Tại ngoại là gì và một số thông tin cần biết về tại ngoại

1. Tại ngoại và một số vấn đề liên quan đến tại ngoại

Trên thực tế, có rất nhiều khái niệm giải thích nghĩa của thuật ngữ tại ngoại. Vì thuật ngữ này còn tùy thuộc vào luật pháp của mỗi quốc gia, cho nên định nghĩa về nó rất khó để nắm bắt hết. Trong bài viết này, mình sẽ chỉ đưa ra định nghĩa của thuật ngữ này một cách dễ hiểu nhất nhé. Vậy tại ngoại là gì?

1.1. Định nghĩa về tại ngoại

- Tại ngoại có thể hiểu là một tập hợp các hạn chế trước khi áp dụng các hình thức và biện pháp xét xử được áp dụng cho một nghi phạm để đảm bảo rằng nghi phạm tuân thủ theo các quy trình của tư pháp. Hiểu nôm na, tại ngoại là sự thả tự do trong khuôn khổ những điều kiện của pháp luật đối với một bị cáo với một cam kết rằng bị cáo sẽ phải xuất hiện trước tòa án khi được yêu cầu.

- Ở các quốc gia khác, tiêu biểu là ở Mỹ, tại ngoại thường bao hàm một trái phiếu tại ngoại. Trái phiếu ở đây có nghĩa là tiền hoặc một số hình thức tài sản được định giá được nghi phạm sửu dụng để gửi cho tòa án. Việc này nhằm mục đích đổi lấy sự tự do, không cần phải ở nhà tù trước khi nghi phạm bị tóa án yêu cầu đem ra xét xử. Nếu nghi phạm không trở lại tòa án, tại ngoại sẽ bị tịch thu và nghi phạm có thể bị đưa ra với tội danh không chấp hành cam kết hầu tòa. Nếu nghi phạm quay trở lại để thực hiện tất cả các thủ tục tòa án yêu cầu cần thiết của họ, quyền được tại ngoại sẽ trả lại cho nghi phạm sau khi kết thúc phiên tòa.

- Mặt khác, ở nước Anh, tại ngoại có nhiều khả năng bao gồm các điều kiện hạn chế mà một nghi phạm sẽ phải tuân thủ trong một khoảng thời gian nhất định. Theo phương thức áp dụng này, tại ngoại có thể được cung cấp cả trước và sau khi tính phí.

Việc làm luật - pháp lý tại Hồ Chí Minh

1.2. Một số vấn đề liên quan đến tại ngoại

- Đối với các tội nhẹ, một nghi phạm hay bị cáo có thể được triệu tập ra tòa mà không cần tại ngoại. Đối với các tội nghiêm trọng, hoặc đối với các nghi phạm được coi là có khả năng không thể đến tòa án, họ có thể bị áp dụng hình thức tạm giam trong khi chờ xét xử. Một nghi phạm được hưởng tại ngoại trong các trường hợp mà việc tạm giam không được thực hiện nhưng cần phải cung cấp một điều kiện (tiền hoặc tài sản) để cho nghi phạm có thể xuất hiện tại tòa án. Số tiền để bảo lãnh nghi phạm tại ngoại có thể thay đổi hoặc không giống nhau tùy thuộc vào loại hình và mức độ nghiêm trọng của tội phạm mà nghi phạm bị cáo buộc.

- Hầu hết ở mọi quốc gia, tại ngoại sẽ bao gồm ba hình thức cơ bản như sau:

+ Thứ nhất, cảnh sát tại ngoại ở nơi nghi phạm được thả tự do mà không bị buộc tội nhưng nghi phạm bắt buộc phải quay lại đồn cảnh sát tại một thời điểm nhất định nào đó.

+ Thứ hai, cảnh sát đến tòa án, nơi nghi phạm hay bị cáo đã bị buộc tội, nghi phạm sẽ được hưởng tại ngoại nhưng phải tham dự phiên tòa đầu tiên khi được tòa án gửi thông báo yêu cầu.

+ Thứ ba, hình thức tại ngoại tại tòa án, nơi mà nghi phạm hay bị cáo đã có mặt tại tòa, một nghi phạm được hưởng tại ngoại ngay tại tòa án để chờ quá trình điều tra bổ sung hoặc trong khi vụ án vẫn đang tiếp tục xét xử.

