Thế nào là sản xuất hàng hóa? Ưu thế của sản xuất hàng hóa là gì?

1. Giải thích khái niệm thế nào là sản xuất hàng hóa?

Như trên đã nêu, sản xuất hàng hóa là một lọại hình tổ chức kinh tế, khi mà của cải vật chất trong xã hội trở nên dồi dào, thì những sản phẩm được làm ra không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu của người làm, mà còn đáp ứng nhu cầu của những người khác thực sự cần. Hoạt động chính của sản xuất hàng hóa là sản xuất sau đó trao đổi dưới hình thức mua bán. 

Sản xuất hàng hóa là sự phát triền vượt bậc của nền kinh tế, so với kinh tế tự cung tự cấp trước đây.

Xem thêm: Kế hoạch sản xuất là gì?

2. Nguyên nhân ra đời của loại hình kinh tế sản xuất hàng hóa

Sản xuất hàng hóa có thể coi như một bước phát triển mạnh mẽ vượt bậc của xã hội loài người. Điểm qua một chút về lịch sử thì khi bắt đầu hình thành xã hội nguyên thuỷ của loài người, mọi sản phẩm của cải vật chất có được đều là tự làm ra và tự sử dụng. Dần dần của cải vật chất dư thừa dẫn đến sự phân chia giai cấp và từ đó xã hội có giai cấp ra đời. Ở những loại hình xã hội đầu tiên, nền kinh tế chủ yếu vẫn là nền kinh tế mang tính tự cung tự cấp.

Cho đến những bước phát triển sau này, xã hội loài người dần bước vào thời kỳ hiện đại hơn, trong đó một biểu hiện quan trọng đó là sự ra đời của nền kinh tế sản xuất hàng hóa. 

2.1. Sự phân công lao động trong xã hội

Khi của cải vật chất ngày càng nhiều, nhu cầu của con người theo đó mà tăng lên thì nền kinh tế tự cung tự cấp không thế đáp ứng được đầy đủ những nhu cầu đó. Dần dần những sự phân công lao động trong xã hội xuất hiện, với nhiều lĩnh vực khác nhau. Từ  đó nền kinh tế sản xuất hàng hóa ra đời. Nhiệm vụ của từng nhóm người trong xã hội cũng được phân định rõ ràng hơn, khi giờ đây nhiệm vụ sản xuất hàng hóa sẽ chỉ được thực hiện bởi những người lao động. Giữa những người lao động cũng sẽ có những sự trao đổi hàng hóa cho nhau nhưng không không nhiều. Khi của cái vật chất trở nên dư thừa sẽ tạo ra giá trị thặng dư.  

Sự phân chia sâu sắc trong lao động, cũng như sự chuyên môn hóa trong sản xuất giúp tăng năng suất lao động. Quá trình này dần dần sẽ tạo ra giá trị thặng dư giúp hàng hóa ngày càng được tăng cường lưu thông. 

2.2. Những người sản xuất có sự khác biệt với nhau

Nền kinh tế hàng hóa phát triển khiến những người làm chủ chuỗi sản xuất hàng hóa trở nên khác biệt với nhau. Họ có thể có những mặt hàng khác nhau. Hàng hóa muốn trao đổi được cần phải thông qua buôn bán, trao đổi. Khác với nền kinh tế tự cung tự cấp khá kém năng động trước đây, nền kinh tế sản xuất hàng hóa tạo ra một môi trường năng động hơn, thúc đẩy sự phát triển lưu thông hàng hóa.

Tuy nhiên, một mâu thuẫn của kinh tế sản xuất hàng hóa đó là sự mẫu thuẫn giữa lao động tư nhân và lao động xã hội. Sản phẩm của sản xuất hàng hóa là để phục vụ cho nhu cầu chung của cả xã hội thế nhưng sản xuất sản phẩm như thế nào thì lại phụ thuộc vào cá nhân. Mâu thuẫn của tính cá nhân và tính xã hội trong nền kinh tế sản xuất hàng hóa chính là nguyên nhân sâu xa dẫn đến khủng hoảng của nền kinh tế. 

