Mức xử phạt hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ là bao nhiêu?

1. Tính thuế suất thông thường cho hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ

Theo quy định 89/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã nêu rõ, các hàng hóa xuất khẩu do Việt Nam sản xuất sang các nước lân cận quanh khu vực cần có đầy đủ xuất xứ và nhãn hàng hóa trên sản phẩm khi làm thủ tục.

Các giấy tờ chứng nhận xuất xứ của hàng hóa chỉ giúp các nước nhập khẩu hàng hóa chứng minh được hàng hóa sản xuất tại các quốc gia đáp ứng được các điều kiện về tiêu chí về xuất xứ hàng hóa như các thành viên FTA.

Do đó, các hàng hóa dù nhập khẩu về Việt Nam tại các nước xuất khẩu hàng hóa cần được ghi rõ nhãn và xuất xứ hàng hóa trên sản phẩm theo quy định của pháp luật về quốc gia đó. Trừ các hàng hóa sử dụng giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa theo form E từ Trung Quốc và không có nhãn mác xuất xứ minh bạch, rõ ràng.

Trong trường hợp, hàng hóa không có xuất xứ rõ ràng trên sản phẩm như nước sản xuất, nơi sản xuất nhưng được cơ quan Hải quan giải quyết cho các mặt hàng đó hưởng các thuế suất ưu đãi đặc biệt thì hàng hóa đó tuy không có nguồn gốc, nhưng vẫn sẽ được nhập khẩu vào nước ta. Hiện nay, hàng hóa nhập không không có nhãn mác và xuất xứ cũng là một căn cứ pháp lý để Nghị định số 99 năm 2024 của Chính phủ và Luật bảo vệ người tiêu dùng thực hiện xử lý.

Trong thời gian chờ ý kiến của Tổng cục Hải quan, trước đó cũng đã có đề xuất về việc nếu sản phẩm hay hàng hóa không thể hiện xuất xứ và nhãn hàng hóa trên sản phẩm thì cần áp dụng thuế suất thông thường, bao gồm cả những giấy chứng nhận hàng hóa đặc biệt. 

Xem thêm: Chiết khấu thương mại là gì?

2. Mức xử phạt cho hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ

2.1. Hàng hóa không thể hiện xuất xứ sẽ bị xử phạt tùy trường hợp

Hàng hóa nhập khẩu vào nước ta khi không có xuất xứ rõ ràng sẽ bị xử phạt tùy theo trường hợp và mức độ, cụ thể:

- Khi hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ, không thể hiện được nhãn gốc hoặc không thể hiện đầy đủ nội dung hàng hóa theo đúng quy định thì cơ quan Hải quan sẽ không áp dụng xử phạt. Tuy nhiên, chủ của hàng hóa, sản phẩm đó cần phải bổ sung nhãn phụ rõ ràng trước khi hàng hóa được bày bán trên thị trường.

- Hàng hóa nhập khẩu bị khai sai xuất xứ: Mức xử phạt theo mức độ vi phạm và xử phạt hành chính, cưỡng chế thi hành các quyết định hành chính theo Nghị định Chính phủ đưa ra.

- Trong trường hợp hàng hóa đó khai sai hoặc cố ý không khai tên hàng, số lượng, chủng loại, chất lượng, trọng lượng, trị giá, xuất xứ, thuế xuất hay hàng hóa đó xuất khẩu, nhập khẩu để trốn thuế sẽ bị xử phạt theo quy định do Chính phủ ban hành.

2.2. Hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ và mức xử phạt cụ thể

Đối với các doanh nghiệp phân phối thương mại các sản phẩm hay kinh doanh xuất nhập khẩu thì hàng hóa cần có đầy đủ hóa đơn, chứng từ chứng minh được nơi xuất xứ của hàng hóa. Nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa trên các sản phẩm này cần được chứng minh bằng cách ghi các đầy đủ thông tin về sản phẩm và nơi xuất xứ trên bao bì.

