Hướng dẫn làm lý lịch tư pháp chuyên nghiệp và chi tiết nhất

1. Thế nào là lý lịch tư pháp?

Theo quy định trong bộ luật Nhà nước Việt Nam thì lý lịch tư pháp là một loại tài liệu chứng minh tư pháp của những người đã có tiền án tiền sự tại thời điểm đó không vi phạm bất kỳ án nào, chấp hành đúng hình phạt từ quan tòa. Đặc biệt lưu ý là loại giấy này có tác dụng chứng minh bạn không có án tích tại thời điểm đó.

Lý lịch này sẽ được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, có tác dụng xác nhận người đó có đang chịu án tích hay không. Nếu không chịu án tích tại thời điểm đó thì cá nhân đó có quyền tổ chức, quản lý doanh nghiệp và có quyền thực hiện toàn bộ hoạt động của một công dân bình thường. Nếu vẫn đang trong thời gian chịu án thì cá nhân đó sẽ không được cấp giấy xác nhận và không có quyền quản lý doanh nghiệp.

Giấy lý lịch này được chia ra làm hai loại, về cơ bản thì khá giống nhau tuy nhiên chủ thể, đối tượng của nó có sự khác biệt. Tùy từng trường hợp mà bạn sẽ xin lý lịch loại 1 hay loại 2 hay cả hai loại và kèm theo hồ sơ, tài liệu của bạn, sau đó đưa cho các cơ quan yêu cầu nó. Muốn được cấp lý lịch tư pháp, bạn phải biết thủ tục và cách xin cấp loại giấy tờ này.

Xem thêm: Criminal justice là gì? Hiểu rõ hơn về lĩnh vực tư pháp hình sự!

2. Tại sao phải làm giấy lý lịch tư pháp?

Với những người đã có tiền án thì việc được cấp giấy chứng nhận tư pháp là vô cùng cần thiết. Loại giấy tờ này ra đời nhằm bốn mục đích cơ bản sau. Thứ nhất là chứng minh rằng sau khi bị tuyên bố phá sản thì cá nhân đó có bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp hay không?, có bị cấm đảm nhận các chức vụ trong một tổ chức, doanh nghiệp hay không?

Cái thứ hai, khi cá nhân từng bị kết án sẽ gặp khó khăn khi hòa nhập lại với cộng đồng và khó được nhận khi đi xin việc. Vì vậy loại giấy này sẽ là minh chứng giúp họ có thể xóa bỏ rào cản và chứng minh tình trạng của mình đã hết án tích. Mục đích quan trọng nhất của loại giấy này đó là tác dụng của nó trong các trường hợp tố tụng hình sự hay trong thống kê tư pháp. Loại giấy này có thể giúp bạn danh chính môn thuận và đường hoàng hơn trong các hoạt động tố tụng cũng như thành lập doanh nghiệp.

Đối với những người không quản lý doanh nghiệp thì lý lịch tư pháp này sẽ hỗ trợ bạn tạo niềm tin từ đối tác cũng như khách hàng. Đặc biệt tài liệu này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của bạn. Khi bạn tạo được niềm tin thì mức thu nhập của bạn cũng sẽ khác với trường hợp bạn không chứng minh được gì. Có thể bạn nghĩ rằng mình sẽ che giấu và không để ai biết, nhưng cây kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra. Nếu để bị phát hiện thì khả năng cao là bạn sẽ bị kiện và truy tốt. Vì vậy lý lịch tư pháp này là rất cần thiết, không nên xem nhẹ và bỏ qua nó.

Xem thêm: Tư cách pháp nhân là gì? Ảnh hưởng, quy định về tư cách pháp nhân

3. Hướng dẫn làm lý lịch tư pháp chi tiết nhất

3.1. Đăng ký lý lịch tư pháp trực tiếp

Như đã đề cập, tài liệu lý lịch này bao gồm hai loại với chủ thể khác nhau, loại 1 được sử dụng cho công dân là cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và loại hai được sử dụng bởi các cơ quan tư pháp có thẩm quyền. Thủ tục làm lý lịch cũng khá đơn giản và không mất nhiều thời gian làm.

Cụ thể với lý lịch loại 1 bạn sẽ phải trải qua ba giai đoạn là chuẩn bị, nộp tài liệu và cuối cùng là ngồi chờ kết quả.

