Luật kinh doanh là gì? Triển vọng ngành luật kinh doanh hiện nay

Khái niệm luật kinh doanh là gì? không còn là câu hỏi xa lạ với người làm kinh doanh hay người đam mê theo học Luật kinh doanh đặc biệt là khi, Việt Nam Gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO), tiếp đến là diễn ACE và hiệp định kinh tế TPP, đón đầu những vận hội mới, đồng thời mang lại không ít những thách thức cho các doanh nghiệp Việt trong tiến trình giao lưu, hội nhập kinh tế trên quy mô toàn cầu. 

Đây cũng được xác định là mảnh đất màu mỡ cho những đầu óc mê kinh doanh đồng thời muốn giải quyết những vấn đề liên quan đến luật pháp theo đuổi đam mê. Muốn điều phối được doanh nghiệp tốt, muốn doanh nghiệp phát triển đi lên trong thời buổi bùng nổ kinh tế thị trường, đòi hỏi nguồn nhân lực của nhóm ngành luật, đặc biệt là luật kinh doanh nắm vị trí quan trọng trong doanh nghiệp. Trước khi tìm hiểu về ngành luật kinh doanh là gì thì hãy cùng tìm hiểu qua về luật kinh doanh là gì đã nhé.

1. Lý giải khái niệm luật kinh doanh là gì? Đối tượng điều chỉnh của luật kinh doanh gồm những gì?

1.1. Hiểu luật kinh doanh là gì cho đúng?

Trong mọi môi trường không riêng gì kinh doanh, những nguyên tắc, kỷ luật luôn đóng vai trò quan trọng bậc nhất nhằm đảm bảo thống nhất về mặt tổ chức, nhân lực, từ đây để thúc đẩy sự đồng bộ hóa của sản xuất. Kinh doanh là hoạt động tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp hay nhà nước, là hoạt động bức thiết của con người, nhằm tạo ra cơ sở vật chất cho đời sống xã hội, lại không thể nằm ngoài nguyên tắc đó. Tuy nhiên, trong bối cảnh các doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng cạnh tranh gay gắt như hiện nay, việc thúc đẩy, nâng cao tính luật trong sản xuất, người quản lý là chưa đủ mà yêu cầu những quy luật về thị trường và những hàng rào được thiết lập bởi nhà nước để môi trường kinh doanh trở nên lành mạnh, hiệu quả để cắt giảm tối đa những rừng thủ tục hay giấy tờ.

Luật kinh doanh ra đời trong bối cảnh đó và trở thành phương tiện quan trọng để doanh nghiệp có thể cạnh tranh phát triển vừa có thể đảm bảo được những quyền lợi về mặt kinh doanh. Vậy quan niệm về luật kinh doanh là gì? Luật kinh doanh là một phần của luật kinh tế, là những tiêu chuẩn điều chỉnh các quan hệ gắn với hoạt động phát sinh trong sản xuất kinh doanh. Tại Việt Nam, thuật ngữ “Luật kinh doanh” hay pháp luật kinh doanh được ra đời vào những năm đầu của thập niên 90 của thế kỷ XX. Nằm dưới sự kiểm soát của luật kinh tế, “sức chi phối” của luật doanh nghiệp khá rộng, song đều nằm trong khuôn khổ 4 nội dung cơ bản sau đây: các nhóm luật về loại hình doanh nghiệp, pháp luật về hành vi kinh doanh, sự phá sản của doanh nghiệp, những quy định về cơ quan tài phán trong kinh doanh.

Thế nhưng dù xét trên góc độ luật kinh doanh là một ngành học thì nó vẫn nằm trên 2 phạm trù cơ bản là: những quy định của nhà nước về quản lý hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tổ chức và pháp luật về hoạt động kinh doanh của các chủ thể. Vì là một bộ phận của luật kinh tế, do đó những nội dung của nó có nội dung cơ bản của luật kinh tế, nếu có khác chỉ là khác về mức độ can thiệp của nhà nước mà thôi.

