Lương KPI có phải đóng BHXH và những thông tin liên quan

1. Tổng quan về cách tính lương KPI ở các doanh nghiệp hiện nay

Lương tính theo KPI là một trong những khái niệm về lương thưởng không còn xa lạ với những ai đã có thâm niên đi làm. Có thể nói, cách tính lương theo KPI ngày càng được nhiều doanh nghiệp áp dụng khi là một thang đo hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp trong kiểm soát và đốc thúc nhân viên làm việc. Đặc biệt khi hiện nay có rất nhiều phần mềm quản lý KPI miễn phí, phần mềm kiểm soát nhân viên trở thành công cụ đắc lực giúp các doanh nghiệp thuận tiện hơn trong các hoạt động đánh giá KPI. 

Nhìn chung, cách tính lương KPI tại các doanh nghiệp không có quá nhiều khác biệt. Thông thường, doanh nghiệp khi tuyển dụng sẽ đưa ra mức lương cơ bản cho nhân sự và thông báo mức lương có thể đạt được khi đạt KPI. Tóm lại:

Tổng thu nhập của người lao động = Lương cơ bản + Lương KPI

Ví dụ: Anh A có mức lương cơ quản là 13 triệu đồng. Lương KPI của anh được tính theo số sản phẩm anh hoàn thành chỉ tiêu và vượt chỉ tiêu tương đương với 10  triệu đồng. Nếu 1 tháng anh A hoàn thành và vượt chỉ tiêu 100% mức lương anh  nhận được sẽ là 23 triệu đồng. 

Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng có thang tính KPI giống như trong ví dụ trên. Tùy thuộc vào đặc trưng hoạt động của doanh nghiệp mà mà sẽ có những thay đổi khác nhau. Cũng như tùy vào cấp bậc của nhân sự mà khung tính KPI cũng sẽ thay đổi.

Chính vì vậy, nhiều bạn trẻ hoặc thậm chí những người đã có thâm niên đi làm, tham gia môi trường lao động từ sớm vẫn có những băn khoăn liên quan đến lương KPI. Có thể kể đến vấn đề "Có cần đóng BHXH cho Lương KPI?" Hay BHXH chỉ tính mức lương cơ bản của doanh nghiệp?” Mời bạn đọc cùng đến với phần kế tiếp của bài viết để giải mã câu hỏi này nhé. 

Xem thêm: File KPI mẫu là gì? Bật mí quá trình xây dựng một KPI mẫu

2. Về vấn đề lương KPI có phải đóng BHXH 

2.1. Giải mã vấn đề

2.1.1. Những căn cứ về mặt pháp luật 

Theo Khoản 2.1. và Khoản 2.2. thuộc Điều 6, Quyết định số 595 trong bảo hiểm xã hội đã nêu rõ:

- Trong thời gian từ 1/1/2024 đến 31/12/2024, tiền lương được tính đóng BHXH hàng tháng được hiểu là mức lương + phụ cấp lương theo những Quy định thuộc Khoản 1 và Điểm a trong Khoản 2, Điều 4 Thông tư 47/2024/TT-BLĐTBXH ban hành ngày 16/11/2024. Trong Thông tư này, Bộ Lao động Thương binh và xã hội đã đưa ra hướng dẫn thực hiện những vấn đề về hợp đồng lao động, kỷ luật lao động cũng như được chính phủ quy định chi tiết về nội dung Luật Lao động. 

Có thể thấy, phụ cấp lương được hiểu là các khoản phụ liên quan đến công việc như: phụ cấp lưu động, phụ cấp thu hút, có tính tương tự. 

- Tiếp theo, tính từ ngày 1/1/2024. mức tiền lương đóng BHXH là mức lương và phụ cấp tuân theo quy định điểm 2.1 của Khoản này và các quy định tại điểm a trong Khoản 3, 4 của Thông tư 47/2024/TT-BLĐTBXH

2.1.2. Kết luận: Lương KPI có phải đóng BHXH?

Như những điều luật chúng tôi đề cập trong phần 2.1.1. người lao động sẽ đóng bảo hiểm xã hội được tính theo mức lương được đồng ý bởi 2 bên trong hợp đồng lao động kèm theo đó là phụ cấp lương cùng những chi phí bổ sung doanh nghiệp đã trả cụ thể. 

