SBU là gì? Quản trị chiến lược thành công từ việc ứng dụng SBU

1. Nắm vững khái niệm SBU là gì? 

Tại sao có những doanh nghiệp thất bại khi triển khai chiến lược mở rộng kinh doanh các mảng sản phẩm/ dịch vụ ngoài ngàn nhưng cũng có nhiều doanh nghiệp lại đạt nhiều thành công gặt hái được nguồn doanh thu dồi dào? Đó là bởi những doanh nghiệp thành công biết nhìn nhận ra cơ hội trong lĩnh vực mới và phỏng đoán được rủi ro khi tham gia vào thị trường mới mà biết cách điều hành doanh nghiệp đi đúng hướng. Và việc đánh giá này là nhờ việc ứng dụng SBU trong hoạt động quản trị chiến lược. 

SBU là từ viết tắt của cụm từ “Strategic Business Unit” – một thuật ngữ chuyên ngành trong kinh doanh mang nghĩa là “Đơn vị kinh doanh chiến lược” nằm trong hoạt động quản trị chiến lược. Đây là đơn vị có đầy đủ các chức năng của một doanh nghiệp có thể hiểu đơn giản nó như một công ty con của một tập đoàn lớn, hoạt động với “rót vốn” từ tập đoàn nhưng lại có tầm nhìn và định hướng riêng dưới sự quản lý điều hành của bộ phận quản lý độc lập. Tuy nhiên kết quả kinh doanh theo kỳ được báo cáo về đơn vị chủ quản chính. Nhưng đó chỉ là một trong nhiều dạng của SBU. Trên thực tế tùy vào sản phẩm kinh doanh, quy mô và thị trường đích mà doanh nghiệp có thể áp dụng SBU theo nhiều cách khác nhau.

Việc làm chuyên viên kinh doanh

Các công ty, tập đoàn lớn hiện nay đã áp dụng rất hiệu quả SBU chẳng hạn như P&G, Unilever,… hai thương hiệu lớn của nước ngoài và ngay tại Việt Nam cũng không thiếu các doanh nghiệp thu được lợi ích “khổng lồ” từ việc ứng dụng SBU tiêu biểu như Vingroup, Hòa Phát, Sao Thái Dương, Masan,… 

SBU tuy được áp dụng theo nhiều cách khác nhau nhưng nguyên tắc hoạt động đều theo quản lý vi mô. Có thể giải thích nguyên tắc hoạt động SBU đơn giản như khi doanh nghiệp phải cùng một lúc thực hiện nhiều hoạt động quan trọng, doanh nghiệp sẽ phải tách riêng từng hoạt động để thực hiện một cách độc lập. Từ đó biến đổi chứng thành một SBU riêng biệt. 

SBU được áp dụng với mục đích tạo ra giải pháp giải quyết các vấn đề liên quan đến quản trị chiến lược cho Công ty mẹ, tập đoàn lớn chứ không chỉ phục vụ lợi ích riêng cho Công ty con. Vì vật SBU được liệt vào danh sách các chiến lược tổng thể của công ty mẹ để thực hiện mục đích quan trọng  nhất là giúp nâng cao sức cạnh tranh giữa doanh nghiệp với đối thủ và đảm bảo các hoạt động chính của Tập đoàn được ổn định chứ không phải nhằm thu lợi nhuận cho dù SBU có thể sinh lời cho doanh nghiệp. 

2. Vai trò của SBU trong quá trình xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp 

2.1. SBU phát huy hiệu quả trong việc tổ chức công ty 

Để quản lý thời gian hiệu quả cách đơn giản nhất mà các chủ doanh nghiệp cần làm là nhìn rộng ra toàn cảnh hoạt động của doanh nghiệp mình đã được tổ chức hợp lý hay chưa. Chẳng hạn một trường hợp doanh nghiệp cần xem xét về cách thực hiện công việc hợp lý khi trưởng phòng Marketing một lúc phải xử lý nhiều sản phẩm, có thể trong quá trình điều hành công việc cho nhân viên cấp dưới sẽ có sự nhầm lẫn. Vậy nên trong thời gian này thời gian để doanh nghiệp sáng tạo, đổi mới hay lên chiến lược cho một mô hình kinh doanh mới, sản phẩm mới hay tập chung phát triển trên thị trường mới là không có bởi quỹ thời gian cần được sử dụng để xử lý công việc hiện tại chứ không phải để nghiên cứu kinh doanh sản phẩm mới. 

Vấn đề trên sẽ không còn tồn tại nếu doanh nghiệp áp dụng SBU, phân sản phẩm thành một SBU độc lập, người quản lý sản phẩm sẽ chịu trách nhiệm tự tổ chức các bộ phận hỗ trợ phát triển sản phẩm như bộ phận kế toán, bộ phận Marketing, bộ phận kinh doanh,…

Tuyển dụng việc làm

2.2. Để doanh nghiệp tập trung thực hiện vấn đề quan trọng 

Khi tổ chức công ty hợp lý, doanh nghiệp sẽ dễ dàng hơn khi quản lý mọi thứ và việc ứng dụng SBU chính là giải pháp hiệu quả nhất. Với những doanh nghiệp lớn, tập đoàn to trong hoạt động kinh doanh mà họ sản xuất đưa ra thị trường rất nhiều sản phẩm. Những sản phẩm ấy có thể cùng lĩnh vực hoặc không cùng lĩnh vực khi đó để đảm bảo quy trình sản xuất mỗi sản phẩm lại cần tới nguồn nhân lực có trình độ, kiến thức và đầu tư khác nhau. 

