Câu trả lời hoàn hảo nhất cho: Financial controller là gì?

1. Định nghĩa financial controller là gì?

Những tháng cuối năm 2018 đầu năm 2019, thế giới vừa chấn động và cũng vừa được một phen hài hước trước sự kiện công chúa của Huawei bà Mạnh Vãn Châu - Giám đốc tài chính Huawei bị bắt tại với cáo buộc rửa tiền. Thị trường điện tử thế giới sao động bởi thông tin này, vì lẽ, với cáo buộc rửa tiền, bà và hệ thống đồng bọn của mình có thể phải chịu mức án lên tới hàng chục năm tù. Tuy nhiên, một điều hài hước khi cảnh sát bắt giữ đó là bà đang sử dụng iPhone 7 Plus, iPad Pro và MacBook Air ngoài ra bà chỉ dùng duy nhất một chiếc Huawei Mate 20 RS Porsche Edition của doanh nghiệp mình mà thôi. Sự kiện này được xem là tổn thất cũng chính là vết nhơ rất lớn đối với Huawei khi giám đốc tài chính của mình lại sử dụng sản phẩm của hãng điện thoại, điện tử đối thủ.

Điều này sẽ không có gì đặc biệt nếu bà Mạnh Vãn Châu không đương giữ chức vụ giám đốc tài chính của Huawei. Giám đốc tài chính trong tiếng anh là finance director, là những người chịu trách nhiệm cao nhất. Ở một số doanh nghiệp, giám đốc tài chính (finance director) cũng chính là những người chịu trách nhiệm kiểm soát viên tài chính (financial controller). Vậy Financial controller là gì? Khi nào financial controller với finance director là một? 

Financial controller được dịch ra là kiểm soát viên tài chính. Định nghĩa chính xác nhất dành cho câu hỏi financial controller là gì? Đây chính là cụm từ trong tiếng anh của một công việc, một việc làm ngành tài chính, một chức vụ thực hiện công tác kiểm soát các hoạt động tài chính của doanh nghiệp, thực hiện các công việc khác liên quan đến quản lý tài chính, giữ vai trò lãnh đạo trong hệ thống tài chính, hệ thống báo cáo thuế, đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng Luật Thuế hiện hành. Đồng thời họ cũng chính là những người kiểm soát, kiểm toán chi phí doanh nghiệp, phân tích những thay đổi trong ngân sách doanh nghiệp, đề xuất phương hướng hoạt động của hệ thống tài chính doanh nghiệp.

Ở nước ngoài, kiểm soát viên tài chính là một quản lý cấp cao của bộ phận tài chính doanh nghiệp và kế toán của tổ chức. Nhìn chung, kiểm soát viên tài chính là một giám đốc điều hành cấp cao, đóng vai trò như một trưởng phòng kế toán. Họ thực hiện công việc và chịu trách nhiệm trước việc giám sát việc lập báo cáo tài chính, cân đối và báo cáo thu nhập doanh nghiệp. Một người kiểm soát tài chính cũng có thể được coi là người đồng hành tài chính, họ dưới quyền giám đốc tài chính (CFO), chịu trách nhiệm báo cáo tài chính cho giám đốc của mình. Trong các tổ chức nhỏ hơn không có CFO, financial controller sẽ chính là những nhân viên tài chính hàng đầu cho doanh nghiệp. Tại một số công ty, kiểm soát viên tài chính họ có liên quan đến việc đánh giá và lựa chọn công nghệ để sử dụng trong kế toán, kiểm toán tài chính doanh nghiệp hay các bộ phận tài chính, bộ phận liên quan khác trong tổ chức.

Financial controller là kiểm soát viên tài chính. Ở một số doanh nghiệp nhỏ, những người giữ chức vụ financial controller đồng thời cũng chính là những giám đốc tài chính của doanh nghiệp. Ngoài ra, ở một số resort, khách sạn, nhà nghỉ vị trí financial controller vừa là giám đốc tài chính, cũng là kế toán trưởng của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có vị trí financial controller. Nhiều công ty xây dựng, hay một số nhà thầu nước ngoài họ không có và không tuyển dụng ví trí financial controller mà thay vào đó là Cost Controller – người điều chỉnh giá thầu.

