Bạn đã biết cách tính bảo hiểm xã hội một lần hiện nay chưa?

1. Tìm hiểu về bảo hiểm xã hội

1.1. Bảo hiểm là gì?

Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng một quỹ chung – tức là quỹ bảo hiểm để xử lý các rủi ro, các sự cố. Bảo hiểm là một công cụ hỗ trợ cho quá trình tái sản xuất và đời sống xã hội được vận hành một cách bình thường và ổn định. Bảo hiểm được xem là một biện pháp để một người hay một nhóm người chia sẻ rủi ro cho cộng đồng có khả năng gặp loại rủi ro tương tự. Biện pháp này được thực hiện bằng cách mỗi người sẽ đóng góp vào quỹ chung (tức quỹ bảo hiểm) một số tiền nhất định. Khi một thành viên hay một nhóm của cộng đồng gặp rủi ro, sự cố thì những người đó sẽ được bù đắp thiệt hại bằng quỹ bảo hiểm mình đã tham gia đóng góp. Hiện nay ngành bảo hiểm phát triển có rất nhiều gói bảo hiểm đa dạng cho từng đối tượng bảo hiểm cũng như nhu cầu riêng.

1.2. Bảo hiểm xã hội là gì?

Bảo hiểm xã hội là một loại bảo hiểm dùng để bù đắp và đảm bảo thu nhập mà người lao động bị mất hoặc bị giảm xuống khi gặp các rủi ro, sự cố như: ốm đau, tai nạn lao động, thai sản, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, tàn tật, tuổi già, tử tuất. Bảo hiểm xã hội dựa trên cơ sở là quỹ tài chính được đóng góp bởi các bên tham gia (người sử dụng lao động, người lao động) và được Nhà nước bảo hộ theo quy định pháp luật.

Bảo hiểm xã hội được hình thành với mục đích đảm bảo an toàn đời sống cho người lao động cùng với gia đình họ, đồng thời cũng giúp cho đời sống xã hội được ổn định, an toàn. Trong hệ thống an sinh xã hội ở các nước trên thế giới, bảo hiểm xã hội là trụ cột chính, không thể thiếu hay thay thế bằng các chế độ bảo hiểm khác.

1.3. Bảo hiểm xã hội được hình thành từ khi nào?

Các chế độ của bảo hiểm xã hội được hình thành trước khi cả thuật ngữ an sinh xã hội ra đời. Nước đầu tiên trên thế giới thiết lập hệ thống bảo hiểm xã hội là nước Cộng hòa Liên bang Đức (trước đây là nước Phổ). Năm 1850, nước Phổ dưới thời của Thủ tướng Otto von Bismarck đã lập ra chế độ bảo hiểm xã hội. Từ năm 1883 đến năm 1889, hệ thống bảo hiểm xã hội của nước Phổ được hoàn thiện với các chế độ sau:

- Bảo hiểm ốm đau

- Bảo hiểm tuổi già, tàn tật

- Bảo hiểm rủi ro nghề nghiệp

Bảo hiểm xã hội khi đó đã có sự hiện diện của người sử dụng lao động, người lao động và nhà nước. Nhờ vào kinh nghiệm hình thành và triển khai bảo hiểm xã hội ở nước Phổ (nay là nước Đức) khi đó, các nước châu Âu cũng tiến hành thực hiện xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội, bắt đầu từ các nước Anh, Pháp, Ý rồi lan sang các nước châu Mỹ (các nước Bắc Mỹ và các nước Mỹ La-tinh từ sau năm 1930) rồi đến các nước ở châu Phi và châu Á (trong đó có Việt Nam) sau khi giành độc lập khi Chiến tranh Thế giới lần thứ hai kết thúc.

1.4. Các chế độ bảo hiểm xã hội ở Việt Nam

Các chế độ bảo hiểm xã hội ở Việt Nam có dựa theo công ước 102 năm 1952 của ILO (International Labour Organization - Tổ chức Lao động Quốc tế) để hình thành, bao gồm:

- Chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc:

+ Ốm đau

+ Thai sản

+ Tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp

+ Hưu trí

+ Tử tuất

- Chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện:

+ Hưu trí

+ Tử tuất

- Chế độ bảo hiểm thất nghiệp:

+ Trợ cấp thất nghiệp: bạn có thể tham khảo thủ tục làm bảo hiểm thất nghiệp để phòng tránh rủi ro cho bản thân.

