[Hướng dẫn] Cách đọc bản vẽ điện chuẩn nhất cho các kỹ sư

1. Bước 1 – Đảm bảo các bản vẽ cần thiết

Để đọc bản vẽ điện thì bước đầu tiên các kỹ sư cần làm đó là phải chuẩn bị và đảm bảo đầy đủ các bản vẽ cần thiết đó là:

- Bản vẽ thể hiện cách bố trí thiết bị chiếu sáng trong, ngoài nhà.

- Bản vẽ thể hiện về cách bố trí các ổ cắm, tủ điện điều khiển.

- Bản vẽ thể hiện về cách đi các dây nguồn điện chính (dây này sẽ tính từ đoạn đồng hồ điện đến các tủ điện tầng).

- Bản vẽ thể hiện về cách bố trí các nguồn điện đặc biệt như là cổng, cửa cuốn, máy lạnh, máy hút bụi, máy bơm nước,…

- Bản vẽ thể hiện sơ đồ nguyên lý hoạt động của các dòng điện.

Các kỹ sư tuyệt đối không được bỏ bớt bất kỳ bản vẽ nào bởi chúng như sự cam kết giữa các bên với nhau, liên quan mật thiết đến công việc mà họ sẽ thực hiện. Chỉ cần thiếu đi 1 trong số các bản vẽ này thì chắc chắn sẽ không thể hoàn thành được công việc và một số yếu tố sẽ không được quy định rõ ràng. Và những bản vẽ này phía bộ phận thiết kế sẽ đều có thể cung cấp dễ dàng cho các kỹ sư.

Và một lưu ý quan trọng khi chuẩn bị các bản vẽ điện là các thông tin liên quan sẽ thể hiện chung trong cùng 1 bản vẽ chứ không tách riêng ra các trường hợp nhỏ.

Xem thêm: Việc làm kỹ sư điện công trình

2. Bước 2 – Đọc bản ghi chú của các ký hiệu liên quan

Bước tiếp theo mà các kỹ sư cần thực hiện đó chính là đọc các bản ghi chú về ký hiệu liên quan. Đây là bước đặc biệt quan trọng giúp kỹ sư có thể nắm rõ ràng về các ký hiệu và hiểu về nó trong quá trình áp dụng, không phải mất thời gian để tìm kiếm, mày mò về công dụng của các thiết bị. Tùy thuộc vào từng bản vẽ thiết kế điện sẽ có các ký hiệu riêng. Tuy nhiên thông thường thì sẽ có các ký hiệu thể hiện cho thiết bị như sau:

- Các loại đèn điện và thiết bị sử dụng điện thì dựa theo tiêu chuẩn của Việt Nam TCVN số 1613 – 75, những thiết bị này có vai trò trong việc chiếu sáng và các thông số được ký hiệu đó là lò điện trở, lò hồ quang, lò cảm ứng, lò điện phân, máy điện phân bằng từ, chuông điện, quạt trần – quạt treo tường, đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang.

Ngoài ra, còn có 1 số loại mạch điện cũng được ký hiệu như là đèn nung sáng có chụp, đèn chiếu sâu có chụp tráng men, đèn có bóng tráng gương, đèn thủy ngân có áp lực cao, đèn chống nước và bụi, đèn chống nổ có chụp, đèn chống hóa chất ăn mòn,…

- Các loại thiết bị đóng cắt, bảo vệ điện cũng sẽ được ký hiệu ổ cắm điện trên các bản vẽ thiết kế như là cầu dao 1 pha, cầu dao 1 pha 2 ngã, cầu dao 3 pha, cầu dao 3 pha 2 ngã, công tắc 2 cực, công tắc 3 cực, công tắc xoay 4 cực, ổ cắm điện (kiểu thường và kiểu kín), ổ cắm điện có cực thứ 3 nối đất,…

- Các thiết bị đo lường được ký hiệu bao gồm có cosφ kế, pha kiếm tần số kế, watt kế, vAr kế, điện kế.