- Xét về vấn đề liên quan đến quyền tại ngoại của nghi phạm. Tại Việt Nam, bất kỳ một công dân nào bị nghi ngờ hoặc cho là nghi phạm, bản chất đều là vô tội cho đến khi công dân đấy có những điều kiện được pháp luật chứng minh là có tội tại tòa án. Chính vì thế mà một công dân bị buộc tội không nên từ chối quyền được tại ngoại trừ khi có một lý do chính đáng nào đó.

- Những lý do chính để từ chối hưởng tại ngoại là bị cáo đã bị cáo buộc phạm tội và có nhiều cơ sở để tin rằng bị cáo sẽ: bỏ trốn; cam kết rằng sẽ tiếp tục phạm tội trong khi tại ngoại hoặc can thiệp với các nhân chứng. Trong các trường hợp này, tòa án sẽ phải cân nhắc đến các khía cạnh như sau:

+ Bản chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm.

+ Địa vị xã hội và quan hệ xã hội của bị cáo.

+ Hồ sơ tại ngoại của bị cáo và mức độ ảnh hưởng của các bằng chứng hay nhân chứng liên quan đến mức độ phạm tội của bị cáo.

- Mặt khác, tòa án cũng có thể từ chối tại ngoại cho các nghi phạm hay bị cáo vì:

+ Trong trường hợp bị cáo cần sự bảo vệ.

+ Trong trường hợp bị cáo đang thụ án cho một tội danh khác.

+ Trong trường hợp tòa án đồng ý rằng không thể thực hiện tại ngoại được để có đủ những thông tin cần thiết.

+ Trong trường hợp bị cáo hay nghi phạm đã bỏ trốn trong quá trình tố tụng hình sự hiện nay.

+ Trong trường hợp bị cáo đã bị kết án nhưng tòa án đang chờ báo cáo trước khi tuyên án hoặc điều tra khác và sẽ không thể hoàn thành.

+ Trong trường hợp bị cáo bị buộc tội nhưng không bị phạt tù, đã được tại ngoại vì tội vi phạm mà hiện tại anh ta bị buộc tội và đã bị bắt vì bỏ trốn hoặc vi phạm luật tại ngoại.

+ Trong trường hợp bị cáo có tiền án về tội giết người hoặc tội liên quan đến vấn đề tình dục nhất định, thì trách nhiệm chứng minh thuộc về bị cáo để bác bỏ một giả định chống lại việc tại ngoại.

+ Trong trường hợp bị cáo bị buộc tội phản quốc, tại ngoại chỉ có thể được cấp bởi một thẩm phán thuộc bộ phận tòa án tối cao hoặc Bộ trưởng Ngoại giao của quốc gia đó.

- Các điều kiện có thể được áp dụng cho việc cấp tiền tại ngoại, chẳng hạn như sống tại một địa chỉ cư trú cụ thể hoặc người đứng ra cấp tiền tại ngoại là người được cho là không có những hành động phạm pháp, nếu tòa án cho rằng việc đóng tiền tại ngoại này là cần thiết, nhằm mục đích:

+ Để ngăn chặn bị cáo bỏ trốn;

+ Để ngăn chặn bị cáo phạm thêm tội trong khi tại ngoại;

+ Để ngăn chặn bị cáo can thiệp vào các nhân chứng;

+ Vì sự bảo vệ của chính bị cáo (nếu nghi phạm hay bị cáo là một đứa trẻ, một người trẻ tuổi, hoặc vì phúc lợi và lợi ích của chính nghi phạm).

- Các tội danh có thể áp dụng đối với người không tuân thủ quy định khi được hưởng tại ngoại:

+ Nghi phạm không tham dự phiên tòa đúng giờ theo yêu cầu là một hành vi phạm tội. Ngoài việc áp dụng hình phạt cho hành vi phạm tội này, tòa án sẽ thường thu hồi tiền bảo lãnh tại ngoại vì điều này làm tòa án có thể không tin tưởng nghi phạm nữa.

+ Nghi phạm không tuân thủ các điều kiện tại ngoại không phải là một hành vi phạm tội, nhưng có thể dẫn đến việc nghi phạm bị bắt và đưa trở lại tòa án, nơi họ sẽ được tạm giam, trừ khi tòa án đồng ý rằng họ sẽ tuân thủ các điều kiện tại ngoại của họ trong tương lai.