Xem thêm: Quy luật giá trị là gì và tác động đối với sản xuất – lưu thông

3. Sản xuất hàng hóa có những ưu điểm gì?

Như đã nói trên, so với một nền kinh tế tự cung tự cấp khá trì trệ, thì sự ra đời của sản xuất hàng hóa đã khiến cho xã hội được phát triển hơn, năng động hơn.

Cụ thể những sự khác biệt vượt trội đó là gì, chúng ta sẽ đi vào từng nội dung ngay sau đây

3.1. Tận dung thế mạnh của từng nguồn lực trong xã hội

Dễ thấy trong nền kinh tế tự cung tự cấp, đặc biệt là nền kinh tế nông nghiệp thời phong kiến, kinh tế khá trì trệ và gần như không thể phát triển do tất cả những thành viên trong xã hội đó đều làm những công việc giống nhau, và phải đảm nhiệm mọi công việc. Điều này vô hình chung khiến cho khả năng của từng người không được tận dụng. Có thể có người mạnh ở lĩnh vực này, có người mạnh ở lĩnh vực khác. Việc đánh đồng tất cả phải làm từ đầu đến cuối và với những công việc khác nhau sẽ khiến cho năng suất lao động chung của cả xã hội sẽ không cao. Để tận dụng tối đa khả năng của từng người, cần một sự thay đổi trong nền kinh tế, để tận dụng tối đa khả năng của từng thành viên trong xã hội, để họ được cống hiến trong từng điểm mạnh của mình. Nói cách khác, sự phân hóa lao động trong nền kinh tế sản xuất hàng hóa sẽ giúp khai thác tối đa sức mạnh của từng cá nhân trong những lĩnh vực sở trường của họ. Qua đó, năng suất lao động của xã hội nói chung sẽ được cải thiện rõ rệt, và giúp tạo ra giá trị thặng dư. 

Nhìn rộng hơn về sự phát triển của sản xuất hàng hóa, khi có sự giao thoa kết hợp và hợp tác trên quy mô lớn hơn, cụ thể là giữa các quốc gia với nhau, lợi thế của từng quốc gia sẽ được tận dụng và đẩy mạnh sự phát triển giữa những quốc gia có sự hợp tác. 

3.2. Ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật trong sản xuất

Đối với nền kinh tế sản xuất hàng hóa, quy mô của sản xuất không bị bó hẹp mà khá mở rộng. Nó được mở rộng đến đâu thì còn tùy thuộc vào nguồn nhân lực của từng nơi.

Chính điều này đã tạo nên sự khác biệt và tạo điều kiện để áp dụng những thành tưu khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất. Một khi những thành tựu khoa học kỹ thuật được áp dụng thì năng suất của lao động sẽ được tăng lên đáng kể. 

3.3. Tạo sự cạnh tranh giữa những người sản xuất

Trong nền kinh tế sản xuất hàng hóa, sự cạnh tranh là khá gay gắt giữa những người sản xuất. Bởi khi đó người sử dụng được quyền lựa chọn những sản phẩm tốt nhất dành cho mình, những sản phẩm ko tốt dần dần sẽ bị đào thải theo quy luật tự nhiên. Chính quy luật cung cầu đã đẩy sự cạnh tranh trở nên lớn hơn bao giờ hết, và khiến cho người tiêu dùng là những người được hưởng lợi khi ngày càng có những sản phẩm chất lượng được đưa ra thị trường. Sự cạnh tranh này có bản chất từ một nguyên lý cơ bản trong triết học: mâu thuẫn là động lực để phát triển. Sự mâu thuẫn giữa những người sản xuất, cụ thể trong việc cung cấp sản phẩm cho khách hàng, là động lực để các sản phẩm chất lượng được ra đời. 

Như vậy với những thông tin nêu trên chắc hẳn các bạn cũng đã có được cái nhìn sơ lược về sản xuất hàng hóa rồi. Nền kinh tế sản xuất hàng hóa là sự phát triển tất yếu của xã hội, giúp con người ngày càng đi lên, cải thiện năng suất lao động qua đó nâng cao đời sống. Còn đó là đôi chút những bất cập tuy nhiên những nhược điểm này sẽ dần được khắc phục trong tương lai không xa sắp tới.

Xem thêm: Việc làm kiểm kê hàng hóa