ở nước ta, luật kinh doanh là thể thống nhất các quy phạm pháp luật, cơ sở pháp lýđể điều chỉnh các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình tổ chức kinh tế của nhà nước và trong quá trình kinh doanh của các chủ thể kinh doanh, bao gồm các doanh nghiệp, cá nhân và khách hàng.

1.2. Đối tượng điều chỉnh của luật kinh doanh là gì?

Là sản phẩm của lĩnh vực pháp luật kinh tế, các thực thể mà luật kinh doanh điều chỉnh bao gồm các quan hệ về kinh tế chung, kinh doanh cụ thể, bao gồm 4 loại quan hệ chính là nhóm quan hệ kinh tế, nhóm quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình kinh doanh giữa các chủ thể kinh doanh, nhóm quan hệ kinh tế phát sinh trong bên trong một số doanh nghiệp và nhóm quan hệ kinh tế phát sinh trong hoạt động tài chính trong các hoạt động phá sản, nợ nần của doanh nghiệp.

Xem thêm: Chứng nhận lãnh sự là gì? Những điều cần biết về chứng nhận lãnh sự

2. Vai trò của luật kinh doanh trong nền kinh tế thị trường hiện nay như thế nào?

Thực tế, trong nền kinh tế tập trung trước năm 1986 ở Việt Nam, luật kinh doanh chính là công cụ pháp lý để nhà nước để nhà nước ghi nhận về tổ chức và hoạt động kinh doanh của các đơn vị quốc doanh và các quan hệ phát sinh để nhà nước ta quản lý các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình xây dựng và thực hiện kế hoạch nhà nước. Tuy nhiên, bước vào nền kinh tế thị trường trong nền kinh tế, luật kinh doanh có sự thay đổi đáng kể để phù hợp với môi trường kinh doanh mới. Trong đó, vai trò của luật kinh doanh cũng ít nhiều bị tác động và biến thể. Nếu như trước đây, luật kinh doanh được hiểu là những quy phạm và thể hiện vị trí quan trọng trong việc đề cao nền kinh tế của nhà nước, tối ưu hóa các chủ trương chính sách thì hiện nay, luật kinh doanh thiên về những hoạt động tự do kinh doanh của cá nhân, giải quyết về những tranh chấp kinh tế cũng như thừa nhận các quyền sáng tạo trong phát triển doanh nghiệp và xây dựng đất nước. Một số vai trò của lớn của luật kinh doanh được thể hiện ở một vài điểm sau đây:

​- Thể chế hóa đường lối, chủ trương chính sách của Đảng thành các quy định pháp lý có tính bắt buộc đối với cá nhân và doanh nghiệp. Nền kinh tế thị trường cho phép các doanh nghiệp cá nhân thỏa sức mua bán và trao đổi những hàng hóa với nhau thậm chí là với những tổ chức nước ngoài nhằm thu lợi nhuận dưới sự quản lý cơ bản của nhà nước. Sự tự do khi hàng rào thuế quan bị bãi bỏ cũng gây ra không ít thách thức cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng đặc biệt là chịu sự cạnh tranh khốc liệt với các doanh nghiệp và sản phẩm ngoại lai. Tiêu biểu có thể kể các sản phẩm từ thị trường Trung Quốc. Sự ô hợp giữa các loại hình kinh tế tư nhân và sự tham vọng kinh doanh, sự lừa đảo, coi nhẹ luật pháp…bắt buộc sự ra đời của luật kinh doanh phải thật mạnh để can thiệp và ảnh hưởng. Tuy không nằm vai trò cốt cán như trước, song luật doanh nghiệp chính là chính là đường bao để các chủ thể doanh nghiệp khác, những cá nhân không được xâm phạm vào quyền kinh doanh của người khác, vừa có thể đảm lợi được lợi ích về mặt kinh doanh cho doanh nghiệp nằm trong khuôn khổ đường lối của Đảng – nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

