt các hệ thống cấp đông, làm mát và làm lạnh để bảo quản thực phẩm, hàng hóa, đảm bảo hàng hóa lưu trữ với chất lượng tốt nhất. Giống như một chiếc tủ lạnh phóng đại, kho lạnh giúp thực phẩm tươi sống luôn đảm bảo tươi ngon, thuốc hay thực phẩm không bị hỏng trong quá trình vận chuyển…

Hiện nay, kho lạnh được áp dụng sử dụng trong nhà máy chế biến, khu công nghiệp, kho xưởng hay hộ gia đình. Tùy theo mục đích sử dụng của khách hàng hay theo từng loại hàng mà kho lạnh có đặc điểm và phân loại khác nhau. Vậy kho lạnh có những loại nào?

1.2. Phân loại kho lạnh

1.2.1. Dựa theo mục đích bảo quản

Theo mục đích bảo quản, kho lạnh chia thành nhiều loại khác nhau như:

- Kho chế biến: Kho chế biến được sử dụng trong những nhà máy bảo quản và chế biến thực phẩm như nhà máy sữa, nhà máy đồ hộp, nhà máy xuất khẩu thịt, Các nhà máy chế biến thủy sản và hải sản, ... Các kho lạnh này cần có công suất lớn và do thường xuyên nhập hàng nên phụ tải của chúng luôn thay đổi.

- Kho lạnh sơ bộ: Là kho lạnh sử dụng để bảo quản tạm thời hay làm lạnh sơ bộ các thực phẩm trong nhà máy chế biến trước khi chuyển sang khâu khác.

- Kho sinh hoạt: Sử dụng để bảo quản một lượng hàng khá nhỏ, phù hợp trong các hộ gia đình, nhà hàng hoặc khách sạn.

- Kho phân phối và trung chuyển: Kho này sử dụng để dự trữ lâu dài và cung cấp các thực phẩm cho các dân cư hay thành phố. Những kho lạnh này thường có dung tích khá lớn, có ý nghĩa lớn đối với một cộng đồng dân cư và trữ được nhiều mặt hàng khác nhau.

- Kho thương nghiệp: Đây là kho lạnh dùng để bảo quản thực phẩm cho thương nghiệp, bảo quản  những mặt hàng đang được bày bán trên thị trường.

- Kho vận tải (Trên tàu hỏa, tàu thủy hoặc ô tô, container): Những kho này có dung tích vô cùng lớn, chứa được nhiều hàng hóa và bảo quản hàng hóa tạm thời để dễ dàng vận chuyển đến những địa điểm khác nhau.

1.2.2. Dựa theo chế độ cài đặt

Nếu phân loại theo chế độ cài đặt, ta có thể phân loại kho thành thành các phần như:

- Kho bảo quản lạnh: Kho lạnh chủ yếu bảo quản các mặt hàng như rau quả, nông sản và có nhiệt độ từ -2 tới -5 độ C. Hoặc sử dụng để bảo quản những loại hoa quả nhiệt đới với nhiệt độ cao hơn như chanh hơn 4 độ và chuối hơn 10 độ C.

- Kho bảo quản đông: Sử dụng để bảo quản những thực phẩm có nguồn gốc động vật và bảo quản những mặt hàng đã cấp đông. Nhiệt độ bảo quản sẽ tùy theo loại thực phẩm hay thời gian bảo quản, tuy nhiên để các vi sinh vật không khiến thực phẩm bị hư hại trong quá trình bảo quản, nhiệt độ tối thiểu phải đạt -18 độ C.

- Kho đa năng: Thông thường, buồng bảo quản đa năng thường được thiết kế ở -12 độ C, nhưng khi cần bảo quản đông có thể cho nhiệt độ xuống -18 độ C hoặc khi cần bảo quản lạnh có thể đưa nhiệt độ lên 0 độ C. Buồng đa năng cũng có thể trang bị dàn quạt, dàn trần hoặc dàn tường để làm bảo không khí tự nhiên trong gia lạnh sản phẩm.

