Luật dân sự là gì? Cách phân biệt giữa luật dân sự và hình sự

1. Khái quát về luật dân sự là gì và những vấn đề xoay quanh

Dưới đây là khái niệm về luật dân sự theo cách nói chung của thế giới và những đặc điểm khác của luật dân sự. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về luật dân sự là gì nhé.

1.1. Giải thích ý nghĩa về luật nhân sự

Vậy luật dân sự là gì, được hiểu như thế nào là đúng? Bạn có thể hiểu luật dân sự theo cách dưới đây:

- Một hệ thống toàn diện các quy tắc và nguyên tắc thường được sắp xếp theo mã và dễ dàng truy cập đối với công dân và luật sư.

- Một cấu trúc tốt được tổ chức tốt, ủng hộ sự hợp tác, trật tự và dự đoán, dựa trên phân loại logic và năng động được phát triển từ luật La Mã và được phản ánh trong cấu trúc của các mã.

- Một hệ thống thích ứng, với các mã dân sự tránh chi tiết quá mức và chứa các mệnh đề chung cho phép thích ứng thay đổi.

- Một hệ thống lập pháp chủ yếu, nhưng vẫn dành chỗ cho tư pháp điều chỉnh các quy tắc theo sự thay đổi xã hội và nhu cầu mới, bằng cách giải thích và luật học sáng tạo.

Luật dân sự xác định các quyền và trách nhiệm của các cá nhân, các tổ chức chính phủ và các tổ chức tư nhân hoặc phi chính phủ trong các tương tác của họ với nhau. Việc vi phạm một quyền hoặc nghĩa vụ pháp luật dân sự thường không dẫn đến các quá trình và hình phạt hình sự.

Ví dụ, các luật xung quanh phân biệt đối xử thường làm phát sinh quyền được bồi thường nếu chúng bị vi phạm, nhưng vi phạm hiếm khi nghiêm trọng đến mức phạm tội theo luật hình sự. Tương tự như vậy, luật về di chúc và bất động sản xác định quyền của những người có thể có quyền yêu cầu bồi thường đối với tài sản của người đã chết, nhưng không tạo ra hành vi phạm tội trừ những trường hợp hiếm hoi về hành vi gian lận hoặc không trung thực. Các công ty doanh nghiệp thường thuê chuyên viên pháp lý hay các cá nhận thuê luật sư để được tư vấn thủ tục cũng như các vấn đề vi phạm.

Trong khi tố tụng hình sự thường được nhà nước bắt đầu chống lại một cá nhân hoặc đôi khi là một công ty, thì tố tụng dân sựthường được bắt đầu bởi một cá nhân hoặc doanh nghiệp tư nhân. Các thực thể chính phủ theo thời gian cũng cần phải bắt đầu các thủ tục tố tụng để thực thi nghĩa vụ dân sự đối với một cá nhân hoặc doanh nghiệp có thể phát sinh theo Đạo luật hoặc để thực thi hợp đồng.

Tìm kiếm việc làm

1.2. Một số đặc điểm nổi bật của luật dân sự

Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật của luật dân sự, bạn có thể nhận biết về luật nhân sự thông qua những đặc điểm sau:

- Biểu hiện rõ ràng về quyền và nghĩa vụ, để các biện pháp khắc phục là hiển nhiên.

- Đơn giản và khả năng tiếp cận với công dân, ít nhất là trong các khu vực pháp lý nơi nó được mã hóa.

- Công bố trước các quy tắc, sự im lặng trong mã được điền dựa trên sự công bằng, các nguyên tắc chung và tinh thần của luật pháp.

- Phát triển phong phú và ở một mức độ nào đó học thuyết học thuật xuyên quốc gia truyền cảm hứng cho cơ quan lập pháp và cơ quan tư pháp.

Những đặc điểm này là những yếu tố cần có trong một bộ luật dân sự. Chính vì thế bạn có thể dựa trên những đặc điểm này để hiểu thêm về tính chất của luật dân sự một cách chính xác và rõ ràng nhất.

Xem thêm: Biển thủ là gì? Phân tích các hình thức, đặc điểm của biển thủ

1.3. Những quốc gia sử dụng luật dân sự

Luật dân sự khả phổ biến và được rất nhiều các quốc gia trên thế giới sử dụng, trong đó có Việt Nam. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về những quốc gia sử dụng bộ luật dân sự này nhé:

- Ở lục địa châu Âu , nơi hầu hết các khu vực pháp lý có bộ luật dân sự. Ở Vương quốc Anh, Scotland đã giữ lại một hình thức chưa được sửa đổi của luật dân sự. Ngay cả khi họ có bộ luật dân sự, các quốc gia Scandinavi không được coi là khu vực pháp lý dân sự.

- Ở Bắc Mỹ, các mã dân sự được tìm thấy ở Louisiana và Quebec.

- Ở Trung và Nam Mỹ, hầu hết các quốc gia đều có bộ luật dân sự.

