Tài sản và nguồn vốn có khác nhau? Phân biệt tài sản và nguồn vốn

1. Cách phân biệt tài sản và nguồn vốn đơn giản

Tài sản và nguồn vốn không giống nhau, cùng so sánh xem chúng khác nhau ở những điểm nào nhé!

1.1. Khác nhau về khái niệm

Đầu tiên là khác nhau về khái niệm.

1.1.1. Khái niệm “tài sản là gì?”

Tài sản là những lĩnh vực, vật chất thuộc về kinh tế, nắm giữ nguồn kinh tế. Các đơn vị chủ quản sẽ nắm giữ các nguồn lực này. Các đơn vị sẽ sử dụng tài sản để đáp ứng nhu cầu của mình.

Bên cạnh đó, tài sản đó cần thỏa mãn các điều kiện cụ thể. Những tài khoản này sẽ có phí xác định, các chủ doanh nghiệp, đơn vị sẽ nắm giữ các tài sản này trong khoảng thời gian dài và sẽ có quyền kiểm soát, định đoạt chúng. Đồng thời, các chủ đơn vị xác định được lợi ích mà mình sẽ nhận được trong tương lai.

1.1.2. Khái niệm “nguồn vốn là gì?”

Nguồn vốn có thể được hiểu là những nguồn lực kinh tế mà doanh nghiệp sử dụng để huy động một khoản tiền nhất định đầu tư vào tài sản. Thông qua nguồn vốn, các đơn vị và doanh nghiệp sẽ biết được tài sản có từ đâu. Và khi đó, doanh nghiệp và đơn vị cần có trách nhiệm về kinh tế, đồng thời có trách nhiệm về pháp lý trong tài sản của nguồn vốn.

1.2. Khác nhau về vai trò

1.2.1. Vai trò của tài sản

Tài sản đóng vai trò quyết định sự kinh doanh và phát triển đối với một doanh nghiệp. Tài sản có thể hiểu là những nguồn lực về kinh tế mà doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn để mua các trang thiết bị, máy móc, vật dụng cần thiết,...

Một doanh nghiệp thì cần tài sản để vận hành và phát triển, nếu không có tài sản doanh nghiệp đó không thể hoạt động sản xuất và kinh doanh. Từ đó không mang lại giá trị doanh thu cho doanh nghiệp.

Trong bối cảnh cạnh tranh trên nền kinh tế thị trường, một doanh nghiệp không thể thiếu tài sản để đảm bảo hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả.

1.2.2. Vai trò của nguồn vốn

Doanh nghiệp nhờ nguồn vốn để xác định cơ sở địa vị pháp lý trên thị trường. Nguồn vốn cũng sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao tính cạnh tranh hơn.

Các doanh nghiệp cần phải có vốn thì mới có thể mở rộng được mô hình sản xuất kinh doanh. Vốn chính là cơ sở giúp các doanh nghiệp, đơn vị mở rộng mô hình sản xuất, đẩy mạnh sức cạnh tranh với các doanh nghiệp khác trên thị trường.

1.3. Khác nhau về phân loại

1.3.1. Phân loại tài sản

Đối với các doanh nghiệp có nhiều tài sản, những người có trách nhiệm như nhân viên kế toán cần tiến hành phân loại các tài sản thì mới dễ dàng quản lý chúng. Kế toán có thể sử dụng phần mềm quản lý tài sản để có thể dễ dàng phân loại hơn.

Cách phân loại tài sản sẽ dựa trên thời gian xuất hiện tài sản, thời gian đầu tư tài sản, thời gian sử dụng tài sản trong doanh nghiệp. Từ đó, chia tài sản thành tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn. Cụ thể:

- Tài sản ngắn hạn: Đối với doanh nghiệp, tài sản ngắn hạn là những tài sản có giá trị không quá cao, có thời gian sử dụng trong khoảng 12 tháng hoặc trong 1 chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Tài sản ngắn hạn sẽ gồm có:

+ Tiền và những khoản tương đương: Tài sản này gồm có tiền mặt )Việt Nam đồng, đô la Mỹ, các tiền ngoại tệ), tiền gửi vào ngân hàng, tiền đang chuyển giao, kho bạc và những loại tài sản tương đương như: đá quý, kim cương, vàng, kim khí, chứng khoán có thời gian đáo hạn trong vòng 3 tháng,...

+ Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn: Các khoản này sẽ bao gồm những khoản đầu tư với mục đích kiếm lời trong khoảng thời gian ngắn như: cho vay ngắn hạn, góp vốn liên doanh trong thời gian ngắn hạn, đầu tư chứng khoán ngắn hạn,...

+ Những khoản cần thu ngắn hạn: Đây là tài sản của doanh nghiệp nhưng đang bị người khác hoặc đơn vị khác nắm giữ hợp pháp hoặc không hợp pháp. Các doanh nghiệp, đơn vị cần có trách nhiệm thu hồi các tài sản đó trong vòng 12 tháng, gồm có: Các khoản thu trước cho người bán, phải thu về thuế GTGT vào đầu tư, các khoản phải thu của khách hàng, các khoản phải thu nội bộ,...