​- Luật kinh doanh tạo hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp, hình thức kinh doanh để thúc đẩy nền kinh tế

Việc phá bỏ hàng rào thuế quan và tham gia đủ loại hiệp định, cho phép nền kinh tế tư nhân phát triển chính là động lực để các doanh nghiệp mở rộng các mối quan hệ phát triển với các đối tác khác. Đây là tiền lệ chưa từng có trong nền kinh tế cũ, điều này không tránh khỏi việc vấp phải những khó khăn trong việc hợp tác liên kết giữa các doanh nghiệp liên doanh để đảm bảo được sự thông suốt giữa hai bên, tránh sự chồng chéo về luật, quy định chung về kinh tế giữa các quốc gia.

​-  Luật kinh doanh giải quyết các vấn đề liên quan đến đến tài phán trong kinh doanh, các thủ tục, là văn bản để các cơ quan có thẩm quyền trong giải quyết các vấn đề liên quan , vừa đảm bảo được quyền định đoạt của chủ thể theo nguyên tắc pháp chế của nhà nước.

​- Trong luật kinh doanh quy định các điều kiện và trình tự để giải quyết các thủ tục của doanh nghiệp để đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp cho các doanh nghiệp trong vấn đề vay vốn, mắc nợ, trả nợ vừa đảm bảo được quyền lợi của các bên bị vay và thúc đẩy doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả và trật tự xã hội được đảm bảo. Trong nền kinh tế hiện nay, luật kinh doanh đóng vai trò quan trọng, đây không chỉ là tài liệu để nhà nước đảm bảo, kiểm soát được các hoạt động kinh doanh một cách hiệu quả, đồng thời trao quyền kiểm soát doanh nghiệp cho chính những chủ thể, hoặc cá nhân trong khuôn mẫu. Từ đó, góp phần đảm bảo được nền kinh tế quốc dân phát triển, doanh nghiệp đi lên bền vững nhờ sự tự chủ, sáng tạo. Hiện tại, với những vai trò quan trọng đó, những vấn đề xoay quanh khái niệm luật kinh doanh là gì, ngành luật kinh doanh học gì và cơ hội nghề nghiệp ra sao là câu hỏi của nhiều học sinh phụ huynh. Vậy cùng tìm hiểu nội dung sau đây để giải mã nhé.

3. Cơ hội của cử nhân luật kinh doanh hiện nay như thế nào?

Sự bành trướng của nền kinh tế thị trường, sự ra đời của một số quy luật kinh tế và vai trò quan trọng nó nó trong kinh doanh và đời sống quốc dân biến luật kinh doanh trở thành một trong những ngành luật được yêu thích và có cơ hội việc làm khá cao. Sau khi đào tạo tại các trường đại học uy tín, bên cạnh một nền tảng kiến thức vững chắc trong ngành luật, những vấn đề liên quan đến thương mại, tài chính, ngân hàng thì cơ hội phát triển của những cử nhân luật kinh doanh là cực kỳ lớn. 

Bên việc hoạt động tại văn phòng của các công ty luật,với mục đích giải quyết các vấn đề tranh chấp trong nhiều giao dịch thương mại giữa các cá nhân, tổ chức hay tại các ngân hàng, phi lợi nhuận, nhân viên pháp chế lĩnh vực bảo hiểm là một việc làm bảo hiểm mà cử nhân luật kinh doanh có thể cân nhắc lựa chọn, lĩnh vực sức khỏe nguồn nhân lực, cử nhân luật kinh doanh có kinh nghiệm là những ứng cử viên sáng giá cho các vị trí chuyên gia, quản lý rủi ro và tuân thủ những quy định của công ty cũng như những chính sách đề xuất kinh tế của nhà nước. 