Tuy nhiên. bởi mức lương tính theo KPI là một mức lương không cố định mà chỉ được trả tùy theo năng suất. hiệu suất lao động của người lao động trong một tháng. Mức lương này có sự biến động theo từng tháng và không ổn định trong mỗi kỳ trả lương nên trong luật không bắt buộc người lao động phải đóng thêm khoản này theo một mức cố định. 

Tóm lại, căn cứ đóng bảo hiểm xã hội quan trọng nhất đối với các công ty, doanh nghiệp vẫn nằm ở mức lương cứng cơ bản, như trong ví dụ thì nhân vật A sẽ đóng bảo hiểm dựa theo mức lương cơ bản là 13 triệu. Tiền lương KPI 10 triệu không được tính cụ thể theo từng tháng bởi có tháng người A đạt KPI, có tháng họ không đạt KPI. Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ không có mức căn cứ cụ thể để khấu trừ vào bảo hiểm. 

2.2. Các hiểu lầm thường gặp phải

2.2.1. Nhầm lẫn giữa đóng BHXH và thuế thu nhập cá nhân

Nhiều người lao động mặc dù đã có thời gian làm việc lâu nhưng vẫn lẫn lộn giữa thông tin về 2 loại phí này. 

Trong khoản 2 điều 13 thuộc Luật về thuế thu nhập cá nhân phát hành 2024 đã được sửa đổi năm 2024 thì chỉ những khoản trợ cấp và phụ cấp doanh nghiệp phát cho người lao động mới không được tính vào các khoản đóng thuế thu nhập cá nhân. Ví dụ: 

- Phụ cấp xăng xe, tiền điện thoại, khấu hao tài sản 

- Phụ cấp trách nhiệm công việc

- Trợ cấp ma chay, hiếu hỉ

- Trợ cấp về thai sản 

- Trợ cấp bảo trợ xã hội

- Trợ cấp trong những trường hợp đột xuất: tai nạn, đau bệnh, thương tật…

Những khoản trợ cấp và phụ cấp này đều không nằm trong doanh thu của người lao động.

Nhưng nếu như BHXH không khấu trừ lương KPI thì thuế thu nhập cá nhân lại có. Bởi theo những điều lệ về thuế thu nhập cá nhân thì lương KPI sẽ được tính vào tổng thu nhập của một cá nhân. 

Theo như ví dụ trong phần đầu bài viết. nhân vật A tuy không phải đóng lương KPI vào BHXH nhưng sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân khi mức lương của anh vượt trên 14,5 triệu (có người phụ thuộc). 

2.2.2. Nhầm lẫn giữa lương KPI và các loại phụ cấp trong doanh nghiệp

Tùy vào chức vụ của bạn mà trong nhiều trường hợp doanh nghiệp sẽ cấp phát thêm cho bạn các loại phụ cấp nhằm phục vụ công việc. Với những nhân sư mới ra trường sẽ dễ nhầm các loại phụ cấp này với lương KPI, đặc biệt là loại phụ cấp liên quan đến thưởng năng suất. 

Tuy nhiên theo mục 2.3 khoản 2 điều 6 thuộc Quyết định 595 về bảo hiểm xã hội thì người lao động không bị bắt buộc đóng tiền bảo hiểm xã hội kèm theo những khoản thưởng chế độ và phúc lợi. 

Phần tiền thưởng, hỗ trợ, phụ cấp này sẽ không được tính kèm với thu nhập của cá nhân. Chính vì vậy dù là lương KPI hay phụ cấp, thưởng năng suất thì đều không phải đóng BHXH. 

Việc hiểu và nắm bắt được những thông tin liên quan đến bảo hiểm xã hội là cách để người lao động biết rõ về những quyền lợi và nghĩa vụ liên quan cũng như gắn liền mật thiết với chính mình. Mong rằng những chia sẻ và thông tin mà đội ngũ timviec365.vn đem lại trong bài viết dưới đây đã giúp bạn đọc giải mã được câu hỏi “Lương KPI có phải đóng BHXH?” cũng như khám phá được thêm những kiến thức mới về BHXH nói chung. Nếu các bạn quan tâm đến chủ đề này, hãy đón đọc thêm những bài viết sắp tới của chúng tôi nhé! Hẹn gặp lại trong bài viết tiếp theo.