- Ở châu Á, nhiều quốc gia đã nhận được luật dân sự và có các bộ luật dân sự, trong đó có Việt Nam, Indonesia, Nhật Bản, Kyrgyzstan và Lebanon.

- Các quốc gia châu Phi từng là thuộc địa của các quốc gia châu Âu lục địa đã giữ nhiều khía cạnh của truyền thống luật dân sự. Bộ luật Dân sự Ai Cập có ảnh hưởng đáng kể ở Châu Phi và Trung Đông, trong khi luật La Mã - Hà Lan được áp dụng ở Nam Phi không bao giờ được quy định.

- Một số tàn dư của truyền thống luật dân sự sẽ được tìm thấy trên một số hòn đảo ở Thái Bình Dương , đặc biệt là trong các lãnh thổ của Pháp ở New Caledonia hoặc Tahiti.

- Trong các khu vực tài phán hỗn hợp , chủ yếu được tìm thấy ở Mỹ, Châu Phi và Châu Á, mà còn ở Châu Âu, luật dân sự cùng tồn tại với các truyền thống pháp lý khác như luật chung, luật tục hoặc luật Hồi giáo.

Không chỉ riêng Việt Nam mà còn rất nhiều quốc gia khác trên thế giới sử dụng bộ luật dân sự vào hệ thống điều hành và quản lý nhà nước của họ, đây là một bộ luật rất quan trọng và hữu dụng. Vừa có quyền bảo vệ lợi ích con người lại có quyền răn đe, giáo dục những thành phần xấu gây hại cho xã hội.

Xem thêm: Criminal justice là gì? Hiểu rõ hơn về lĩnh vực tư pháp hình sự

Việc làm luật - pháp lý tại Hồ Chí Minh

2. Luật dân sự tại Việt Nam và phân biệt luật dân sự và hình sự

Luật dân sự là gì đã được chúng tôi giải thích rất kỹ trong phần trên. Tiếp theo chúng ta hãy đi tìm hiểu về luật dân sự tại Việt Nam và cách phân biệt luật dân sự và hình sự là như thế nào. Chắc chắn vẫn còn rất nhiều bạn đang còn sự nhầm lẫn giữa luật dân sự và hình sự.

2.1. Luật dân sự tại Việt Nam

Nước ta cũng áp dụng và sử dụng luật nhân sự để quản lý đất nước. Đây là một trong hai bộ luật chính của nước ta. Luật dân sự tại Việt Nam được biên soạn thành một bộ luôn bao gồm đầy đủ những quy chế, quy định về các lĩnh vực khác nhau, có đến 26 chương trong bộ luật và 689 điều luật có ghi rõ rất nhiều các nội dung chi tiết mô tả kỹ các điều luật trong 26 đưa ra.

Luật dân sự có ảnh hưởng và ý nghĩa rất lớn đến mỗi công dân của Việt Nam, chính vì thế mỗi điều luật trong đây đều ảnh hưởng đến miếng cơm manh áo người dân. Nhưng bộ luật này giúp chúng ta xây dựng một xã hội công bằng và an toàn hơn

Bạn có thể tham khảo những điều luật, quy định của bộ luật dân sự, trong luật dân sự số 91/2024/QH3 và các sửa đổi, thay thế theo từng năm khác nhau để nắm rõ được những vấn đề cần tránh.

2.2. Những điểm khác nhau giữa luật dân sự và luật hình sự

Ở Việt Nam, có hai cơ quan pháp luật có mục đích răn đe hoặc trừng phạt những hành vi sai trái nghiêm trọng hoặc bồi thường cho các nạn nhân của những hành động sai trái đó. Chính là 2 bộ luật dân sự và hình sự. Trong đó:

- Luật hình sự là gì? Luật hình sự liên quan đến các hành vi đang hoặc có thể được hiểu là một hành vi phạm tội nghiêm trọng đối với con người, xã hội, cũng như vị phạm những luật lệ nghiêm cấm tối kỵ có tính chất cực kỳ nghiêm trọng mà phải điều tra hình sự. Ví dụ như giết người, tấn công, trộm cắp và lái xe khi say rượu.

- Luật dân sự xử lý các hành vi cấu thành thương tích cho một cá nhân hoặc một bên tư nhân khác, chẳng hạn như một công ty. Ví dụ như phỉ báng (bao gồm phỉ báng và vu khống), vi phạm hợp đồng, sơ suất dẫn đến thương tích hoặc tử vong và thiệt hại tài sản.

Luật hình sự và luật dân sự khác nhau về cách khởi tố vụ án (ai có thể đưa ra cáo buộc hoặc khởi kiện), cách quyết định vụ án (bởi một thẩm phán hoặc bồi thẩm đoàn), loại hình phạt hoặc hình phạt nào có thể được áp dụng, thi hành án dân sự đối với các đối tượng, tiêu chuẩn chứng minh nào phải được đáp ứng, và những biện pháp bảo vệ pháp lý nào có thể có sẵn cho bị đơn. Các đối tượng không thể điều khiển được năng lực hành vi của mình và không thể tuân theo pháp luật là những trường hợp đặc biêt.