Loại tài liệu này được cấp khi cá nhân yêu cầu chứ không phải sẽ được tự động cấp sau khi thi hành án. Ở bước chuẩn bị, cá nhân sẽ cần chuẩn bị các loại tài liệu bao gồm giấy yêu cầu làm lý lịch tư pháp, chứng minh thư hay căn cước công dân hay hộ chiếu. Cuối cùng là bản photo (công chứng) sổ hộ khẩu hoặc giấy khai báo tạm trú khi bạn đang sinh sống xa quê. Tuy nhiên hiện nay sổ hộ khẩu hay giấy tạm trú này không còn bắt buộc nữa.

Sau khi đã chuẩn bị xong tài liệu, cá nhân sẽ nộp tại Sở tư pháp ở nơi thường trú, nơi tạm trú (trong trường hợp sinh sống xa quê). Trong trường hợp bạn làm giấy để đi du học, sang nước ngoài thì bạn phải nộp trước khi đi. Đây là đối với công dân Việt Nam, người nước ngoài muốn nộp lý lịch cũng sẽ nộp trước khi rời khỏi Việt Nam. Trường hợp không biết mà đã đi khỏi Việt Nam thì sẽ nộp tại Trung tâm lý lịch tư pháp Quốc Gia. Các cơ quan, tổ chức sẽ yêu cầu giấy tờ này vì vậy các cá nhân sẽ đi làm lý lịch này để làm tài liệu nộp lại cho các cơ quan tổ chức đã yêu cầu.

Cá nhân có thể nhờ người khác làm hộ lý lịch này tuy nhiên cần lưu ý tới quy định của pháp luật. Nếu không có quan hệ thân nhân thì người được ủy quyền phải được ghi vào văn bản theo quy định. Trong trường hợp người được ủy quyền có quan hệ thân nhân như ba má, vợ chồng thì sẽ không phải xin cấp văn bản ủy quyền. Cuối cùng cá nhân sẽ đóng lệ phí và nhận kết quả theo thời gian được hẹn.

Với lý lịch loại 2 cá nhân cũng sẽ thực hiện các bước tương tự. Tuy nhiên loại 2 được sử dụng bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vì vậy trong trường hợp khẩn cấp, cơ quan có thẩm quyền được phép yêu cầu cá nhân qua hình thức gọi điện hay gửi fax và một số hình thức khác. Thời hạn cho phép gửi yêu cầu là hai ngày làm việc.

Điểm khác biệt trong quá trình làm lý lịch loại 2 là cá nhân không được ủy quyền cho người khác làm hộ lý lịch tư pháp mà phải chính mình làm mới được công nhận. Hiện nay cá nhân có thể làm lý lịch này qua bưu điện hay online đều được. Thời hạn nhận lại lý lịch của bạn sẽ rơi vào khoảng 10 ngày.

Xem thêm: Việc làm luật sư

3.2. Đăng ký lý lịch tư pháp online như thế nào?

Đăng ký làm lý lịch tư pháp online đã được đi vào hoạt động khoảng một vài năm trước đây. Ưu điểm của làm lý lịch tư pháp online là cá nhân có thể đăng ký ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào. Nhân viên ở các cơ quan có thẩm quyền sẽ đến lấy và trả tờ giấy lý lịch tư pháp ngay tại nhà của bạn. Thời hạn cho phép làm lý lịch này khoảng 5 ngày, nhiều trường hợp nhân viên cơ quan chưa có nhiều kinh nghiệm dẫn đến việc chậm trễ ký kết hay ký kết hỏng khiến bạn mất thời gian.

Tuy nhiên xét về nhiều yếu tố thì làm lý lịch online vẫn có những ưu điểm nhất định. Cụ thể là cá nhân cả trong nước và nước ngoài đều có thể làm một cách nhanh chóng, không mất thời gian đi lại, v.v. Quá trình làm lý lịch online cũng giống khi làm offline, chỉ khác là bạn có thể đăng ký trực tuyến.

Đầu tiên bạn phải vào trang chủ của Cổng đăng ký lý lịch tư pháp, sau đó nhập đầy đủ thông tin trong bản lý lịch. Mới vào trang chủ bạn sẽ phải nhập đối tượng và nơi thường trú, tạm trú. Lưu ý phải chọn đúng đối tượng và kiểm tra kỹ lại xem đã chọn đúng chưa.