>>> Xem thêm bài viết chia sẻ về mpa là gì để được hướng dẫn cụ thể cách dùng trong từng trường hợp mà bạn quan tâm. 

Việc làm luật sư

2. Trường hợp nào có thế hưởng tại ngoại?

Chúng ta đã hiểu được tại ngoại là gì và những vấn đề xung quanh liên quan đến tại ngoại. Vậy khi nào thì một người bị cho là phạm tội có thể hưởng tại ngoại? Quy trình xin tại ngoại của một nghi phạm diễn ra như thế nào? Hãy theo dõi phần tiếp theo ngay sau đây nhé!

Nếu một người bị cáo buộc là phạm tội nhưng chưa chấp nhận được tội của mình. Họ có quyền không giải thích gì cho cơ quan điều tra và có thể xin người đến trụ sở công an bảo lãnh tại ngoại để không bị chịu hình thức tạm giam. Hình thức bảo lãnh tại ngoại này được thực hiện bởi người bảo lãnh có mối quan hệ nhất định với người bị cáo buộc tội. Thời gian để quá trình này diễn ra là 24 giờ, và sau mức thời gian này, nghi phạm sẽ phải chịu hình thức tạm giam. Theo luật về hình sự hiện hành của Việt Nam. Điều kiện để một nghi phạm có thể hưởng quyền tại ngoại quy định như sau:

- Thứ nhất, về phía người xin bảo lãnh tại ngoại:

+ Nếu người đứng ra nhận bảo lãnh cho nghi phạm là một cá nhân nhất định nào đó có mối quan hệ mật thiết với nghi phạm (có thể là bố mẹ, anh chị em ruột, họ hàng,...) thì phải có ít nhất hai người trở lên thực hiện hành động này. Và những cá nhân ấy phải có đầy đủ những tiêu chí như sau: là một công dân (tức đủ 18 tuổi trở lên; có đạo đức, phẩm chất, nhân cách tốt, không có tiền án tiền sự nào trước đây; sở hữu công việc với mức lương ổn định; có thông tin chỗ ở, nơi cư trú cố định, rõ ràng, cụ thể; có năng lực hành vi hay khả năng quản lý được nghi phạm,…; Người đứng ra nhận bảo lãnh tại ngoại cho nghi phạm là một cá nhân cần viết giấy cam kết có chứng thực của cơ quan có thẩm quyền ở nơi cư trú hiện tại.

+ Nếu người đứng ra nhận bảo lạnh tại ngoại cho nghi phạm là cơ quan hay tổ chức nhất định nào đó có mối quan hệ mật thiết với nghi phạm (nghi phạm là nhân viên, thành viên trong cơ quan, tổ chức) thì phải chứng minh được rằng mình là người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó. Bên cạnh đó, cần cam kết với cơ quan điều tra rằng sẽ quản lý nghi phạm trong thời gian hưởng tại ngoại, tránh trường hợp nghi phạm bỏ trốn hay tiếp tục phạm tội. Đồng thời, người đại diện cơ quan, tổ chức đứng ra bảo lãnh tại ngoại cho nghi phạm cũng cần cam kết hợp tác, tạo điều kiện, cung cấp những thông tin cần thiết liên quan đến quá trình điều tra và chấp hành lệnh triệu tập nếu như cơ quan điều tra có yêu cầu. Người đại diện cơ quan, tổ chức của nghi phạm cũng phải cam kết rằng mọi nhân chứng, vật chứng phục vụ cho quá trình điều tra mà nghi phạm tự thu thập trong thời gian hưởng tại ngoại là đúng sự thật, không tiếp tay cho nghi phạm làm giả các bằng chứng. Ngoài ra, người này cũng không được phép thực hiện phá hủy các thông tin hữu ích liên quan đến quá trình điều tra tội án của nghi phạm. Cũng như không chủ mưu hay cộng tác với nghi phạm thủ tiêu nhân chứng, vật chứng liên quan đến tội danh của nghi phạm làm cản trở quá trình điều tra.