+ Hỗ trợ học nghề

+ Hỗ trợ tìm kiếm việc làm

- Chế độ bảo hiểm hưu trí bổ sung được Chính phủ quy định

Xem thêm: Bảo hiểm sinh kỳ là gì? Việc làm cho bạn trong ngành bảo hiểm?

2. Những ai là đối tượng áp dụng của bảo hiểm xã hội Việt Nam?

Đối tượng áp dụng của bảo hiểm xã hội Việt Nam gồm các nhóm như sau:

2.1. Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

- Phải là công dân của Việt Nam

- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên)

- Cán bộ, công chức và viên chức

- Công nhân quốc phòng và công nhân công an

- Những người làm việc trong lực lượng vũ trang hoặc có làm công tác liên quan:

+ Sĩ quan và quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân

+ Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan và hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân

+ Người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với người thuộc quân đội nhân dân hay công an nhân dân

- Những người phục vụ có thời hạn trong quân đội nhân dân hay công an nhân dân:

+ Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân

+ Hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân

- Individually phục vụ ở đất nước nước ngoài, thời gian nhất định và phải tham gia bảo hiểm xã hội.

- Với người nước ngoài đang lao động tại Việt Nam thì có bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người nước ngoài 

Người lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp đáp ứng những điều kiện sau:

- Là công dân Việt Nam

- Làm việc theo hợp đồng lao động (không xác định thời hạn hoặc có thời hạn từ đủ 12 tháng cho đến 36 tháng)

Việc làm bảo hiểm tại Hồ Chí Minh

2.2. Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là những đối tượng như sau:

- Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp

- Đơn vị vũ trang nhân dân

- Các tổ chức: chính trị; chính trị - xã hội; chính trị xã hội - nghề nghiệp; xã hội - nghề nghiệp cùng các tổ chức xã hội khác

- Cơ quan, tổ chức nước ngoài; tổ chức quốc tế hoạt động tại Việt Nam

- Doanh nghiệp

- Hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác cùng các tổ chức khác

- Cá nhân kinh doanh có sử dụng người lao động

Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp khi sử dụng từ 10 người lao động trở lên.

2.3. Các nhóm đối tượng khác

Các nhóm đối tượng khác bao gồm:

- Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện: Người lao động là công dân Việt Nam, còn trong độ tuổi lao động

- Các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến chế độ bảo hiểm xã hội

3. Lợi ích của việc đóng bảo hiểm xã hội

Nhiều người cho rằng bảo hiểm xã hội phải đến khi nghỉ hưu mới lấy được, nên họ sẽ không tin vào việc mình sẽ được đảm bảo hưởng lương hưu hàng tháng và không muốn tham gia đóng bảo hiểm xã hội mà sẽ lựa chọn gửi tiền tiết kiệm tại các ngân hàng thương mại hay sử dụng bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm thương mại. Bởi họ biết lợi ích của bảo hiểm nhân thọ và càng ngày nhiều người sử dụng loại bảo hiểm này. Tuy nhiên, nếu như có những suy nghĩ như vậy thì bạn mới chỉ quan tâm đến lợi ích trước mắt mà bỏ qua lợi ích lâu dài của bản thân và gia đình. Vậy, lợi ích của việc đóng bảo hiểm xã hội bao gồm những gì?

3.1. Nguồn thu nhập ổn định và đảm bảo khi nghỉ hưu

Quỹ bảo hiểm xã hội ở mỗi quốc gia và kể cả ở Việt Nam là quỹ bảo hiểm phi lợi nhuận và được Nhà nước bảo hộ. Vì vậy, quỹ bảo hiểm xã hội sẽ không bị phá sản. Nhờ đó, bạn sẽ có nguồn thu nhập ổn định và đảm bảo khi nghỉ hưu từ quỹ bảo hiểm xã hội. Vậy đóng bảo hiểm bao nhiêu năm được hưởng lương hưu? Bạn phải đóng đều đặn trong vòng 20 năm thì mới được xét. Khi qua độ tuổi lao động, bạn sẽ khó tìm việc làm hơn nên thu nhập hàng tháng không được đảm bảo. Tuy nhiên, nếu bạn tham gia đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ thì hàng tháng bạn vẫn sẽ được hưởng lương hưu đều đặn để duy trì và đảm bảo cuộc sống.

