Stevedore là gì? Chia sẻ những thầm kín trong nghề “Stevedore”

1. Stevedore là gì?

Stevedore dịch sang tiếng Việt là công nhân bốc vác – một nghề dành cho lao động phổ thông làm việc chân tay bên bờ sông, bờ biển, chủ yếu tại các cảng tàu. Nghề bốc vác người ta còn gọi là nghề cửu vạn xuất phát từ Trung Quốc cụ thể từ một quân bài trong tổ tôm. Và đó chỉ là một cách gọi vô tình không được công nhận rộng rãi trên thế giới mà thông dụng nhất vẫn là cái tên Stevedore – một thuật ngữ tiếng Anh bắt nguồn từ Bồ Đào Nha hoặc Tây Ban Nha. 

Ban đầu, từ gốc của Stevedore theo tiếng Bồ Đào Nha là estivador hoặc estibador theo tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là một người đàn ông tải tài và xếp hàng hóa. Ngay nay phần lớn hàng hóa có số lượng nhỏ được vận chuyển trong các container đa phương. Các container đến cảng biển bằng xe tải, đường sắt hoặc tài khác và xếp chồng lên nhau trong khu vực lưu trữ của cảng. Công việc diễn ra tại đây liên quan đến bao gồm người vận hành cần cẩu, công nhân kết nối các container và tàu với nhau, các tài xế xe tải vận chuyển các container từ bên tài vào khu vực lưu trữ, các công nhân theo dõi các container trong khu vực lưu trữ khi chúng được tải và dỡ cũng như giám sát viên khác nhau. Những công nhân tại cảng còn lại di chuyển các container được gọi là Stevedore. 

Để thay thế Stevedore người ta còn sử dụng thêm thuật ngữ “longshoreman”. Một Stevedore thương sở hữu các thiết bị được sử dụng trong hoạt động bốc dỡ hàng giúp công việc bốc dỡ trở nên nhẹ nhàng và nhanh chóng hơn. Với khối lượng công việc bốc vác nhiều các công nhân làm việc dưới sự chỉ đạo của một tổng đốc Stevedore. 

Việc làm công nhân bốc vác

2. Stevedore – Công nhân bốc vác và nỗi lòng gắn bó 

Bạn nghĩ sao về nghề bốc vác? Bạn đã từng chứng kiến công nhân làm nghề bốc vác này chưa? Nếu không được đến tận nơi, được chứng kiến tận mắt thì làm sao hiểu được nỗi nhọc nhằn của công nhân bốc xếp. Máy móc chất cả tấn hàng là chuyện nhỏ nhưng sức người không phải sức máy, họ không thể làm mà không thấy mệt không thấy nặng trên đôi vai gây gầy nhỏ bé đầy xương trơ ra. Vậy tại sao chủ tàu không thuê thiết bị vận chuyển bốc vác thay vì thuê sức người? Đây là một câu hỏi mà ai trong nghề cũng đã nghĩ đến thế nhưng đâu phải vị trí chất xếp hàng nào máy móc cũng làm việc được. Khi hàng đã được cần cẩu xếp vào cửa khoang tàu là lúc công nhân bốc vác nai lưng ra vác từng bao từng bao như đang tháo dỡ bức tường thành lớn. 

Mấy chục công nhân cứ thế thay nhau ra vào lần lượt trong khoang hàng sâu phía trong, leo qua từng bậc bấp bênh vác trên vai từng bao hàng nặng chĩu.Vào mùa nắng, họ không chỉ phải chịu đựng cái nóng bên ngoài mà họ còn phải chịu trong khoang tàu nóng ngộp đầy bụi bặm. Nhưng đâu chỉ việc bốc vác trên khoang là vất vả. hàng bốc từ tàu lên cảng cũng không kém phần vất vả, công nhân phải bốc những lô hàng trên xe rồi đưa vào kho và họ lại một lần nữa đối mặt với nắng nóng, bụi bẩn và nhất là mùi của những lô hàng xi măng. 

Công nhân làm nghề bốc vác đều là những người có trình độ học vấn thấp, cùng lắm thì cũng chỉ học hết lớp 9 học nghề gì thôi, hoàn cảnh sống khó khăn và một vài lý do khác nữa cho nên họ đã tận dụng sức khỏe cho công việc nặng nhọc này. Chấp nhận công việc tức là họ chấp nhận đổi sức, đổ mồ hôi để nhận lấy chén cơm, manh áo cho bản thân và cho gia đình. Và cũng chính nỗi lo “cơm áo gạo tiền” đã se duyên họ với công việc bốc vác cũng giống với các nghề phụ hồ, carpenter,... 