Vị trí financial controller không phải vị trí nắm quyền hành tuyệt đối trong tài chính doanh doanh nghiệp. Mặc dù vậy, những kiểm soát viên có vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp, họ là cánh tay phải đắc lực cho CFO hoặc cho chính CEO doanh nghiệp. Chính vì vậy, ví trí financial controller luôn được xem là công việc đáng mơ ước, và là sự nghiệp phấn đấu cả đời đối với rất nhiều người. Bởi lẽ công việc này đáng mơ ước vì chế độ đãi ngộ cũng như khả năng thăng tiếng rất cao trong sự nghiệp. Có thể nói, để từ một kế toán viên trở thành một financial controller là rất khó khăn, những từ một kiểm soát viên tăng tiến lên trở thành giám đốc tài chính CFO lại khá dễ dàng. Vị trí financial controller được xem như bước đệm quan trọng để rèn luyện, cũng như để thử thách trình độ, năng lực của các CFO tương lai.

>>> Để hiểu rõ hơn về những việc làm ngành tài chính bạn không thể bỏ lỡ bài viết sau đây: Việc làm ngành tài chính – Bài toán tìm việc ở đâu?

2. Financial controller họ phải thực hiện những công việc gì?

Chịu trách nhiệm thực hiện việc quản lý tất cả các hoạt động tài chính, kế toán nền công việc cũng như vai trò của financial controller là rất lớn. Nhìn chung, ta có thể kể ra một nhiệm vụ và trách nhiệm tiêu biểu mà một kiểm soát tài chính phải thực hiện như sau:

- Phát triển chiến lược tài chính doanh nghiệp, đề xuất, thực hiện các kế hoạch nhằm giảm thiểu rủi ro và dự báo cơ hội đối với tài chính doanh nghiệp.

- Báo cáp và phân tích tài chính cấp cao, quản lý dòng tiền, quản lý ngân sách thường xuyên.

- Nâng cao hiệu quả và giảm chi phí trong doanh nghiệp.

- Quản lý các bên liên quan, quản lý và thu nợ.

- Chuẩn bị báo cáo thuế công ty, đảm bảo tuân thủ pháp luật và các quy định về tài chính doanh nghiệp.

- Phát triển đánh giá tài chính và cung cấp tư vấn đầu tư, điều chỉnh nhân sự, và những kế hoạch tài chính trong tương lai của doanh nghiệp.

- Đánh giá tài chính doanh nghiệp và cung cấp những tư vấn đầu tư.

- Hỗ trợ, góp ý cho CFO hoặc CEO trong việc quản lý doanh nghiệp và quản lý tài chính doanh nghiệp. Phát triển kỹ năng lãnh đạo của bản thân, hỗ trợ cấp dưới trong việc thực hiện các hoạt động tài chính của doanh nghiệp.

Ngoài việc phải chuẩn bị báo cáo, người kiểm soát viên tài chính họ có trách nhiệm tuân thủ các quy định kiểm toán, giám sát kiểm soát nội bộ những quy định định chung của pháp luật liên quan đến vấn đề tài chính doanh nghiệp.

Nhìn chung, công việc và trách nhiệm mà một financial controller phải thực hiện tương đối khó và nặng nề. Những công việc này có tác động không hề nhỏ đến sự tồn vong và phát triển doanh nghiệp cũng như của chính tương lai nghề nghiệp, cơ hội thăng tiến của financial controller đó.

3. Yêu cầu trình độ và chế độ lương thưởng của một financial controller ra sao?

Với trách nhiệm công việc liên quan trực tiếp đến sự tồn von và phát triển doanh nghiệp như vậy, để trở thành kiểm soát tài chính cũng không phải là điều dễ dàng. Kiểm soát viên tài chính thương có một vài yêu cầu về bằng cấp và kinh nghiệm quản lý các nhóm tài chính, chuẩn bị cải thiện về các công cụ và hệ thống tài chính. Về bằng cấp, tối thiểu những kiểm soát viên tài chính họ phải có bằng đại học trở lên, và bằng cấp của họ phải liên quan đến các lĩnh vực tài chính hay kinh tế như kế toán, quản trị kinh doanh, luật kinh doanh, luật tài chính – ngân hàng - chứng khoán. Đa phần các kiểm soát tài chính họ đề có bằng cử nhân hoặc thạc sĩ trở lên. Hoặc có đã tham gia chương trình CPA hoặc CA (chương trình được công nhân toàn cầu về năng lực và trình độ chuyên môn cao trong ngành quản trị kinh doanh).

