Ngành khai thác vận tải là gì? Nhân tố tác động khai thác vận tải

1. Khai ngành thác vận tải là gì?

Ngành khai thác vận tải được hiểu đơn giản là công việc, ngành nghề nghiên cứu, ứng dụng kiến thức nhằm khai thác tối đa những nguồn lợi mà giao thông vận tải đem lại. Ngành khai thác vận tải làm việc đa chiều nghiên cứu trên các lĩnh vực, các mặt của giao thông vận tải nói chung như:

Dịch vụ hậu cần: ngành này bao gồm quản lý vận tải trong và ngoài nước, quản lý các hoạt động hậu cầu và thiết kế mạng lưới hậu cần, quản lý hàng tồn kho, lập kế hoạch cung và cầu, quản lý hậu cần của bên thứ ba và các dịch vụ hỗ trợ khác. Dịch vụ hậu cần được tham gia ở tất cả các cấp trong việc lập kế hoạch và thực hiện các phong trào của hàng hóa.

Dịch vụ chuyển phát nhanh và hàng không (EDS): Các công ty cung cấp các dịch vụ cấp tốc, nhạy cảm với thời gian và đầu cuối cho các tài liệu, bưu kiện nhỏ và các mặt hàng có giá trị cao. Sự tăng trưởng của ngành EDS gần đây đã được tạo ra bởi sự mở rộng sử dụng thương mại điện tử của các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Đường sắt chở hàng: Khối lượng lớn hàng hóa nặng và các sản phẩm được vận chuyển đường dài trên khắp nước ta thông qua mạng lưới đường sắt.  

Hàng hải: ngành này bao gồm các hãng vận tải, cảng biển, nhà ga và lao động liên quan đến việc vận chuyển, giao, delivery hàng hóa (cargo) và hành khách bằng đường thủy.   

Vận tải đường bộ: Vận chuyển hàng hóa trên đường được cung cấp bởi các phương tiện cơ giới như xe gắn máy, xe tải tiếng Anh trong khoảng cách ngắn và trung bình.  

Tuyển dụng việc làm

>> Xem thêm: Lái xe container cần bằng gì

2. Các yếu tố tác động đến ngành khai thác vận tải

Toàn cầu hoá diễn ra nhanh chóng,đô thị hoá cũng vì thế mà tăng cao, hơn một nửa dân số thế giới (54%) sống ở khu vực thành thị và 30% dân số thế giới là thành thị năm 1950, dự kiến đến năm 2024, 66% dân số thế giới được ước tính là dân cư thành thị. Tương tự, với sự gia tăng dân số nhanh chóng và công nghiệp hóa hơn nữa gây ra sự nhập cư ồ ạt từ các khu vực đô thị nông thôn, dẫn đến tỷ lệ đô thị hóa ở nước ta ngày càng tăng. Điều này đã kéo theo nhu cầu sử dụng các dịch vụ giao thông vận tải tăng cao. Tai nạn gia tăng, ô nhiễm môi trường khiến giao thông vận tải nói chung và ngành khai thác vận tải nói riêng đau đầu. Để thực hiện tốt vai trò của mình cũng như khai thác triệt để lợi thế của ngành, các kỹ sư cần chú ý đến những nhân tố sau:

2.1. CNTT và hệ thống thông minh

Các quốc gia trên thế giới hầu hết đã bắt đầu áp dụng công nghệ thông tin vào các hệ thống giao thông, giờ đây được đặt tên là hệ thống giao thông thông minh (ITS). Công nghệ thông tin (CNTT) đã được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp từ giáo dục đến chăm sóc sức khỏe cho chính phủ và hiện đang ở giai đoạn đầu của việc chuyển đổi hệ thống giao thông. 

Thế giới những năm 1960, đã có nhiều sáng kiến ​​được thực hiện về ITS ở Nhật Bản, Mỹ và Đức. Ngoài ra, cả nghiên cứu và ứng dụng vẫn đang tiếp tục trên thế giới. Mục đích của ITS là cung cấp hệ thống giao thông hiệu quả và an toàn hơn bằng cách tăng năng suất, giảm thời gian, chi phí và tiết kiệm năng lượng. Do đó, bằng cách cải thiện hiệu suất hoạt động của mạng lưới giao thông, ITS tăng cường tính cơ động và thuận tiện cho người lái, mang lại lợi ích môi trường và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chẳng hạn, ITS đã giúp Nhật Bản giảm 31 triệu tấn khí thải xuống dưới mức 2024 trong năm 2024 và với 11 triệu tấn tiết kiệm đến từ việc sử dụng phương tiện hiệu quả. Các nghiên cứu của Ps Araki et.al, (2024), Muller và Usher (2024) cũng đã điều tra tác động của ITS đến môi trường. 