Do đó, khi hàng hóa do doanh nghiệp nhập khẩu mà không có hóa đơn, chứng từ chứng minh được hàng hóa đó có xuất xứ và nguồn gốc ra sao sẽ bị xử phạt theo đúng quy định về hàng chính tùy theo số lượng và giá trị hàng hóa.

Theo Nghị định của Chính phủ năm 185/2024 tại Điều 21 nêu rõ mức xử phạt như sau:

- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền với những hàng hóa vi phạm có giá trị dưới 1 triệu đồng với số tiền phạt từ 200.000 đến 400.000 đồng.

- Với trường hợp kinh doanh hàng hóa không có xuất xứ và nguồn gốc: Các bao bì, nhãn mặt hàng, sản phẩm có chữ viết, hình ảnh, hình vẽ, biểu tượng, dấu hiệu hay thông tin khác sai sự thật, khiến chủ quyền quốc gia nhầm lẫn, ảnh hưởng đến truyền thống lịch sử hoặc nguy hại đến đạo sức lối sống, bản sắc văn hóa, trận tự an toàn xã hội hay đoàn kết dân tộc sẽ bị xử phạt từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng với hàng hóa có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên.

Bên cạnh đó, ngoài hình thức xử phạt bằng tiền, các trường hợp bị phạm sẽ bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như: Tịch thu các phương tiện là máy móc, công cụ hay một số vật khác được các đối tượng đó sử dụng để thực hiện các hành vi vi phạm nêu trên; hoặc với hành vi vi phạm quy định sẽ tịch thu các tang vật.

Nếu người vi phạm có biểu hiện về hành vi buôn bán hàng hóa qua biên giới hoặc từ khu phi thuế hải quan vào nội địa, hoặc vi phạm pháp luật về hàng hóa, ngoại tệ, tiền Việt Nam, đá quý hoặc kim khí quý, thì sẽ bị truy tố và khởi tố điều tra theo quy định. Các cá nhân này sẽ nhận về tội buôn lậu và chấp nhận mức án phạt cao nhất là 15 năm tù còn là pháp nhân thì sẽ không được hoạt động vĩnh viễn.

2.3. Các tiêu chí để xác định xuất xứ của hàng hóa

2.3.1. Hàng hóa xuất xứ thuần túy

Các mặt hàng được coi là có xuất xứ thuần túy hoặc do lãnh thổ, vùng lãnh thổ hoặc nhóm nước sản xuất toàn bộ theo quy định cho bộ luật do Chính phủ ban hành như: Các sản phẩm được sản xuất từ cây trồng hoặc cây trồng được trồng, thu hoạch tại nhóm nước, nước hay vùng lãnh thổ đó; Các động vật trong nhóm nước, nước hay vùng lãnh thổ được sinh sống, sinh ra và lớn lên tại các khu vực này.

2.3.2. Các mặt hàng có xuất xứ không thuần túy

Hàng hóa không được sản xuất toàn bộ tại lãnh thổ của nhóm nước, một nước hay một vùng lãnh thổ hay còn coi là có xuất xứ không thuần túy khi hàng hóa đó đáp ứng được các tiêu chuẩn do Bộ Công Thương quy định thuộc Danh mục quy tắc.

Để kiểm định chất lượng mua bán hàng hóa xuất khẩu cũng như nhập khẩu, bạn nên sử dụng phần mềm quản lý mua bán hàng được gọi là phần mềm quản lý mua hàng 365. Ứng dụng này sẽ hỗ trợ bạn giải quyết mọi thách thức liên quan đến mua sắm, nhập hàng, quản lý chi phí mua sắm và quản lý chi phí nhân viên một cách đơn giản và hiệu quả.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được những thông tin về hàng hóa nhập khẩu không có xuất xứ và mức xử phạt theo đúng quy định. Các hàng hóa được nhập khẩu vào nước ta cần có đầy đủ giấy tờ, nhãn hàng hóa và có xuất xứ rõ ràng, ghi rõ tên của một nước, một nhóm nước hay một vùng lãnh thổ. Trường hợp hàng hóa không thể hiện được xuất xứ sẽ bị xử phạt hành chính và xử phạt bổ sung theo pháp luật quy định.