- Kho gia lạnh: Làm lạnh các sản phẩm có nhiệt độ thông thường để gia lạnh đông sơ bộ với phương pháp kết đông 2 pha hay làm lạnh từ nhiệt độ môi trường xuống bảo quản lạnh. Nhiệt độ buồng có thể nâng lên vài độ trên độ đóng hay hạ xuống -5 độ C tùy theo quy trình công nghệ gia lạnh. Để tăng tốc độ gia lạnh, kho gia lạnh thường trang bị thêm dàn quạt.

- Kho bảo quản nước đá: Kho này sử dụng để bảo quản nước đá với nhiệt độ tối thiểu là -4 độ C.

1.2.3. Dựa theo dung tích

Tùy theo nhu cầu và ứng dụng kho lạnh theo mục đích để phân chia kho lạnh theo các dung tích bảo quản. Chẳng hạn: Kho 50MT, 100MT hay 500MT là kho có khả năng chứa 50 tấn thịt, 100 hay 500 tấn thịt.

1.2.4. Phân loại theo tấm cách nhiệt

Dựa theo tấm cách nhiệt, kho lạnh được chia làm 2 loại là:

- Kho panel: Được lắp ghép với nhau từ những tấm panel và ghép lại bằng móc khóa cam locking, mộng âm dương, bởi vậy kho này có hình thức vô cùng đẹp, giá lại khá rẻ, dễ dàng bảo quản thực phẩm, thuốc men, nông sản, dược liệu và thuận tiện lắp đặt. Hầu hết các doanh nghiệp, công nghiệp thực phẩm đã sử dụng kho lạnh này để bảo quản thực phẩm, hàng hóa.

- Kho xây: Kho được xây dựng và lớp trong được bọc lớp cách nhiệt, bởi vậy nó chiếm diện tích lớn, không đẹp, giá khá cao, khó di chuyển và tháo dỡ. Vệ sinh và thẩm mỹ kho xây không được đảm bảo nên nước ta hiện nay ít sử dụng kho này trong bảo quản thực phẩm.

Xem thêm: Kiot là gì và lợi ích kiot mang lại trong kinh doanh?

2. Ứng dụng và lợi ích của kho lạnh trong bảo quản

Hiện nay, kho lạnh đang được sử dụng vô cùng phổ biến vì nó đem lại giá trị và lợi ích cao trong doanh nghiệp và chủ yếu sử dụng trong công nghiệp thực phẩm và bảo quản hàng hóa như kho lạnh bảo quản hải sản, bảo quản thực phẩm, bảo quản rau quả sạch, bảo quản trái cây, bảo quản hoa quả tươi, bảo quản sữa và bia, lên men bia, bảo quản vacxin, dược phẩm, hạt giống…

Về lợi ích, khi doanh nghiệp lắp đặt kho lạnh sẽ có các lợi ích sau:

- Tiết kiệm điện và cho phí: Kho lạnh giúp bạn có không gian lớn để bảo quản thực phẩm, hàng hóa và tiết kiệm điện năng.

- Dễ vệ sinh, tháo dỡ và xếp hàng: Bạn sẽ dàng sắp xếp hàng hoá vệ sinh kho lạnh sạch sẽ nhờ không gian rộng rãi.

- Lưu trữ được số lượng lớn hàng hóa và bảo quản thực phẩm trong thời gian dài.

- Có thể thay đổi nhiệt độ kho lạnh tùy chỉnh theo từng loại sản phẩm.

3. Cấu tạo của kho lạnh

Sau khi biết được kho lạnh là gì và phân loại kho lạnh, chúng ta cùng tìm hiểu cấu tạo của kho lạnh nhé! Kho lạnh sẽ chia thành 2 phần chính là phần cách nhiệt và hệ thống làm lạnh, cụ thể cấu tạo của kho lạnh như sau:

3.1. Phần cách nhiệt

3.1.1. Cấu tạo vỏ kho 

Vỏ kho lạnh thường là những tấm cách nhiệt ngăn cách giữa không gian bên trong và bên ngoài, làm bằng panel có độ nhẵn bóng cao và 2 mặt ngoài là tôn sơn tĩnh điện hoặc inox. Trong lõi vỏ kho làm từ xốp cứng khá nhẹ, độ bền cao và khả năng cách nhiệt tốt.