Ngược lại, nếu bạn lựa chọn gửi tiết kiệm ở các ngân hàng thương mại hay sử dụng bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm thương mại thì rủi ro thường khá lớn. Lý do là các ngân hàng, các hãng bảo hiểm hoạt động với mục đích kinh doanh và sinh lời. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng và hãng bảo hiểm có thể sinh lời rất lớn nhưng khả năng phá sản cũng rất cao. Nếu ngân hàng hay hãng bảo hiểm phá sản thì số tiền bạn gửi vào những nơi đó sẽ mất trắng, không có cách gì lấy lại được.

Xem thêm: Bảo hiểm hai chiều là gì? Có nên sử dụng bảo hiểm hai chiều

3.2. Bảo hiểm xã hội không bị tiêu hao theo thời gian

Bảo hiểm xã hội không bị tiêu hao theo thời gian bởi vì thì khoản tiền đóng bảo hiểm xã hội khi được trả lại sẽ được điều chỉnh theo mức tăng của CPI – chỉ số giá tiêu dùng qua từng năm. Điều này đã được Chính phủ quy định và trở thành căn cứ để tính lương hưu. Bên cạnh đó, nếu qua đời trong thời gian tham gia bảo hiểm xã hội, số tiền đó vẫn sẽ được tính và ghi nhận để thực hiện chế độ tử tuất.

Ngoài ra, mức lương hưu còn được điều chỉnh theo mức tăng trưởng kinh tế. Hằng năm, Nhà nước ta đều tiến hành điều chỉnh tăng mức lương hưu. Trong giai đoạn 2024 – 2024, Chính phủ đã có sự điều chỉnh lương hưu. Mức tăng lương hưu trong giai đoạn này dao động từ 7,5 lần đến 9,3 lần (tùy theo nhóm đối tượng) so với mức lương hưu của năm 2024 trở về trước.

Nếu bạn chọn gửi tiền tiết kiệm vào các ngân hàng thương mại hay sử dụng bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm thương mại thì số tiền gửi của bạn sẽ hao hụt đi khá nhiều sau khoảng thời hạn gửi từ 20 năm đến 30 năm. Số tiền lãi theo kì hạn của tiền gửi bạn nhận được có thể khá nhiều và cũng có thể càng ngày càng thấp do lạm phát tác động (yếu tố trượt giá), còn khoản tiền gốc thì còn lại sẽ không còn được như lúc ban đầu.

3.3. Chi phí cho các hoạt động y tế được giảm thiểu

Bạn sẽ được quỹ bảo hiểm xã hội trả kinh phí để cấp thẻ bảo hiểm y tế và được hưởng mọi quyền lợi khi khám chữa bệnh bình đẳng với tất cả mọi người trong toàn bộ thời gian hưởng lương hưu. Số tiền được chi trả cũng không phụ thuộc vào mức phí tham gia hay loại bệnh bạn đang phải điều trị. Điều này giúp giảm thiểu chi phí dành cho hoạt động y tế mà bạn phải bỏ ra khi đã lớn tuổi vì chúng ta ai cũng lường trước được một điều rằng, số tiền dành cho việc khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi là rất lớn và khó có thể thống kê được cụ thể phải dành bao nhiều tiền để chi trả. Bảo hiểm y tế cho người cao tuổi sẽ là rất cần thiết trong trường hợp này.  Chế độ nghỉ ốm hưởng BHXH là như thế nào đối với từng trường hợp người lao động khác nhau? Bạn có thể đọc tại đây để có câu trả lời tốt nhất bả đảm quyền lợi cho bản thân. Vậy nên, việc đóng bảo hiểm y tế sẽ giảm bớt gánh nặng tài chính của bạn và của cả gia đình bạn sau này cho các hoạt động chăm sóc y tế đi rất nhiều. Mất thẻ bảo hiểm y tế phải làm sao? Nếu bạn đang trong trường hợp này thì cũng đừng lo lắng, bạn có thể làm đơn gửi đến cơ quan Bảo hiểm xã hội để được cấp lại.