Tiếp theo bạn sẽ ấn Nhập tờ khai hiển thị trên màn hình và thực hiện kê khai thông tin của mình. Ở đây có năm trường thông tin bạn cần phải nhập đó là: thông tin cá nhân, thông tin nơi cư trú, thông tin khác, thông đăng ký dịch thuật và cuối cùng là thông tin về hình thức nhận và trả kết quả.

Lưu ý là trong phần này, cá nhân bắt buộc phải khai vào những phần có dấu *, cần khai báo thông tin một cách chính xác và nhớ kiểm tra trước khi chuyển sang khai thông tin khác. Các bạn cần chọn đúng đối tượng vì thứ nhất nếu thông tin sai thì bạn sẽ không được chứng nhận hồ sơ. Thứ hai là đối tượng khác nhau thì mức lệ phí làm lý lịch cũng khác nhau. Ở bước chọn phương thức, bạn có thể chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả tại nhà hoặc tại cơ quan tư pháp có thẩm quyền. 

Sau khi kiểm tra kỹ lại toàn bộ thông tin, bạn sẽ in bản tờ khai này ra và chuẩn bị các loại giấy tờ liên quan để làm lý lịch tư pháp. Như đã nói thời hạn nộp tài liệu của bạn là năm ngày và bạn có thể mang trực tiếp hay đợi nhân viên đến lấy. Nếu không muốn rủi ro và phải làm lại vì quá thời gian thì bạn có thể đến trực tiếp cơ quan có thẩm quyền để nộp. 

Các tài liệu đi kèm bản in lý lịch bao gồm chứng minh thư nhân dân hay căn cước công dân bản phô tô công chứng; sổ hộ khẩu phô tô công chứng, hai ảnh chân dung, tờ khai và lệ phí làm lý lịch. Có thể có thêm lệ phí chuyển phát nếu bạn gửi bằng đường bưu điện. Bước cuối cùng là nhận kết quả theo hình thức mà bạn đã chọn trên tờ khai lý lịch trực tuyến.

CV xin việc đơn giản

4. Một số điều nên biết khi làm lý lịch tư pháp

4.1. Xin cấp lý lịch tư pháp có mất phí không?

Lệ phí để làm lý lịch tư pháp đã được quy định trong bộ luật nhà nước là hai trăm nghìn đồng một người một lần. Lệ phí cũng sẽ khác nhau với đối tượng khác nhau. Với đối tượng là học sinh, sinh viên và người có công với cách mạng hay thân nhân của liệt sĩ thì chỉ phải đóng một nửa số tiền trên tương đương với 100.000 đồng một lần một người. 

Mỗi lần yêu cầu cấp lý lịch tư pháp thì cá nhân được phép cấp 2 giấy một lần mà không phải thu thêm bất kỳ khoản phí nào, từ giấy thứ ba trở lên cá nhân sẽ phải đóng thêm 3000 đồng cho mỗi phiếu. Trường hợp được miễn lệ phí bao gồm các đối tượng trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo và người ở các vùng dân tộc thiểu số gặp nhiều khó khăn về điều kiện sống.

4.2. Thời hạn sử dụng của giấy lý lịch tư pháp

Hiện nay giấy lý lịch tư pháp không có quy định thời hạn chung mà chỉ xét riêng trong từng trường hợp. Chẳng hạn như giấy lý lịch tư pháp được cấp trong trường hợp nhận con nuôi trong nước có thời hạn sử dụng là 6 tháng, ở nước ngoài có thời hạn sử dụng là 12 tháng. Nếu quá hạn khoảng thời gian này sẽ không được phép nhận con nuôi. Tuy nhiên cá nhân vẫn có thể biết thời hạn sử dụng của mình là bao nhiêu bằng cách hỏi trực tiếp cơ quan cấp lý lịch tư pháp có thẩm quyền.

Trên đây là toàn bộ thông tin và hướng dẫn rất chi tiết về cách làm lý lịch tư pháp. Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ biết cách để xin giấy chứng nhận lý lịch tư pháp cho bản thân hay người thân, bạn bè. Mặc dù ban đầu có thể rất khó khăn nhưng hãy tuân theo hướng dẫn trên để có kết quả tốt nhất nhé.

Có thể bạn quan tâm: Cơ quan tư pháp là gì? Cán bộ tư pháp “hàng ghế” danh dự