Đáy, nóc, vách dùng panel loại cách nhiệt PU với kích thước dày 100mm và 2 mặt tile có tỷ trọng 40-42kg/m3, mà màu dày 0,45mm, có dán PE và liên kết bằng âm dương.

Thường thì, có hai loại panel sử dụng trong kho lạnh là Panel PU và Panel EPS. Kích thước của tấm cách nhiệt cần đảm bảo chất lượng, khả năng cách nhiệt và lựa chọn phù hợp với thiết kế của kho.

3.1.2. Cửa kho

Cửa kho lạnh đảm bảo độ kín của kho khi sử dụng và sản xuất với nhiều kích thước, chủng loại khác nhau như cửa trượt, bản lề. Cửa thường bên trong có chất cách nhiệt được làm bằng inox 304, tay khóa và bản lề làm bằng inox hoặc atimon đảm bảo độ sáng bóng và cứng chắc của cánh cửa. Để ngăn chặn khí lạnh thoát ra ngoài, cần sử dụng cấu trúc gồm các khớp bọc quanh.

Khung bao quanh cửa được thiết kế điện trở sấy và nhiều tầng vững chắc, đảm bảo cửa dễ thay thế, luôn khô ráo và sạch sẽ.

3.2. Hệ thống làm lạnh

3.2.1. Cụm máy nén

Trong kho lạnh, máy nén có vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống làm lạnh, với chức năng làm chất lạnh nén môi tới mức cao nhất đủ để ngưng tụ và làm lạnh.

Hiện nay, tùy theo nhu cầu sử dụng, máy nén có nhiều thương hiệu khác nhau như: Copeland, Bitzer, Panasonic, Carrier, Grasso, LG, Mitsubishi…

3.2.2. Dàn lạnh dàn nóng

Dàn nóng được cấu tạo bởi lá đồng hoặc lá nhôm ghép sít lại với nhau và lá nhôm có các ống đồng chứa môi chất lạnh đặt xuyên qua đảm bảo tản nhiệt nhanh ra bên ngoài.

Dàn lạnh đóng vai trò là bộ phận chính trong cục lạnh, sử dụng lá đồng hoặc lá nhôm để tản nhiệt có chứa môi chất lạnh bên trong và đặt bao quanh các ống đồng. Khi không khí bị quạt dàn lạnh hút qua, dàn lạnh sẽ hấp thụ nhiệt này và không khí đi ra dàn lạnh có nhiệt độ thấp, đồng thời sạch hơn vì bụi bẩn đã được lọc trong dàn lạnh và màng lọc.

3.2.3. Tủ điện

Tủ điện có chức năng chính là điều chỉnh và kiểm soát hoạt động trong kho lạnh. Thiết bị điều chỉnh điều phối hoạt động của thiết bị điện qua thông số đã cài đặt sẵn và các thiết bị điện sẽ giữ được độ ổn định theo mức yêu cầu.

Ngoài ra, kho lạnh còn có cấu tạo một số thiết bị vật tư khác như màng nhựa, đèn kho lạnh…

Để quản lý kho hàng, kho lạnh hiệu quả, bạn nên sử dụng phần mềm quản lý kho hàng 365. Đây là phần mềm quản lý kho hàng miễn phí hoàn toàn, giúp kho hàng được hoạt động ra vào hiệu quả, đảm bảo quản lý số lượng hàng tồn kho tốt nhất.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được kho lạnh là gì, phân loại, lợi ích và cấu tạo của kho lạnh. Kho lạnh đóng vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết trong quá trình bảo quản, lưu trữ và vận chuyển hàng hóa, thực phẩm dễ dàng, thuận tiện, đảm bảo thực phẩm và hàng hóa luôn giữ được chất lượng tốt nhất. Tùy theo nhu cầu và mục đích sử dụng mà kho lạnh sẽ có quy mô và kích thước, chất liệu hay nhiệt độ khác nhau, đáp ứng nhu cầu sử dụng của doanh nghiệp.