Trong các vụ án hình sự, ví dụ, chỉ có các cơ quan địa phương hoặc chính phủ  nhà nước (công tố) mới có thể khởi kiện; các trường hợp hầu như luôn được quyết định bởi bồi thẩm đoàn; hình phạt cho tội nghiêm trọng (trọng tội) thường bao gồm phạt tù nhưng cũng có thể bao gồm tiền phạt cho chính phủ; để bảo đảm việc kết án, công tố phải xác định tội của bị cáo "vượt quá sự nghi ngờ hợp lý"; và các bị cáo được bảo vệ chống lại hành vi của cảnh sát hoặc công tố viên (kiểm sát viên) vi phạm quyền lập hiến của họ, bao gồm quyền chống lại các tìm kiếm và bắt giữ bất hợp lý (Sửa đổi thứ tự) và quyền chống lại sự tự buộc tội (Sửa đổi thứ năm).

Trong các vụ án dân sự, ngược lại, các vụ kiện được khởi xướng (vụ kiện được đệ trình) bởi một bên tư nhân (nguyên đơn); các trường hợp thường được quyết định bởi một thẩm phán (mặc dù các trường hợp quan trọng có thể liên quan đến bồi thẩm đoàn); hình phạt hầu như luôn luôn bao gồm một giải thưởng tiền tệ và không bao giờ bao gồm tù tội; để thắng thế, nguyên đơn phải xác lập trách nhiệm pháp lý của bị đơn theo "ưu thế của bằng chứng"; và các bị cáo không được hưởng các biện pháp bảo vệ pháp lý tương tự như bị cáo buộc hình sự.

Điều quan trọng, bởi vì một hành vi sai trái duy nhất có thể cấu thành cả hành vi phạm tội công khai và thương tích cá nhân, nó có thể dẫn đến cả cáo buộc hình sự và dân sự. Một ví dụ được trích dẫn rộng rãi là của cựu cầu thủ bóng đá người Mỹ OJ Simpson: năm 1995, anh ta được tha bổng vì đã giết vợ và bạn của cô ta, nhưng hai năm sau, anh ta bị buộc tội giết họ trong vụ kiện dân sự vì cái chết oan uổng.

Các quy định về các mức hình phạt của luật dân sự bao giờ cũng nhẹ hơn luật hình sự hơn rất nhiều. Các tội không nghiêm trọng, chỉ mang tính chất hành chính thì có thể quy vào luật dân sự ( phụ thuộc vào từng điều luật có trong bộ luật dân sự). Hiểu đơn giản là khi bạn đi xe trên đường không tuân thủ giao thông về đội mũ bảo hiểm, công an giao thông bắt bạn lại và phạt hành chính, đây chính là việc bạn phạm luật dân sự.

Xem thêm: Địa chỉ cư trú là gì? Những điều nên biết về địa chỉ cư trú

Tìm việc làm luật sư

3. Công việc chuyên về luật dân sự

Luật dân sự là gì? Và luật dân sự gồm có những công việc gì? Không cần tìm hiểu quá sâu chúng ta cũng có thể biết được nghề nghiệp chuyên về luật dân sự là những công việc gì, ví dụ như: luật sư, thẩm tọa, người biên soạn luật,...

Công việc liên quan đến luật dân sự đòi hỏi rất cao những người có trình độ chuyên môn công việc, am hiểu về các bộ luật thì mới có thể làm công việc trong lĩnh vực này. Bạn ưa thích luật dân sự hơn luật hình sự, bạn có thể chọn chuyên ngành về lĩnh vực dân sự để nâng cao kiến thức sâu hơn và làm việc chuyên nghiệp hơn trong tương lai của bạn.

Luật dân sự là bộ luật đóng vai trò rất quan trọng trong ngành kinh doanh, được các doanh nhân rất chú trọng. Bởi hầu như các doanh nghiệp, doanh nhân đều mắc phải những quy định, quy chế trong bộ luật dân dự. Tại các công ty lớn họ đầu tư cho mình một luật sư giỏi chuyên về các luật dân sự để giải quyết những vấn đề chuyên mắc phải.

Đây chính là những cơ hội việc làm của ngành luật lớn cho những bạn học chuyên ngành này có nhiều lựa chọn hơn ngoài làm việc trong các tòa án. Cơ hội tim viec lamsẽ tăng cao, nghề luật bạn không cần phải làm tại tòa án, mà còn nhiều lĩnh vực khác cần đến bạn.

Hy vọng những chia sẻ trên của chúng tôi trong bài viết hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về luật dân sự là gì và cách phân biệt luật dân sự và hình sự. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích trên đến bạn bè và người thân của bạn để biết được thêm nhiều thông tin hay nhé. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi.