Cơ sở pháp lý là gì? Nâng cao hiểu biết về các định nghĩa pháp lý

1. Cùng tìm hiểu lý luận cơ sở pháp lý là gì? 

1.1. Khái niệm cơ sở pháp lý 

“Cơ sở” được giải nghĩa là cái làm nền tảng, trong quan hệ với những cái xây dựng trên đó mà tồn tại, phát triển. Còn “pháp lý” là một thuật ngữ dùng trong văn bản pháp luật dùng để chỉ hoặc mô tả một cách khái quát nhất, cô đọng nhất các hiện tượng, nội dung, trạng thái pháp lý. Tính pháp lý nằm trong pháp luật chính nằm ở những định nghĩa, khái niệm về các sự vật, hiện tượng trong hệ quy chiếu pháp luật để giải thích các quy định của pháp luật. 

Từ đó có thể hiểu cơ sở pháp lý chính là nền tảng từ các định nghĩa trong pháp luật để xây dựng nên những quy định trong tổ chức, trong các mối quan hệ hay trong bất cứ một hoạt động nào nhằm đảm bảo thống nhất một quy tắc chung mà tất cả mọi người cần phải thực hiện nếu không sẽ không được tiến hành xử lý bất cứ một yêu cầu nào hoặc nếu vi phạm có thể sẽ bị xử phạt theo pháp luật. Các bộ luật sinh ra để đảm bảo trật tự an ninh xã hội, đảm bảo quyền lợi của người dân,...

Do đó, khi nhắc tới cơ sở pháp lý như nhắc tới các văn bản quy phạm pháp luật theo đó ngầm khẳng định các văn bản được ban hành dựa trên cơ sở pháp lý mang tính bắt buộc. Cơ sở pháp lý được áp dụng để xây dựng nên nhiều văn bản quy định trong từng lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là một số cơ sở pháp lý được áp dụng cho từng đối tượng, từng lĩnh vực cụ thể. 

Xem thêm: Đi tìm câu trả lời chính xác, đầy đủ cho điều tra viên là gì?

1.2. Cơ sở pháp lý của luật dân sự 

Trước tiên nói đến vai trò của luật dân sự góp phần thúc đẩy sự hình thành, phát triển của quan hệ trên thị trường trên nguyên tắc hợp đồng nhằm hạn chế sự can thiệp quá mức của cơ quan nhà nước vào cơ sở hình thành các mối quan hệ hàng hóa – tiền tệ. Trong Bộ luật dân sự có nhiều quy định tương thích với thông lệ quốc tế góp phần thúc đẩy giao lưu quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và các nước trên Thế giới thực hiện thắng lợi chính sách hội nhập quốc tế. 

Cơ sở pháp lý của luật dân sự được áp dụng để xây dựng nên các quy định liên quan đến con người, đến các hoạt động giữa người với người  như sau:

- Đối với cá nhân từng công dân được tôn trọng, bảo vệ quyền con người, thực hiện quyền công dân. Bên cạnh đó các quyền nhân thân khác về dân sự đều được Nhà nước công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật

- Đối với pháp nhân, Bộ luật này có quy định mọi cá nhân, tổ chức đều có quyền thành lập pháp nhân trừ trường hợp luật có quy định khác. Pháp nhân được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền trừ trường hợp pháp luật có quy định pháp nhân không phải đăng ký và việc đăng ký phải được công khai. 

- Đối với hộ gia đình, tổ hợp tác và các tổ chức khác không có tư cách pháp nhân, dự thảo Bộ luật quy định những nội dung cơ bản về địa vị pháp lý, đại diện, tài sản chung, trách nhiệm dân sự của hộ gia đình, tổ hợp tác,….

1.3. Cơ sở pháp lý của dự án là gì? 

Cơ sở pháp lý của dự án là những quyết định, văn bản của pháp luật ban hành về đầu tư, xây dựng các dự án kinh tế, khu đô thị,… xuất hiện trong Bộ Đầu tư. Theo đó mọi dự án trước khi được tiến hành xây dựng phải có quy định trong quá trình xây dựng dựa trên cơ sở pháp lý có sẵn. Mục đích của việc hình thành những quy định này trên cơ sở pháp lý của dự án nhằm đảm trong quá trình xây dựng tránh xảy ra tranh chấp, hạn chế tối đa rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Và nếu không có quy định chung thì mọi vấn đề đều khó được giải quyết, hậu quả dẫn đến có thể làm thiệt hại tài sản, nhân công lên tới hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng. 

Cơ sở pháp lý của dự án góp phần xây dựng thành công mọi dự án trong đó chủ yếu là các dự án lớn cấp quốc gia chẳng hạn một số quy định dự án tại Cát Bà – hải Phòng được xây dựng dựa trên cơ sở pháp lý của dự án như:

- Quy định số 865/QĐ-UB ngày 23/04/2024 của UBND Thành phố Hải Phòng về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu đô thị du lịch Cái Giá, thị trấn Cát Bà.