Trong trường hợp người hưởng bảo hiểm xã hội không may qua đời, người lo hậu sự sẽ được trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm người hưởng mất. Thân nhân được hưởng chế độ tử tuất (có hai hình thức là trợ cấp một lần hoặc trợ cấp hàng tháng. Đây được đánh giá là ưu điểm vượt trội của bảo hiểm xã hội khi so sánh với tiền gửi tiết kiệm ở các ngân hàng thương mại hay tiền đóng bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm xã hội.

4. Bạn đã biết cách tính bảo hiểm xã hội một lần hiện nay chưa?

Bảo hiểm xã hội là dành cho tương lai lâu dài ở phía trước khi bạn đã ở bên kia dốc của cuộc đời, không còn khả năng tạo ra thêm thu nhập nữa, tuy nhiên, có một vài trường hợp, bảo hiểm xã hội được tính và hưởng một lần nên bạn cần phải nắm rõ những thông tin như sau để đảm bảo cuộc sống cho mình và người thân khi bạn hoặc là họ không có tiền lương hưu hằng tháng.

4.1. Bạn cần đáp ứng điều kiện gì để được hưởng bảo hiểm xã hội một lần?

Bạn cần đáp ứng những điều kiện để được hưởng bảo hiểm xã hội một lần:

- Đối với người tham gia chưa đủ tuổi nghỉ hưu: Tham gia chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và ngừng tham gia bảo hiểm xã hội trong 1 năm.

- Với những người đủ tuổi nghỉ hưu: Tham gia chưa đủ 20 năm theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội, Khoản 1 và 2 của Điều 54; tham gia chưa đủ 15 năm đối với người lao động là nữ giới có hoạt động chuyên trách hoặc không tại xã, phường, thị trấn được quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội, Khoản 3 của Điều 54.

- Người lao động ra nước ngoài để định cư.

- Người lao động đang mắc những bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng bao gồm:

+ Ung thư

+ Bại liệt

+ Xơ gan cổ chướng

+ Bệnh phong

+ Bệnh lao ở giai đoạn nặng

+ Nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS

+ Các bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế

Xem thêm: Bảo hiểm xã hội Quận 6 - Khám phá thông tin liên quan

4.2. Bạn cần chuẩn bị những giấy tờ gì cho hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần?

Để hưởng bảo hiểm xã hội một lần, bạn cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ để làm hồ sơ như sau:

- Sổ bảo hiểm xã hội

- Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo mẫu 14-HSB

- Chứng minh thư nhân dân/Thẻ căn cước công dân và sổ hộ khẩu/sổ tạm trú để tiến hành đối chiếu

- Đối với trường hợp người lao động có kế hoạch ra nước ngoài để định cư thì cần bổ sung một trong các giấy tờ sau:

+ Văn bản xác nhận từ cơ quan có thẩm quyền về việc chấm dứt quốc tịch Việt Nam

+ Bản dịch tiếng Việt được phê chuẩn hoặc đã được xác nhận của một trong các tài liệu sau: Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền chứng thực cho phép nhập cảnh để định cư; hộ chiếu do cơ quan nước ngoài cấp; giấy chứng nhận đang thực hiện thủ tục nhận quốc tịch nước khác; giấy xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 5 năm trở lên do cơ quan có thẩm quyền nước sở tại cấp.

- Hồ sơ bệnh án thể hiện người lao động mắc phải bệnh gây nguy hiểm tính mạng đã nêu ở trên.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn sẽ nộp lên cơ quan phụ trách bảo hiểm xã hội và họ sẽ có trách nhiệm giải quyết trong vòng 10 ngày kể từ ngày họ nhận đủ hồ sơ từ bạn theo quy định.

