Converse: Lịch sử thăng trầm của hãng giày cho giới trẻ

1. Những năm đầu tiên phát triển

1.1. Mẫu giày bóng rổ đầu tiên

Tất cả những con người đam mê Converse hãy nhớ đến tên người đàn ông này: Marquis Mills Converse, người đã sáng lập nên công ty Giày Cao su Converse. Thời ấy, công ty của ông chuyên sản xuất những loại ủng to chống nước cho người dân lao động, tuy nhiên những loại ủng đó chỉ được sử dụng nhiều vào mùa mưa nồm nên doanh số cũng không được cao, sản xuất cũng chỉ tập trung theo mùa. Sớm nhận ra rằng nhân công cần được bảo tồn trong thời gian dài, nên vào đầu thế kỷ 20, công ty đã đổi hướng sản xuất sang thời trang thể thao (sportswear). Trong khoảng thời gian đó, công nghệ xử lý cao su cũng đã được áp dụng, điều này sớm hiện thực hóa ý tưởng của Mills về một chiếc giày thể thao có đế cao su nhẹ, chống trượt. Và thế là tiền nhân của đôi giày Converse All-Star đã ra đời với cái tên “Non-Skid”.

1.2. Sự cải tổ mang tên Chuck Taylor

Nhờ sự khan hiếm về lựa chọn, mà “Non-Skid” được nhiều vận động viên yêu thích vào nửa đầu thập niên 1910, dù mẫu mã có hơi thô kệch và màu sắc không được hút mắt cho lắm. Cho tới năm 1920, thiết kế được đổi tên thành “All-Star” như một cách nhấn mạnh rằng đây là mẫu giày “vô địch”, số một trong lòng những vận động viên thời bấy giờ. Cùng lúc đó, xuất hiện một vận động viên bóng rổ tên Charles ‘Chuck’ Taylor. Mọi chuyện bắt đầu khi Taylor tìm tới trụ sở của Converse để than phiền về thiết kế giày đã làm đau chân mình. 

Duyên số như thế nào mà đã lôi cuốn Taylor trở thành nhân viên bán hàng kiêm “đại sứ thương hiệu” của hãng, bởi lẽ anh thực sự tin tưởng rằng mẫu giày Converse sẽ thực sự tiến xa hơn rất nhiều nếu có được những nâng cấp hợp lý. Taylor nhanh chóng bắt tay vào những việc cần làm, có thể nói anh rất đam mê mẫu giày này khi trở thành người chơi kiêm vận động viên cho đội bóng rổ All-Stars của hãng, đi xuyên nước Mỹ quảng cáo cho Converse trong trường học và những trạm xá. Bằng cái duyên marketing của mình, Taylor đã giúp Converse có được những ấn tượng đầu tiên trong giới bóng rổ khi xuyên suốt sự kiện Olympics năm 1936, đội tuyển bóng rổ Mỹ đều đeo Converse. Bên cạnh đó, mẫu All-Star cũng được bên Quân đội Mỹ trọng dụng trong lúc diễn tập cho Chiến tranh thế giới thứ 2 khi đã có hơn hàng triệu người đàn ông đã từng đeo mẫu giày vải cổ cao này. Để công nhận những thành quả của Taylor trong việc phổ biến Converse nói chung và mẫu All Star nói riêng, hãng đã đưa luôn tên của vận động viên tài năng này lên logo đính ở phía mắt cá đôi giày, thế là mẫu giày kinh điển Converse “Chuck Taylor” All Star được ra đời!

2. Mẫu giày đi cùng năm tháng

2.1. Phiên bản đen - trắng kinh điển

Nhờ sự thay đổi diện mạo của All Star trở thành “Chuck Taylor” All Star, Converse bắt đầu nghiên cứu những phối màu mà có thể được sử dụng rộng rãi hơn phiên bản nâu đen làm từ da thuộc. Từ năm 1936, công ty đã thử nghiệm bằng mẫu giày phối màu trắng - đỏ - xanh dương cho những vận động viên tham gia Thế vận hội Olympics và đã nhận được rất nhiều phản ứng tích cực. Đây có thể nói là mẫu giày mang tính cổ động và yêu nước cao khi lần đầu tiên có một phối màu được sáng tạo dựa trên quốc kỳ Mỹ (cũng có màu chủ đạo là trắng, đỏ và xanh). Khi Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ, Chuck Taylor có tham gia vào Không quân Hoa Kỳ, và thế là mẫu giày All Star trắng đã trở thành mẫu giày chính thức được sử dụng rộng rãi trong quân đội thời điểm đó.