Thật khâm phục người công nhân bốc vác, họ là những người đàn ông có sức khỏe dẻo dai nhờ sức lực từ cơ bắp. Dù biết là vất vả nhưng nhiều người vẫn chấp nhận gắn bó với nghề để kiếm sống. Đó là cái nghiệp duyên mà họ phải theo khi “số mệnh” đã định. Có những người gắn bó với nghề được cả chục năm cho dù vất vả nhưng bù lại thời gian lại được chủ động sắp xếp. Tuy nhiên, công việc nhọc này lại không ổn định trong lâu dài, thời gian gắn bó với nghề không được cố định trong 2 năm, 3 năm hay 5 năm,… mà nó phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của công nhân. Bên cạnh đó lượng công việc mỗi ngày lại không được ổn định. Có ngày làm nhiều, có ngày làm ít phụ thuộc vào lượng hàng vận chuyển hoặc lượng hàng mà nhà máy sản xuất.

Nhà máy thì không thể tránh khỏi những lúc làm việc nhiều, làm việc ít. Có những lúc công nhân phải hoạt động liên tục theo tần suất hoạt động trong nhà máy, có thể làm việc từ sáng đến khuya là chuyện bình thường. Lúc đó tiền lương chắc chắn sẽ rất cao bởi vác càng nhiều, tiền công được tính từ mỗi bao góp lại càng nhiều. Lương cao đồng nghĩa với việc người công nhân phải đánh đổi rất nhiều thứ. Công việc không đòi hỏi người công nhân phải làm việc bằng chất xám trong não, cái họ mất còn phức tạp hơn đó là thời gian, là sức khỏe hao mòn dần theo năm tháng.  

Bốc vác là một công việc vất vả, lương ít mà lại không ổn định, không có hợp đồng ngắn hạn, dài hạn cụ thể. Vậy tại sao nhiều người vẫn chọn? Một đặc điểm có thể thấy ở đội ngũ lao động này là họ có trình độ học vấn rất thấp, họ không may mắn được tạo hóa ban tặng cho kỹ năng, trí thông minh và thậm chí sức khỏe cũng không được lực lưỡng như bao người. Thế nhưng thương thay thân phận con người sống trong xã hội phát triển không ngừng theo thời gian. Cuộc sống là dư vị trong sự sống, trong xã hội có sự phân hóa giàu nghèo, những người nghèo khổ chính là những người chịu nhiều thiệt thòi từ miếng cơm ăn tới công việc. Đã vất vả, túng quẩn lại không có công việc ổn định, họ phải tìm đến công việc vất vả Stevedore – làm bốc vác để mưu sinh từng ngày. 

Nếu bạn hỏi họ tại sao không tìm công việc nào nhẹ nhàng hơn để làm? Câu trả lời nhận từ họ là “muốn” và “rất muốn”. Nhưng việc nào là việc nào khi họ không có học vấn cũng không có kỹ năng và nếu không có những người công nhân bốc vác thì ai sẽ làm công việc này? Khoa học kỹ thuật phát triển sang một thời kỳ mới nhưng đâu phải việc nào máy móc cũng có thể thay thế được con người. Con người chính là cỗ máy vạn năng nhất mà không một loại máy nào có thể thay thế mà người công nhân bốc vác – Stevedore được ví như cỗ máy siêu năng hỗ trợ công việc vận chuyển hàng hóa đúng thời gian. Đó là “cái nghiệp” nhưng cũng là “cái duyên” với nghề khiến họ gắn bó qua thời gian.  

Tìm việc làm

>> Xem thêm: Tuyển thợ sửa điện thoại

3. Stevedore – Công nhân bốc vác với những chia sẻ thầm kín 

Trong xã hội nhóm công việc chia thành 02 loại: Công việc theo chuyên môn và công việc không theo chuyên môn. Và hầu hết các công việc theo chuyên môn làm việc bằng chất xám mức lương cao hơn rất nhiều so với công việc không yêu cầu chuyên môn làm việc bằng sức người. Mức lương trả như vậy không phải là không có lý do bởi các vị trí làm việc yêu cầu chuyên môn thường tạo ra mức doanh thu cao hơn những công việc không cần chuyên môn. Và tất nhiên khi yêu cầu ít hơn thì mức lương nhận được sẽ ít hơn. Tuy nhiên với công việc bốc vác không yêu cầu kiến thức, trình độ nhưng sức người bỏ ra lại “nhiều” và “rất nhiều”. 

