Lương net là gì? Người làm nên chọn lương net hay lương gross?

Kiếm việc làm

1. Lương net là gì?

Lương netMức lương đã được phía bên chi trả sau khi trừ các khoản bắt buộc như bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân của từng người hoặc có thể là sự khấu trừ các khoản khác của người lao động.

Để làm rõ lương net là gì, bạn có thể tìm hiểu thêm về thông tin gross. Vậy gross là gì?

Gross được hiểu là các tổng mức thu nhập mà người lao động có quyền nhận được, trong đó bao gồm lương cơ bản + hoa hồng + tiền trợ cấp (trợ cấp ăn uống, phương tiện, trợ cấp thôi việc,...).

Qua hai định nghĩa trên, ta có thể hiểu lương net và gross là gì, đơn giản có thể hiểu rằng lương net là lương thực tế mà người lao động sẽ nhận được, còn lương gross là tổng mức thu nhập mà người lao động nhận được sau khi người lao động và người sử dụng lao động thoả thuận xong về mức lương cạnh tranh.

Việc làm nhân sự

>> Xem thêm: Tiền lương đóng quỹ HT TT là gì

2. Cách tính lương net

Vậy lương net tính như thế nào? Dựa vào định nghĩa trên, ta có công thức tính lương net như sau:

Lương net = Lương gross – (bảo hiểm xã hội + bảo hiểm y tế + bảo hiểm thất nghiệp + thuế thu nhập cá nhân).

Từ công thức trên ta có thể dễ dàng tính lương gross sang net và ngược lại.

Theo như Quyết định của bảo hiểm xã hội thì tổng số tiền mà người lao động phải đóng góp trong 3 quỹ bao gồm Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm thất nghiệp và Bảo hiểm y tế là 32,5%.

Chúng ta có có thể lấy một ví dụ như sau:

Một công ty hay doanh nghiệp có mức lương dành cho người lao động là 20 triệu, trong đó công ty phải có nghĩa vụ đóng góp cho người lao động là 22% trong tổng mức phí phải đóng, người lao động phải đóng góp 10.5% so với tổng mức phí phải đóng.

Như vậy, tổng số tiền mà người lao động nhận được sau khi trừ các khoản phí trên là:

20 triệu – (20 triệu * 10.5%) = 17,9 triệu đồng

Nhìn vào đây, người lao động có thể nhận ra 17.9 triệu này sẽ được dùng để tính tiền phí thuế thu nhập cá nhân.

17,9 triệu – 9 triệu (tiền gia cảnh bản thân) = 8,9 triệu.

Trong đó, theo quy định về các khoản phí phải nộp thì những người lao động có mức thu nhập từ 5 – 10 triệu sẽ có mức thuế suất là 10%. Từ đó, ta có thể suy ra mức thu nhập cá nhân mà người lao động phải đóng là:

8,9 triệu *10% = 0,89 triệu đồng

Sau khi đã biết được các khoản phí phải nộp, người lao động có thể dễ dàng tính được mức thu nhập thực tế mà mình có được trong mỗi tháng.

17,9 triệu – 0,89 triệu = 17,01 triệu đồng

Như vậy 17,01 chính là lương net của bạn.

3. Các bước quy đổi lương net sang lương gross

Dựa vào hai thông tư 111/2024/TT-BTC và thông tư 92/2024/TT-BTC quy định trường hợp tổ chức, cá nhân thì những trường hợp trả lương không bao gồm các khoản phí thì phải có sự quy đổi sang cách trả lương có tính thuế. Từ đấy mới có thể xác định được mức thu nhập phải chịu thuế là bao nhiêu. Trước đó cần căn cứ vào lương tối thiểu vùng tuy nhiên các năm sẽ thay đổi khác nhau ví dụ như lương tối thiểu vùng sẽ khác đi so với các năm nên kế toán cần phải lưu ý khi tính lương cho người lao động.

Để có thể quy đổi được mức lương net sang lương gross, ta thực hiện các bước sau:

- Đưa ra mức lương cơ sở theo căn cứ của pháp luật.