- Thứ hai, về phía người được bảo lãnh tại ngoại:

+ Tòa án hay cơ quan điều tra xét theo mức độ phạm tội của nghi phạm. Tùy thuộc vào tội nhẹ hay tội nặng, tùy thuộc vào người đứng ra nhận bảo lãnh tại ngoại cho nghi phạm mà bất kỳ một nghi phạm nào cũng có thể được hưởng quyền lợi này. Vì họ được cho là vô tội cho đến khi tòa án đủ điều kiện chứng minh họ có tội.

+ Trường hợp nếu thời gian nghi phạm đang được tại ngoại nhưng vi phạm những cam kết đã hứa trong lúc thực hiện thủ tục xin tại ngoại thì tòa án hay cơ quan điều tra xét theo mức độ mà có thể phạt hành chính đối với những trường hợp này.

- Về quy trình thực hiện xin tại ngoại của một nghi phạm được diễn ra theo quy định của Luật hình sự như sau:

+ Đối với người đại diện có thẩm quyền cấp  tại ngoại cho một người: là người đứng đầu (cấp trưởng hoặc cấp phó) của cơ quan điều tra và quyết định phải trình lên viện kiểm sát cùng cấp phê duyệt; là cấp trưởng hoặc cấp phó đứng đầu viện kiểm sát nhân dân, viện kiểm sát quân sự các cấp; là cấp trưởng hoặc cấp phó đứng đầu tòa án nhân nhân, tòa án quân sự các cấp.

+ Đối với người nhận đứng ra bảo lãnh tại ngoại cho nghi phạm, cần chuẩn bị hồ sơ gồm các thông tin nội dung như sau: bản cam kết có chứng thực ở nơi cư trú đối với người bảo lãnh là cá nhân; giấy xác thực chứng minh người đại diện đứng đầu cơ quan, tổ chức của nghi phạm nếu người bảo lãnh là cơ quan, tổ chức; bản cam kết tuân thủ các nghĩa vụ khi tại ngoại của nghi phạm;

- Quá trình thực hiện xin bảo lãnh tại ngoại cho một người cụ thể thông qua các bước như sau:

+ Đầu tiên, cá nhân đứng ra nhận bảo lãnh tại ngoại và nghi phạm tiến hành viết bản cam kết. Bản cam kết cảu người đứng ra nhận bảo lãnh cần chứng thực thì tiến hành thêm bước chứng thực.

+ Sau đó, gửi các bản cam kết đến cơ quan có thẩm quyền điều tra.

+ Tiếp theo, cơ quan các cấp tiếp nhận bản cam kết, đối chiếu các điều kiện bảo lãnh tại ngoại. Nếu người đứng ra nhận bảo lãnh và người được hưởng bảo lãnh ddue điều kiện thì thực hiện thủ tục bảo lãnh cho người đó.

+ Cuối cùng, người nhận bảo lãnh tại ngoại và người được tại ngoại tiếp nhận quyết định của cơ quan điều tra tại trụ sở điều tra mà nghi phạm đang có mặt để được tại ngoại.

- Về thời hạn bảo lãnh tại ngoại: thời hạn bảo lãnh tại ngoại không được vượt mức thời hạn điều tra và xét xử của tòa án. Trong trường hợp nghi phạm hay bị cáo đã bị tuyên án tù thì thời hạn thực hiện thủ tục xin tại ngoại không được phép vượt mức thời hạn từ lúc tòa tuyên án phạt tù cho đến lúc nghi phạm, bị cáo thi hành án.

Xem thêm: Cảnh sát kinh tế làm gì? Những điều liên quan đến nghề cảnh sát

3. Gợi ý một số cơ hội việc làm liên quan đến thủ tục tại ngoại

Như đã đề cập đến ở trên, chúng ta đã hiểu khá rõ ràng về tại ngoại là gì? Cũng như những vấn đề xung quanh nó và thủ tục xin được tại ngoại. Nói đến tại ngoại, thì đây là một thuật ngữ khá phổ biến trong luật pháp, nhất là luật hình sự. Tuy nhiên, phần lớn chúng ta ít ai hiểu và có nhận thức rõ ràng về vấn đề này. Chính vì thế, mà có đôi khi, trong một số trường hợp cần thiết, chúng ta thường khá hoang mang và loay hoay không biết phải làm gì. Hiện nay, luật là một trong những lĩnh vực khá được nhiều bạn trẻ quan tâm và theo đuổi. Bởi vì lĩnh vực này không những phục vụ những nhu cầu cần thiết cho mọi người, cơ hội việc làm cao mà còn chưa kể đến thu nhập cũng ổn định nữa. Cùng tham khảo một số việc làm liên quan đến ngành luật nói chung, cũng như vấn đề tại ngoại nói riêng.

