Giải mã thông tin thú vị xoay quanh nghề trồng hoa đào!

1. Nghề trồng Hoa Đào -  Từ  một thú vui tao nhã làm nên Tết Việt...

Đã bao đời nay, mỗi độ Tết đến xuân về, người dân miền Bắc lại nô nức ùa về những làng nghề đào, những chợ Tết để sắm cho mình những cây đào đẹp nhất. Từ những  vùng đất miền Trung trở ra, trưng đào ngày Tết đã trở thành thú vui tao nhã của người Việt. Những cành đào đủ loại được tuốt hết lá, chuẩn bị bật nụ đón xuân, nằm yên vị trong những chậu cây tứ quý...đã được những lái buôn quy tập lại từ nhiều vùng miền từ cận Tết khoe sắc khắp một góc trời chỉ chờ được chở về trưng Tết.

 Những cây nhỏ thì đặt lên bàn thờ, cùng với bánh chưng xanh để lòng thành kính lên gia tiên. Những cây lớn thì đặt ngoài sân, đặt trước sảnh cơ quan...Tại gia đình có vườn trồng đào, dù trăm công nghìn việc khi năm cũ sắp qua, cũng tranh thủ bớt chút thời gian để cưa đào đưa vào nhà.

Cùng với Quất, những phong bao lì xì, sắc đào phai trở thành một thứ dư vị đặc biệt làm cho ngày Tết truyền thống Việt trở nên đậm đà mà không một nơi nào có được. Lượn quanh những mảnh vườn từ Bắc chí Trung, gần như nhà ai cũng có một cây đào ở góc vườn.

Đào dễ sống, cứ xuân về trổ hoa và cho quả vào hè. Nhưng dường như chỉ khi có dịp ghé vào những làng đào nức tiếng và tận mắt chứng kiến những nghệ nhân trồng đào vun xới, chăm sóc tỉ mẩn từng gốc đào để phục vụ Tết, bạn mới thấu hiểu rõ nhất, cái thú vui chơi đào ngày Tết của người  Việt ta nó lớn đến thế nào. Ngay cả khi, cuộc sống phồn hoa, đô hội ập đến, công việc bộn bề, thì thú vui đó vẫn không hề mất đi. Thiếu một cành đào, là thiếu đi hương vị ngày Tết. Thấy sắc đào khoe sắc, là thấy lộc, là thấy sự thay tươi mới, bình an...Điều đó đã đi vào  tiềm thức của người Việt. 

2...Đến cơ hội nghề nghiệp thu nhập cao cho người làm vườn!

Từ một thú vui tao nhã, nghề trồng hoa đào được mở rộng tại nhiều vùng khắp khu vực miền Bắc thay các loại cây trồng thời vụ, giá trị thấp sang trồng đào để phục vụ cho nhu cầu chơi hoa ngày tết trên khắp mọi tỉnh thành của cả nước. Những sản phẩm đào đa dạng chủng loại từ đào phai, đào bích, đào tựa, đào thế...được dân trồng đào tích cực nhân giống và chăm sóc...tử tế quanh năm để chờ dịp Tết phục vụ thị trường.

So với nhiều loại cây thời vụ khác, nghề trồng hoa phục vụ nhu cầu chơi Tết của đủ mọi gia đình và tạo ra mức thu nhập cao hơn cả cho những hộ gia định trót dành tình yêu cho nghề làm vườn. Tuy rằng, trong những làng đào nức tiếng như Nhật Tân, Vân Đồn không phải ai cũng trồng đào, nhưng mức thu nhập của nghề bị gắn mác nông nghiệp không hề kém cạnh những vị trí công việc văn phòng hay kinh doanh được mang lại bởi bức tranh công nghiệp.

Một chủ vườn theo đuổi nghề trồng hoa đào trên những dinh đất vàng như Nhật Tân Hà Nội có thể kiếm đến cả trăm triệu đồng/năm qua một mùa hoa đào trúng quả. Bước ra từ truyền thống, nghề trồng hoa đào đang được thế hệ sau tiếp nối, giữ gìn để bảo tồn một nét đẹp đặc sắc trong nét đẹp chơi hoa ngày tết của người Việt vừa làm giàu từ nghề của ông cha.

Nhật Tân, Vân Đồn, Đông Sơn (Ninh Bình)...nức tiếng là những địa chỉ cung ứng đào số một về cả chất lượng và số lượng. Nhưng để được gìn giữ được nghề truyền thống và cạnh tranh được với những sản phẩm nhân tạo trên thị trường bởi sự nổi danh khắp nơi và kiếm được thu nhập cao, những người mặn mà với nghề trồng hoa đào phải trải qua không ít công đoạn gian nan, vất vả. 