Sau đó, tính mức thu nhập theo căn cứ quy định qua công thức sau:

Thu nhập làm căn cứ quy đổi = thu nhập thực nhận + các khoản trả thay – các khoản giảm trừ

Trong đó:

Số tiền thu nhập mà người lao động thực hiện sẽ bao gồm các khoản tiền như tiền lương, tiền công và không bao gồm tiền thuế mà người lao động nhận được ở mỗi tháng và các khoản phí phụ cấp, phụ cấp thu hút theo quy định.

Các khoản trả thay sẽ những khoản lợi ích bằng tiền hoặc không bằng tiền của các các doanh nghiệp, công ty sẽ trả cho người lao động.

Các khoản giảm trừ bao gồm các chi phí giảm trừ gia cảnh, người phụ thuộc, giảm trừ đóng góp từ thiện, khuyến học, nhân đạo, quỹ hưu trí tự nguyện.

- Xác định thu nhập tính thuế

- Xác định thuế thu nhập cá nhân phải nộp theo công thức hoặc tính thuế tncn online để tiết kiệm thời gian và hạn chế nhầm lẫn

>> Xem thêm: Thưởng thâm niên

4. Các khoản phí cơ bản mà người lao động phải đóng

Khi người lao động được hưởng theo mức lương net, họ sẽ phải đóng các khoản sau:

Chi phí các loại bảo hiểm

Theo như quyết định của bảo hiểm xã hội thì khi người lao động ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp, công ty thì người lao động sẽ được hưởng các BHXH, BHTN, BHYT từ phía bên công ty, doanh nghiệp đóng cho.

Người lao động và doanh nghiệp sẽ có nghĩa vụ phải cúng nhau đóng các mức phí và bảo hiểm. Trong đó, phần chi phí mà doanh nghiệp phải đóng sẽ được trừ trực tiếp vào phần chi phí. Tỉ lệ phân chia các khoản phí giữa doanh nghiệp, công ty và người lao động như sau:

- Mức đóng bảo hiểm xã hội phải đóng là 25,5%. Trong đó, người lao động phải đóng 8%, số còn lại đơn vị đóng 17,5%.

- Mức đóng bảo hiểm y tế phải đóng là 4,5%. Trong đó, người lao động đóng 1,5%, 3% còn lại thì công ty hoặc doanh nghiệp phải đóng.

- Theo như quy định thì tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp sẽ là 2%. Mức phí này sẽ chia đều cho người lao động và doanh nghiệp.

- Mức kinh phí công đoàn phải đóng là 2% so với quỹ tiền lương của người lao động nhận được. Trong 2% kinh phí công đoàn này, doanh nghiệp phải có trách nhiệm đóng tất cả.

Thuế thu nhập cá nhân

Đối với trường hợp người lao động với doanh nghiệp chỉ ký kết hợp đồng thời hạn 03 tháng trở lên thì sẽ được đóng thuế thu nhập cá nhân, với hình thức này người lao động sẽ phải đóng thuế theo biểu lũy tiến từng phần. Tuy nhiên, hình thức đóng thuế thu nhập cá nhân cũng sẽ được phụ thuộc vào tiền lương và các khoản thu nhập mà người lao động nhận được. Từ đó, đưa ra xem xét người lao động có phải đóng thuế hay không.

Việc làm hành chính - văn phòng

>> Xem thêm: Cách tính lương tháng 13

5. Người lao động nên chọn lương net hay lương gross?

Đối với một người lao động thì chúng ta nên chọn công ty trả lương khoán, lương cứng theo dạng lương net hay lương gross? Câu hỏi này thu hút sự quan tâm của nhiều người lao động vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của họ.

Trong trường hợp, công ty của bạn trả mức lương được tính theo gross thì bạn sẽ phải làm phép toán đó là lấy mức lương gross trừ đi các khoản tiền mà bạn phải chi trả như thuế, bảo hiểm,... nếu nó lớn hơn mức lương net bạn mong muốn nhận được thì đây được xem là cách thức tính lương có lợi cho bạn.