Ngoài ra, khi tuyển dụng nhân sự cho vị trí financial controller các doanh nghiệp đòi hỏi rất cao về trình độ giáo dục và kinh nghiệm quản lý như trình độ kế toán điều lệ đủ tiêu chuẩn (ACA, ACCA, CIMA), hiểu biết tốt và kiến ​​thức làm việc về phần mềm kế toán phù hợp, luôn trong trạng thái sẵn sàng chuẩn bị đón nhận những cách thức làm việc mới và công nghệ hỗ trợ cho hoạt động trơn tru của chức năng tài chính. Bên cạnh đó, họ cũng cần có kiến thức về truyền thông, xuất bản và quảng cáo được ưa thích, có kinh nghiệm kiểm soát tài chính có được từ những doanh nghiệp mình đã làm việc trước đây,… Đặc biệt họ phải có tính trung thực và trung thành với doanh nghiệp.

Những kiểm soát viên tài chính là những người làm việc trực tiếp với tiền của doanh nghiệp. Chính vì vậy đạo đức và tính trung thực là vô cùng cần thiết, vì lẽ nếu không có đức tính này, những financial controller rất dễ trở thành tội phạm kinh tế, rửa tiền, biển thủ công quỹ, … Sự trung thành với doanh nghiệp cũng vô cùng cần thiết, vì đặc điểm công việc nắm rõ tài chính doanh nghiệp như vậy, những financial controller rất dễ dàng bán bí mật công ty cho doanh nghiệp đối thủ.

Với yêu cầu trình độ chuyên môn cao như vậy, lại có trách nhiệm công việc tương đối nặng nền, kiểm soát tài chính - financial controller được hưởng mức lương rất hấp dẫn. Con số này rơi vào khoảng 75 nghìn đến 90 nghìn đô mỗi tháng. Hơn nữa, từ vị trí financial controller rất dễ dàng để phấn đấu, để tăng tiến lên vị trí giám đốc tài chính CFO doanh nghiệp.

Financial controller luôn được xem là công việc đáng mơ ước với vị thế nghề nghiệp trong ngành tài chính kế toán cũng như chế độ lương thưởng cực kỳ hấp dẫn.

4. Financial controller – Lương cao nhưng hiếm

Nắm bắt tình hình tài chính doanh nghiệp, đoán biết được những “cơn bệnh” mà doanh nghiệp đang gặp phải, rồi “kê đơn thuốc” giải quyết những căn bệnh ấy. Financial controller nắm vị trí rất quan trọng trong doanh nghiệp, mức lương tối thiểu mà một kiểm soát viên tài chính của một một công ty nhỏ cũng rơi vào khoảng 15 triệu đồng một tháng. Con số này sẽ là không giới hạn đối với vị thế của từng doanh nghiệp. Mức lương vô cùng cao như vậy nhưng vị trí Financial controller tuyển dụng lại vô cùng hiếm. Sự hiếm hoi nghề nghiệp này chịu những tác động trực tiếp sau đây:

4.1. Tiêu chí tuyển dụng ngặt nghèo

Trợ thủ đắc lực của CFO, hay chính là CFO là vị trí không phải ai cũng có thể ngồi vào. Đối với những doanh nghiệp Việt Nam, tiêu chí tuyển dụng đối với Financial controller có thể không cao như những doanh nghiệp nước ngoài tuy nhiên những doanh nghiệp này vẫn luôn yêu cầu ứng viên của mình tốt nghiệp trình độ đại học, cao học trở lên, đồng thời phải có bằng cấp chứng chỉ liên quan đến tài chính doanh nghiệp. Riêng với việc ứng tuyển vào doanh nghiệp quốc tế, hoặc tập đoàn đa quốc gia, họ yêu cầu ứng viên của mình trình độ vô cùng ngặt nghèo, một khả năng làm việc có hệ thống đặc biệt là kinh nghiệm quản lý tài chính doanh nghiệp đã được chứng minh trong lịch sử làm việc của họ. Vượt qua được vòng sơ loại về trình độ năng lực, những Financial controller họ tiếp tục vượt qua nhiều vòng tuyển dụng nghiêm ngặt vòng phỏng vấn trực tiếp mới có đủ điều kiện để trở thành một Financial controller.

Do vậy, để có thể tìm được công việc trở thành một Financial controller cần phải đảm bảo nhiều tiêu chí cũng như nhiều điều kiện khắt khe hơn. Vì vậy mà cơ hội tìm việc làm tại Kiên Giang cho nhân viên ngành này cũng trở nên khó khăn hơn.

4.2. Đầu ra của sinh viên tài chính kế toán chưa đảm bảo chất lượng

Một thực tế đáng buồn hiện nay đó là chất lượng đào tạo tài chính kế toán chưa được đảm bảo về chất lượng. Nói như vậy không phải áp đặt về chất lượng chưa cao đối của những trường đào tạo tài chính kế toán mà chất lượng đào tạo ấy đã tốt nhưng chưa đạt đến yêu cầu của vị trí ứng tuyển Financial controller. Đơn cử như hiện nay, hầu hết vị trí Financial controller đều được tuyển dụng nhân sự từ những cử nhân tương lai đã tu nghiệp, học tập và nghiên cứu tại nước ngoài. Có thể nói, một yếu trong những yếu điểm lớn nhất khi tuyển dụng nhân sự vị trí Financial controller đó là chất lượng giáo dục Việt Nam chưa tương xứng với chất lượng quốc tế.

4.3. Những kế toán lành nghề chưa đảm bảo được kỹ năng

Một con đường khác để trở thành một Financial controller đó là bước từng bước một. Từ vị trí kế toán, tiến dần lên trưởng phòng kế toán, rồi đến Financial controller. Đây cũng là cách thức được nhiều người lựa chọn cũng như cách thức được nhiều doanh nghiệp lựa chọn để tuyển dụng vị trí Financial controller cho mình.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, đa số người lao động làm việc làm ké toán tại Hà Nội hay các tỉnh thành khác hiện nay chỉ dừng lại ở việc ghi chép thủ công, báo cáo tài chính một cách đơn thuần. Họ chưa có khả năng phân tích cũng như dự báo, định hướng phát triển của tài chính doanh nghiệp. Nguyên nhân sâu xa của điều này là do khâu đào tạo và quan điểm ỷ lại, ngại suy nghĩ, lười cạnh tranh, không có tham vọng của lao động Việt Nam.

Bởi lẽ, con người phải có tham vọng, họ mới có ý chí để phấn đấu, để suy nghĩ, để đấu tranh và để phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên nói đi cũng phải nói lại, một trong những yếu tố khiến kế toán thiếu tham vọng đó chính là cơ chế doanh nghiệp có xu hướng “nhét” con ông cháu cha vào vị trí quản lý. Điều này khiến cho những người có ước mơ, có trình độ, có hoài bão họ nhìn thấy được tương lai rằng họ có cố gắng thế, cố gắng nữa hay cố gắng mãi thì vị trí của họ vẫy vậy, và doanh doanh nghiệp vẫn đưa “con cháu của mình” vào quản lý rồi lại tiếp tục quay trở lại chê kế toán Việt Nam ỷ lại, lười phấn đấu, …

Financial controller là vị trí được rất nhiều người ao ước, phấn đấu xuyên suốt sự nghiệp tài chính kinh tế của mình. Hy vọng rằng thông qua bài  viết này, bạn đã hiểu và nắm rõ Financial controller là gì? Thêm vào đó là những kiến thức xoay quanh phục vụ cho quá trình phát triển nghề nghiệp của mình. Chúc các bạn thành công!