Tìm việc làm

3. Khám phá năm làm việc tất bật của nghệ nhân làm nghề trồng hoa đào!

 Có thể bạn khi tìm đến bài viết này là người đang mong muốn bước chân vào nghề trồng hoa đào tại quê nhà mê thú chơi hoa. Cũng có thể, bạn đang tìm kiếm về nghề làm vườn có thể mang lại mức thu nhập cao. Dù bạn là ai đi chăng nữa, một tin vui cho bạn là đều có thể bắt đầu bằng nghề trồng đào. Bỏ lại phía sau, những thách thức và những yêu cầu của nghề, chúng ta hãy cùng điểm qua công việc của nghệ nhân, người trồng hoa đào đến thời điểm thu về thành quả gồm những gì nhé. 

3.1. Lựa chọn giống và làm đất trồng đào

Hành trình những cây đào phai, đào thế bung nở trong mỗi dịp Tết bắt đầu từ khâu đơn giản nhất là chọn giống đào, ươm đào. Căn cứ vào đất của từng khu vực và  nhu cầu của thị trường, những nghệ nhân lựa chọn hạt giống và ươm đào vào những túi nilon chờ hạt đào tách vỏ và nảy mầm. Đối với những người bắt đầu trồng đào, khi không sành giống có thể tham khảo nhu cầu thị trường bên ngoài về đào và đặt cây đào ươm tại các trại giống uy tín.

Sau khi lựa chọn giống, ươm đào trong những bầu đất có chứa hỗn hợp chất chất dinh dưỡng, người làm trồng hoa đào sẽ làm đất để trồng hoa. Tùy vào điều kiện thời tiết của từng năm, mà lịch làm đất và trồng đào có thể chênh lệch đến cả tháng trời.

Thông thường, cứ vào độ tháng 2,3 hoặc cuối tháng 8, tháng 9  khi hơi lạnh mang không khí nồm ẩm và thả xuống đất những cơn mưa hay khi mùa mưa bão đã kết thúc và đất đã đủ độ ẩm . Người dân trồng Đào nô nức đi trồng đào để đào nhanh bén rễ. Hố trồng đào không được đào quá sâu, có thể đào theo hình chữ nhật hoặc hình tam giác. Sau đặt đào vào chính giữa hố đất, đào sẽ được lấp đất lại, đóng  thêm cọc và phủ rơm và tưới nước để giữ ẩm.

3.2. Chăm sóc cây đào  

Sau khi trồng đào đã bén rễ hay những giống đào được trồng lại lượt thứ hai, các chủ vườn phải luôn túc trực và chăm sóc đào quanh năm. Từ việc đảm bảo đủ nước cho cây luôn ở  60 - 70% vào những thời tiết ngày nắng khô.

Là loại cây không chịu nước tốt, để đào phát triển tốt, các chủ vườn hoa phải phai canh thời tiết và đào những rãnh thoát nước cho cây. Với những vườn đào rộng, công tác xới và làm cỏ là khâu chăm sóc cây quan trọng. Đâu tiên, người làm vườn dùng cuốc, xẻng và làm tay dọn sạch cỏ khắp vườn đào và tiến hành vun xới quanh gốc.

Sau khi làm cỏ, người trồng đào sẽ bón phân một lượng phù hợp cho cây. Trung bình một cây đào được trồng mới sẽ cho thu hoạch vào mùa xuân của hai năm sau đó.

 Thời điểm đào trổ hoa đầu tiên thường là đẹp nhất, nếu như các chủ vườn hoa biết canh thời điểm để tuốt lá, hãm cành. Đối với những cây lớn, chăm sóc đào vất vả hơn vì phải thêm bước cắt tỉa cành hỏng, cành khô, sâu mối để tránh mưa đổ.

Thông thường khi hơi lạnh tràn về sẽ làm đào rụng lá. Vào những năm thời tiết thuận lợi, trước tết khoảng tầm tháng, người trồng đào sẽ bắt đầu tuốt lá để hoa nở đúng vụ. Hoa đào nở phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Vào những năm, thời tiết rét đậm, người trồng phải mắc đèn chiếu sáng ngày đêm để ủ ấm cây để hoa có thể nở đúng dịp tết.

Với thời tiết nắng to, ẩm, nồm kéo dài...bà con sẽ phải làm những dàn lưới đen và phun nước lạnh thường xuyên để hãm đào nở sớm. Ngoài ra, sẽ bón và phun thêm đạm để để kích thích quá trình tăng trưởng lá và thân. 

3.3. Tạo dáng cho đào thế 

Bên cạnh chăm sóc những loại đào có dáng nhỏ thì những cây đào có dáng đẹp được thị trường người dùng ngày Tết rất ưa chuộng. Do vậy, tạo dáng cho đào là một trong những công đoạn quan trọng cũng như vất vả nhất của những người trồng hoa đào.