3.1. Luật sư

Luật sư có lẽ là một gợi ý đầu tiên trong danh sách công việc liên quan đến ngành luật. Những luật sư sẽ là người trực tiếp tư vấn, giúp đỡ các nghi phạm hay bị cáo trong quá trình xét xử và điều tra. Họ sẽ là những chuyên gia phân tích và tổng hợp các bằng chứng, vật chứng, nhân chứng, các thông tin và dữ liệu quan trọng để giúp bị cáo trong điều kiện có lợi nhất trước tòa. Ví dụ: luật sư sẽ là người tư vấn cho người bị cho là nghi phạm về vấn đề xin được tại ngoại chẳng hạn.

Nếu là một cử nhân ngành luật học, cơ hội việc làm của bạn là rất cao. Bạn có thể tìm làm ở các công ty luật tư nhân, luật nhà nước, làm luật sư đại diện cho một công ty hay tổ chức nào đó. Nếu có điều kiện, bạn có thể mở một văn phòng luật riêng cho mình. Điều quan trọng của một luật sư là phải hành nghề đúng lương tâm, không vì danh lợi, tiền bạc mà làm trái pháp luật, tiếp tay cho những tội phạm.

Việc làm cử nhân luật

3.2. Kiểm sát viên

Nếu luật sư là những người bào chữa cho bị cáo thì kiểm sát viên là những người chuyên thu thập mọi dữ liệu và thông tin quan trọng để cáo buộc bị cáo nếu họ cho rằng bị cáo có những hành vi được xem là phạm tội. Một kiểm sát viên sẽ là người có quyền tham gia vào việc điều tra hình sự, tư vấn bằng chứng và tư vấn cho tòa án định mức tội danh của một bị cáo. Nếu một người được xem là nghi phạm trong một vụ án nào đó và muốn được tại ngoại, thì người đó phải thông qua kiểm sát viên có thẩm quyền tại viện kiểm sát nhân dân, quân sự các cấp.

Cử nhân ngành luật đều có thể vừa chọn cho mình công việc luật sư, cũng có thể chọn làm kiểm sát viên tùy theo sở thích từng người. Tuy vậy, dù có là luật sư hay kiểm sát viên, bạn cũng cần phải trang bị cho mình không chỉ riêng về trình độ, chuyên môn giỏi, mà còn sự chuẩn xác, tỉ mỉ trong công việc. Hơn nữa, những nghề này đều quan trọng nhất là lòng chính trực, trong sạch và không vụ lợi.

Xem ngay: Việc làm Kiểm soát viên mới nhất

3.3. Thẩm phán

Nếu thắc mắc ai là người miễn tại ngoại cho bạn thì không ai khác đó là thẩm phán. Đây là người chủ trì của một tòa án. Có thể là tòa án nhân dân hoặc tòa án quân sự. Một thẩm phán có quyền quyết định tất cả mọi vấn đề trong một buổi xét xử điều tra. Họ dựa vào những cơ sở từ kiểm sát viên và luật sư để tuyên án cho các nghi phạm, bị cáo.

Nếu có mong muốn làm thẩm phán, bạn không những chỉ tốt nghiệp chuyên ngành luật mà còn phải học thêm khóa đào tạo trở thành thẩm phán sau đó. Một thấm phán được xem là một vị trí tối cao của một tòa án, chính vì thế ngoài kỹ năng về nghiệp vụ, bạn còn phải là một người thật sự công tâm trong cách nhìn nhận và quan sát vụ việc theo nhiều khía cạnh.

Hy vọng bài viết trên đây phần nào giải quyết được thắc mắc của bạn về tại ngoại là gì và những vấn đề xung quanh nó. Hơn thế nữa, bạn có thể tham khảo các việc làm liên quan được nhắc đến ở trên nếu đang trong quá trình tìm kiếm việc làm nhé.

Muốn tìm việc làm