ITS đã phát triển các dịch vụ, ứng dụng và hệ thống khác nhau để giảm các kết quả xấu đã nói ở trên. Các hệ thống này quản lý đặc biệt là giao thông và du lịch, giao thông công cộng, quy trình thanh toán, vận hành phương tiện, thông tin, khẩn cấp, bảo trì và xây dựng và cũng kiểm soát tài xế, hành khách với các ứng dụng này. Ngoài ra các hệ thống này có thể giúp quản lý phương tiện, người lái xe, hành khách, người điều khiển và quản lý đường bộ để giảm tử vong, thương tích và tai nạn.

Hệ thống giao thông thông minh được chia thành hai loại chính trên thế giới như cơ sở hạ tầng thông minh và phương tiện thông minh. Cơ sở hạ tầng thông minh được đặt tên là Thu thập dữ liệu cho Cơ sở hạ tầng quản lý giao thông chủ động, Mạng không dây cho Giao thông đường bộ và phương tiện, Phát hiện sự cố, Giám sát (Nhận dạng camera bên đường), Bản đồ tắc nghẽn và ước tính thời gian đi lại, Thông tin giao thông công cộng và Xử lý tai nạn, thông minh  các phương tiện như Cảm biến di động, Phương tiện thăm dò hoặc Thiết bị, Kiểm soát hành trình (ACC), Cảnh báo chệch làn đường (LDW), Hệ thống phát hiện người đi bộ (PDS), Giao diện người máy (HMI), là những hệ thống được sử dụng nhiều nhất trên thế giới.

Hệ thống giao thông thông minh về cơ bản được định nghĩa là giải pháp vận chuyển theo hướng giảm bớt gánh nặng cho con người về suy nghĩ và ra quyết định.

Sự phát triển của ITS được đánh giá trong ba giai đoạn quan trọng. Giai đoạn đầu tiên bắt đầu với nghiên cứu ITS trong những năm 1960 và 1970 và nghiên cứu đầu tiên là Hệ thống kiểm soát giao thông ô tô toàn diện (CACS) tại Nhật Bản. Mục đích của hệ thống này là giải quyết tình trạng tắc nghẽn giao thông quốc gia và các vấn đề giao thông khác. Hơn nữa, Hệ thống Hướng dẫn Tuyến điện tử (ERGS) tại Hoa Kỳ và một hệ thống tương tự được gọi là ALI ở Đức đã được phát triển trong giai đoạn này. Tất cả các hệ thống ban đầu này đều tập trung vào hướng dẫn tuyến đường và hệ thống xử lý trung tâm với các máy tính trung tâm và hệ thống thông tin liên lạc khổng lồ. Các hệ thống này không bao giờ dẫn đến ứng dụng thực tế do một số hạn chế. Tuy nhiên, giai đoạn đầu tiên được coi là nguồn dữ liệu cho nghiên cứu tiếp theo và kích hoạt các giai đoạn sau.

Tìm việc làm nhân viên điều phối vận tải

>> Xem thêm: Kinh nghiệm chạy grab

2.2. Khai thác dịch vụ công cộng

Các xe buýt liên tỉnh ngày nay cung cấp các tiện nghi giống như tàu hỏa (như ghế ngồi sang trọng, phòng vệ sinh, wi-fi, đồ ăn nhẹ và đồ uống) nhưng với giá chỉ bằng một phần của đường sắt trên các tuyến đường mật độ cao. Tôi tin rằng các nhà khai thác xe buýt mới đã thu hút tới 20 phần trăm khách hàng khỏi một số dịch vụ đường sắt chỉ trong vài năm, nhờ các chiến thuật tiếp thị tích cực, mạng lưới tuyến thông minh và sức chứa chỗ ngồi lớn.

Bằng cách cung cấp dịch vụ chất lượng tương đương hoặc thậm chí tốt hơn, các nhà khai thác xe buýt đang thu hút hành khách và doanh nghiệp có thu nhập trung bình khách hàng  Điều này đặc biệt đúng đối với các tuyến giữa các thành phố được phục vụ kém bằng tàu hỏa (tốc độ thấp, tần số hạn chế hoặc sự thoải mái trên tàu hạn chế).