- Quy định đầu tư dự án Khu đô thị mới Cái Giá tại thị trấn Cát Bà, Huyện Cát Hải, Thành phố Hải Phòng tại Văn bản số 394/CP-CN của Chính Phủ ngày 25/03/2024 

- Phê duyệt điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu đô thị du lịch Cái Giá, thị trấn Cát Bà, huyện Cát Hải, TP Hải Phòng theo Quyết định số 1512/QĐ-UBND ngày 10/09/2024 của UBND TP Hải Phòng 

Xem ngay: Tin tuyển dụng việc làm luật sư lương hấp dẫn

2. Timviec365.vn lý giải giá trị pháp lý là gì? 

Khái niệm giá trị pháp lý tức là hiệu lực pháp lý của một bộ luật hoặc một văn bản quy phạm pháp luật để thi hành áp dụng văn bản đó đối với mọi đối tượng liên quan, trong hệ thống văn bản pháp luật có văn bản tổng quát bao hàm văn bản riêng thể hiện thứ bậc cao thấp, phạm vi tác động hoặc phạm vi điều chỉnh của văn bản về thời gian, không gian và về đối tượng áp dụng.

Văn bản quy phạm pháp luật trước khi được ban hành phải được xác minh kiểm chứng phù hợp với Hiến pháp, đảm bảo tính thống nhất, tuân thủ thứ bậc hiệu lực pháp lý của văn bản trong hệ thống pháp luật. Điều này giải thích cho việc nếu có nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau quy định cho cùng một vấn đề thì văn bản nào có thứ bậc cao hơn được áp dụng. 

Giá trị pháp lý của một văn bản được xây dựng trên cơ sở pháp lý có hiệu lực về không gian trên phạm vi lãnh thổ cả nước đối với công dân mang quốc tịch Việt Nam sống tại nước ngoài và thời gian cho đến khi văn bản pháp luật được sửa đổi bổ sung nhằm phù hợp với điều kiện kinh tế, dòng lịch sử. Còn thời điểm mà văn bản luậtĐiều đó có giá trị pháp lý tuỳ thuộc vào người ban hành quy định, có thể là kể từ thời điểm ban hành, thời gian ghi trên tài liệu hoặc dựa trên mốc thời gian chung theo quy định của pháp luật.

Xem ngay: Danh sách việc làm pháp lý đầy đủ, uy tín nhất

3. Cơ chế pháp lý là gì? 

Cơ chế pháp lý là cơ chế tổ chức hoạt động của một hệ thống tổ chức, thiết chế chính trị, kinh tế xã hội được đảm bảo bằng pháp luật giúp giám sát hoạt động tư pháp, là phương thức tổ chức và phương thức vận hành của hệ thống các cơ quan, tổ chức và công dân theo những nguyên tắc, quy định của pháp luật và những phương tiện pháp lý khác. 

Qua việc áp dụng các quy định pháp lý, người thực hiện quyền tư pháp được định rõ trách nhiệm pháp lý, đồng thời giúp ngăn chặn việc lạm dụng quyền lực và những hành vi tiêu cực khác. Điều này đảm bảo rằng các hoạt động tư pháp luôn tuân thủ pháp luật. cơ quan tư pháp, đội ngũ cán bộ công chức tư pháp trong việc bảo vệ công lý. 

4. Vấn đề pháp lý là gì?

Vấn đề pháp lý hay còn được gọi là câu hỏi pháp lý tức là các vấn đề trọng tâm cần tranh luận hoặc cần giải quyết theo hình thức pháp luật của một vấn đề. Theo đó muốn giải quyết được tình huống phát sinh, vụ việc xảy ra cần phải xác định được vấn đề pháp lý liên quan để từ đó áp dụng quy định pháp luật có liên quan giải quyết. Khi đã có hướng xử lý cụ thể, mọi vấn đề dường như trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên lại có những vấn đề pháp lý cần có thời gian thu thập điều tra, tổng hợp bằng chứng thì mọi việc mới được giải quyết. Cụ thể là vấn đề pháp lý của vụ án. Vậy vấn đề pháp lý của vụ án là gì?

Vụ án ở đây được đề cập tới là một vụ án giết người mà ở đó vấn đề pháp lý chính là tìm ra hung thủ và xử lý theo đúng quy định của pháp luật dựa trên bằng chứng thu thập được nhằm đảm bảo tính chính xác. 

Kiến thức về pháp luật là bao la, rộng lớn áp dụng cho nhiều lĩnh vực vì vậy không thể tóm gọn chỉ trong một bài viết ngắn về cơ sở pháp lý là gì và cũng không thể tìm hiểu hết chỉ trong ngày một ngày hai. Hiểu biết về pháp luật là điều cần thiết tuy nhiên cần có thời gian để tiếp xúc dần dần. Bạn không sợ phạm luật nếu có nhận thức về mặt trái mặt phải của mọi vấn đề trong xã hội. hi vọng bạn sẽ là công dân tốt với hành vi đẹp góp phần tô điểm cho xã hội Việt Nam thêm văn minh giàu mạnh.