+ Hàng tồn kho: Hàng tồn kho gồm các sản phẩm trong doanh nghiệp đang chờ để bán hoặc số lượng hàng tồn kho quá lớn so với tổng tài sản của doanh nghiệp đó: nguyên vật liệu, hàng mua đang đi đường, công cụ dụng cụ, thành phẩm, sản phẩm dở dang,...

+ Các tài khoản ngắn hạn khác: Các tài khoản ngắn hạn khác gồm các khoản ký cược ngắn hạn, các khoản ứng trước, ký quỹ, các khoản trả trước ngắn hạn.

- Tài sản dài hạn: Tài sản dài hạn là những tài sản có thời gian sử dụng dài trong 12 tháng hoặc nhiều hơn 1 chu kỳ kinh doanh, thường không thay đổi hoặc ít thay đổi về hình thái.

+ Tài sản cố định: Tài sản cố định là những tài khoản có giá trị sử dụng lớn hơn 1 năm, bị hao mòn dần theo thời gian khi tham gia vào các chu kỳ sản xuất kinh doanh. Trong tài sản cố định gồm tài sản vô hình và hữu hình. Tài sản vô hình là những tài sản không có hình thái cụ thể, là những phần mềm máy tính, quyền sử dụng đất, bằng phát minh hoặc sáng chế, giấy khai thác và chuyển nhượng,... Tài sản hữu hình là những tài sản có vật chất cụ thể như công trình kiến trúc, nhà cửa, máy móc thiết bị, thiết bị truyền dẫn, cây cối lâu năm, súc vật cho sản phẩm,...

+ Đầu tư tài chính dài hạn: Những khoản đầu tư ra bên ngoài với mục đích kiếm lợi nhuận.

+ Các khoản phải thu dài hạn: Những lợi ích của doanh nghiệp, đơn vị đang bị người khác chiếm dụng, thời hạn thu hồi trên 1 năm.

+ Bất động sản đầu tư: Các khoản đầu tư nhà, đất để kiếm lời.

+ Một số tài sản khác.

1.3.2. Phân loại nguồn vốn

Dựa vào nguồn gốc hình thành, nguồn vốn gồm có 2 loại là nguồn vốn chủ sở hữu và nợ phải trả.

- Nguồn vốn chủ sở hữu: Là nguồn vốn mà doanh nghiệp tự có, nguồn ban đầu của doanh nghiệp bỏ ra để duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc những lợi nhuận thu được trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong nguồn vốn chủ sở hữu gồm có 3 loại:

+ Nguồn vốn kinh doanh: Nguồn vốn kinh doanh là nguồn vốn do các bên khác nhau góp vốn và lợi nhuận hình thành sau thuế.

+ Lợi nhuận chưa phân phối: Các phần lợi nhuận sau khi nộp thuế còn lại chưa chi cho các chủ sở hữu hay các quỹ.

+ Các quỹ chuyên dùng: Các quỹ chuyên dùng bao gồm nguồn vốn và các quỹ hình thành dựa trên phân phối lợi nhuận. 

- Nợ phải trả: Là các nguồn vốn mà doanh nghiệp đi vay. Các doanh nghiệp có nghĩa vụ chi trả và thanh toán bằng nguồn lực sẵn có của mình. Nợ phải trả có nợ ngắn hạn và dài hạn. Nợ ngắn hạn là những khoản nợ mà doanh nghiệp hứa sẽ chi trả dưới 1 năm hoặc 1 chu kỳ kinh doanh. Nợ dài hạn là các khoản nợ có thời gian trên 1 năm hoặc nhiều chu kỳ kinh doanh.

Xem thêm: Trái phiếu là tài sản hay nguồn vốn?

2. Mối quan hệ mật thiết giữa nguồn vốn và tài sản

Có thể thấy, tài sản và nguồn vốn có quan hệ vô cùng mật thiết, cụ thể là tài sản dựa trên nguồn vốn và nguồn vốn hình thành nên tài sản. Cần phải có nguồn vốn thì tài sản mới có thể xuất hiện, nguồn vốn đó cũng đảm bảo cho tài sản. Đôi khi, tài sản và nguồn vốn cũng có thể gọi chung là tài sản khi xét theo duy vật biện chứng.

Trong một số thời điểm nhất định, mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn sẽ sử dụng công thức dưới đây:

Tổng giá trị của các tài sản = Tổng số nguồn vốn

Tổng giá trị các tài sản = Tổng số vốn của chủ sở hữu + Nợ phải trả

Nguồn vốn chủ sở hữu = Tổng giá trị của tài sản - Nợ phải trả

Như vậy, tài sản và nguồn vốn chính là 2 khái niệm và là 2 mặt khác nhau của vốn. Hiểu một cách đơn giản, tài sản là những hình thái cụ thể của vốn, là những vật chất có thể nhìn thấy, đang tồn tại và có thể sử dụng. Nguồn vốn thì lại mang nghĩa trừu tượng hơn, dựa vào nguồn vốn thì mới có thể phân loại tài sản. Tài sản sẽ hình thành từ một hay nhiều nguồn vốn khác nhau, có vốn thì mới có thể hình thành nên tài sản. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết cách phân biệt tài sản và nguồn vốn.