Lưu ký chứng khoán là gì và thủ tục thực hiện lưu ký chứng khoán

1. Tìm hiểu chung về lưu ký chứng khoán

1.1. Bạn đã hiểu rõ lưu lý chứng khoán là gì?

Theo như giới chuyên môn nhận định, lưu kỹ chứng khoán chính là việc ký gửi, nhận ký gửi, hoạt động chuyển giao và ghi nhận quyền sở hữu chứng khoán trên hệ thống Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Bạn có thể hiểu một cách đơn giản hơn đó là hoạt động lưu ký chứng khoán sẽ liên quan tới 3 chủ thể khác biệt đó là Nhà đầu tư chứng khoán, Công ty chứng khoán và một bên thứ ba đó là Trung tâm lưu ký chứng khoán.

Có thể nói hoạt động lưu ký chứng khoán là một hình thức quan trọng đối với những người có liên quan tới chứng khoán và giao dịch chúng trên thị trường. Thông qua hoạt động lưu ký này, kể cả nhà đầu tư hay công ty chứng khoán đều được đảm bảo quyền lợi khi xảy ra sự cố không may.

1.2. Hệ thống lưu ký chứng khoán bao gồm những gì?

Từ việc nắm bắt được khái niệm lưu ký chứng khoán, vậy bạn có biết hệ thống chứng khoán sẽ bao gồm những gì? 

Hệ thống lưu ký chứng khoán sẽ bao gồm hai thành phần đó là Trung tâm lưu ký chứng khoán và các thành viên thực hiện lưu ký. Trong đó:

- Các thành viên lưu ký ở đây chính là những doanh nghiệp chứng khoán hay những ngân hàng thương mại được Nhà nước cấp giấy phép lưu ký chứng khoán và được Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam chấp nhận là thành viên lưu ký hợp pháp.

- Tất cả những hoạt động lưu ký chứng khoán chỉ được diễn ra tại các thành viên lưu ký của Trung tâm giao dịch chứng khoán.

Với việc lưu ký chứng khoán này, các thành viên lưu ký sẽ có nhiệm vụ và trách nhiệm mở tài khoản riêng với mỗi nhà đầu tư để phân biệt tài sản của họ với tập thể, tránh phiền phức sau này.

Tìm kiếm việc làm

2. Tại sao phải thực hiện lưu ký chứng khoán?

Với những thông tin mà tôi vừa cung cấp bên trên, bạn có hình dung lý do vì sao mà chúng ta cần phải sử dụng dịch vụ lưu ký chứng khoán hay không?

Thật ra lý do rất đơn giản, chỉ cần suy nghĩ một chút là bạn có thể phán đoán ra đáp án.

Giả sử bạn là một nhà đầu tư chứng khoán nhưng bạn không đăng ký lưu ký chứng khoán, hằng ngày bạn sẽ thực hiện việc giao dịch với khách hàng của mình bằng cách trực tiếp với nhau mà không thông qua bất cứ một bên thứ ba nào hết.

Sẽ chẳng có vấn đề gì cho đến khi bạn không thể liên lạc được với vị khách ấy nữa, chưa kể là bạn bị lừa giao chứng khoán mà chưa nhận được tiền hoặc đã giao tiền mà chưa nhận được tờ chứng khoán nào. Lúc này bạn sẽ làm gì?

Chưa hết, có thể bạn đáng ở Hà Nội nhưng Khách hàng của bạn lại ở tận Thành phố Hồ Chí Minh, để giao dịch được đảm bảo giấy trắng mực đen thì hai bên sẽ phải lặn lội một quãng đường rất xa xôi để gặp mặt và trao đổi trực tiếp.

Như vậy bạn đã thấy rõ việc lưu ký chứng khoán đem lại lợi thế gì rồi chứ?

Không mất thời gian, chi phí di chuyển, có sự bảo lãnh của bên thứ ba nên mọi giao dịch luôn nằm trong tầm an toàn nhất, cả hai bên đều đảm bảo được quyền lợi của mình. Với việc lưu ký chứng khoán này bạn sẽ được tiếp xúc với những khách hàng uy tín trên thị trường.

Việc làm ngân hàng - chứng khoán - đầu tư tại hà nội

3. Nguyên tắc và hiệu lực của lưu ký chứng khoán

3.1. Tìm hiểu nguyên tắc của lưu ký chứng khoán

Dựa theo Khoản 1 Điều 25 Thông tư 05/2024/TT-BTC, lưu ký chứng khoán được thực hiện theo nguyên tắc sau:

Thứ nhất, khách hàng sẽ lưu ký chứng khoán tại các thành viên lưu ký và các thành viên lưu ký sẽ tái lưu ký chứng khoán của khách hàng.