Việc làm bảo hiểm tại Hà Nội

4.3. Cách tính bảo hiểm xã hội một lần

Cách tính bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm bạn tham gia đóng. Điều này được quy định tại Thông tư 59/2024/TT-BLĐTBXH như sau:

Ta có công thức sau:

S = (1,5 x a x T1) + (2 x a x T2)

Trong đó:

+ S: mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của bạn

+ a: mức lương bình quân tháng của bạn

+ T1: thời gian bạn tham gia bảo hiểm xã hội trước 2024

+ T2: thời gian bạn tham gia bảo hiểm xã hội từ 2024

Mức lương bình quân tháng (tức là a) được tính theo công thức như sau:

a = (M x b x c) : ∑M

Trong đó:

+ M: số tháng mà bạn đã đóng bảo hiểm xã hội và ta có ∑M là tổng số tháng mà bạn đã đóng bảo hiểm xã hội

+ b: mức đóng bảo hiểm xã hội

+ c: mức điều chỉnh hàng năm

Đối với cách tính như trên, bạn cần lưu ý một vài điều như sau:

- Nếu bạn tham gia đóng chưa đủ 1 năm thì bạn có mức hưởng bằng với số tiền đã đóng, còn mức tối đa là bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương.

- Thời gian tham gia bảo hiểm xã hội lẻ được tính như sau:

+ ½ năm: từ 1 tháng đến 6 tháng

+ 1 năm: từ 7 tháng đến 11 tháng

- Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần không bao gồm số tiền bảo hiểm xã hội tự nguyện Nhà nước đã hỗ trợ đóng (trừ khi bạn mắc bệnh hiểm nghèo, có xác nhận hồ sơ bệnh án của cơ quan y tế)

- Để biết mức điều chỉnh thu hàng năm, bạn có thể tra cứu Thông tư 35/2024/TT-BLĐTBXH. Trong thông tư này, các quy định về mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đã được nêu rất chi tiết và cụ thể nên hãy dành thời gian tìm hiểu để tính đúng số tiền mà mình được hưởng.

5. Một vài lưu ý cho bạn trước khi quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Trong 5 tháng đầu năm 2024, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã làm một cuộc thống kê, kết quả cho thấy có khoảng 300.000 người quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Các chuyên gia đưa ra khuyến cáo, người lao động cần cân nhắc trước khi quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Sở dĩ các chuyên gia đưa ra khuyến cáo như vậy vì khi bạn quyết định lĩnh bảo hiểm xã hội một lần, tức là bạn đang lấy tích lũy của tuổi già tiêu cho tuổi trẻ. Do đó, bạn cần lưu ý những điều sau trước khi quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần:

- Bạn không nên quyết định rút bảo hiểm xã hội một lần nếu không thuộc các trường hợp sau:

+ Bạn là người lao động có độ tuổi từ 35 đến 40 đã bị sa thải, đời sống đang gặp khó khăn và cần đến một số tiền để phục vụ cho việc chi trả sinh hoạt phí hoặc giải quyết một số nhu cầu trước mắt.

+ Bạn là người lao động có độ tuổi từ 35 đến 40 và không thể tìm việc ở các khu vực chính thức.

+ Bạn không mắc các bệnh hiểm nghèo, bệnh nguy hiểm đến tính mạng

+ Bạn không có ý định ra nước ngoài định cư và làm việc

- Có một giai đoạn mà thông tin so sánh về việc tham gia đóng bảo hiểm xã hội và tham gia gửi tiết kiệm hay bảo hiểm nhân thọ được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội. Những bài viết có nội dung như vậy đều lập luận rằng bảo hiểm xã hội là một loại hình đầy rủi ro. Đây là những thông tin không chính xác và không có căn cứ, bạn không nên nghe theo và quyết định rút bảo hiểm xã hội một lần để tránh thiệt hại về tài chính về cả trước mắt lẫn lâu dài.

Bảo hiểm xã hội là quyền lợi chính đáng của người lao động và có lợi ích lâu dài, bạn cần hiểu và nắm rõ về nó để đảm bảo quyền lợi cho chính mình. Mong rằng bài viết ở trên đã hỗ trợ bạn hiểu rõ hơn về thông tin về bảo hiểm xã hội, cách tính bảo hiểm xã hội một lần hiện tại và những điều cần chú ý trước khi quyết định hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Cần tìm việc làm gấp