Khi bắt đầu làm việc tại công ty A, nếu bạn mong muốn có mức thu nhập là 5 triệu đồng net, và nếu công ty trả lương theo cách tính gross, bạn sẽ nhận được mức lương của công ty trừ đi các khoản phải nộp (tuân theo quy định của công ty, mỗi công ty sẽ có các khoản nộp riêng dành cho người lao động). Đây là mức lương bạn sẽ nhận được.

Đối với trường hợp tính lương net, thì sẽ có các trường hợp khác xảy ra như sau:

- Trường hợp 1: Nếu bạn gặp công ty uy tín, họ sẽ có bản hợp đồng và trong đó có ghi rõ mức lương net, sau đó họ sẽ quy ra lương gross. Đăng ký với cơ quan BHXH với mức lương bạn nhận được, về sau sẽ trả lại cho bạn tất cả.

- Trường hợp 2: Nếu bạn gặp phải công ty làm việc  không trung thực . Họ trả cho bạn mức lương net nhưng khi đăng ký với cơ quan BHXH với mức lương thấp hơn so với mức lương net bạn nhận được, sau đó họ sẽ đóng BHXH, BHYT, BHTN, và thuế TNCN thấp hơn so với mức lương của bạn. Chính vì vậy, khi bạn gặp vấn đề liên quan đến an toàn xã hội, trợ cấp thất nghiệp, thải sản,..lúc này khi dùng đến các gói bảo hiểm bạn mới có thể phát hiện ra sự lừa đảo của công ty đó.

Xét về phía công ty, doanh nghiệp thì việc sử dụng lương net cho nhân viên sẽ giúp họ giảm bớt chi phí. Trong các tình huống mà công ty đang cần đến khẩn cấp thì đây được xác định là chiêu trò của các công ty. Đối với một người đi làm thì bạn sẽ gặp phải thiệt thòi về mức lương nhận được bởi đến khi bạn cần dùng đến các khoản bảo hiểm như thai sản, bảo hiểm,... thì bạn chỉ nhận được khoản chi phí mà công ty đã đóng.

Từ ví dụ trên, nếu đưa ra so so sánh trên mặt lý thuyết giữa lương net và lương gross thì dễ nhận thấy mức lương người lao động nhận được là như nhau. Mỗi cách tính sẽ mang lại ích và hạn chế khác nhau cho người lao động.

Nếu chọn lương gross vào mỗi tháng thì người lao động có thể chủ động trong việc đánh giá năng lực của mình tương ứng với mức lương được bên sử dụng lao động chi trả.

Tuy nhiên, việc chọn mức lương gross người lao động phải mất thời gian trong việc tự chi trả các khoản phí bắt buộc phải đóng như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, thất nghiệp,... Đồng nghĩa với việc mỗi tháng bạn sẽ bị thiếu hụt một khoản tiền cho các chi phí đó. Điều này có thể tạo ra cảm giác hụt hẫng với một số người.

Còn nếu như bạn nhận lương net, người lao động sẽ được hưởng trọn vẹn mức lương mà mình nhận được mà không phải chi trả thêm bất cứ một khoản phí nào. Đây cũng là điều mà bất kỳ ai đi làm cũng mong muốn.

Tuy nhiên, thì bên cạnh mang lại lợi ích đó thì việc nhận được lương net cũng mang lại không ít rủi ro cho người lao động. Bởi có nhiều công ty, doanh nghiệp dựa vào sự thiếu hiểu biết, nhẹ dạ cả tin của người lao động mà mang lại lợi ích cho chính mình thông qua việc khai báo với cơ quan thuế và các công ty bảo hiểm về mức lương của bạn không đúng sự thật.

Thông thường, họ sẽ báo mức lương của bạn thấp hơn so với mức lương thực tế. Đồng nghĩa với việc họ sẽ phải đóng các khoản phí ít hơn. Điều này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi của người lao động sau này. Bởi việc đóng các khoản phí bảo hiểm thấp, thì sau này khi cần dùng đến các dịch vụ bảo hiểm như tai nạn lao động, các

Vậy câu hỏi đặt ra là với cương vị là người lao động thì mình nên chọn lương net hay lương gross?

Qua phân tích trên thì ta có thể dễ dàng nhận ra bạn nên chọn lương gross để làm chủ được tiền nong của mình, bao gồm việc kiểm soát các khoản phí bảo hiểm mình phải chi trả.