Thứ hai, khi sử dụng dịch vụ lưu ký, thành viên lưu ký sẽ đóng vai trò là người được uỷ quyền bởi nhà đầu tư, trong đó thay mặt họ thực hiện những nghiệp vụ liên quan trong quá trình lưu ký sau này. Tất nhiên cả hai phải ký hợp đồng chi tiết và hợp pháp với nhau về việc lưu ký chứng khoán này.

3.2. Hiệu lực của lưu ký chứng khoán bạn đã biết?

Cũng theo Thông tư 05/2024/TT-BTC, tại Điều 29 quy định rất rõ:

- Việc lưu ký chứng khoán có hiệu lực kể từ khi VSD thực hiện hạch toán trên tài khoản lưu ký liên quan đến thành viên lưu ký chứng khoán.

- Với những hạch toán, chuyển khoản chứng khoán bằng những bút toán ghi sổ giữa các tài khoản lưu ký chứng khoán có hiệu lực như những chuyển giao chứng khoán vật chất và có sự thừa nhận của Pháp luật.

Việc làm nhân viên chứng khoán

4. Quy trình thực hiện lưu ký chứng khoán

Lưu ký chứng khoán được thực hiện theo quy trình gồm 5 bước, cụ thể như sau:

Bước 1: Cần phải mở tài khoản chứng khoán nếu bạn chưa có

Để thực hiện lưu ký bắt buộc nhà đầu tư phải có tài khoản lưu ký, đây là quy định của nhà nước ban hành và áp dụng cho các đối tượng chơi chứng khoán.

Nếu bạn đã có tài khoản chứng khoán vậy có thể bỏ qua bước này và tiến đến bước tiếp theo nhé.

Bước 2: Nhân viên môi giới chứng khoán thực hiện lưu ký

Hãy điền những thông tin theo mẫu có sẵn của phiếu gửi chứng khoán mà công ty chứng khoán đưa cho. Kèm theo đó là sổ cổ đông, giấy chứng nhận sở hữu chứng khoán và chứng minh nhân dân đi kèm nhé.

Bước 3: Thực hiện đối chiếu lại thông tin

Ở bước này, nhân viên lưu ký chứng khoán sẽ tiến hành đối chiếu thông tin bên trong sổ cổ đông hoặc chứng nhận sở hữu chứng khoán với thông tin trên hệ thống của Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.

Việc đối chiếu này sẽ cho 2 kết quả khác nhau đó là trùng khớp hoặc không trùng khớp. Với kết quả là trùng khớp thì không có gì để nói và bạn có thể tiến hành gửi hồ sơ lên VSD. Nhưng nếu các thông tin không khớp với nhau thì nhân viên lưu ký chứng khoán sẽ hướng dẫn bạn sửa lại thông tin cho chính xác và bạn có thể phải điền vào mẫu giấy đề nghị điều chỉnh thông tin của VSD đưa ra.

Bước 4: Gửi hồ sơ lên VSD

Khi các giấy tờ và thông tin đã hợp lệ, công ty chứng khoán sẽ gửi hồ sơ lên VSD.

Bước 5: Chờ kết quả lưu ký

Kết quả phản hồi từ VSD sẽ có trong khoảng thời gian từ 7 đến 10 ngày, sau khi công ty chứng khoán nhận được thông báo gửi về từ VSD, nhân viên lưu ký chứng khoán sẽ thực hiện ghi tăng số chứng khoán tương ứng làm khách hàng chính thức sở hữu vào hệ thống đồng thời gửi tin nhắn thông báo về điều này đến điện thoại của khách hàng.

Số chứng khoán này sẽ được hạch toán theo đúng số lượng và thể loại mà khách hàng đăng ký, đó có thể là chứng khoán tự do chuyển nhượng, cũng có thể là loại chứng khoán bị hạn chế chuyển nhượng hay thậm chí là chờ giao dịch,...

Tìm việc làm cộng tác viên chứng khoán

5. Những nội dung đáng chú ý khác về lưu ký chứng khoán

5.1. Hồ sơ lưu ký chứng khoán 

Để đăng ký lưu ký chứng khoán, nhà đầu tư cần phải chuẩn bị đầy đủ một số giấy tờ quan trọng sau đây:

(1) Giấy chứng nhận quyền sở hữu chứng khoán hoặc sổ cổ đông, hai loại giấy tờ này sẽ có mặt hợp lệ nếu chúng là bản gốc, không chấp nhận các bản phô tô hay copy nhé.