Vai trò chuyên gia của những cử nhân luật kinh doanh được thể hiện ở vị trí chuyên gia phân tích tài chính trong những ngân hàng, các chuyên gia phân tích rủi ro doanh nghiệp – những người chịu trách nhiệm, dự báo tình hình tài chính doanh nghiệp, đổi mới của các chính sách kinh tế nhà nước, động thái can thiệp kinh tế của các nước bá chủ toàn cầu…để từ đấy tham mưu cho lãnh đạo doanh nghiệp điều chỉnh cân đo, hoạch định những chính sách hợp lý cho sự đi lên đúng hướng của doanh nghiệp.

Kinh tế nắm phần trọng yếu trong đời sống quốc dân, nhu cầu học tập các ngành liên quan đến kinh doanh, đến luật kinh doanh lại càng thu hút đông sinh viên học tập và dĩ nhiên, cái đích trở thành những chuyên gia trong lĩnh vực của mình đều không nằm ngoài dự định của những cử nhân luật kinh doanh. Còn các luật hình sự, luật dân sự,... có phần ít hơn.

Theo thống kê của cục Lao Động Mỹ, những nhà phân tích tài chính có cơ hội để tăng tỷ lệ việc làm lương cao của mình trung bình đến 12% trong giai đoạn 2024 – 2024. Mức lương của ngành này cũng thuộc trong tốp ngành có lương cao nhất tại xứ sở cờ hoa với lương trên 80.000 USD cách đây 3 năm về trước. Trong khi đó, cũng nằm trong vị trí chuyên gia, tốt nghiệp chuyên ngành luật kinh doanh mạng lại cơ hội mới để để các bạn có chuyên môn về luật, theo đuổi đam mê kinh doanh và tài chính thể hiện ước mơ chuyên gia phân tích rủi ro những cá nhân, doanh nghiệp.

 Thương trường là những cuộc chiến, cuộc cạnh tranh trong các doanh nghiệp càng ngày càng được đặt trên bàn cân thì những rủi ro có thể dự báo được đưa ra bởi những nhà phân tích rủi ro doanh nghiệp nhất là những công ty mới để đảm bảo sự phát triển là cực kỳ quan trọng. Công việc cụ thể của vị trí này chính là phân tích những rủi ro, tính toán, định lượng, giải thích, cân nhắc khi đầu tư, mức độ khả thi của kế hoạch mà nhà quản lý đề xuất đưa ra như thế nào. Mức lương trung bình cho vị trí này hiện tại là 97.070 USD/tháng. Theo báo cáo dự kiến, tỷ lệ của ngành này sẽ tăng trung bình từ 18% trong 5 năm tới. Cùng với sự tăng trưởng của số lượng doanh nghiệp, tình hình kinh doanh trở nên phức tạp, đặc biệt là nhiều loại hình công việc liên quan đến ngành luật và kinh tế, nhu cầu tuyển dụng ngành luật của doanh nghiệp trong các vị trí tăng cao cùng chế độ đãi ngộ hấp dẫn. Đây chính là những dấu hiệu tốt lành cho những ai đam mê luật – kinh doanh, thậm chí là những chưa thể lý giải khái niệm luật kinh doanh là gì, có thể cân nhắc để đưa ra những lựa chọn lý tưởng và việc làm cho chuyên ngành luật kinh doanh ngày càng có sức hút với nhiều thí sinh.

Tại Việt Nam, một số trường đại học chuyên đào tạo Luật kinh tế - Chuyên ngành luật kinh doanh gồm đại học Luật Hà Nội, đại học kinh tế - luật (Thuộc đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh, Đại học Kinh tế Quốc dân, Học viện Ngoại giao. Các khối tuyển sinh cho chuyên ngành luật kinh doanh gồm A1, A00, D07, D01.

Hi vọng những thông tin trên đây của timviec365.vn về Luật kinh doanh là gì, vai trò của luật kinh doanh cũng như cơ hội việc làm của ngành này sẽ là thông tin hữu ích với bạn trong công cuộc chọn nghề phù hợp. Thân ái!

Xem thêm: Địa chỉ cư trú là gì? Những điều nên biết về địa chỉ cư trú