- Các thiết bị đóng cắt điều khiển được ký hiệu theo quy ước tại bản vẽ công nghiệp như là các cuộn dây rơle so lệch, các nút ấn không tự giữ, nút ấn tự giữ, nút bấm liên tục,…

- Bên cạnh những ký hiện được thể hiện thông qua hình vẽ ở trên thì còn có các ký hiệu thẻ hiện dưới dạng chữ giúp cho việc phân tích, thuyết minh về bản vẽ điện được dễ dàng hơn. Tùy thuộc vào các ngôn ngữ của các quốc gia mà sẽ có các ký hiệu khác nhau thông qua chữ cái đầu tiên của chữ đó.

Ví dụ như tại Việt Nam, “cầu dao” sẽ ký hiệu là CD, “cầu chì” sẽ ký hiệu là CC, “công tắc” ký hiệu là K,…

Có thể thấy, việc đọc các bạn vẽ điện thực tế không hề đơn giản, do đó, để có thể hiểu được quy trình thực hiện hay các vấn đề bản vẽ trình bày thì các kỹ sư sẽ cần phải đọc, nắm chắc được các ký hiệu trên để hoàn thành công việc hiệu quả nhất nhé!

Tham khảo ngay: Việc làm kỹ sư điện

3. Bước 3 – Đọc cách bố trí các thiết bị điện

Bước thứ 3 trong quy trình đọc bản vẽ điện đó là kỹ sư cần đọc cách bố trí thiết bị điện. Đây là phần có lẽ khá quen thuộc mà các kỹ sư cần phải biết, thường xuyên làm. Và thực tế để đọc được các bản vẽ điện, các kỹ sư bắt buộc phải thực hiện qua bước này. Nhiệm vụ của bước này là cần phải làm sao xác định được các thông tin, yếu tố cho từng thiết bị là:

-  Vị trí lắp đặt của các thiết bị

- Cách lắp đặt các thiết bị như là lắp trên trần, tường, sàn,… với độ cao như thế nào (nếu có).

- Kích thước và hình dạng thực tế của các thiết bị điện ra sao? (phần này có thể tìm kiếm thông tin trên mạng Internet).

- Một số thông số liên quan kèm theo.

Xem thêm: Việc làm nhân viên lắp đặt tủ điện

4. Bước 4 – Đọc cách đi dây điện

Riêng đối với bước số 4 – bước quan trọng và phức tạp nhất dành cho các kỹ sư điện đó chính là đọc cách đi dây điện. Tại bước này sẽ phải phân chia thành 3 phần khác nhau. Cụ thể các kỹ sư điện cần đọc cách đi dây của phần chiếu sáng, phần nguồn cho ổ cắm cùng các thiết bị đặc biệt và phần cho điều hòa không khí.

4.1. Phần chiếu sáng

Đối với phần chiếu sáng này, các kỹ sư điện sẽ cần lưu ý một số vấn đề khi đọc bản vẽ như sau:

- Đèn được điều khiển bởi những công tắc nào, cụm công tác nào và vị trí lắp đặt ở đâu?

- Nguồn cấp cho các cụm công tắc điện đó được ký hiệu như thế nào?

Ví dụ như trong trường hợp 3 đèn mang số 1 được điều khiển bởi cống tắc số 1 thì sẽ xác định tương tự cho 3 đèn mang số 2 và dãy đèn hắt ở trần mang số 3. Theo đó, 3 công tắc sẽ được lắp tập trung tại 1 cụm công tắc và được điều khiển, cấp nguồn với ký hiệu là TĐ – 02/L1. Một lưu ý ở ví dụ này đó chính là ký hiệu TĐ – 02/L1 sẽ thể hiện cho cụm công tắc được cấp nguồn từ tủ TĐ – 2. Do đó, nếu như các kỹ sư thực hiện bước tiếp theo là đọc sơ đồ nguyên lý hoạt động của dòng điện thì chắc chắn sẽ thấy ký hiệu này được điều khiển bởi 1 thiết bị đóng cắt nhất định nào đó. Những gì mà kỹ sư cần nắm bắt ở bước này đó chính là ghi nhận cụm công tắc được cấp nguồn từ đường dây điện có ký hiệu trên.