(2) Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu dành cho những khách hàng là cá nhân hoặc giấy phép đăng ký kinh doanh nếu khách hàng là tổ chức. Lưu ý tất cả đều là bản phô tô có công chứng và kèm theo bản gốc đi kèm để thực hiện đối chiếu.

(3) Phiếu gửi chứng khoán theo mẫu có sẵn của công ty chứng khoán, mọi thông tin điền bên trong cần trung thực và chính xác, không bỏ trống bất cứ một thông tin nào được đề cập bên trong.

5.2. Sự khác biệt giữa chứng khoán đã lưu ký và chứng khoán chưa lưu ký

Nhiều người từng thắc mắc không biết chứng khoán đã thực hiện lưu ký và chứng khoán chưa lưu ký khác nhau ở điểm nào?

Để trả lời câu hỏi này và đem đến cho các bạn câu trả lời thỏa đáng nhất thì ngay sau đây mời các bạn tiếp tục theo dõi những thông tin bên dưới:

Với chứng khoán chưa lưu ký

Thực ra, cả hai loại chứng khoán này có điểm khác biệt lớn nhất đó chính là hình thức sở hữu. Chứng khoán chưa lưu ký được thể hiện ở dạng sổ cổ đông hoặc chứng nhận sở hữu chứng khoán. Tuy nhiên sau khi bạn nộp lại những giấy tờ này thì đồng nghĩa với việc chúng đã hết hiệu lực.

Chứng khoán đã lưu ký

Còn với chứng khoán đã lưu ký, công ty chứng khoán sẽ ghi nhận số chứng khoán của bạn sở hữu trên tài khoản chứng khoán được quản lý bởi các công ty chứng khoán.

5.3. Theo bạn lưu ký chứng khoán có mất phí không?

Dịch vụ lưu ký chứng khoán này có mất phí hay không?

Câu trả lời đưa ra là “CÓ” bạn nhé, tuy nhiên mức phí cực kỳ thấp và tính trên đơn giá của mỗi tờ chứng khoán/cổ phiếu.

Mức phí đưa ra ở đây chỉ là 0.4 đồng/cổ phiếu, như vậy tôi có thể tính cho các bạn mức phí cụ thể với ví dụ sau đây:

Giả sử bạn là người sở hữu 100.000 cổ phiếu tương ứng với số tiền là 4.45 tỷ đồng. Mỗi tháng 1 cổ phiếu phải chịu mức thuế là 0.4 VNĐ vậy thì vị trí 1 năm có 12 tháng bạn sẽ chỉ phải chi số tiền là 480.000 VNĐ cho tổng giá trị tài sản khổng lồ 4.45 tỷ kia thôi. 

Bạn thấy sao vì số chi phí ít ỏi này trong khi nếu bạn không đăng ký lưu ký chứng khoán số tiền do rủi ro đem lại có thể cao hơn gấp cả trăm, nghìn lần.

Hãy suy nghĩ thật kỹ và đừng liều lĩnh để khối tài sản kếch xù của mình trước bao nhiêu cạm bẫy như thế nhé.

5.4. Một số lưu ý khi tiến hành lưu ký chứng khoán

Việc đăng ký lưu ký chứng khoán chỉ hợp pháp và thành công khi toàn bộ những giấy tờ liên quan trong hồ sơ đều trùng khớp nhau, trong đó thông tin như Họ tên, ngày tháng năm sinh của nhà đầu tư được thể hiện rõ và phải khớp với những thông tin được ghi trên chứng minh nhân dân.

Và để đăng ký thành công, người đầu tư cần phải đến trực tiếp các trụ sở hay chi nhánh uy tín của công ty chứng khoán, không nên tiến hành đăng ký online để tránh rủi ro.

Những thông tin trên đây có làm bạn hiểu hơn về dịch vụ lưu ký chứng khoán? Hy vọng qua bài viết bạn có thể sở hữu thêm vốn kiến thức chuyên sâu về vấn đề ngành tài chính ngân hàng này. Tin chắc hiểu được lưu ký chứng khoán là gì và một số vấn đề liên quan sẽ giúp bạn có được sự hiểu biết trên con đường kinh doanh của mình sau này. nếu thấy bài viết này hữu ích vậy thì đừng bỏ qua các thông tin được cập nhật liên tục tại website timviec365.vn bạn nhé. Chúc các bạn sớm thành công nhất là lĩnh vực đầu tư chứng khoán này.