Công trình xây dựng có mấy cấp và phân cấp công trình xây dựng

1. Phân loại cấp công trình xây dựng có mục đích và ý nghĩa ra sao?

Công trình được phân cấp, phân nhóm hay phân bậc sẽ thể hiện được tầm quan trọng về kinh tế xã hội của các công trình đó, cùng với đó là đảm bảo được mức độ an toàn cho con người, tài sản trong quá trình khai thác, vận hành hay sử dụng công trình.

Bên cạnh đó, khi phân cấp công trình xây dựng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong quá trình phân cấp quản lý chất lượng của công trình xây dựng, gồm những hoạt động dưới đây:

- Chủ thể tham gia xây dựng sẽ được quản lý phân hạng năng lực theo cấp công trình. Ví dụ: Chứng chỉ năng lực cần cho công trình cấp 1 là gì hay chứng chỉ năng lực hành nghề có cần cho công trình cấp 4?

- Chỉ dẫn kỹ thuật cần được lập theo yêu cầu về cấp công trình và số bước thiết kế, chẳng hạn như tiêu chuẩn để xây dựng các công trình dân dụng hay khi thiết kế công trình cấp 1 và 2 cần mấy bước…

- Quản lý được các hợp đồng xây dựng và chi phí đầu tư cho các công trình.

- Xác định được trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn về xây dựng trong việc nghiệm thu và thẩm định thiết kế. 

- Quản lý công tác bảo trì và thời hạn bảo hành công trình xây dựng được quy định cụ thể.

- Giấy phép xây dựng được xác định thẩm quyền cấp phép.

- Quy định về thẩm quyền giải quyết sự cố và phân cấp sự cố cho công trình xây dựng.

Xem thêm: Hợp đồng xây dựng là gì? Phân loại hợp đồng xây dựng

2. Công trình xây dựng có mấy cấp và phân cấp các công trình

2.1. Công trình xây dựng có mấy cấp hiện nay?

Tùy theo quy mô, kết cấu, chức năng của các công trình xây dựng và tầm quan trọng của chúng mà sẽ có cách phân cấp khác nhau.

2.1.1. Xác định tiêu chí của cấp công trình

Dựa theo tầm quan trọng của công trình mà việc phân cấp công trình xây dựng sẽ dựa trên nhiều yếu tố, có thể là dựa vào mức độ ảnh hưởng của công trình trên phạm vi lãnh thổ nhất định đối với sự phát triển của kinh tế, xã hội; hay dựa theo mức độ ảnh hưởng của công trình đến con người, cộng đồng hay tài sản khi xảy ra sự cố. Cấp của công trình xây dựng được xác định là cấp cao nhất theo tiêu chí khi cấp của công trình đó được quy định theo nhiều tiêu chí khác nhau.

2.1.2. Yêu cầu để xác định cấp công trình

Để xác định được cấp công trình cần dựa vào các yêu cầu nhất định, gồm có mức độ an toàn của công trình cho người và tài sản; Giới hạn mức chịu lửa cho phép của công trình khi có cháy xảy ra có độ an toàn là bao nhiêu; trong suốt thời gian sử dụng công trình có độ bền và tuổi thọ nhất định, chịu được nhiều yếu tố tác động do môi trường, điều kiện khí hậu, tác động hóa học, lý học và sinh học.

2.1.3. Trả lời câu hỏi: Công trình xây dựng có mấy cấp?

Mỗi loại công trình sẽ được quy định phân cấp khác nhau, tuy nhiên tính theo thời gian sử dụng công trình và mức độ bền vững của công trình, ta chia thành 5 cấp gồm có:

- Công trình cấp đặc biệt: Công trình cấp đặc biệt có niên hạn sử dụng trên 100 năm.

- Công trình xây dựng cấp 1 (I): Giống với công trình cấp đặc biệt, công trình cấp 1 có niên hạn sử dụng trên 100 năm.

- Công trình xây dựng cấp 2 (II): Niên hạn sử dụng của công trình cấp 2 từ 50 đến 100 năm.

- Công trình xây dựng cấp 3 (III): Công trình xây dựng cấp 3 có niên hạn sử dụng từ 20 đến dưới 50 năm.

- Dự án xây dựng cấp bốn (IV): Thời gian sử dụng của dự án cấp bốn không vượt quá 20 năm.

Mỗi công trình sẽ có những cách phân cấp theo từng tiêu chí tùy theo các nhóm chỉ số và công trình đạt ở nhóm nào tùy theo việc thẩm định dựa theo các tiêu chí thì sẽ là công trình cấp đó.

Chẳng hạn: Công trình dân dụng như công trình nhà trẻ, các trường mẫu giáo sẽ dựa theo tổng số trẻ trên toàn trường để phân cấp, như số trẻ lớn hơn hoặc bằng 100, trường sẽ thuộc công trình cấp 1, còn trường sẽ thuộc công trình cấp 2 nếu số trẻ nhỏ hơn 100.