Sau khi chiến tranh kết thúc, Converse cho ra đời phiên bản phối màu kinh điển thân đen - đế trắng vào năm 1949. Đây được nhanh chóng đánh giá là “bắt mắt” hơn hẳn so với phiên bản đen tuyền hoặc nâu tuyền được ra mắt trước đó. “Thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, cùng lúc đó thì Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia (NBA) cũng ra đời, đánh dấu sự chuyển mình của bóng rổ trở thành một môn thể thao chuyên nghiệp thực sự. Thế là đôi giày Converse “Chuck Taylor” All Star được đeo bởi đông đảo giới bóng rổ chuyên nghiệp lẫn học sinh sinh viên. Để một lần nữa khẳng định vị trí đứng đầu của mình, Converse cho ra mắt phiên bản cổ thấp (low-top) vào năm 1957, được đặc biệt săn đón vì sự tiện lợi hơn so với tiền thân cổ cao của mình vốn dành cho các vận động viên. Nhờ sự ra mắt này mà Converse chiếm tới 80% thị phần sản xuất giày ở nước Mỹ. Nhờ công sức không ngừng nghỉ của Chuck Taylor mà ông được mệnh danh là “Sứ giả Bóng rổ”, và năm 1968 tên ông được vang danh ở Đại lộ Danh vọng môn Bóng rổ. Đáng tiếc là chỉ một năm sau, ông qua đời.

2.2. Những nỗ lực và thất bại

Sự ra đi của Chuck Taylor cũng đánh dấu khoảnh khắc bị “tiếm ngôi” của Converse khi có nhiều đối thủ cạnh tranh mới xuất hiện như Nike, Adidas, Onitsuka hay Fila. Họ bắt đầu lấy đi thị phần của Converse và làm lung lay tầm ảnh hưởng của Converse. Những đối thủ này khá đáng gờm khi liên tục cho ra mắt những mẫu giày nhiều màu sắc, chất liệu đa dạng cùng với phát triển công nghệ cao cùng lúc (Nike với công nghệ đệm air mềm nhẹ). Converse đã nỗ lực đáp trả bằng cách giới thiệu các thiết kế mới như One Star, cải tiến bộ đệm giày với phần cổ thấp da lộn, tuy nhiên vẫn không làm cho người chơi thể thao chuyển sang chọn các mẫu giày khác thay thế Converse. 

Từ những năm 70 trở đi, những đôi giày thể thao (hay còn được gọi là sneakers) trở nên phổ biến đến nỗi những thế hệ lớn hơn cũng yêu thích nó vô cùng, đa phần là do thiết kế đa dạng cùng với sự thoải mái khi sử dụng. Các vận động viên khác hiện đã có những lựa chọn tốt hơn Converse, và mẫu “Chuck Taylor” All Star từng nổi tiếng với giới chuyên nghiệp nay đã trở thành biểu tượng của một nền văn hóa mới. Converse nhanh chóng được thế hệ trẻ săn lùng bởi lẽ những nghệ sĩ rock yêu thích của họ đã đeo nó, và vì một lý do nữa - giá thành của Converse cực kỳ phải chăng so với những thương hiệu như Nike hay Onitsuka. Converse lúc đó được mua vì “thời trang” chứ không phải để mục đích chính là thể thao nữa. Bắt được xu thế này, hãng bắt đầu sản xuất mẫu All Star với nhiều màu sắc khác nhau, kiểu dáng khác nhau, họa tiết bắt mắt khác nhau. Dù có thế, nhưng Converse ‘Chuck Taylor’ All Star vẫn được coi là một trong những đôi giày bóng rổ xuất sắc nhất mọi thời đại.

3. Phá sản và tái định hình thương hiệu

3.1. Phá sản

Vào giai đoạn 80-90, Converse rơi vào khủng hoảng. Quản lý và giám đốc của hãng thay đổi liên tục, dẫn tới sự không liên kết và rời rạc trong khâu sản xuất và lên ý tưởng. Những thay đổi này dẫn tới những chiến dịch và những dòng sản phẩm không còn phù hợp với thị hiếu người dùng thời bấy giờ, doanh thu bán lẻ giảm mạnh. Điều này dẫn đến hệ quả là Converse dần mất nhiều thị phần của mình trong ngành. Đến năm 2024, Converse đệ đơn phá sản, tưởng như chấm dứt hoàn toàn một biểu tượng từng gây sốt trong suốt một thế kỷ. 

3.2. Tái định hình thương hiệu

Sau khi đệ đơn phá sản vào năm 2024, Converse nhanh chóng được ông lớn Nike mua lại, đóng cửa toàn bộ nhà máy sản xuất ở Bắc Mỹ và chuyển về châu Á để tiết kiệm nguồn nhân công. Được thừa hưởng về phần công nghệ của Nike, Converse đã cho ra mắt những mẫu giày mới nhanh chóng được săn lùng trở lại như Chuck Taylor II với đế công nghệ Lunarlon hay Converse 70’ có đế dày, vải chắc chắn hơn hẳn thay vì có những thay đổi nào quá khác biệt về mặt mẫu mã. Điều duy nhất khiến cho người hâm mộ thất vọng đó chính là giá thành của Converse đã tăng lên khá cao ở mức trung bình thay vì là lựa chọn bình dân như cũ. 

Trên đây là những thông tin về Converse: Lịch sử thăng trầm của hãng giày cho giới trẻ, cảm ơn bạn đã đón đọc.