4.2. Phần ổ cắm

Phần ổ cắm này sẽ đi kèm với một số thiết bị đặc biệt như là máy nước nóng, máy bơm,… Và trong phần này, các kỹ sư cần lưu ý đến một số vấn đề như sau:

- Vị trí của các ổ cắm như thế nào?

- Các cổ cắm nào có chung nguồn cấp vào của dòng điện?

- Ký hiệu của nguồn cấp cho các ổ điện đó được thể hiện như thế nào?

4.3. Phần điều hòa không khí

Phần điều hòa không khí sẽ bao gồm các thiết bị liên quan đó là quạt hút, máy lạnh,… và các kỹ sư khi đọc thông số về phần này sẽ cần lưu ý 2 vấn đề như sau:

- Vị trí lắp đặt của các thiết bị đó đang như thế nào?

- Ký hiệu của các nguồn cung cấp cho thiết bị ra sao?

Tham khảo thêm: Học điện công nghiệp ra làm gì

5. Bước 5 – Đọc sơ đồ nguyên lý hoạt động của dòng điện

Bước cuối cùng trong quá trình đọc bản vẽ điện của các kỹ sư đó chính là đọc sơ đồ nguyên lý hoạt động của các dòng điện. Riêng đối với bước này thì các kỹ sư cần lưu ý về các thông số là:

- Thông số của các thiết bị đóng cắt và điều khiển dòng điện.

- Thông số của các cáp nguồn và các dây tải điện.

- Trong sơ đồ này thì các thiết bị đóng cắt nào sẽ điều khiển các loại tải và các loại tải đó là gì?

- Vị trí cụ thể của tủ điện ở sơ đồ nguyên lý cùng với cách đi dây của các loại tải ra sao. Ví dụ như là thiết bị chiếu sáng, ổ cắm, điều hòa không khí đến các tủ điện.

Đây cũng là một phần khá phức tạp trong quá trình đọc bản vẽ điện của các kỹ sư bởi các định nghĩa sẽ khá trừu tượng. Tuy nhiên, ví dụ dưới đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về bước này, cùng theo dõi nhé!

Ví dụ như thông số của các thiết bị đóng cắt trong mạch điện bao gồm có:

+ 1 MCB 2 pha 40A 6kA

+ 4 MCB 1 pha 20A 6kA

+ 1 ELCB 2 pha 32A 30mmA

Và các thông số của cáp nguồn với 4 loại là:

+ CV 1.5mm2

+ CV 2.5mm2 – CV 4.0mm2

+ CV 6.0mm2

Như vậy, thông qua đây, các kỹ sư sẽ có thể dễ dàng hình dung được về sơ đồ nguyên lý hoạt động của dòng điện và nắm bắt được các thiết bị đóng cắt nào sẽ điều khiển loại tải nào. Và đến đây, chắc chắn các bạn sẽ nhớ về các ký hiệu nguồn cấp đã được nêu ra ở bước 4 là đọc cách đi dây dòng điện như thế nào. Tóm lại, những ký hiệu về nguồn cấp có trong bản vẽ mặt bằng bố trí đã được thực hiện ở bước 4 sẽ là cơ sở và sẽ xuất hiện ở bước 5, giúp các kỹ sư có thể hiểu rõ hơn về nguyên lý hoạt động dòng điện, biết được cụ thể các thiết bị được điều khiển bởi thiết bị đóng cắt nào, thông số các thiết bị ra sao và được cấp nguồn bằng các dây tải có kích cỡ bao nhiêu?

Trên đây là toàn bộ 5 bước đọc bản vẽ điện chuẩn và đầy đủ nhất dành cho các kỹ sư hiện nay. Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp các kỹ sư hiểu rõ các vấn đề và hoàn thành công việc hiệu quả nhất.