2.2. Phân cấp công trình xây dựng

Như đã nói ở trên, quá trình phân cấp công trình sẽ dựa vào quy mô, kết cấu và tầm quan trọng của công trình để các hoạt động quản lý đầu tư sẽ được áp dụng. Nhờ phân cấp công trình xây dựng, chủ thể dễ dàng công bố được thông tin năng lực, xác định được quá trình thiết kế và lập chỉ dẫn kỹ thuật, cũng như dễ dàng phân định rõ trách nhiệm của từng bộ phận trước khi xây dựng và nghiệm thu. Cũng nhờ việc phân cấp công trình, hiệu quả công trình sẽ cao hơn nhờ thiết kế đúng tiêu chuẩn về kỹ thuật.

Khi thực hiện phân cấp công trình xây dựng, công trình đó cần được xác định dựa theo các tiêu chí để xác định loại nào và phân cấp ra sao. Trong công trình xây dựng, cấp cao nhất là công trình độc lập và có thể có một hay nhiều công trình độc lập trong một dự án đầu tư xây dựng hoặc tạo nên quy mô của công trình xây dựng nhờ tổ hợp công trình chính và dây chuyền công nghệ chính hỗ trợ lẫn nhau.

Các công trình xây dựng sẽ được phân cấp như sau:

- Công trình dân dụng thuộc vào công trình giáo dục như cấp Cao đẳng, Trung cấp hay Đại học: Thuộc công trình cấp 1 nếu số lượng sinh viên lớn hơn 8000; thuộc công trình cấp 2 khi số lượng sinh viên từ 5000 – 8000; thuộc công trình cấp 3 khi có dưới 5000 sinh viên.

- Công trình thể thao sân thi đấu sẽ được phân cấp như sau: Thuộc vào cấp đặc biệt nếu khán đài có thể chứa trên 40.000 chỗ ngồi; nếu có sức chứa từ 20.000 – 40.000 chỗ ngồi thuộc công trình cấp 1; có sức chứa 5000 – 20.000 chỗ ngồi thuộc công trình cấp 2.

- Các công trình văn hóa như thư viện, bảo tàng phân cấp dựa theo tầm quan trọng của công trình: Công trình thuộc tầm quan trọng quốc gia thuộc công trình cấp 1; có tầm quan trọng đối với tỉnh ngành thuộc công trình cấp 2; còn các công trình thuộc cấp 3 là các công trình còn lại.

- Công trình dân dụng là nhà ga sẽ được phân cấp công trình dựa theo số lượng hành khách: Thuộc công trình cấp 1 khi có từ 10 triệu lượt khách trên năm; thuộc công trình cấp 2 khi có dưới 10 triệu lượt khách trên năm; một số công trình dân dụng khác sẽ phân cấp tùy theo quy định cụ thể của luật pháp.

- Công trình công nghiệp là công trình sản xuất vật liệu xây dựng như sản xuất xi măng sẽ được xếp hạng công trình cấp 1 nếu công suất sản xuất 1 triệu tấn/ năm.

- Công trình công nghiệp là công trình cơ khí chế tạo nhà máy luyện kim màu và luyện kim phân cấp như sau: Sản lượng 0,5 triệu tấn thành phần trên năm thuộc công trình cấp 1; thuộc công trình cấp 2 nếu có sản lượng từ 0,1 đến 0,5 triệu tấn trên năm; thuộc công trình cấp 3 nếu có 0,3 triệu tấn thành phẩm trên một năm.

- Công trình công nghiệp chế biến khoáng sản và khai thác mỏ là các mỏ than hầm lò phân loại cấp như sau: Thuộc công trình cấp 1 nếu có sản lượng trên một triệu tấn trên năm; thuộc công trình cấp 2 nếu sản lượng than từ 0,3 đến 1 triệu tấn trên năm; thuộc công trình cấp 3 nếu sản lượng dưới 0,3 triệu tấn trên năm.

- Công trình hạ tầng kỹ thuật trong lĩnh vực cấp nước bao gồm công trình lọc nước và nhà máy sản xuất nước sạch, được phân cấp như sau: Được phân loại là công trình cấp 1 nếu có công suất sản xuất trên 30.000 mét khối mỗi ngày; công trình cấp 2 nếu có công suất từ 10.000 đến 30.000 mét khối mỗi ngày; và công trình cấp 3 nếu có công suất dưới 10.000 mét khối mỗi ngày.

- Công trình giao thông là công trình đường bộ cao tốc được phân cấp như sau: Thuộc công trình đặc biệt nếu có tốc độ thiết kế trên 100km/h; thuộc công trình cấp 1 nếu có từ 80 – 100 km/h; thuộc công trình cấp 3 nếu có tốc độ từ 60 – 80 km/h.

Ngoài ra, để xác định cấp công trình dễ dàng và quản lý công trình xây dựng đơn giản, bạn nên sử dụng phần mềm quản lý công trình miễn phí. Mặt khác, phần mềm này sẽ giúp bạn nhanh chóng theo dõi, lập tiến độ thi công, kiểm tra giám sát tiến độ thi công, định mức nguyên vật liệu và chi phí dễ dàng,...

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được công trình xây dựng có mấy cấp và phân cấp công trình xây dựng theo từng loại cụ thể. Công trình xây dựng không có mức chung để phân cấp và không theo một tiêu chí cụ thể, do đó việc phân cấp công trình sẽ dựa vào công năng, loại công trình. Bên cạnh đó, khi phân cấp các công trình, chủ thể cần xác định được loại công trình, quy mô và chức năng của công trình đó.