Do đó, hai kịch bản cạnh tranh đang nổi lên đối với đường sắt chở khách: Trên các tuyến được vận hành bằng tàu cao tốc rất cao (300 km so với 100km đối với xe buýt), các nhà khai thác đường sắt sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ lợi thế thời gian di chuyển khổng lồ của họ.  Các công ty đường sắt cũng có thể triển khai các mô hình kinh tế để giúp hạn chế xói mòn thị phần của họ trên các tuyến đường như vậy, chẳng hạn như một đề nghị giá vé thấp. Nhưng trên các tuyến đường sắt truyền thống với tốc độ thấp hơn và một đội tàu kém hiện đại hơn (có nghĩa là xe buýt có thể cạnh tranh trực tiếp), xói mòn thị phần cho các nhà khai thác đường sắt chỉ mới bắt đầu.

Tìm việc làm trưởng phòng vận tải

>> Xem thêm: LTL là gì

2.3. Những tiện ích vận tải khác

Mạng không dây cho giao thông đường bộ và phương tiện đến phương tiện: Cơ sở hạ tầng để quản lý dữ liệu giao thông bao gồm bước đầu tiên hướng tới mạng không dây và hệ thống định vị toàn cầu (GPS). Mục đích của các hệ thống này là cung cấp thông tin về địa điểm và thời điểm nào trong ngày trên hành tinh của chúng ta, miễn là vị trị đó không có cây cối, vật dung, .. hay bị cản trở bởi hệ thống định vị GPS, định tuyến hoặc hệ thống hướng dẫn tuyến đường bao gồm dữ liệu giao thông thực và  thông tin.

Hệ thống thông tin liên lạc từ xe đến xe (V2V) để quản lý giao thông tại các giao lộ sử dụng logic mờ. Ngoài ra, một số nhà nghiên cứu đã kết hợp V2V với các hệ thống truyền thông R2V. Ngoài ra, các hệ thống này được đặt tên là Truyền thông tầm ngắn chuyên dụng (DSRC). Các hệ thống này cung cấp các hệ thống cảnh báo tích cực cho xe cộ, người đi bộ và cả động vật và trên đường cảnh báo người lái xe có thể giúp giảm thiểu tử vong trên đường. Mặt khác, các hệ thống này đòi hỏi phải đầu tư lớn, do đó, rất khó để điều chỉnh cơ sở hạ tầng của các quốc gia này. 

Phát hiện sự cố: Hệ thống này rất quan trọng để chỉ định vị trí xảy ra tai nạn hoặc sự cố xe để xử lý tình huống khẩn cấp và ứng phó sự cố nhanh chóng.

Giám sát (Nhận dạng camera bên đường): Giám sát cách thức và phương tiện rất quan trọng để phản ứng nhanh, vận chuyển và kiểm soát an toàn. Hệ thống giám sát được cung cấp đặc biệt bởi nhận dạng camera bên đường có thể được sử dụng cho các hệ thống sạc tắc nghẽn theo khu vực hoặc để sạc trên các con đường cụ thể. Các hệ thống như vậy sử dụng camera được đặt trên đường, nơi các tài xế đi vào và thoát khỏi các khu vực tắc nghẽn.

Bản đồ tắc nghẽn và ước tính thời gian di chuyển: Những bản đồ này có thể giúp người lái xe chọn khu vực nhà và nhận biết giờ cao điểm. Bản đồ này có thể giúp người lái xe lập kế hoạch cho tuyến đường của họ và những tuyến đường này khoảng thời gian di chuyển, quá cảnh. Ứng dụng này rất cần thiết để xác định giờ cao điểm và tiết kiệm thời gian với quy hoạch tuyến hiệu quả.

Thông tin giao thông công cộng: Hệ thống thông tin này rất quan trọng để lập kế hoạch tần suất chuyển và có thể giúp giảm thời gian chờ đợi. Thông tin giao thông công cộng bao gồm các ứng dụng như vị trí phương tiện tự động cho phép phương tiện quá cảnh, dù là xe buýt hay đường sắt, báo cáo vị trí hiện tại của họ, giúp các nhà quản lý hoạt động giao thông xây dựng chế độ xem thời gian thực về tình trạng của tất cả các tài sản trong giao thông công cộng  hệ thống.  Các hệ thống này giúp làm cho giao thông công cộng trở thành một lựa chọn hấp dẫn hơn cho hành khách bằng cách cung cấp cho họ khả năng hiển thị nâng cao về tình trạng đến và đi (và tính kịp thời) của xe buýt.

Xử lý tai nạn: Hệ thống này cung cấp dịch vụ khẩn cấp sau tai nạn. 

Hy vọng rằng, sau bài viết này bạn đã nắm rõ về ngành khai thác vận tải là gì cùng những kiến thức bổ ích xoay quanh cho mình. 

Việc làm vận tải lái xe tại Hồ Chí Minh