Đối với các trường hợp công ty của bạn sử dụng hình thức trả lương net, bạn hãy yêu cầu công ty liên kê chi tiết các khoản phí dược công ty đóng cho để tránh mất đi quyền lợi của bản thân.

Dù công ty của bạn có trả lương theo hình thức nào đi chăng nữa thì chỉ cần người lao động quan tâm, chú ý một chút thì việc sử dụng hình thức nào đi chăng nữa thì cũng không thành vấn đề.

>> Xem thêm: Lương cơ bản tiếng Anh là gì

6. Ưu và nhược điểm của lương net

- Ưu điểm

Dễ nhận thấy lương net mang lại cho người lao động khoản tiền đúng với sự thỏa thuận ban đầu giữa bạn và công ty. Mỗi tháng, khi nhận lương người lao động sẽ không phải mất thời gian trong việc tính toán các khoản phí phải nộp.

- Nhược điểm

Bên cạnh việc mang lại lợi ích thì lương net cũng mang lại một số mặt hại cho người lao động đó là người lao động sẽ có nguy cơ gặp rủi ro, bạn sẽ không nhận được đúng quyền lợi của mình. Bạn sẽ có thể gặp các công ty đóng các khoản phí bảo hiểm dựa theo lương net bạn nhận được. Điều này sẽ dẫn đến chế độ bạn nhận được sau này sẽ bị thấp đi.

Vì vậy, trước khi bắt đầu công việc, bạn cần kiểm tra kỹ thông tin về các khoản phí mà công ty sẽ chi trả cho bạn, sau đó so sánh với điều khoản trong hợp đồng để đảm bảo tính chính xác của thông tin đó. Bạn cũng nên yêu cầu họ liệt kê bảng lương và đưa cho bạn vào cuối tháng để kiểm tra, đối chiếu với mức lương bạn nhận được.

>> Xem thêm: Tính lương tiếng Anh là gì

7. Phân biệt lương net với lương gross

- Khái niệm

Lương gross: là tổng số thu nhập mà người lao động được người sử dụng lao động chi trả cho hàng tháng.

Lương net: là tổng số tiền lương mà người lao động sẽ có được trong hàng tháng.

- Các khoản phí mà người lao động phải đóng

Lương gross bao gồm: bảo hiểm xã hội (chiếm 8%), bảo hiểm y tế (chiếm 1,5%). Bảo hiểm thất nghiệp (1%), thuế thu nhập cá nhân (nếu có)

Lương net không bao gồm bất kì một khoản phí nào như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp hay thuế thu nhập cá nhân.

- Mối quan hệ

Cả mức lương net và mức lương gross đều có quan hệ mật thiết với nhau. Cả hai mức lương sẽ được tính dựa trên công thức sau:

Lương net = Lương gross – (bảo hiểm xã hội + bảo hiểm y tế + bảo hiểm thất nghiệp + thuế thu nhập cá nhân)

- Chủ thể được hưởng lợi

Lương gross: người hưởng lợi là người lao động

Lương net: người hưởng lợi là người sử dụng lao động

- Ưu điểm

Lương gross: người lao động có thể chủ động trong việc tính toán mức lương mà mình nhận được.

Lương net: người lao động không phải mất thời gian trong việc nộp các khoản phí như bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân,...bởi vấn đề này đã được phía bên sử dụng lao động tự động tính toán và nộp cho người lao động. Người lao động chỉ việc nhận đủ số tiền như đã thỏa thuận lúc ban đầu.

- Nhược điểm

Lương gross: người lao động phải quan tâm và tính toán số tiền phải đóng các khoản phí hàng tháng như bảo hiểm ý tế, thuế thu nhập cá nhân để đối chứng với mức lương mình nhận được.

Lương net: người lao động có thể sử dụng mức lương của mình để đóng các khoản phí, điều này dẫn đến việc mức đóng thấp thì mức hưởng của người lao động sau này cũng sẽ thấp.

Qua trên, chắc mọi người đã hiểu rõ lương net là gì? Mức lương net là gì?. Từ đấy người lao động có thể nắm rõ quyền lợi của mình trong lao động.