Bởi lẽ, trên thực tế, không phải ai cũng có thể tạo ra những dáng đào đẹp và cây đào nào cũng có thế đẹp. Đây là công yêu cầu hàm lượng kỹ thuật rất cao. Đó không chỉ dừng lại ở việc vận dụng kỹ thuật uốn, công cụ uốn mà cả vận dụng sự khéo léo, mắt tinh tường khi lựa chọn cây, những hình thù, dáng cho cây đào sao đẹp và không làm cành cây bị gãy.

Những cây đào thế đẹp, đủ chủng loại là lựa chọn hàng đầu của những khách “sộp” như các công ty, tổ chức để trang trí...đây cũng là mặt hàng đào mang lại giá trị cao nhất.

3.4. Đánh gốc đào

Có lẽ, nếu không ra tận vườn đào và xem các chủ vườn đánh gốc, chắc không ai có thể hình dung ra nghề trồng hoa đào lại vất vả đến vậy. Đến cận Tết, khi những dòng xe máy, xe tải nườm nượp ấp đến những vườn đào, cũng là lúc những chủ vườn đánh gốc đào.

Công đoạn này cũng đòi hỏi kỹ thuật và sự tỉ mỉ để không làm tổn thương rễ cây và đưa đào lên khỏi mặt đất dễ nhất. Gốc đào lớn có khi cần đến cả 3,4 người vừa đánh góc vừa lê thê khiêng đào ra xe cho khách hàng hay đến những địa điểm tập kết. 

3.5. Thu gom và chăm sóc đào sau Tết 

Năm mới qua đi tầm 15 ngày, thì dân trồng đào lại nô nức quy tập những gốc đào cũ đã mua, đã thuê trở lại vườn để tiến hành chăm sóc cho vụ mùa tiếp theo. Đây là cách vừa tiết kiệm, vừa có thể tận dụng được những cây đào cũ mà không cần mất nhiều thời gian để tạo gốc.

Sau khi thu gom đủ số đào về vườn, các chủ vườn sẽ tiến hành chăm sóc lại các gốc đào theo cách đặc biệt. Khâu này, bắt buộc phải tuân theo quy trình từ việc để đào hồi sức khoảng nửa tháng, sau đó tiến hành cắt cành, tỉa bớt các nhánh không cần thiết, bón phân tưới nước cho cây...đến khi cây ra lá non.

Đối với những cành già, bắt buộc chủ vườn phải cắt bỏ thật đau để kích thích đào sinh trưởng ra những cành mới và trổ hoa vào mùa sau đều nhau. 

Trên đây chính là bản mô tả công việc đầy đủ nhất của nghề trồng hoa đào. Để có thể thu về lợi nhuận cao buộc những người trồng phải chăm chỉ, miệt mài và nắm rõ những kỹ thuật. Nghề trồng hoa đào không dành cho những ai chỉ xem trồng đào như “cưỡi ngựa xem hoa”. 

4. Những trăn trở về nghề trồng hoa đào

 Dẫu biết rằng, trồng hoa đào là nghề nông nghiệp kiêm dịch vụ có thể mang lại lợi nhuận cao trong thời buổi kinh tế thị trường. Khắp cả miền Bắc trù phù, cả chục làng truyền thống Hoa đào đã tạo ra nét văn hóa đặc sắc cho hương vị Tết Việt thêm đâm đà. Thế nhưng, phải là những người trong nghề lâu năm mới thấu hiểu được nỗi trăn trở khi nghề truyền thống đang đặt trước nguy cơ mai một. Đó là bởi, nghề trồng hoa đào đôi khi được ví như một canh bạc.

Nếu thời tiết thuận lợi, hoa nở đúng vụ, có thể thu về cả trăm triệu đồng. Nếu thời tiết xấu, hoa nở trước vì nắng liên tục, cả công lao chăm sóc cả năm xem như không cánh mà bay. Vì lý do này, mà vài năm nay, khi thời tiết thất thường số người mặn với nghề trong các làng đào trở nên khan hiếm. 

Nhưng trắc trở lớn nhất của dân trồng hoa đào là nguy cơ mai một của nét văn hóa truyền thống khi hầu hết những kẻ bám nghề đã bước qua tuổi ngũ tuần, trong khi lớp trẻ không có hứng thú với nghề của thế hệ trước. Cuộc sống đô thành phồn hoa, nhịp sống gấp gáp của xã hội hiện đại đã và đang xô đổ ít nhiều di sản văn hóa truyền thống, trong đó nghề trồng hoa đào.