Vấn đề công nhân bốc vác bức xúc về mức lương đã diễn ra từ rất lâu. Một sự kiện đình công của công nhân đã diễn ra cách đây hơn 3 năm tại Cảng Thị Nại thuộc thành phố Quy Nhơn, Bình Định – nơi mà có số công nhân bốc vác cùng lượng hàng hóa liên tục vấn chuyển lớn, nhu cầu tuyển công nhân bốc vác ở đây cũng được bổ sung thường xuyên. Nguyên nhân đình công là do đơn giá bốc xếp, dỡ hàng thấp không đủ để bù đắp công sức mà người lao động bỏ ra. Đó là tâm sự trước tiên của người công nhân bốc vác – Stevedore khi chấp nhận theo nghề. 

Công việc bốc vác không có thời gian làm việc cụ thể, mức lương tính theo số lượng hàng bốc mỗi ngày và hàng hóa thì phụ thuộc vào yêu cầu của chủ nhà xưởng, xí nghiệp hay các doanh nghiệp không phụ thuộc thời gian ngày đêm. “Mức lương khi làm việc về đêm có cao hơn thất đấy nhưng để đổi lấy những đồng lương đó chúng tôi mấy nhiều hơn được”. Một câu tâm sự nuốt nước mắt vào trong của một chú công nhân bốc vác. Những người trong nghề phải lao động nặng nhọc, môi trường làm việc lại bụi bặm, ô nhiễm, đồ bảo hộ thì không có. Đồ bảo hộ của họ chỉ là những bộ quần áo bình thường hàng ngày. Tất cả những cố gắng chịu đựng này của họ để phục vụ một mục đích duy nhất là nuôi sống gia đình với chỉ với nhu cầu “cơm ăn ba bữa”. 

Lao động bốc vác làm việc như làm một công việc tạm bợ qua ngày, không có bảo hộ lao động, không tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm y tế,… như bao nghề.  Vì thế đã rất nhiều rủi ro xảy ra với công nhân bốc vác như tai nạn nghề nghiệp khiến gia đình họ đã khổ cực nay lại lâm vào cảnh khốn cùng. Nếu không tai nạn nghề nghiệp thì sức khỏe của họ trong lâu dài cũng sẽ bị ảnh hưởng không ít thì nhiều. Làm việc nặng nhọc hàng ngày đến máy móc còn có hao mòn theo thời gian huống chi là con người. “Mỗi ngày trở về nhà sau thời gian làm việc tại cảng, về đến nhà đặt lưng xuống giường, người lại ê ẩm, nhức mỏi nhưng hôm sau vẫn dậy đi làm chất xếp từng bao hàng hóa bởi đây là nguồn thu nhập chính của gia đình, nếu không đi làm ngày hôm đó, bữa cơm gia đình không có thịt”. Đây lại là một lời chia sẻ nhói lòng. 

Sau thời gian làm việc, có thể lúc nghỉ trưa hay khi về nhà nỗi lòng canh cánh luôn bám riết họ đó là không biết mình tiếp tục làm công việc được bao lâu? Và khi sức khỏe bị ảnh hưởng, thể chất ngày một yếu đi không đủ sức để bốc vác, gia đình sẽ sống ra sao? 

Với kiến thức hạn hẹp, lại may mắn sống trong môi trường có nhiều cơ hội việc làm, nếu không tìm hiểu “Stevedore là gì?” chắc chắn tác giả của Timviec365.vn và hầu hết các độc giả sẽ không ngờ tới ngoài kia lại có những con người thầm lặng, ngày ngày làm việc bốc vác cả chục tấn hàng hóa với hoàn cảnh sống khó khăn. Hy vọng những chia sẻ mà Timviec365.vn trải lòng cùng độc giả trên đây đã giúp mọi người hiểu hơn về nghề Stevedore – công nhân bốc vác. Chúc các anh/ các chú công nhân thật nhiều sức khỏe để vượt qua những tháng ngày làm việc vất vả.