Lúc này các tập đoàn sẽ thành lập các SBU độc lập để có thể liên kết chiến lược một cách hiệu quả nhằm tập trung thực hiện các vấn đề quan trọng. Từ đó sản phẩm sẽ được đảm bảo tính cạnh tranh hơn, quá trình hoàn thiện đạt hiệu quả cao hơn.

Việc làm giám sát kinh doanh

2.3. SBU cùng doanh nghiệp hoàn thiện quá trình STP 

Để biết mối quan hệ giữa SBU và STP là gì? Trước tiên bạn phải biết STP là gì? Không quá khó để tìm hiểu về STP nhưng ở đây chúng ta chỉ cần biết STP là ba chữ cái đầu tiên của: Segmentation - phân khúc thị trường, Targeting - thị trường mục tiêu và Positioning - định vị thị trường. 

Một trong những yếu tố quyết định đến thành bại của doanh nghiệp là việc doanh nghiệp đó có nắm được chính xác thị trường mục tiêu và phân khúc thị trường hay không. Và khi doanh nghiệp làm tốt được hai vấn đề này, khả năng thành công của doanh nghiệp sẽ rất cao. Vậy nên để hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt được phân khúc thị trường một cách hiệu quả, việc phân chia mỗi sản phẩm thành một SBU riêng biệt vẫn nên được ưu tiên hàng đầu. Lúc này các SBU riêng biệt sẽ thay doanh nghiệp chịu trách nhiệm chính về doanh số của sản phẩm đó. 

2.4. Lựa chọn và phân bổ chi phí đầu tư hợp lý vào từng sản phẩm 

Việc chia mỗi sản phẩm thành một SBU riêng biệt đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư hợp lý cho từng SBU. Để có sự phân bổ nguồn tiền hợp lý nhất các khoản đầu tư vào SBU lúc này, doanh nghiệp cần dùng tới ma trận BCG giúp doanh nghiệp ra quyết định chính xác và khách quan hơn với mỗi sản phẩm cần đầu tư trong danh mục. Tuy nhiên ma trận BCG lại chỉ có thể áp dụng nếu mỗi sản phẩm được đánh giá như một SBU độc lập duy nhất hoặc SBU là một nhánh trong danh mục sản phẩm. 

2.5. Đánh giá chính xác tỉ lệ lợi nhuận sản phẩm

Doanh nghiệp sẽ có cái nhìn toàn diện nhất về tổ chức và quan trọng là về các kế hoạch phát triển, tầm nhìn cũng như để thuận tiện cho công việc báo cáo tài chính thuận lợi khi sản phẩm được phân thành các SBU riêng biệt. Bên cạnh đó, áp dụng SBU còn giúp các doanh nghiệp theo dõi sát sao hơn các khoản đầu tư, lợi nhuận thu về từ các SBU riêng biệt để tổng hợp tính toán doanh thu của toàn công ty. 

Khi các sản phẩm được phân thành SBU riêng biệt giúp doanh nghiệp xác định được mục tiêu, phân khúc thị trường chính xác sẽ tạo điều kiện kinh doanh tốt cho mỗi sản phẩm nhắm đúng khách hàng, thị trường làm tăng khả năng sinh lời.

Người tìm việc

3. Ứng dụng SBU hiệu quả trong các loại ma trận 

3.1. SBU trong ma trận Boston 

Ma trận  BCG mà phần trên Timviec365.vn có nhắc tới chính là ma trận Boston có mục tiêu chính theo phương pháp của Boston Consullting Group dùng xác định các yêu cầu về vốn đầu tư và những nơi có thể mang lại nguồn đầu tư ở lĩnh vực kinh doanh khác nhau trong cấu trúc kinh doanh của Công ty. Đây là một công cụ lập kế hoạch doanh nghiệp để khi doanh nghiệp nhìn vào đó nhận ra ngay được lĩnh vực nên đầu tư mạnh và lĩnh vực nên thoái vốn. 

Dựa trên mức độ hấp dẫn của ngành tức là tốc độ tăng trưởng của ngành đó và vị thế cạnh tranh để ma trận Boston phân danh mục đầu tư thành 04 loại. Sở dĩ ma trận Boston phân loại dựa trên hai khía cạnh đó là vì từ nó cho thấy khả năng sinh lời về tiền mặt cần thiết hỗ trợ đơn vị đó và tiền mặt do nó tạo ra.

3.2. SBU trong ma trận ADL 

Ma trận ADL thường sử dụng để phát triển chiến lược cho các đơn vị kinh doanh (SBU) nhưng cũng có thể dùng cho các dòng sản phẩm hoặc sản phẩm, chúng được phân loại và đặt vào các ô tương ứng với vị trí trên ma trận. Có hai nhân tố chính trong ma trận ADL là: Vị thế cạnh tranh - Competitive Position và Quá trình trưởng thành của ngành - Industry Maturity. Nhờ sự kết hợp của hai nhân tố này mà ma trận ADL giúp thúc đẩy quá trình ra quyết định chiến lược của doanh nghiệp. 

Hy vọng qua những thông tin mà Timviec365.vn chia sẻ trên đây sẽ giúp độc giả biết được khái niệm SBU là gì? Từ đó có nhiều kiến thức hơn để lựa chọn áp dụng vào doanh nghiệp của bạn ở hiện tại hoặc trong tương lai không xa để đạt được thành công như mong muốn.